!!!!!!!pytania opracowanie!!!

  1. Jaka ustawa jest nadrzędna wobec innych ustaw w prawie międzynarodowym? – Karta Narodów Zjednoczonych – jest normą o charakterze nadrzędnym w stosunku do innych norm zgodnie z jej art. 103 – „W razie sprzeczności między zobowiązaniami członków ONZ, wynikającymi z jakiejkolwiek innej umowy międzynarodowej, zobowiązania wynikające z niniejszej kart mają pierwszeństwo.” Karta Narodów Zjednoczonych jest, więc umową o charakterze jak gdyby konstytucyjnym. Tak jak w prawie wewnętrznym całe ustawodawstwo musi być zgodne z konstytucją, tak dla członków ONZ wszystkie ich zobowiązania międzynarodowe powinny być zgodne z Kartą.

  1. W którym dokumencie potwierdzono czy określono, normy ius cogens i było w konwencji wiedeńskiej a) o traktatach b) o stosunkach dyplomatycznych c) cos tam nie pamiętam

  2. Norma: ius cogens to: a) norma określająca sankcję zorganizowaną, b) bezwzględnie wiążąca norma prawa międzynarodowego, c) norma, którą mogą […] wyłącznie państwa umową bilateralną.

  3. Jeśli umowa nie została zarejestrowana w Sekretariacie Ligii Narodów to skutkiem tego było: Art. 18 Paktu LN „wszystkie traktaty lub zobowiązania międzynarodowe zaciągnięte w przyszłości przez członka Ligi zostaną natychmiast przez sekretariat zarejestrowane i ogłoszone w możliwie najkrótszym czasie. Żaden z tych traktatów ani żadne zobowiązanie międzynarodowe nie uzyskają mocy wiążącej zanim nie zostaną zarejestrowane.” Jednak postanowienia art. 18 nie zdały w praktyce egzaminu.

  1. Co pomaga MTS w ustalaniu prawa? Judykatura (orzecznictwo) i doktryna to środki pomocnicze do stwierdzani przepisów prawnych.

  1. Kiedy załamał sie system kolonialny? a) 1945, b) 1960, c) 1968?

  2. Co zastąpił system powiernictwa ONZ? a) koncert mocarstw, b) protektorat c) system mandatowy

System mandatowy – system zarządzania obszarami samodzielnymi. System powiernictwa zastąpił system mandatowy, lecz różnił się od niego tym, że oparty był na uznaniu prawa narodów do samostanowienia.

  1. To, że podstawą norm prawa jest wola państw wynika z koncepcji a) naturalistycznej b) pozytywistycznej c) formalistycznej

Pozytywizm – uzgodniona wola, wszystko jest wolą podmiotu.

  1. Jak nazywa sie umowa miedz Stolicą Apostolską a państwem? Konkordat (umowa państwo – papież). Stolica Apostolska (Watykan) zawiera z państwami umowy dwustronne (konkordaty) oraz uczestniczy w wielu umowach wielostronnych.

  1. Dlaczego zwyczaj jest subiektywny?

Dla istnienia zwyczaju niezbędne są równocześnie: zgodna praktyka państw, która jest nazywana elementem obiektywnym lub materialnym zwyczaju oraz przeświadczenie państw, że praktyka ta tworzy prawo, czyli tzw. opinio iris sive necessitatis, które nazywane jest elementem subiektywnym zwyczaju.

Statut trybunału wyraźnie ujmuje dwa zasadnicze elementy zwyczaju: element obiektywny, który stanowi powszechna praktyka i element subiektywnym, jakim jest przekonanie, że praktyka tworzy prawo.

  1. Co należy do sankcji odwetowych a) groźba wojny b) zalecenia czy jakoś tak Rady Bezpieczeństwa c) retorsje?

Sankcje natury psychologicznej – stwierdzenie naruszenia prawa i napiętnowanie naruszającego prawo przez światową opinię publiczną poprzez formalną rezolucję lub orzeczenie organu międzynarodowego (np. rezolucja Zgromadzenia Ogólnego ONZ)

Sankcje natury odwetowej – stosowane indywidualnie przez państwo pokrzywdzone lub zbiorowo przy udziale innych państw. Środkami odwetowymi mogą być np. retorsje lub represalia.

Sankcje zorganizowane – stosowane nie przez samego pokrzywdzonego, lecz przez właściwy organ międzynarodowy. Sankcje te mogą mieć charakter organizacyjny (np. wykluczenie z organizacji międzynarodowej), gospodarczy, polityczny, a nawet wojskowy.

  1. Państwo ma prawo do poszukiwań i eksploatacji poza wodami terytorialnymi na obszarze - szelfu kontynentalnego.

Prawa państw nabrzeżnych do szelfu potwierdziła przyjęta w Genewie 29 IV 1958 roku Konwencja o szelfie kontynentalnym. Konwencja Genewska stwierdza, że państwo nadbrzeżne sprawuje nad szelfem kontynentalnym prawa suwerenne w celu poszukiwania i eksploatacji jego zasobów naturalnych. Prawa państwa nadbrzeżnego mają charakter wyłączny, tzn. tylko ono samo względnie osoby przez nie upoważnione mogą prowadzić poszukiwania i eksploatację bogactw szelfu.

Jednak niezależnie od tej konwencji powstała norma zwyczajowa, która rezerwuje dla każdego państwa nadbrzeżnego ipso iure, bez potrzeby jakiejkolwiek deklaracji z jego strony, wyłączne prawo badania i eksploatacji dna morskiego i podziemia obszarów nadmorskich przyległych do jego morza terytorialnego.

  1. Podaj synonim do apatryda - bezpaństwowiec. Osoby, które nie posiadają obywatelstwa żadnego państwa, nazywane są bezpaństwowcami lub apatrydami. Ich sytuacje prawną reguluje Konwencja Nowojorska z 1954 roku.

  2. Co to jest delimitacja? Ustalenie szczegółowego przebiegu granicy wraz z naniesieniem na mapę. Musi być dokonana zgodnie z postanowieniami umowy dotyczącej przebiegu granicy, dopuszcza się jednak pewne odchylenia. Odchylenia te mogą wynikać m.in. ze szczegółowej rzeźby terenu, przebiegu dróg i linii kolejowych, stosunków własnościowych. Delimitacja przeprowadzona jest zazwyczaj przez dwustronne komicje delimitacyjne, które sporządzają szczegółowe protokoły delimitacyjne.

    • Jak się nazywa wyznaczanie granicy państwowej na mapie? Delimitacja.

  3. Co to jest demarkacja granicy? Szczegółowe wytyczenie granicy w terenie tj. oznaczenie jej specjalnymi znakami. Dokonywana jest przez powoływane w tym celu mieszane komisje graniczne.

  4. Wymień i omów pokojowe formy rozwiązywania sporów

Sposoby załatwiania sporów można podzielić na dwie zasadnicze kategorie:

  1. Nieprowadzące do wiążącego dla obu stron rozstrzygnięcia (rokowania, dobre usługi, pośrednictwo, badania i koncyliacja)

  2. Kończące się wiążącym rozstrzygnięciem (arbitraż i postępowanie sądowe)

ROKOWANIA (NEGOCJACJE)

Rokowania są najprostszą metodą załatwiania sporu, jeśli powstała różnica stanowisk między państwami. Rokowania są skuteczne, jeżeli państwa będące w sporze pragną w duchu kompromisu i potrafią w wyniku przeprowadzonych rozmów uzgodnić swoje stanowiska i ustalić na przyszłość jednolite postępowanie. Ten sposób załatwiania sporów jest najbardziej naturalnym i najczęściej stosowanym w zwykłym toku stosunków międzynarodowych.

Rokowania mogą być prowadzone na różnych szczeblach: przez głowy państw, szefów rządów, ministrów spraw zagranicznych lub inne osoby upoważnione do ich prowadzenia. Zgodnie z art. 3 Konwencji Wiedeńskiej z 1961 roku o stosunkach dyplomatycznych jedną z funkcji misji dyplomatycznych jest prowadzenie rokowań z rządem państw przyjmującego. Szef misji dyplomatycznej nie potrzebuje, więc z tym zakresie specjalnych pełnomocnictw.

Rokowania mogą być prowadzone ustnie lub w formie pisemnej.

DOBRE USŁUGI I POŚREDNICTWO (MEDIACJA)

Przy dobrych usługach i pośrednictwie (mediacji) w postępowaniu dyplomatycznym bierze udział jedno lub kilka państw trzecich. Przy dobrych usługach rola państwa trzeciego polega na ułatwieniu państwom będącym w sporze nawiązania rokowań bezpośrednich. W samych rokowaniach państwo to nie bierze jednak udziału. Przy pośrednictwie państwo trzecie bierze udział w rokowaniach i udziela stronom w sporze swych rad lub wskazówek, których celem jest osiągnięcie rozstrzygnięcia sporu.

Instytucja dobrych usług i pośrednictwa zajmowała się Konwencja Haska z 1907 roku o pokojowym załatwianiu sporów międzynarodowych. Zgodnie z Konwencją Haską państwa odwołują się do dobrych usług i pośrednictwa jednego lub więcej państw nieuczestniczących w ofiarować dobre usługi i pośrednictwo.

W praktyce stosunków międzynarodowych z mediacjami spotykamy się często. Można wskazać np. wielokrotne pośrednictwo Stanów Zjednoczonych w sporach między Izraelem a państwami arabskimi oraz pośrednictwo papieża Jana Pawła II w sporze pomiędzy Argentyną i Chile, dotyczącym kanału Beagle.

KOMISJE ŚLEDCZE

Komisje śledcze (badawcze) mogą być powoływane za zgodą stron będących w sporze w celu wyjaśnienia stanu faktycznego. Zadaniem ich jest stwierdzenie faktów, jeśli są one sporne.

Według Konwencji Haskiej z 1907 roku komisja śledcza może być powołana przez strony w sporze międzynarodowym, w którym istnieje różnica zapatrywać na kwestie stanu faktycznego. Konwencja przewiduje powołanie komisji śledczej po wyczerpaniu drogi dyplomatycznej. Postępowanie przed komisja śledcza jest, więc etapem następnym dla wyjaśnienia strony faktycznej sporu, jeżeli państwa nie doszły do porozumienia ani w drodze rokowań bezpośrednich, ani przez odwołanie się do instytucji dobrych usług i pośrednictwa. Skorzystanie z tej procedury jest fakultatywne, gdyż strony mogą z niej skorzystać, „o ile okoliczności na to pozwolą”. Skład komisji ustalają strony. Określają one również szczegółowo jej zdanie przez dokładne określenie faktu, który ma być poddany zbadaniu. Uchwały komisji podejmowane są większością głosów. Postępowanie kończy się sporządzeniem sprawozdania ograniczonego do stwierdzenia faktów.

KONCYLIACJA

Koncyliacja jest metoda załatwiania sporów, w której organ międzynarodowy po zbadaniu stanu faktycznego soporu nie wydaje wyroku, lecz zaleca rozstrzygnięcie sporu. Zajmuje on miejsce pośrednie między droga dyplomatyczną a drogą sądową załatwiania sporu. Komisja koncyliacyjna może być organem stałym lub niestałym. Zadaniem komisji stałej i powołanej ad hoc jest pojednanie stron. W celu osiągnięcia tego komisja pełnie ponadto druga rolę – wyświetla kwestie sporne oraz zbiera z tym celu wiadomości czy to droga śledztwa czy w inny sposób. Komisja koncyliacyjna nie wydaj decyzji wiążącej strony. Przy tym sposobie załatwiania sporów decyzja ostateczne należy do stron.

ARBITRAŻ (SĄDOWNICTWO POLUBOWNE)

Arbitraż jest w stosunkach międzynarodowych znany od dawna. Pewne formy arbitrażu można spotkać już w starożytnej Grecji, a później w średniowieczu, kiedy arbitrami byli niejednokrotnie papieże. Konwencje Haskie dały najlepszą definicję arbitrażu: arbitraż międzynarodowy ma za przedmiot rozstrzyganie sporów między państwami przez sędziów przez nie wybranych w opraniu o poszanowanie prawa. Zastosowanie arbitrażu pociąga za sobą obowiązek poddania się z dobrą wiarą wyrokowi.

W postępowaniu arbitrażowym wyrok zostaje wydany na podstawie prawa. Dlatego zgodnie z art. 38 Konwencji Haskiej, w kwestiach prawnych, a przede wszystkim w kwestiach dotyczących interpretacji lub zastosowania konwencji międzynarodowych arbitraż jest uznany za najskuteczniejszy i zarazem najbardziej sprawiedliwy sposób załatwiania sporów. Wyrok arbitrażowy jest ustalony na naradzie jednomyślnie lub większością głosów, wyrok odczytuje się na posiedzeniu publicznym, w obecności agentów i doradców stron. Musi on być zaopatrzony w uzasadnienie(motywy). Wyrok prawomocnie wydany i zakomunikowany agentom stron rozstrzyga spór ostatecznie i bezapelacyjnie. Wyrok wiąże tylko strony w sporze. Jeżeli pomiędzy stronami wyniknie spór, co do interpretacji i wykonania wyroku, podlega on w zasadzie rozpatrzeniu przez ten sam sąd arbitrażowy.

Arbitraż jest stosowany rzadko. Jednym z ostatnich przykładów wykorzystania tej instytucji było rozstrzygnięcie sporu między Egiptem a Izraelem o przynależność miejscowości Taba położonej nad morzem czerwonym.

SĄDOWNICTWO MIĘDZYNARODOWE

Stałe sądownictwo międzynarodowe jest instytucją stosunkowo nową. Pierwszą próbą powołania stałego sądu międzynarodowego, kompetentnego do przestrzegania sporów między państwami był – powołany w 1908 roku przez pięć państw Ameryki Centralnej – Środkowoamerykański Trybunał Sprawiedliwości. Działał on do 1918 roku i rozpatrzył 10 spraw.

Pierwszym sądem międzynarodowym o znaczeniu światowym był powołany w okresie Ligi Narodów Stały Trybunał Sprawiedliwości Międzynarodowej. Po drugiej wojnie światowej został on zastąpiony przez działający do dzisiaj MIĘDZYNARODOWY TRYBUNAŁ SPRAWIEDLIWOŚCI. Sądy międzynarodowe działają na podstawie prawa międzynarodowego, dlatego poza główną rolą rozstrzygania sporów międzynarodowych i wydawania opinii doradczych w konkretnych sprawach działalność ich może przyczynić się do wyjaśniania i uściślania norm prawa międzynarodowego. MTS rozpoczął działalność w 1946 roku, jako jeden z głównych organów ONZ, albo jak to Karta bliżej określała, główny organ sądowy Narodów Zjednoczonych. Spełnia on dwie funkcje sądzenia i wydawania opinii doradczych.

  1. Formy pierwotnego nabycia terytorium.

Rozróżnia się dwa rodzaje nabycia terytorium – pierwotne (okupacja i przyrost) i pochodne (cesja i plebiscyt). Nabycie nazywamy pierwotnym, jeżeli państwo nabywa terytorium, które do tego czasu nie pozostawało pod władzą żadnego państwa. Ustanowienie suwerenności na nabytym terytorium nie wiąże się w tym przypadku z utratą suwerenności przez jakiekolwiek inne państwo. Do pierwotnych sposobów nabycia terytorium zalicza się:

- zawłaszczenie ziemi niczyjej (okupacja),

- przyrost.

1) Zawłaszczenie ziemi niczyjej – terra nullius. Termin „okupacja” nie ma w tym znaczeniu nic wspólnego z okupacją wojenną, która nie stanowi nabycia terytorium, lecz jest tylko przejściowym wykonywaniem władzy na terytorium nieprzyjacielskim. Zawłaszczenie ziemi niczyjej miało historycznie wielkie znaczenie w okresie ekspansji kolonialnej państw europejskich, a więc od XV do XIX wieku. Przy końcu XIX wieku cały Świat został ostatecznie podzielony i możliwe były już tylko podziały na nowo. Obecnie, kiedy nie ma już obszarów stanowiących ziemię niczyją, ten sposób nabycia terytorium stracił swoje znaczeni. Za ziemię niczyją mogłyby być uznane ciała niebieskie, a więc przede wszystkim księżyc i najbliższe planety. Jednakże w Traktacie o zasadach działalności państw w zakresie badania i wykorzystywania przestrzeni kosmicznej, łącznie z księżycem i innymi ciałami niebieskimi z 27 stycznia 1967 roku postanowiono, że „przestrzeń kosmiczną, łącznie z Księżycem i innymi ciałami niebieskimi, nie podlega zawłaszczeniu przez państwa poprzez ogłoszenie suwerenności ani w drodze użytkowania lub okupacji, ani w jakikolwiek inny sposób.”

Zawłaszczenie „ziemi niczyjej”, jako sposób nabywania terytorium odgrywało szczególną rolę w epoce tworzenia imperiów kolonialnych. Stąd też normy prawne kształtowane były przede wszystkim przez państwa kolonialne i w ich interesie. Samo pojęcie ziemi niczyjej było często interpretowane w sposób zupełnie szczególny. Uważano za nią obszary niezawłaszczone przez żadne z państw europejskich lub tzw. państw cywilizowanych. Wiązało się to z ówczesną koncepcją prawa międzynarodowego, jako systemie norm obowiązujących wyłącznie między „narodami cywilizowanymi”.

2) Przyrost – za pierwotny sposób nabycia terytorium uważany jest jego przyrost. Może on nastąpić w sposób naturalny tzn. w skutek działalności sił przyrody lub sztuczny tzn. w rezultacie pracy człowieka. Powiększenie terytorium może być następstwem wielu zjawisk zachodzących na wybrzeżu morskim, morzu terytorialnym lub na rzekach granicznych. Terytorium państwa może również ulec powiększeniu poprzez budowę na morzu portów, falochronów, tam lub osuszenie części obszaru morskiego. W tych przypadkach granica morza terytorialnego ulega przesunięciu w głąb morza. Z punktu widzenia prawa międzynarodowego nie stanowi natomiast powiększenia terytorium państwa osuszenie morskich wód wewnętrznych, następuje wówczas jedynie zamiana terytorium morskiego na lądowe.

  1. Formy pochodnego nabycia terytorium

Rozróżnia się dwa rodzaje nabycia terytorium – pierwotne (okupacja i przyrost) i pochodne (cesja i plebiscyt). Nabycie nazywamy pochodnym, jeżeli państwo nabywa terytorium, które do czasu nabycia należało do innego państwa. Terytorium to przechodzi spod władzy jednego państwa pod władzę drugiego – jedno państwo nabywa, to co traci drugie.

Sposobami pochodnymi nabycia są przede wszystkim różne rodzaje cesji i plebiscyt.

  1. Cesja – najważniejszym sposobem nabycia terytorium jest cesja. Cesja polega na odstąpieniu przez jedno państwo części swego terytorium drugiemu państwu. Podstawą cesji jest umowa międzynarodowa, w której państwo cedujące określony obszar zrzeka się wszelkich swoich praw i tytułów do niego na rzecz innego państwa, które jednocześnie ten obszar nabywa.

  1. Cesja wzajemna – jest to wymiana terytoriów. Polega ona na tym, że państwo A ceduje określony obszar na rzecz państwa B, a państwo B ceduje w zamian inny obszar na rzecz państwa A. Jeżeli obszary wymienianie są jednakowe, co do powierzchni i wartości albo, co do swego znaczenia, czyli są ekwiwalentne, mamy do czynienia z umową w pełni równoprawną.

  2. Cesja odpłatna – zwana niekiedy kupnem-sprzedażą terytorium jest szczególnym rodzajem cesji. Polega ona na tym, że państwo A ceduje, na rzecz państwa B, określone terytorium, w zamian, za co państwo B wypłaca państwu A ustaloną sumę pieniędzy.

(Np. Stany Zjednoczone w 1803 roku nabyły od Francji Luizjanę, a w 1867 roku od Rosji Alaskę)

  1. Plebiscyt - jeśli o przynależności jakiegoś terytorium decyduje głosowanie ludności zamieszkałej na danym obszarze.

(Np. plebiscyt Górnego Śląska w 1921 roku)

  1. Wymienić cechy pościgu morskiego

Prawo pościgu. Powszechnie obowiązujące prawo zwyczajowe uznaje wykonywanie przez państwo nadbrzeżne władzy na morzy pełnym z tytułu prawa pościgu. Jeżeli przebywający na wodach terytorialnych lub w innej strefie przybrzeżnej obcy statek albo znajdujące się na jego pokładzie osoby popełniły czyn niezgodny z prawem państwa nadbrzeżnego, państwo to może ścigać statek poza granicami morza terytorialnego lub strefy przybrzeżnej, schwytać go na morzu pełnym, sprowadzić do portu i tam sprawcę czynu zakazanego ukarać.

Pościg musi być gorący (ang. hot) i nieprzerwany (ang. continuous). Oznacza to, że:

  1. Musi on być rozpoczęty w chwili, gdy obcy statek lub jedna z jego łodzi znajduje się na wodach wewnętrznych, morzy terytorialnym albo w strefie przybrzeżnej państwa zarządzającego pościg. Za rozpoczęcie wyścigu uważany jest sygnał optyczny lub dźwiękowy nakazujący zatrzymanie się. Jeśli statek nie zatrzyma się – można go ścigać.

  2. Pościg musi być ciągły, czyli nieprzerwany. Za przerwę w pościgu uważa się w szczególności wpłynięcie ściganego na własne morze terytorialne lub morze terytorialne państwa trzeciego. Jeżeli statek taki wpłynie następnie z powrotem na morze pełne, pościg nie może być już kontynuowany.

  3. Prawo prowadzenia pościgu przysługuję jedynie okrętom wojennym i samolotom wojskowym oraz innym statkom lub samolotom pozostającym w służbie państwowej i do tego upoważnionym.

  1. Reguła ius cogens - co oznacza, jak sie ma do prawa międzynarodowego, przykłady, kiedy powstała i jak sie stosuje ją w praktyce.

Niektóre najbardziej istotne i podstawowe normy prawa międzynarodowego mają charakter bezwzględnie obowiązujący, tzn. stanowią ius cogens i nie mogą być uchylone wolą państw w ich wzajemnych stosunkach. Normy te są wyrazem interesów całej społeczności międzynarodowej i dlatego mają charakter norm bezwzględnie obowiązujących. Mogłyby one być zmienione lub uchylone tylko wolą wszystkich państw.

Konwencja Wiedeńska o prawie traktatów z 23 Maja 1969 roku określa, że normą o charakterze ius cogens, czyli bezwzględnie wiążącą normą powszechnego prawa międzynarodowego, jest norma przyjęta i uznana przez międzynarodową wspólnotę państw, jako całość za taką, od której uchylenie się jest niedopuszczalne i która może być zmieniona jedynie przez późniejszą normę powszechnego prawa międzynarodowego, mającą taki sam charakter tzn. ius cogens.

Ustalenie katalogu tych norm jest rzeczą sporną. Komisja Prawa Międzynarodowego ONZ, zajmując się zagadnieniem ius cogens, uchyliła się od ustalenia takiego katalogu. Normami takimi są jednak niewątpliwie np. zakaz agresji, zakaz interwencji, prawo narodów do samostanowienia lub niektóre normy prawa międzynarodowego o charakterze humanitarnym (np. zakaz ludobójstwa, zakaz zabijania jeńców wojennych. Jeśli umowa, która w chwili zawarcia jest sprzeczna z bezwzględnie obowiązująca normą powszechnego prawa międzynarodowego, (czyli z normą o charakterze ius cogens) to taka umową jest nieważna. Konwencja Wiedeńska przewiduje również, że z chwilą pojawienia się nowej normy o charakterze ius cogens każda umowa dawniej zawarta, która jest z nią sprzeczna, staje się nieważna i wygasa (art. 64).

  1. Co to jest „uznanie państwa”? Omówić jedna z teorii uznania.

Uznanie państwa jest to jednostronny akt, za pomocą, którego państwo lub państwa oświadczają lub milcząco przyjmują, że istniejącą organizację terytorialną uważają za państwo ze wszystkimi wynikającymi stąd konsekwencjami. Jest to, więc uznanie de pleno osobowości prawno międzynarodowej nowego państwa. Nie pociąga to jednak za sobą obowiązku nawiązania z nimi stosunków dyplomatycznych.

Uznanie państwa ma charakter deklaratywny, nie tworzy ono nowego podmiotu prawa międzynarodowego, gdyż istnienie państwa nie zależy od uznania go. Zasada ta została potwierdzona m. in. w Konwencji Montevideo oraz w Karcie Organizacji Państw Amerykańskich, podpisanej w Bogocie 30 Kwietnia 1948 roku. Wg art. 9 Karty z Bogoty „Istnienie polityczne państwa nie zależy od jego uznania przez inne państwa. Nawet przed uznaniem państwo ma prawo bronić całości swego terytorium i niepodległości, dbać o swoje istnienie i dobrobyt, a zatem organizować się w sposób, jaki uzna za właściwy.”

Jednakże uznanie państwa ma duży wpływ na charakter stosunków państwa nowo powstałego z innymi państwami i na jego zdolność do działania, dlatego też dla żadnego państwa nie może być obojętne, czy jest ono uznawane czy nie: „Państwo, które nie zostało uznane albo, które uzyskało uznanie tylko ze strony ograniczonej liczby państw, z trudnością realizuje niektóre uprawnienia przysługujące mu na podstawie prawa międzynarodowego w ograniczonym stopniu. Dlatego też uznanie odgrywa poważną rolę w zakresie wykonywania przez państwo wielu przysługujących mu uprawnień i ciążących na nim obowiązków międzynarodowych.”

  1. Wyjaśnij pojęcie pacta sunt servanda

Zasada pacta sunt servanda (zwana niekiedy zasadą świętości umów). Jeśli zgodę wyrażono we właściwej formie i umowa została zawarta, wówczas strony umowy zobowiązane są wykonywać w dobrej wierze jej postanowienia. Żadne państwo nie może być zmuszone do zawiązania się umową, lecz jeśli stało się jej stroną – to zobowiązane jest do jej przestrzegania.

Zasada pacta sunt servanda stopniowo zyskała powszechne uznanie i stała się jedną z najbardziej podstawowych norm zwyczajowych prawa międzynarodowego. Było to zgodne z interesem wszystkich państw, gdyż zapewniało stałość i pewność obrotu międzynarodowego.

Obowiązek przestrzegania i wykonywania w dobrej wierze umów międzynarodowych wynika z powszechnie obowiązującej normy zwyczajowej – znalazł on potwierdzenie w wielu umowach i innych aktach międzynarodowych.

Klasycznym sformułowaniem zasady pacta sunt servanda było stwierdzenie Deklaracji Londyńskiej z 1871 roku, że „żadne mocarstwo nie może zwolnić się z zobowiązań traktatu, ani zmienić jego postanowień inaczej, jak tylko za zgodą układających się stron, osiągnięta przez przyjazne porozumienie.”

Karta NZ zasadę pacta sunt servanda wymienia, jako jedną z podstawowych zasad postępowania członków ONZ. Zgodnie z jej art. 2 ust. 2. wszyscy członkowie „wykonywać będą w dobrej wierze zobowiązania przyjęte zgodnie z Kartą.”

Zasada pacta sunt servanda znalazła pewne potwierdzenie w Konwencji Wiedeńskiej. Wg art. 26 „Każdy będący w mocy traktat wiąże jego strony i powinien być przez nie wykonywany w dobrej wierze.” Do tego art. 27 dodaje, że strona umowy nie może powoływać się na postanowienia prawa wewnętrznego, ażeby usprawiedliwić, że nie wypełnia umowy.

Zasada pacta sunt servanda ma zastosowanie do wszystkich ważnie zawartych, będących w mocy umów międzynarodowych. Dla ważności umowy międzynarodowej prawo międzynarodowej prawo międzynarodowe wymaga, aby decyzja państwa, co do zawiązania się umową została prawidłowo podjęta (swobodnie, przez kompetentne ograny, nie była wynikiem błędu lub oszustwa), aby rzeczywiście została wyrażona (przez upełnomocnionego do tego przedstawiciela) oraz by przedmiot umowy zgodny był z prawem (tzn. z normami ius cogens). Domniemanie przemawia za ważnością każdej umowy. Z art. 42. Konwencji Wiedeńskiej wynika, że umowę uznaje się za ważną i obowiązującą dopóki, co innego nie zostanie ustalone zgodnie z postanowieniami konwencji.

Artykuł 27 Konwencji Wiedeńskiej o prawie traktów z 23 V 1969 roku, głosi, że strona umowy nie może powoływać się na postanowienia swojego prawa wewnętrznego, jako uzasadnienie niewykonywania umowy.

  1. Funkcje misji dyplomatycznej

Misja dyplomatyczna jest stałym organem państwa wysyłającego, mającym swoją siedzibę w państwie przyjmującym. Na czele misji stoi jej szef, który zarazem kieruje pracą personelu misji. Misja reprezentuje państwo wysyłające i współdziała w ustalaniu ogólnych zasad stosunków z państwem przyjmującym oraz w ich realizowaniu.

Zgodnie z Konwencją Wiedeńską: „Funkcje misji dyplomatycznej obejmują m.in.:

  1. Reprezentowanie państwa wysyłającego w państwie przyjmującym

  2. Ochronę w państwie przyjmującym interesów państwa wysyłającego i jego obywateli, w granicach ustalonych przez prawo międzynarodowe

  3. Prowadzenie rokowań z rządem państwa przyjmującego

  4. Zaznajamianie się wszelkimi legalnymi sposobami z warunkami panującymi w państwie przyjmującym i z rozwojem zachodzących w nim wydarzeń oraz zdawanie z tego sprawy rządowi państwa wysyłającego

  5. Popieranie przyjaznych stosunków pomiędzy państwem wysyłającym a państwem przyjmującym oraz rozwijanie pomiędzy nimi stosunków gospodarczych, kulturalnych i naukowych” (art. 3 ust. 1).

Wyliczenie funkcji misji dyplomatycznych w art. 3 ust. 1 Konwencji Wiedeńskiej nie ma charakteru wyczerpującego, a w szczególności, zgodnie z ust. tego artykułu, misja dyplomatyczna może pełnić także funkcje konsularne.

W Polsce na podstawie ustawy o służbie zagranicznej z 2001 roku ambasador - jako szef misji dyplomatycznej - pełni następujące funkcje:

  1. Reprezentuje RP

  2. Chroni interesy Polski oraz jej obywateli zgodnie z prawem międzynarodowym i prawem państwa przyjmującego

  3. Uczestniczy w czynnościach przedstawicieli organów władzy publicznej w zakresie prowadzonych przez nich negocjacji i podejmowanych działań, zapewnia współdziałanie tych przedstawicieli, dba o zgodność ich czynności z założeniami polskiej polityki zagranicznej, a także udziela im pomocy i współdziała z nimi w zakresie ich zadań w stosunkach z państwem przyjmującym.

  4. Działa na rzecz promocji Polski, a zwłaszcza polskiej kultury, nauki i gospodarki

  5. Udziela pomocy i współdziała w zakresie niezbędnym do wykonywania zadań przez członków służby zagranicznej oraz innych osób delegowanych do załatwiania określonych spraw w państwie przyjmującym

  6. Nadzoruje działalność wszystkich polskich placówek zagranicznych w państwie przyjmującym

  7. Prowadzi rokowania z państwem przyjmującym

  8. Popiera przyjazne stosunki między Polską a państwem przyjmującym

  9. Zaznajamia się z warunkami, wydarzeniami i działalnością prowadzoną przez państwo przyjmujące i przekazuje właściwym organom władzy RP informacje na ten temat

  1. Omów zagadnienia immunitetów i przywilejów konsularnych

Istnieje podstawowa różnica między sytuacją prawną konsula a sytuacja prawną dyplomaty. Dyplomata nie podlega jurysdykcji i władzy miejscowej, tzn. korzysta z pełnego immunitetu. Natomiast konsul z wyjątkiem swych czynności urzędowych, podlega jurysdykcji i władzy państwa przyjmującego. Immunitet konsularny jest węższy i niepełny. Chroni on konsula tylko w zakresie wykonywania funkcji urzędowych. Jednak w ostatnich czasach zarysowało się stopniowe zacieranie różnic między służbą dyplomatyczną a konsularną. W konsekwencji powstała tendencja do rozszerzania treści oraz zakresu osobowego immunitetów konsularnych. W wielu umowach dwustronnych urzędnicy konsularni (zwłaszcza kierownicy urzędów) uzyskali znacznie szersze immunitety niż przewidują to normy powszechne. Niektóre umowy przyznają im nawet pełny immunitet jurysdykcyjny.

  1. TREŚĆ PRZYWILEJÓW I IMMUNITETÓW KONSULARNYCH

  1. Ochrona urzędników konsularnych i ich wolności

Państwo przyjmujące ma obowiązek traktowania urzędników konsularnych z należnym im szacunkiem oraz podjęcia wszelkich niezbędnych środków do zapobieżenia jakimkolwiek zamachom, skierowanym przeciwko ich osobie, wolności lub godności (art. 40 Konwencji Wiedeńskiej).

Urzędnicy konsularni nie korzystają z pełnej nietykalności osobistej, jednakże mogą być zatrzymani lub aresztowani tylko przypadku popełnienia „ciężkiej zbrodni” i tylko w wykonaniu postanowienia właściwej władzy sądowej.

  1. Immunitet jurysdykcyjny

Wg art. 43 § 1 Konwencji Wiedeńskiej urzędnicy i pracownicy konsularni nie podlegają jurysdykcji władz sądowych i administracyjnych państwa przyjmującego w odniesieniu do czynności przy wykonywaniu funkcji konsularnych, a więc przy wykonywaniu funkcji urzędowych. Immunitet ma, więc charakter funkcyjny, a nie osobowy (chroniona jest funkcja a nie osoba).

  1. Inne przywileje i immunitety

Członkowie urzędu konsularnego nie są zobowiązani do składanie zeznań w charakterze świadka, jeśli dotyczą one faktów związanych z wykonywanymi przez nich funkcjami, oraz do przedstawiania ich korespondencji i dokumentów urzędowych.

Urzędnicy i pracownicy, podobnie jak członkowie misji dyplomatycznych, korzystają z immunitetu celnego i podatkowego (wg art. 49 i 50).

Zwolnieni są od świadczeń osobistych oraz od wszelkiego rodzaju służby publicznej (art. 52).

Ponadto zwolnieni są od wszelkich obowiązków przewidzianych przez państwo przyjmującego w dziedzinie rejestracji cudzoziemców zezwoleń na pobyt (art. 46).

  1. OSOBY KORZYSTAJĄCE Z PRZYWILEJÓW I IMMUNITETÓW

Przysługują w całej rozciągłości zawodowym kierownikom urzędów konsularnych oraz innym urzędnikom konsularnych, tj. osobom, którym powierzone zostało wykonywanie funkcji konsularnych.

  1. Pracownicy konsularni (administracyjna służba)

- immunitet jurysdykcyjny – nie są zobowiązani do składania zeznań odnoszących się do faktów związanych z wykonywanymi przez nich funkcjami

- immunitet podatkowy, celny (nieco węższy zakres)

- zwolnieni ze świadczeń osobistych

  1. Personel służby (stosunkowo wąskie)

- w zakresie składania zeznań

- w zakresie podatków

  1. Rodzina urzędników i pracowników konsularnych

- zwolnieni z obowiązków w dziedzinie rejestracji cudzoziemców i zezwoleń na pobyt

- immunitet podatkowy i celny

  1. ZAKRES CZASOWY OBOWIĄZYWANIA PRZYWILEJÓW I IMMUNITETÓW KONSULARNYCH

Każdy członek urzędu konsularnego korzysta z przywilejów i immunitetów od chwili wjazdu na terytorium państwa przyjmującego w celu objęcia stanowiska lub też, jeśli już znajduje się na tym terytorium, od chwili objęcia funkcji w urzędzie konsularnym.

Zakończenie funkcji członka urzędu konsularnego pociąga za sobą wygaśniecie przywilejów i immunitetów, z tym, że wygasają one z chwilą opuszczenia przez daną osobę terytorium państwa przyjmującego.

  1. ZAKRES TERYTORIALNY OBOWIĄZYWANIA PRZYWILEJÓW I IMMUNITETÓW

Zakres ten nie jest zupełnie jednoznacznie uregulowany. Sporny jest problem, czy przywileje i immunitety obowiązują na całym terytorium państwa przyjmującego, czy tylko w okręgu konsularnym przydzielonym danemu urzędowi, gdyż tam przede wszystkim urzędnik i pracownik konsularny wykonuje swoje czynności urzędowe. Konwencja Wiedeńska nie ograniczyła terytorium przywilejów i immunitetów do okręgu konsularnego. Konwencja Wiedeńska przyznaje też urzędnikom konsularnym pewne przywileje i immunitety na terytorium państw trzecich.

  1. Exequatur – warunkiem objęcia funkcji przez kierownika urzędu konsularnego jest uzyskanie od państwa przyjmującego tzw. exequatur, czyli zgody na wykonywanie funkcji konsularnych w określonym okręgu. Państwo przyjmujące może odmówić udzielenia exequatur bez podania powodów odmowy.

  1. Wolności na morzu otwartym (pełnym) to:

  1. Sposób wyznaczania i status prawny morza terytorialnego

Zewnętrzna granica morza terytorialnego jest zarazem granicą terytorium państwowego. Morze terytorialne można, więc określić, jako pas wód morskich stanowiących część terytorium państwa nadbrzeżnego, który jest położony między morzem pełnym lub strefą ekonomiczną z jednej strony w wybrzeżem lun wodami wewnętrznymi względnie archipelagowymi z drugiej strony.

Państwo nadbrzeżne sprawuje na morzu terytorialnym pełną władzę suwerenną i jurysdykcję z zastrzeżeniem prawa nieszkodliwego przepływu. Państwo nadbrzeżne może także zarezerwować eksploatację zasobów biologicznych i mineralnych morza terytorialnego, dla własnych obywateli i z reguły tak czyni. Władza państwowa rozciąga się nie tylko na wody morza terytorialnego, lecz także na przestrzeń powietrzną nad morzem terytorialnym oraz na jego dno i wnętrze ziemi pod nim.

  1. SZEROKOŚĆ MORZA TERYTORIALNEGO

Przez kilka wieków było to jedno z najbardziej spornych zagadnień międzynarodowych. Obecnie żadne państwo nie kwestionuje rozciągnięcia morza terytorialnego do 12 mil, natomiast dalej idące rozszerzenia wywołują protesty. Państwa wysuwające roszczenia do morza terytorialnego szerszego od 12 mil w zasadzie godzą się na odstąpienie od tych roszczeń pod warunkiem ustanowienia 200 milowej strefy ekonomicznej. Znalazło to wyraz w art. 3 prawa morza z 1982 roku, który stwierdza, że szerokości morza terytorialnego nie może przekroczyć 12 mil.

Polska przez długi czas utrzymywała 3 milową szerokość morza terytorialnego. Obecnie na postawie ustawy z 21 III 1991 roku o obszarach morskich i administracji morskiej morzem terytorialnym RP jest obszar wód o szerokości 12 mil morskich (22 224 m), liczonych od linii podstawowej morza.

  1. DELIMITACJA MORZA TERYTORIALNEGO

Ustalenie szerokości morza terytorialnego nie wystarcza jeszcze do wyznaczenia granicy morskiej państwa. Linia, od której mierzy się szerokość morza terytorialnego, nazywana jest linią podstawową – jest nią linia wybrzeża lub granica zewnętrzna wód wewnętrznych (np. zatok, portów) a w państwach archipelagowych granica wód archipelagowych.

Państwa przeważnie mierzą szerokość linii wybrzeża, którą jest linia zetknięcia morza z lądem przy odpływie (a więc linia najdalszego odpływu). Niektóre państwa stosują inną metodę wyznaczania linii podstawowych – metodę prostych linii podstawowych. Jest ona obecnie stosowana przez coraz większą liczbę państw – została ona uznana przez Konwencję Genewską o morzu terytorialnym i pasie przyległym z 1958 roku i przez Konwencje prawa morza z 1982 roku.

  1. PRAWO NIESZKODLIWEGO PRZEPŁYWU

Przepływ przez obce morze terytorialne musi być nieszkodliwy, tzn. ten, kto z niego korzysta, nie może zagrażać pokojowi, porządkowi lub bezpieczeństwu państwa nadbrzeżnego. Poza tym statek przepływający przez morze terytorialne musi przestrzegać praw i przepisów wydanych i ogłoszonych przez państwo nadbrzeżne.

  1. SYTUACJA PRAWNA OBCYCH STATKÓW

Okręty wojenne, korzystając z przepływu, posiadają pełny immunitet. Jeżeli okręt wojenny nie stosuje się do przepisów państwa nadbrzeżnego dotyczących przepływu i nie zwraca uwagi na wezwanie do zastosowania się do tych przepisów, państwo nadbrzeżne może zażądać, aby okręt wojenny opuścił morze terytorialne.

Natomiast statki handlowe podlegają w zasadzie władzy i jurysdykcji państwa nadbrzeżnego, które jednak nie powinny być wykonywane w sposób utrudniający żeglugę.

  1. Podmiotowość międzynarodowa - pojęcie, atrybuty

Podmiotowość międzynarodowa oznacza zdolność bycia adresatem uprawnień i obowiązków i zdolność do uczestniczenia w obronie międzynarodowym poprzez działania i czynności wywołujące skutki międzynarodowe.

Inne poglądy:

KLASYFIKACJA PODMIOTÓW

  1. Zorganizowane:

- terytorialne:

a) suwerenne - państwa

b) niesuwerenne:

- bezterytorialne - organizacje międzynarodowe

2. Niezorganizowane – jednostki

KATALOG PODMIOTÓW

- państwa

- Stolica Apostolska

- organizacje międzynarodowe

- jednostki

- narody

- powstańcy, strona wojująca

Pierwotnymi podmiotami są państwa i jednostki, innymi podmiotami podmiotowość została nadana.


  1. Akty jednostronne

„jest nim wyrażenie woli państwa z zamiarem wywołania skutków prawnych w stosunkach do jednego lub więcej państw lub organizacji międzynarodowych”

Istotą aktu jednostronnego jest jego autonomia. Wydanie takiego aktu leży w wyłącznej kompetencji państwa (lub organizacji międzynarodowej) podejmującego akt. Jedynym źródłem jest suwerenna wola państwa, a skuteczność aktu nie zależy od woli i zachowania innych podmiotów prawa międzynarodowego. W tym sensie, akt jednostronny jest prawnie samowystarczalny.

Koncepcja dwustronne czynności prawnej

KATALOG AKTÓW JEDNOSTRONNYCH

- uznanie – przejaw woli, wyraźny lub milczący, przez który państwo wyraża zamiar uważania jakiejś sytuacji lub jakiegoś roszczenia za zgodne z prawem. Skutkiem prawnym uznania jest to, że państwo, które uznało jakąś sytuację lub jakieś roszczenie, nie może kwestionować ich istnienia i legalności. Uznanie może być wyraźnie milczące i może wynikać z samego zachowania się państwa, a więc z zachowania się jego organów. Może, więc ono nastąpić w każdej formie.

- protest – jest to akt jednostronny, w którym państwo wyraża swój zamiar nieuważania konkretnej sytuacji, roszczenia, postępowania za zgodne z prawem międzynarodowym. Protest jest jakby odwrotnością uznania. Protestujący chce w ten sposób zachować swoje prawa zagrożone lub naruszone, a zarazem przeciwdziała temu, żeby jego milczenie zostało potraktowane, jako milczące uznanie lub zrzeczenie się praw. Protest musi być wyraźny i żeby był prawnie skuteczny, powinien być złożony przez organ państwa upoważniony do występowania w stosunkach międzynarodowych.

- zrzeczenie – się jest aktem jednostronnym, w którym państwo z własnej woli dobrowolnie rezygnuje z pewnych praw. Skutkiem zrzeczenia się jest wygaśnięcie uprawnień międzynarodowych. Zatem po zrzeczeniu się nie może się już na nie powoływać.

- przyrzeczenie – jest to jednostronne podjęte zobowiązanie wobec jednego lub wielu podmiotów prawa międzynarodowego. Według MTS wiążący charakter jednostronnej deklaracji stanowiącej zobowiązanie międzynarodowe wynika z zasady dobrej wiary. Forma przyrzeczenia jest obojętna. Jak uznał MTS, może być ono nawet uczynione ustnie.

  1. Prawo morza i główne zasady

Międzynarodowe prawo morza (nazywane krócej „prawem morza”) jest działem prawa międzynarodowego dotyczącym obszarów morskich, żeglugi oraz innych sposobów korzystania z morza. Żegluga morska od wieków była związana z handlem zagranicznym i miała charakter międzynarodowy, co spowodowało potrzebę międzynarodowej reglamentacji wielu zagadnień obrotu morskiego.

Międzynarodowe prawo morza określa sytuację prawną obszarów morskich i statków przede wszystkim z punktu widzenia rozgraniczenia kompetencji terytorialnej państw oraz ich kompetencji wynikającej ze zwierzchnictwa nas statkami przynależnymi do danego państwa. Reguluje ono także zagadnienia korzystania z obszarów morza pełnego, znajdujących się poza zasięgiem zwierzchnictwa terytorialnego państw nadbrzeżnych.

Zadaniem międzynarodowego prawa morskiego jest również unifikacja przepisów wewnętrznych dotyczących obrotu morskiego.

Źródłem międzynarodowego prawa morza był i jest przede wszystkim zwyczaj. Umowy odgrywały mniejszą rolę. Do kodyfikacji norm zwyczajowych doszło w 1958 roku na konferencji genewskiej. Wynikiem było przyjęcie czterech Konwencji prawa morza:

- o morzu terytorialnym i strefie przyległej

- o morzu pełnym

- o rybołówstwie i ochronie zasobów biologicznych morza pełnego

- o szelfie kontynentalnym

Wiele państw nie podpisało i nie przystąpiło do Konwencji Genewskich. Od 1973 roku prowadzone były prace III Konferencji Prawa Morza, która zajęła się opracowaniem nowej konwencji dotyczącej całokształtu międzynarodowego prawa morskiego. Konferencja zakończyła się 19 XII 1982 roku podpisaniem Konwencji prawa morza. Konwencja weszła w życie z listopadzie 1994 roku. W 2002 roku była prawem obowiązującym dla ponad 140 państw, przede wszystkim Afryki, Azji, Am. Płd. i Środkowej oraz Oceanii. Polska ratyfikowała konwencję w 1998 roku.

Wolności na morzu otwartym (pełnym) to:

OBSZARY MORSKIE - ICH KLASYFIKACJA

Obszary morskie tworzą fizycznie jedną całość, natomiast z punktu widzenia prawa dzielą się na kilka stref, mających odmienną sytuację prawną. Klasyfikację obszarów morskich można przeprowadzić według zmniejszających się kompetencji państwa nadbrzeżnego:

  1. Wody wewnętrzne – chodzi tu o morskie wody wewnętrzne, należą do nich porty i większość zatok. Stanowią one część terytorium państwa nadbrzeżnego, które sprawuje na nich pełną władzę suwerenną.

  2. Wody archipelagowe – państwa położone na archipelagach i wyspach mogą rozciągać swoją władzę na wody wewnętrzne archipelagi. Na nich suwerenność państwa nadbrzeżnego podlega szczególnym ograniczeniom w interesie żeglugi morskiej i powietrznej.

  3. Morze terytorialne – jest to pas wód rozciągających się od lądu, względnie – granicy zewnętrznej wód wewnętrznych lub archipelagowych. Morze terytorialne stanowi także część terytorium państwa nadbrzeżnego, lecz jego władza na tym obszarze jest ograniczona przez prawo nieszkodliwego przepływu, przysługujące statkom wszystkich państw. Niekiedy wody wewnętrzne i morze terytorialne nazywane są łącznie wodami terytorialnymi, ponieważ stanowią cześć terytorium państwa nadbrzeżnego.

  4. Strefa przyległa – niektóre państwa ustanawiają poza granicami morza terytorialnego strefę przyległą, która nie stanowi terytorium państwa nadbrzeżnego, lecz jest częścią morza pełnego, na której państwo nadbrzeżne zastrzega sobie pewnie uprawnienia (np. w dziedzinie kontroli celnej lub sanitarnej). Pas morski leżący poza morzem terytorialnym, na którym państwo nadbrzeżne zastrzega sobie wyłączność rybołówstwa, nazywamy strefą wyłącznego rybołówstwa.

  5. Szelf kontynentalny – uprawnienia do dna morskiego i podziemia płytkich obszarów przylądowych. Państwu nadbrzeżnemu przysługuję suwerenne prawo poszukiwania i eksploatacji zasobów naturalnych szelfu.

  6. Strefy ekonomiczne – w tych strefach państwo nadbrzeżne posiada suwerenne prawo poszukiwania i eksploatacji wszelkich zasobów (zarówno żywych, jaki i mineralnych) wód morskich oraz dna morskiego i jego podziemia. Uprawnienia państwa nadbrzeżnego w strefie ekonomicznej są, więc jak dyby sumą uprawnień w strefie wyłącznego rybołówstwa i na szelfie kontynentalnym.

  7. Morze pełne – dalej rozciągają się obszary morza pełnego, które nie podlegają władzy żdanego państwa i z których wszyscy mogą korzystać na zasadzie pełnej równości.

W ostatnich latach wystąpiła tendencja do stworzenia odrębnego statusu dna mórz i oceanów poza granicami jurysdykcji władzy państwowej oraz uznania go za tzw. wspólne dziedzictwo ludzkości.

  1. Szelf kontynentalny - omów zasięg, zasady wyznaczania i reżim prawny szelfu kontynentalnego

Wraz z rozwojem techniki i odkryciem bogatych zasobów mineralnych pod dnem płytkich, przybrzeżnych obszarów morskich powstała możliwość ich eksploatacji. Spowodowało to rozciągnięcie władzy przez państwa nadbrzeżne na płytkie obszary dna morskiego i jego podziemie, leżące poza granicami morza terytorialnego.

Prawa państw nabrzeżnych do szelfu potwierdziła przyjęta w Genewie 29 IV 1958 roku Konwencja o szelfie kontynentalnym. Konwencja Genewska stwierdza, że państwo nadbrzeżne sprawuje nad szelfem kontynentalnym prawa suwerenne w celu poszukiwania i eksploatacji jego zasobów naturalnych. Konwencja prawa morza z 1982 roku określa prawa do szeflu w ten sam sposób. Prawa państwa nadbrzeżnego mają charakter wyłączny, tzn. tylko ono samo względnie osoby przez nie upoważnione mogą prowadzić poszukiwania i eksploatację bogactw szelfu.

Jednak niezależnie od tej konwencji powstała norma zwyczajowa, która rezerwuje dla każdego państwa nadbrzeżnego ipso iure, bez potrzeby jakiejkolwiek deklaracji z jego strony, wyłączne prawo badania i eksploatacji dna morskiego i podziemia obszarów nadmorskich przyległych do jego morza terytorialnego.

Granica zewnętrzna szelfu

Konwencja Genewska określiła szelf kontynentalny, jako dno morskie i podziemie obszarów podmorskich przyległych do wybrzeża, lecz położonych poza morzem terytorialnym, aż do głębokości 200 metrów albo poza tę granicę, aż do punktu, gdzie głębokość znajdujących się nad nim wód pozwala na eksploatację naturalnych zasobów wymienionych obszarów.

Jak widać, w konwencji przyjęto dwa główne kryteria określenia zewnętrznej granicy szelfu – głębokość 200 m (izobatę 200 m) oraz możliwość eksploatacji zasobów naturalnych szelfu. Wraz z postępem techniki i powstaniem nowych możliwości eksploatacji coraz głębszych obszarów podmorskich powstało niebezpieczeństwo nieograniczonego przesuwania granicy zewnętrznej szelfu.

W Konwencji prawa morza z 1982 roku przyjęto (w związku z ustanowieniem 200-milowych stref ekonomicznych), że minimalna szerokość szelfu (bez względu na ukształtowanie dna morskiego) wynosi 200 mil, mierzonych d linii podstawowej. Prawa państwa nadbrzeżnego mogą jednak sięgać poza 200 mil, „aż do zewnętrznej okrawędzi obrzeża kontynentu”, tam gdzie obrzeże kontynentu rozciąga się poza 200 mil. Innymi słowy, mogą obejmować nie tylko szelf w sensie geologicznym, ale także zbocze kontynentalne do głębokości kilku tysięcy metrów.

  1. Wspólne dziedzictwo ludzkości. Komu przysługuje wspólne dziedzictwo?

Wspólne dziedzictwo ludzkości (res communis) termin prawa międzynarodowego odnoszący się do tej części dorobku ludzkości, która nie podlega własności suwerennych państw. Kryteria wyróżnienia: wspólne dziedzictwo ludzkości nie może zostać zawłaszczone, wymaga systemu kierowania, gwarantuje udział w korzyściach wszystkim państwom świata, można go używać tylko do celów pokojowych, należy je zachować dla przyszłych pokoleń.

Należy do niego np. morze otwarte, dno mórz i oceanów poza terenem przynależnym konkretnemu krajowi, przestrzeń kosmiczna. Za wspólne dziedzictwo ludzkości uznaje się też Antarktydę. Również morze otwarte zaczyna być zmniejszane przez coraz większe strefy ekonomiczne (do 200 tys. mil).

  1. Cześć umowy, w której znajduje się oznaczenie stron, motywy, okoliczności zawarcia to - wstęp umowy

  2. Część umowy wskazująca m.in. organy zawierające umowę, motywy […], okoliczności towarzyszące umowie – preambuła lub wstęp umowy.

Wstęp umowy (zwany niekiedy preambułą) może zawierać następujące elementy:

  1. Jak nazywa sie zastępca szefa misji?

Chargés d’affaires ad interim – to pracownicy misji, którzy chwilowo nią kierują w czasie nieobecności lub choroby szefa misji.

  1. Kiedy ma miejsce plebiscyt?

Jeśli o przynależności państwowej jakiegoś terytorium decyduje głosowanie ludności zamieszkałej na danym obszarze mówimy o plebiscycie.

  1. Kolejność składania podpisów pod umowami międzynarodowymi określa a) reguła alternatu b) porządek alfabetyczny c) zasady procedencji.

Kolejność składanie podpisów W UMOWACH DWUSTRONNYCH określa REGUŁA ALTERNATU, która jest formalnym wyrazem zasady równości państw. Na egzemplarzu umowy przeznaczonym dla danej strony podpisy jej przedstawicieli znajdują się na pierwszym miejscu. Na drugim egzemplarzu – przeznaczonym dla drugiej strony – kolejność podpisów jest odwrotna. W UMOWACH WIELOSTRONNYCH z reguły podpisy są składane w PORZĄDKU ALFABETYCZNYM nazw państw.

  1. Kto kieruje misją dyplomatyczną - szef misji dyplomatycznej.

Według art. 14 Konwencji Wiedeńskiej: „Szefowie misji dyplomatycznej dzielą się na trzy klasy, a mianowicie:

  1. Ambasadorów i nuncjuszów, akredytowanych przy głowach państw, oraz innych szefów misji równorzędnego stopnia;

  2. Posłów, ministrów i internuncjuszów, akredytowanych przy głowach państw;

  3. Chargés d’ daffaires, akredytowanych przy ministrach spraw zagranicznych”.

Wymienieni w art. 14 nuncjusze i internuncjusze wysyłani są wyłącznie przez Stolicę Apostolską.

  1. Osoby nieposiadające żadnego obywatelstwa to: a) apatrydzi, b) cudzoziemcy, c) uchodźcy.

  2. Podaj rodzaj sankcji

Sankcje natury psychologicznej – stwierdzenie naruszenia prawa i napiętnowanie naruszającego prawo przez światową opinię publiczną poprzez formalną rezolucję lub orzeczenie organu międzynarodowego (np. rezolucja Zgromadzenia Ogólnego ONZ)

Sankcje natury odwetowej – stosowane indywidualnie przez państwo pokrzywdzone lub zbiorowo przy udziale innych państw. Środkami odwetowymi mogą być np. retorsje lub represalia.

Sankcje zorganizowane – stosowane nie przez samego pokrzywdzonego, lecz przez właściwy organ międzynarodowy. Sankcje te mogą mieć charakter organizacyjny (np. wykluczenie z organizacji międzynarodowej), gospodarczy, polityczny, a nawet wojskowy.

  1. Cesja jest pierwotnym sposobem nabycia terytorium – FAŁSZ – CESJA JEST NAJWAŻNIEJSZYM SPOSOBEM POCHODNEGO NABYCIA TERYTORIUM. Cesja polega na odstąpieniu przez jedno państwo części swojego terytorium drugiemu państwu.

  2. Przyczyny nieważności umowy międzynarodowej:

- związane z naruszeniem prawa wewnętrznego kontrahentów dotyczącego zawierania umów

- wady oświadczenia woli

- niezgodność z ius cogens

  1. Przykład Wspólnego Dziedzictwa Ludzkości – w 1970 roku Zgromadzenie Ogólne ONZ uchwaliło rezolucję, w której uznało, że dna mórz i oceanów powinny stanowić „wspólne dziedzictwo ludzkości”.

  2. Synonimem "Trzeciego Świata" jest „państwa rozwijające się”

  3. Wymień wady oświadczeń woli (powodujące nieważność umowy międzynarodowej)

Wady oświadczeń woli mogą być spowodowane przez:

- przekroczenie przez przedstawiciela państwa jego upoważnienia do wyrażenia zgody (art. 47)

- błąd (art. 48)

- podstęp (art. 49)

- przekupstwo (art. 50)

- przymus wobec przedstawiciela państwa (art. 510

- przymus wobec państwa (art. 52)

Konwencja Wiedeńska stwierdza w art. 52, że „Traktat jest nieważny, jeśli jego zawarcie zostało spowodowane przez groźbę lub użycie siły z pogwałceniem zasad prawa międzynarodowego, wyrażonych w Karcie Narodów Zjednoczonych”.

Wynika z tego – po pierwsze, że nie każdy rodzaj przymusu może być powołany, jako przyczyna nieważności, lecz tylko przymus polegający na groźbie lub użyciu siły.

Po drugie nie każde użycie siły czyni umowę nieważną, ale tylko użycie jej sprzeczne z zasadami praw międzynarodowego, wyrażonymi w Karcie.

  1. Zgody państwa na związanie się umową nie wyraża: a) parafowanie b) podpisanie c) ratyfikacja

Parafowanie polega na tym, że pełnomocnicy stron, którzy prowadzili rokowania, umieszczają pod przygotowanym tekstem swoje inicjały, czyli parafy. Parafowanie oznacza jedynie, że tekst został przygotowany do podpisania. Nie stanowi, więc wyrażenia zgody na związanie się umową.

  1. Art. 38. Statutu MTS formułuje: b) katalog zamknięty podstaw orzecznictwa

Artykuł 38 Statutu MTS brzmi:

  1. „Trybunał, którego zdaniem jest rozstrzygać przedłożone mu spory zgodnie z prawem międzynarodowym, stosuje:

  1. Umowy międzynarodowe, bądź ogólne, bądź partykularne, ustanawiające normy wyraźnie uznane przez państwa spór wiodące;

  2. Zwyczaj międzynarodowy, jako dowód powszechnej praktyki przyjętej, jako prawo;

  3. Ogólne zasady prawa uznane przez narody cywilizowane;

  4. Z zastrzeżeniem postanowień art. 59, wyroki sądowe tudzież zadania najznakomitszych znawców prawa publicznego różnych narodów, jako środek pomocniczy do stwierdzania przepisów prawnych.

  1. Przepis niniejszy nie uwłacza prawu Trybunału rozstrzygnięcia sprawy ex aequo et bono (zasada słuszności), jeżeli strony na to się zgodzą”.

Otóż z punktu widzenia formalnego art. 38 wymienia podstawy lub źródła wyrokowania Trybunału.

  1. Zawieranie umowy międzynarodowej

  1. Rokowania – (negocjacje) są pierwszym etapem w procesie zawierania umowy międzynarodowej. Prowadzą one do uzgodnienia treści umowy i ostatecznego zredagowania jej tekstu.

  2. Parafowanie – polega na tym, że pełnomocnicy stron, który prowadzili rokowania, umieszczają pod przygotowanym tekstem swoje inicjały, czyli parafy. Parafowanie oznaczaj jedynie, że tekst został przygotowany do podpisania. Parafowanie stosowane jest niezbyt często.

  3. Podpisanie – zasadą jest, że każda umowa musi być podpisana przez upoważnionych to tego pełnomocników stron. Podpisanie może być formą wyrażenia zgody na zawiązanie się umową.

  4. Ratyfikacja – jest to zatwierdzenie umowy przez kompetentny do tego organ państwowy. Jaki organ jest kompetentny określa prawo wewnętrzne, zazwyczaj konstytucja, z reguły jest nim głowa państwa. Ratyfikacja oznacza ostateczne wyrażenie zgody na zawiązanie się umową międzynarodową.

  5. Wymiana lub złożenie dokumentów ratyfikacyjnych – ratyfikacja jest aktem wewnętrznym i z reguły nie wywołuje bezpośrednich skutków w sferze prawa międzynarodowego. Skutki takie powoduje dopiero wymiana lub złożenie dokumentów ratyfikacyjnych. Wymiana dokumentów ma miejsce przede wszystkim przy zawieraniu umów dwustronnych. Jest ona dokonywana przez przedstawicieli stron umowy, którzy w ten sposób uzyskują dowód, że druga strona dokonała ratyfikacji. Przy umowach wielostronnych, zwłaszcza, jeśli liczba stron jest znaczna, dokumenty ratyfikacyjne są składane depozytariuszowi. Najczęściej depozytariuszem jest państwo, na którego terytorium została podpisana umową.

  6. Rejestracja – umów została po raz pierwszy przewidziana w Pakcie Ligii Narodów. Według art. 102 Karty wszyscy członkowie ONZ maja obowiązek rejestrowania umów zawartych po wejściu w życie Karty, a jeśli umowa nie zostanie zarejestrowana, „wówczas żadna ze stron, która taki traktat lub układ zawarła, nie może się nań powoływać wobec jakiegokolwiek organu ONZ”. Sankcja ze niezarejestrowanie umowy, przewidziana w Karcie, jest sankcją realną, gdyż organ ONZ, wobec którego powołano by niezarejestrowaną umowę, nie wziąłby jej pod uwagę.

  7. Publikacja wewnętrzna – w wielu państwach umowy są publikowane w wydawnictwach i dziennikach urzędowych. Z punktu widzenia prawa międzynarodowego jest rzeczą obojętną, czy państwo będące stroną umowy międzynarodowej ogłosi ją u siebie. Nie ma to żadnego wpływu na moc wiążącą umowy i na obowiązek przestrzegania jej. Jednakże z punkty widzenia prawa wewnętrznego publikacja taka może być niezbędna do zapewnienia stosowania umowy w danym państwie.

  1. Omów status prawny i granice morza otwartego

Obowiązująca obecnie zasada, że morze pełne jest wolne i dostępne dla wszystkich państw i ich obywateli, przechodziła w historii różne koleje i nie zawsze była uznawana. W okresie feudalizmu wiele państw i miast nadmorskich wysuwało pretensje do obszarów morskich. Ostatecznie zwycięstwo wolności mórz w XVII wieku było nieodzowną konsekwencją dążenia burżuazji do wolności handlu. Stopniowo zasada wolności mórz stała się aksjomatem prawa międzynarodowego.

Zasada wolności mórz oparta była na przesłankach, że korzystanie z morza pełnego jest nieszkodliwe, a jego zasoby są niewyczerpalne. Już od dawna okazało się, że wraz z rozwojem techniki połowów i ich intensyfikacją wolność rybołówstwa przestała być prawdziwa. Wielu gatunkom groziło wyniszczenie. Równocześnie żegluga utraciła swój dotychczasowy „nieszkodliwy” charakter.

Powstała stąd konieczności międzynarodowej regulacji wielu zagadnień związanych z korzystaniem z morza pełnego. Równocześnie wystąpiła inna tendencja, mianowicie rozszerzanie władzy państw nadbrzeżnych, które rezerwowały sobie wyłączność eksploatacji zasobów morskich żywych i mineralnych na obszarach przybrzeżnych oraz przejmowały we własne ręce ochronę tych zasobów i środowiska morskiego. Poprzez tworzenie 200 milowych stref przybrzeżnych doprowadziło to do zmniejszenia zakresu terytorialnego stosowania pełnej wolności mórz.

Wolności na morzu otwartym (pełnym) to:

  1. Nabycie obywatelstwa

Sprawą nabycia obywatelstwa przy urodzeniu rządzą dwie podstawowe zasdy:

- zasada prawa krwi (ius sanguinis)

Polega na tym, że jednostka poprzez urodzenie nabywa obywatelstwo państwa, którego obywatelami są jego rodzice.

- zasada prawa ziemi (ius soli)

Polega na tym, że o obywatelstwie jednostki decyduje miejsce urodzenia. Jednostka niezależnie od obywatelstwa rodziców nabywa obywatelstwo państwa, na którego terytorium się urodziła.

POLSKA

Prawo polskie oparte jest na zasadzie krwi. Zgodnie z ustawą o obywatelstwie polskim z 1962 roku dziecko nabywa przez urodzenie obywatelstwo polskie, jeżeli:

  1. Oboje rodzice są obywatelami polskimi,

  2. Jedno z rodziców jest obywatelem polskim, a drugie jest nieznane bądź nieokreślone jest jego obywatelstwo lub nie posiada żadnego obywatelstwa.

  1. Elementem państwa jest: ustrój gospodarczy, ustrój polityczny, ludność?

Państwo z punktu widzenia prawa międzynarodowego można określić, jako suwerenną organizację terytorialną. W nauce prawa wskazuje się na trzy elementy pojęcia państw. Są nimi:

- określone terytorium,

- ludność zamieszkująca to terytorium,

- władza (rząd), która ma charakter władzy najwyższej, tj. suwerennej.

Według konwencji o prawach i obowiązkach państw, przyjętej na VII konferencji panamerykańskiej w Montevideo: „Państwo, jako osoba prawa międzynarodowego, powinno posiadać następujące atrybuty: a) stałą ludność; b) określone terytorium; c) rząd; d) zdolności do utrzymywania stosunków z innymi państwami”.

  1. Prawo wysyłania przedstawicieli dyplomatycznych nazywane jest czynnym prawem legacji, natomiast prawo ich przyjmowania biernym prawem legacji. Wszystkie państwa posiadają czynne i bierne prawo legacji. Oprócz państw, zgodnie z tradycją, z czynnego i biernego prawa legacji korzysta także Stolica Apostolska (Watykan), co znalazło potwierdzenie w Konwencji Wiedeńskiej o stosunkach dyplomatycznych.

  1. Języki umowy. Niegdyś umowy międzynarodowe były z reguły spisywane po łacinie. W XVIII wieku językiem dyplomacji stal się język francuski, w okresie po pierwszej wojnie światowej również angielski. Obecnie umowy dwustronne sporządzane są zazwyczaj w językach obu kontrahentów. Jeśli języki bardzo się różnią to jest w 3 wersjach – w narodowych plus po angielsku). Umowy wielostronne zawiera się w językach ONZ, czyli angielski, francuski, hiszpańskim, rosyjski i chiński. W ostatnich latach językiem światowym stał się również arabski.

  1. Teoria zgodnie, z którą nowe państwo nie jest związane żadnymi dawniejszymi umowami nosi nazwę: tabula rasa.

Zgodnie z teorią tabula rasa nowo powstałe państwo z zasady nie jest związane żadnymi dawniejszymi umowami międzynarodowymi. Nie przejmuje, więc ani praw, ani obowiązków dawnego suwerena, wynikających z tych umów.

  1. Wolności lotnicze.

Międzynarodowa żegluga lotnicza może odbywać się tylko na podstawie zezwoleń, czyli przywilejów przyznawanych przez państwa obcym samolotom we własnej przestrzeni powietrznej. Przywileje te nazywane są „wolnościami lotniczymi”.

1. WOLNOŚCI TECHNICZNE:

- prawo przelotu bez lądowania

Prawo przelotu nad terytorium państwa jest wolnością podstawową, bez której międzynarodowa żegluga powietrzna w ogóle nie mogłaby istnieć, nie mogłyby też być realizowane żadne inne wolności lotnicze.

- prawo lądowania technicznego (niehandlowego)

Prawo lądowania technicznego oznacza prawo lądowania w celach niehandlowych, np. dla uzupełnienia zapasu paliwa, dokonania przeglądu technicznego statku powietrznego lub wymiany załogi. Niedopuszczalne jest zabieranie lub pozostawianie pasażerów, towarów czy poczty.

1. WOLNOŚCI HANDLOWE:

- prawo przewożenia pasażerów i ładunku z państwa przynależności statku powietrznego

- prawo zabierania pasażerów i ładunku do państwa przynależności statku powietrznego

- prawo zabierania pasażerów i ładunku do państw trzecich oraz prawo przewożenia pasażerów i ładunków z tych państw

  1. PRZYPADKI WYGAŚNIĘCIA UMOWY MIĘDZYNARODOWEJ możemy podzielić na przewidziane w samej umowie oraz przyczyny nieprzewidziane w jej postanowieniach.

PRZEWIDZIANE – wygaśnięcie umowy z przyczyn przez nią przewidzianych nie rodzi szczególnych problemów, gdyż sama umowa określa warunki i czas jej wygaśnięcia. Do przyczyn wygaśnięcia umowy przewidzianych w jej postanowieniach należy zaliczyć:

  1. Upływ czasu, na jaki umowa została zawarta

  2. Spełnienie się warunku rozwiązującego

  3. Wypowiedzenie umowy zgodnie z jej postanowieniami

NIEPRZEWIDZIANE

  1. Uchylenie umowy międzynarodowej zgodną wolą stron

  2. Utrata podmiotowości przez jedna ze stron

  3. Możliwość jednostronnego wycofania się z umowy (pogwałcenie umowy przez drugiego kontrahenta, powstanie sytuacji uniemożliwiającej wykonanie umowy, zasadnicza zmiana okoliczności)

  4. Powstanie nowej normy ius cogens

Utrata podmiotowości przez jedną ze stron przy umowach dwustronnych prowadzi do wygaśnięcia umowy, natomiast przy umowach wielostronnych jedynie do zmniejszenia się liczby jej kontrahentów.

  1. W jakiej organizacji funkcjonuje system powierniczy? ONZ?

Obecnie, wobec praktycznej likwidacji systemu powierniczego, Rada Powiernicza w zasadzie przestała pełnić swoją funkcję.

  1. Warunkiem obiektywnym zwyczaju jest - wielostronne, zgodne stosowanie

Statut trybunału wyraźnie ujmuje dwa zasadnicze elementy zwyczaju: element obiektywny, który stanowi powszechna praktyka i element subiektywnym, jakim jest przekonanie, że praktyka tworzy prawo.

  1. Hierarchia norm prawa międzynarodowego

Katalog zasad – art. 2 Karty NZ, m.in.:

- zasada równości

- zakaz użycia siły lub jej groźby – nakaz pokojowego załatwiania sporów

- poszanowania zobowiązań

- zakaz ludobójstwa, niewolnictwa, dyskryminacji rasowej

Prawo międzynarodowe reguluje stosunki międzynarodowe pomiędzy podmiotami prawa międzynarodowego.

  1. Prawo międzynarodowe a prawo wewnętrzne

Stosowanie prawa międzynarodowego wymaga transformacji:

  1. Generalna (inkorporacja) – uznanie jego norm „za część prawa krajowego”

  2. Transformacja zwykła – recepcja normy międzynarodowej do porządku krajowego (np. ratyfikacja umowy i jej publikacja w dzienniku ustaw może być uważana za warunki takiej transformacji)

  3. Odesłanie – np. Konwencja Wiedeńska – prawo konsularne – odbłysła do krajowego prawa notarialnego

Niektóre, państwa przyjmują, że wiążące je normy prawa międzynarodowego obowiązują lub są stosowane przez ich władze, ilekroć zajdzie tego potrzeba. Zatem normy prawa międzynarodowego mogą być stosowane proprio vigore, jako prawo wiążące dane państwo.

Kolizja prawa wewnętrznego z prawem międzynarodowym

Artykuł 27 Konwencji Wiedeńskiej o prawie traktów z 23 V 1969 roku, głosi, że strona umowy nie może powoływać się na postanowienia swojego prawa wewnętrznego, jako uzasadnienie niewykonywania umowy.

  1. Rada Gospodarczo – Społeczna może kierować zalecenia do Zgromadzenia Ogólnego, do członków ONZ i do organizacji wyspecjalizowanych. Rada jest organem, który zajmuje się koordynacją działalności ONZ i innych organizacji międzynarodowych „systemu ONZ”. Może ona zawierać z organizacjami wyspecjalizowanymi umowy określające warunki, na jakich odnośna organizacja ma być związana z ONZ. Ponadto koordynuje ona działalność organizacji wyspecjalizowanych, odbywając z nimi konsultacje i udzielając im zaleceń. Rada Społeczno – Gospodarcza może poczynić odpowiednie kroki w celu stałego otrzymywania sprawozdań od organizacji wyspecjalizowanych oraz może dopuścić ich przedstawicieli do udziału w obradach rady i jej komisjach, bez prawa głosowania.

  1. Jest ogólną zasadą, że umowa międzynarodowa obowiązuje i tworzy określone prawa i obowiązki jedynie dla stron. Zasada ta jest ujmowana przez łacińska maksymę: pacta tertiis nec nocent nec prosunt.

WYJATKI:

Pacta in favorem tertii – domniemanie zgody na korzyść strony trzeciej. Jeśli przyjmuje korzyści to znaczy, że zaakceptował umowę.

Pacta in detrimentum tertii – na niekorzyść – musi być zgoda pisemna. Nie ma domniemania – potencjalna strona domniemana z umowy musi oświadczyć na piśmie, że się godzi, czyli że przyjmie zobowiązanie.

  1. Jak nazwa się podróż służbowa dyplomaty? Misja dyplomatyczna

  2. Interpretacja autentyczna – interpretacja dokonana wspólnie przez wszystkie strony umowy. Ma ona największy walor prawny. Może być ona zawarta w odrębnym dokumencie i jej wówczas bezwzględnie wiążąca dla wszystkich stron. Tego rodzaju interpretacja autentyczna występuje bardzo rzadko w praktyce. Podobne znaczenie ma interpretacja wynikająca, ze zgodnego postępowania państw, a więc ze zgodniej praktyki wszystkich stron umowy, jest to tzw. interpretacja quasi – autentyczna lub uzualna.

Interpretacja sądowa – przez MTS lub sąd polubowny (arbitraż)

Interpretacja przez organy organizacji międzynarodowych - np. organy ONZ działają na podstawie karty NZ, muszą interpretować statuty tych organizacji

  1. Ogólne normy państw cywilizowanych, jako środek pomocniczy w orzecznictwie sądów miedz.:

  2. Wymień (rodzaje) umów typowych dla prawa międzynarodowego

  3. Zastrzeżenia – jednostronne oświadczenie złożone przed ostatecznym zawiązaniem się umową zmierzające do uchylenia lub zmiany niektórych postanowień wobec składającego.

  1. Obecne pojecie suwerenności powstało na podstawie pokoju a) augsburskiego b) westfalskiego c) poczdamskiego.

  2. Na którym kongresie padła nazwa rzeki międzynarodowej?

  3. Która konwencja ustaliła cos o chorych i rannych?- (Chodzi o genewską)


Wyszukiwarka