SOCJOLOGIA wykład 3,4 GRUPA SPOŁECZNA

GRUPA SPOŁECZNA
ZBIOROWOŚĆ SPOŁECZNA- to ogół ludzi posiadających jakąś cechę wspołną, wyróżnioną przez obserwatora zewnętrznego bez względu na to, czy Ci ludzie zdają sobiesprae z posiadania takiej cechy, czy też nie (blondyni, wysocy, biali, itp.)

FORMY ZBIOROWOŚCI:
*Para-dwie osoby połączone więzią społęczną
*Krąg społęczny- luźne związki oparte na stycznościach o bardzo słabej więzi instytucjonalnej, pozbawione trwałych interakcji między członkami
*Społeczność lokalna- stanowi system społecznych powiązań międzt ludzmi, powstalych na gruncie wspólnoty terytorialnej i wywodzących zasadę odrębności z samodzielnie wypracowanych i zinterpretowanych elementów kultury (dzielnica, osiedle)
*Zbiorowość terytorialna- to zbiorowość, w której członkowie połączeni są więzią wspólnych stosunków do terytorium, na którym żyją i więzią stosunków wynikających z faktu zamieszkiwania na wspólnym terytorium (miasto, wieś)

CECHY KONSTYTUUJĄCE GRUPĘ SPOŁECZNĄ:
*Składa się z minimum trzech osób. W niektórych przypadkach zakłada się, że do utowrzenia grupy społecznej wystarczą dwie osoby, jednakże dopiero przy trzech osobach występować może struktura społeczna i niektóre typy stosunków społecznych
*Zachodzą w niej trwałe, częste i bezpośrednie interakcje nastawione na wspólne osiąganie wyzanczonego celu
*Grupa społeczna charakteryzuje się trwałą strukturą społeczną. Każdy jej członek zajmuje określoną pozycję i między nim a innymi członkami występują więzi społeczne. Miejsce w strukturze jest powiązane z przststrzeganiem przez jednostkę przyjętych w grupie norm społecznych
*Grupę społęczną ująć można więc jako system statusów społecznych a także jej strukturę mozna ujmować jako powiązane ze sobą role społeczne wynikające z pocyzji społecznych odgrywających je członków.
*Członkowie należący do grup społęcznych mają świadomośc przynależności do grupy oraz istnieją mniej lub bardziej wyraźne kryteria wyodrębniające tę grupę z szerszego otoczenia

STRUKTURY WEWNĄTRZ GRUPOWE:
*w grupach społecznych wyróżnić moża trzy typy struktur społecznych: strukturę komunikacji, strukturę przywództwa (władzy) oraz strukturę socjometryczną
*Struktura socjometryczna- określa wzajemne postawy jednostek względem siebie, przede wszystkim więzi emocjonalne, które spajają grupę. Struktura ta kształtuje się pod wypłwem indywidualnych potrzeb afiliacyjnych jednostek.
*Struktura komunikacji- odnosi się do sieci wzajemnych interakcji w grupie, co jest istotne ze względu na szybkość przepływu informacji przy realizowaniu przez grupę celów.
*Struktura przywództwa- określa relacje poddaństwa i dostęp do władzy jednostek znajdujących się w grupie. Ze względu na styl kierowania grupą jednostk imogą mieć więszy lub mniejszy wpływ na podejmowane decyzje. W przypadku tej struktury istotne jest zarówno przywództwo formalne w grupie jak i istnienie przywództwa nieformalnego.

RODZAJE GRUP SPOŁECZNYCH:
*Grupa społeczna zazwyczaj posiada określone kryteria rektrutacji członków i funkcje członka grupy (czyli jego powinności względem mniej). Ze względu na kryteria przyjęć do grupy można wyróżnić grupy ekskluzywne, w których kryteria te są dundmentalne przy rekturacji nowych członków oraz grupy inkluzywne, których kryteria są mniej istotne.
*Można różnicować grupy ze względu na wielkość. Grupy male to takie, gdzie człokowie mają możliwość kontaktu bezpośredniego. W grypach dużych niemożliwy jest model komunikacji „każdy z każdym”. W nitkórych ujęciach duże grupy określone są jako Wielkie struktury społeczne i nie są uznawane za grupy społeczne.
*Ze względu na formalizację struktury i stosunków społecznych w grupie jak również stosunków spolecznych członków grupy z zewnętrznym środowiskiem, wyróżnić można grupy formalne i grupy nieformalne
*Ze względu na utożsamianie się jednostek z grupą, jej normami i wartościami wyszczeólniane są grupy odniesienia
*Typologia grup społecznych Charelsa Cooley’a wyróznia także grupy pierwotne oraz grupy wtórne.
*na podstawie pozycji grup w społeczeństwie- są to klasy społeczne. Klasy tot akie grupy ludzi, z których jedna może pryzwłaszczać sobie pracę drugiej dzięki różnicy miejsca, jakie zajmują w określonym systemie gospodarki społęcznej i sposobem otrzymywania i rozmiarami tej częsci bogactwa społęcznego, którą rozporządzają
*kolejnym rodzajem grup są grupy:
a)celowe (np. sportowe, partie polityczne, tzw. akcyjne)
b)wspólnotowe (zw na zadania, wspólnotę pogłądów, wartości)

1)RODZINA JAKO GRUPA SPOŁECZNA
*związek intymnego, wzajmengo uczucia, współdziałania i wzajemnej odpowiedzilności, w którym akcent pada na wzmacnianie wewnętrznych relacji i interakcji (homoseksualiści)
*rodzina zbudowana jest na małżeństwie- głębokim i uzupełniającym się związku mężczyzny i kobiety, który opiera się na nierozweralnej więzi małżeństwa zawartego dobrowoline i publicznie, otwartego na przekazywanie życia (katolicy)

MAŁŻEŃSTWO:
-hetero i homoseksualne
-matlokalność i patlokatlność (matlokatlność- zamieszkują w mieście pani mlodek, patlokalność w pana mlodego)
-matlinearność i patlinearność (dzieci należą do jakiej lini rodowej)
-monogamiczne, poligamiczne (poligynia- jeden mężczyzna ma więcej żon, poliandria- jedna kobieta ma więcej mężów)

RODZINA- grupa określona przez stosunki seksualne, odpowiedniu unormowane i trwałe, tak by mogła zapewnić odnawianie się sfery reprodukcji:
-meterialno-ekonomiczna (polega na zaspokoajaniu przez rodzinę materialnych potrzeb jej członków)
-opiekuńczo- zabezpieczająca (stanowi materialne i fizyczne zabezpieczenie członków rodziny, którzy w pewnych okresach życia mają ograniczone możliwości samorealizacji, pozbawieni są środków do życia lub wymagają pomocy)
-prokreacyjna- polega na zaspokojaniu rodzicielskich potrzeb emocjonalnych- ojcostwa i macierzyństwa, pozwala na utrzymywanie biologicznej ciągłości rodziny i społeczeństwa
-seksualna (zaspokajanie popędu seksualnego)
-legalizacyjno- kontrolna (sankcjonowanie postępowania członka rodziny przez rodzinę, nadzorowanie jego postępowania)
-socjalizacyjno- wychowawcza (wprowadzanie dziecka w świat kultury danego społeczeństwa)
-klasowa- określenie pozycji członków rodziny w strukturze społecznej

2)GRUPA (ZBIOROWOŚĆ) ETNICZNA:
Etniczność to świadomość podziału „my” i „oni” oraz poczucie tożsamości grupowej (przekonanie o własnej odrębności)

ELEMENTY GRUPY ETNICZNEJ (ETNICZNOŚCI):
-nazwa grupy (etnonoim)
-przekonanie (mit) o wspólnym pochodzeniu (wspólna genealogia)
-wspólna pamięć historyczna (świadomość historcyzna wspólnych dziejów)
-własna, odrębna kultura (język, religia, obyczaje, itp.)
-związek z określonym terytorium (ojczyzna ideologiczna i prywatna)
-poczucie solidarności i tożsamości

RODZAJE GRUP ETNICZNYCH (duże zróżnicowanie):
-mniejsze grpy etniczne (etno-regionalne)- kaszubi
-mniejszości arodowe i etniczne- wietnamczycy
-migracyjne
-„nowe” mniejszości
-diaspory (społeczność rozporoszonych osoób)- żydowska
-miejsce mniejszości etniczne
-ludy tubylcze (autochotniczne)
-proto-narody („narody bez państwa”)- kurdowie

ROMOWIE ALBO CYGANIE- nieterytorialna grupa etnczna pochodzenia indyjskiego, której członkowie tworzą diasporę

Jak dowodzą badanie językoznawcze, etogeneza Romów rozpoczęła się w centralnej części Półwyspu Indysjkiego po ok. 500 roku n.e.
-kluczowym elementem etnogenezy Romów były wojny VIII-Xw pomiędzy muzłumańskimi najeźdźcami a Radźputami, w wyniku których przodkowie Romow opuścili Indie
-na świcie życije od 12 do 15 mln Romó, z czego 7-9 mln zamieszkuje Europę
-w polsce mieszka ok. 12000-50000Romów, w Bułgarii i Słowacji 10%społęczeńśtwa to Romowie

3)NARÓD
Pochodzenie termunu „naród”
*czasy greckie polis i ethnos
*rzymskie (natio i civitas)
-natio zaczęło oznaczać tożsamość opartą na miejscu urodzenia (nascere- rodzić się)
*sredniowiecze- użycie słowa „naród”
-korporacje studentów oparte na zasadzie pochodzenia
-zbiorowości połączone wspólnmi poglądami na kwestie teologiczne
-stanowe rozumienie slowa natio: szlachta (natio polonica)
*rewolucja francuska (1789)
-łączy pojęcie „ludu” z „narodem”
-dea braterstwa i równości ludzi
-demokratyzacja i upowszechnienie słowa „naród”
-powiązanie idei narodowych (nacjonalizmu_ z ideą suwerenności ludu
*nowożytne rozumienie „narodu”
-ziorowość wszytskich mieszkańców danego państwa (nacjonalizm i ideaologia narodowa)

NARÓD- duża grupa społeczna, powstała w wyniku procesu dziejoweog jako wspólnota terytorialna o podłożu gospodarczym, politycznym, społecznym i kulturowycm, występująca w świadomości sych członków.

NARÓD wg Tadeusza Łepkowskiego- naród to dynamiczna wspólnota ponadstanowa, ponadwarstwowa i ponadklasowa o charakterze historycznycm, wyposażona w cechy (warunki) obiektwycne (takie jak, terytorim, państwo, język itp.) oraz cechy subiektywneg „wyrażające się w świadomości przynależności do wspólnoty”

NARÓD żartobliwie- grupa ludzi połaczona wspólnym błędny przekonaniem co do swoich przodków i wspólną niechcęcią do swych sąsiadów

NARÓD:
*krytorai obiektywne- niezależne od woli jednostki (pochodzenie, język, miejsce urodzenia, trwałe więci etniczne, itp.)
*kryteria subiektywne- wynikające z decyzji jednostki (identyfikacja z grupą, wola przynależności do niej, poczucie solidarnośc, wspieranie „swoich”, itp.)

TOŻSAMOŚC NARODOWA- poczucie odrębności wobec innych narodów ukształtowana pod wpływem czynnikó narodotwórczyc. Niezbędnym jeste występowanie swiadomości narodowej- poczucia przynależności do narodu i więzi z pozostałymi jego członkami. Jej przejawami są m.in. utożsamianie się z historią narodu, poczucia dumy z przynależności do niego oraz identyfikacja z symbolami narodowymi.

CZYNNIKI NARODOWOTWÓRCZE:
-wspólne pochodzenie etniczne (język, obyczaje)
-integracja gospodarcza/ powstają więzi ekonomiczne między przedstawicielami mniejszych grup)
-integracja społczena/ więci między małymi grupami
-wspólnota kultury (najważniejszy czynik narodowtwórczy)
-wspólnota terytorium (więź emocjonalna z terenem)
-organizacja polityczna (ze zbiorowości tworzy się naród)

NARÓD NOWOŻYTNY:
-zniesienie podziałów stanowych i zrównanie wobec prawa (obywatelstwo i prawa obywalskie)
-modernizacja a upowszechenienie idei narodowych przez oświatę i kulturę masową (rozwój języka narodowego i tworzenie nardou jako „wspólnoty wyobrażonej”)
-industralizacja i urbanizacja (potrzeba zakorzenienia jednostki we wsspólnocie kulturowej / narodowej)
-llaizacja społczeństwa (nacjonalizm jako namiastka religii, kult religijny a kult narodowy)
-tożsamość społeczna (naród nadaje jednostkom/ nam podstawową tożsamość)

TYPY NARODÓW:
-naród „etniczny” (oparty na pochodzeniu jednostki)
-„naród kulturowy” (oparty na ciągłości kultury
-naród „obywatelski) oparty na przynależności politycznej/ obywatelskiej- civic)
-tradycyjny (zamkniety i etnocentryczn) i nowoczesny (masowy i oparty na wspólnocie komunikowania)

NARÓD (nacjonalizm) –wobec wyzwań imigracji i wielokulturowości

NARÓD wobec integracji i globalizacji:
-wobec integracji europejskiejg (tworzenie nad-narodu)
-decentralizacja unitarnych państw
-globalizacja

POSTAWY WOBEC NARODU:
a)Patriotyzm- postawa poszanowania i umiłowania ojczyzny. „Patriotyzm oznacza umiłowanie tego, co ojczyste, umiłowanie historii, traycji, języka czy samego krajobrazu ojczystego. Jest to miłość, która obejmuje również dzeła narodowe i owoce ich geniuszu”- Jan Paweł II
b)nacjonalizm- ideologią, która uznaje własny naród i jego interes za dobro najwyższe, nadrzędne wobec interesów jednostek i innych grup społęcznych (obronny, ekspansywny)
c)szowinizm- skrajna forma nacjonalizmu. Przekoakanie o wyższości, idealizacja oraz uwielbienie własnego narodu, połączone z wrogością wobec innych narodów
d)kosmopolityzm- założenie, że ojczyzną człowieka jest cały świat, a tradcje lokalne i narodowe nie mają znaczenia
e)ksenofobia- postawa wrogości i niechęci wobec innych ras, religii i kultur
f)rasizm- teoria głosząca, że rasy soie nie są równe, isteniją rasy lepsze i gorsze (np. rasa arysjska)

SYMBOLE NARODOWE:
a)godło- wizerunek będący symbolem określonego państwa, umieszczany na fladze państwowej, pieczęciach i monetach
Po raz pierwszy w naszej historii rysunek ptaka pojawił się na denarach Bolesława Chrobrego, z około 1000 roku
b)barwy- barwa biała i czerwona zostały uznane za narodwoe po raz pierwszy 3 maja 1792 podczas ochodów pierwszej rocznicy uchwalenia Ustawy Rządowej. Damy wówwczas wystąpiły w białych sukniach przepasanychc zerwoną wstęgą, a panowie nałożyli na siebie biało- czerwoe szarfy.
Nawiązano tym do heraldykki Królestwa Polskiego- Białego orla na czerwoej tarczy
c)hymn-„Pieśń Legionów Polskich we włoszech” Wybickiego (ale zmieniony)
Inne propozycje:
„Bogurodzica”
„Boże, coś Polskę” Antoniego Felińskiego, śpiewana bardzo chętnie zwłaszcza w latacgh 1860-62, a także w okresie stanu wojennego ze zmenionymi słowami
„Rota”

POLACY NA ŚWIECIE:
USA- 10 600 000
Niemcy- 2 000 000
Brazylia- 1 6000 000
Francja- 1 050 000
Ukraina- 1 000 000
Białoruś- 950 000

MNIEJSZOSCI NARODOWE w Polsce w 1931 roku. Polacy stanowili jedynie 69% populacji. Największą mniejszśćią byli Ukraincy, Rusini, Białorusini 6200 000, Żydzi 2 700 000, Niemcy 741 000
W dzisiejszych czasach w Nardowoym Spisie Powszcechnym w 2002 roku ponad 96% ankietowanych zadeklarowało narodowośc polską. Odesetk mniejszości 1,23%. Na pierwszym miejscu stanęli Ślązacy 173 253 (woj. Śląskie 86% , woj. Opolskie 14%), Niemiecka 152 897 (woj. Opolskie 70%, śląskie 21%), białorusini 48 737 (woj. Polskaie 95%), Ukraincy 30 957 (woj. Warmińsko-mazurskie 38%), Romowie 12 855 dość równomiernie w całym kraju, Rosjanie 6 103. Żydów niecałe 1200 (więcej w polsce jest wietnamczyków, francuzów, amerykanó, greków, włochów) ]:-> dobre piece w oświecimiu :P

KONFLIKTY O TLE NARODOWOŚCIOWYM:
np. Jugosławia

4)PAŃSTWO


Wyszukiwarka