Sądy

Sądy - są tak zwaną trzecią władzą Sądy w swych wyrokach są niezawisłe, podlegają jedynie ustawom. Oskarżonemu przysługuje prawo do bezpłatnego obrońcy. W polskich sądach stosuje się zasadę domniemania niewinności, to znaczy, iż oskarżyciel musi udowodnić oskarżonemu winę. Rozprawy sądowe są zawsze jawne. W określonych przypadkach Sąd Najwyższy może utajnić rozprawę.

Struktura sądów w Polsce:

- Sąd Najwyższy

- Sądy szczególne - wojskowe > Sądy okręgów wojskowych (jako sądy drugiej instancji) > Sądy garnizonowe (jako sądy pierwszej instancji).

- Naczelny Sąd Apelacyjny

- Sądy powszechne > Sądy okręgowe (jako sądy pierwszej i drugiej instancji) > Sądy rejonowe

- Trybunał Konstytucyjny - sprawdza zgodność aktów prawnych z konstytucją i wydaje stosowne orzeczenia.

- Trybunał Stanu - orzeka w sprawach dotyczących urzędników państwowych jeśli naruszyli oni w jakiś sposób konstytucję

Najwyższa Izba Kontroli :

Jest organem zajmującym się kontrolą organów państwowych, takich jak: poszczególne ministerstwa, Narodowy Bank Polski, organy administracji państwowej, , przedsiębiorstwa państwowe, różnego rodzaju spółdzielnie, samorząd terytorialny. Na czele NIK - u stoi prezes odpowiedzialny przed sejmem.

Rzecznik Praw Obywatelskich - stoi na straży przestrzegania praw i wolności obywatelskich przez instytucje państwowe. Sprawdza czy zgodność aktów prawnych z prawami obywatelskimi zawartymi w konstytucji.

Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji - zajmuje się przyznawaniem koncesji stacjom radiowym i telewizyjnym na nadawanie sygnału, ustala wysokość abonamentu radiowo - telewizyjnego oraz strzeże wolność słowa i informacji

Prokuratury - prokurator pełni w sądzie rolę oskarżyciela publicznego. Prowadzi śledztwa, gromadzą dowody.

Struktura prokuratur w Polsce: Prokurator generalny (jest nim każdorazowy minister sprawiedliwości) > Prokuratura apelacyjna > Prokuratura okręgowa > Prokuratura rejonowa

Kodeks - jest to zbiór przepisów prawnych regulujących stosunki społeczne (jak na przykład kodeksy cywilny, opiekuńczy, karny itd…), oraz tryb postępowania (na przykład kodeks karny, administracyjny itd.)

Koncesja - jest dokumentem pozwalającym różnym instytucjom lub osobom na prowadzenie swej określonej działalności

Wykroczenie - jest to czyn, który zagrożony jest karą aresztu do trzydziestu dni, nagany oraz grzywny.

Przestępstwo - jest to czyn zagrożony karą więzienia, który w momencie popełnienia był zabroniony przez określoną ustawę. Karą za popełnienie przestępstwa jest pozbawienie wolności na okres od jednego miesiąca do 25 lat lub dożywocia. Sąd może też orzec zakaz wykonywania danego zawodu przez skazanego, a także pozbawienie praw publicznych na okres od jednego roku do dziesięciu lat. Sąd może także nakazać naprawę wyrządzanych szkód. Najpoważniejszym przestępstwem jest zbrodnia. Za zbrodnię uważa się takie przestępstwa jak zabójstwo, rozbój, ciężkie pobicie. Zbrodnia jest zagrożona karą pozbawienia wolności co najmniej na okres trzech lat.

Krajowa Rada Sądownictwa p. nr 116

  Wprowadzona została do polskiego systemu konstytucyjnego w 1989 r. Krajowa Rada Sądownictwa to konstytucyjny organ państwa stojący na straży niezależności sądów i niezawisłości sędziów. Ma ona prawo występowania do Trybunału Konstytucyjnego z wnioskiem w sprawie zgodności z Konstytucją aktów normatywnych dotyczących nieza­leżności sądów i niezawisłości sędziów. Jej kompetencje: a) rozpatrywanie kandydatur na stanowiska sędziów SN, NSA, sądów powszechnych i sądów wojskowych oraz przedstawianie Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej wniosków o ich powo­łanie, b) rozpatrywanie i rozstrzyganie wniosków o przeniesienie sędziego na inne miejsce służbowe ze względu na powagę stanowiska sędziego, d) wyrażanie zgody na dalsze zajmowanie stanowiska przez sędziego, który przekroczył 65 lat życia, e) wypowiadanie się w sprawie zasad etyki zawodowej sędziów.

      Utrzymany został trójdzielny charakter składu Rady: administracyjno-samorzą­dowo-polityczny. W skład Krajowej Rady Sądownictwa wchodzą  trzy grupy członków: osoby wchodzące w skład Rady z urzędu- Pierwszy Prezes S N, Minister Sprawiedliwości, Prezes NSA oraz osoba powołana przez Prezydenta; druga grupa-  demokratycznie wybrana reprezentacja środowiska sędziowskiego;  trzecia grupa - mająca charakter polityczny - to czterej członkowie wybrani przez Sejm spośród posłów oraz dwóch członków wybranych przez Senat spośród senatorów. Przewodniczącego oraz dwóch wiceprzewodniczących Krajowa Rada Sądow­nictwa wybiera samodzielnie spośród swego grona. Kadencja KRS wynosi 4 lata. Rada obraduje na posiedzeniach, a jej uchwały zapadają bezwzględną większością głosów w głosowaniu jawnym. Obsługę Rady realizuje i finansuje Kancelaria Prezydenta.


Wyszukiwarka