Przedmiotem badawczym nauki o stosunkach międzynarodowych jest badanie struktury , funkcji i rozwoju systemów międzynarodowych.
Podejścia metodologiczne:
- historyczne
- prawne
- ekonomiczne
- socjologiczne
- politologiczne.
Metody badawcze
I – tradycyjne :
a) historyczna – rekonstrukcja przeszłych stosunków międzynarodowych,
b) prawnicza – analiza obowiązujących norm prawnych,
II - nowoczesne :
a) systemowa – konstruowanie systemowego modelu pojęciowego badanych zjawisk międzynarodowych,
b) behawioralna - analiza stosunków międzynarodowych poprzez zachowania ich uczestników ; badanie przypadku pod kątem jednej lub wielu zmiennych,
c) czynnikowa – identyfikacja , klasyfikacja i hierarchizacja czynników kształtujących dana klasę zjawisk międzynarodowych,
d) analiza zawartości - rekonstrukcja interesów stron na podstawie publicznie składanych deklaracji,
e) decyzyjna – cel – określenie istoty i powodów przyjęcia decyzji,
f) symulacyjna – tworzenie rozwiniętych modeli rzeczywistości , nasycenie ich danymi faktycznymi i przetwarzanie za pomocą komputerów.
Metody socjopsychologiczne
Metody obserwacyjne (stosowane w socjologii SM)
metoda prostej obserwacji faktów
- polega na gromadzeniu pojedynczych informacji, zestawianiu ich w uporządkowane sekwencje oraz kategorie analityczne, poszukiwaniu wspólnych cech dla jednostkowych faktów. Główny wysiłek skupiony jest na badaniach źródłowych.
Analizie podlegają następujące rodzaje źródeł:
oficjalne dokumenty najwyższego znaczenia: traktaty międzynarodowe, deklaracje, komunikaty rządowe, informacje przekazywane na konferencjach prasowych, stenogramy z debat parlamentarnych;
dokumenty innego typu: ekspertyzy specjalistów, raporty instytucji i komisji międzynarodowych, biografie i wspomnienia polityków i dyplomatów;
mass media: prasa, radio, telewizja, systemy łączności komputerowej, zwłaszcza Internet;
wydarzenia, wypowiedzi ustne, niepublikowane zeznania świadków i uczestników wydarzeń o znaczeniu międzynarodowym;
metoda analizy statystycznej
- dostarcza zbiorczych, pogrupowanych już w kategorie informacji. Będą to: zestawienia, grafy, tabele, wykresy, które dostarczą wiedzy o tendencjach, prawidłowościach – należy je uważnie weryfikować.