2016-04-03
Tendencja do zgodności informacji
Selekcja informacji:
Perspektywy spostrzegania – aktor, obserwator – z jakiej perspektywy patrze – własnej-aktor (widzi się otoczenie, czynniki zewnętrzne mają znaczenie), obserwator – ocenia się siebie tak jak oceniałby ktoś inny, widzi się błędy
Teorie zgodności – zgodnie z tym co wiemy (Heider)
Projekcja – możemy rzutować swoje negatywne uczucia na naszego partnera, obniżamy swój lęk że jesteśmy ludźmi niedobrymi. Obgadywanie kogoś jako obrona własna – ja się tylko bronię. Wystarczy jakikolwiek pretekst aby rzutować na kimś negatywne uczucia. Jak ja cię nie lubię, to znaczy że ty mnie też nie lubisz. Jak ja cię lubię, to sądzę że ty mnie lubisz. Jak ja lubię psy, to dziwię się że inni nie lubią.
Właściwości systemu poznawczego – reguły spod palca – Ross i Nizbek – zwracamy uwagę na to co jest widoczne, to co się nagle pojawia jest bardziej widoczne, to co jest reprezentatywane – znane. Poszukujemy potwierdzenia. Nasz system poznawczy skłania nas do widzenia całości – reguła figury. Dzięki temu mamy poczucie stałości świata i rzeczywistości.
Osobowość autorytarna – nie lubi zmieniać swoich poglądów, wiedzę opierają na autorytetach i ich nie podważają. Mają tendecję do złego traktowania osób o niższej pozycji społecznej. Oczekują, że niżsi będą słuchali właśnie ich. Ma poczucie mocy, będzie źle traktować innych. Zmiana jest możliwa tylko wtedy kiedy autorytet powie inaczej. Bywają często agresywne.
Dogmatyczne stuktury przekonania – osobowość dogmatyczna – wszystko równo poukładane. Wiara opiera się na dogmatach. To co wiedzą jest pewne i nie muszą tego zmieniać, nie potrzebują uzasadnień. Zmuszają innych do zdań. Rokeach – umysł zamknięty.
Strategie konfirmacji hipotez – są dwie strategie – na plus-szukasz potwierdzenia lub zaprzeczenia hipotezy.
Rola nastawienia (motywacja specyficzna i niespecyficzna) – niespec wszystko przyjmuję takie jak są, tylko wtedy kiedy nic się nie wie na dany temat lub jeśli coś wiemy ale jest to dla nas bezużyteczne
Samopotwierdzająca się hipoteza – to co wiemy o ludziach wynika z własnego zachowania się. Jeśli się uzna że ktoś jest niemądry, to będę się zachowywać tak jakby tak było, bo przecież ten ktoś i tak nie zrozumie i faktycznie tak potem będzie.
2. ujednolicenie spostrzeżeń
Wpływ pierwszego wrażenia
Cechy centralne – te które są najważniejsze, ukryte teorie osobowości – ciepły zimny, mądry niemądry, np. cecha centralna – lubię wszystkich którzy lubią psy, czy ktoś jest wierzący czy nie itp.
Efekt halo – efekty zewnętrznych cech – wpływają na wewnętrzne – jak ktoś jest piękny to jest też dobry
Fałszywe poczucie powszechności – to co myślę, to inni też myślą tak samo. Jeśli lubię psy to myślę że inni też lubią
Wpływ cech kotekstowych (akcentuacja) spodziewanie się czegoś innego np. wykładowca wyglądający dziwnie – ubranie sportowe. Mechanik w garniturze dziwny itp.
3. tencencje do upraszczania
Przeceniania przyczyn wystarczających nad koniecznymi – człowiek nie wnika za bardzo, wystarczy że ktoś zrobi jakąś minę i mnie to wkurza. Uderzył ją i umarła – tyle informacji wystarczy. Wystarczy ogólnik i nie wnikamy dalej.
Reguły spod palca – coś co jest widoczne, zgodne, co znamy, co się nagle pojawia, co jest dostępne. Jeśli ma się w rodzinie alkoholika i zauważy leżącego pod ławką, to pomyśli się że to alkoholik, a nie np. cukrzyk. Jak się zobaczy dwie osoby ze sobą rozmawiających i miłych, to pomyśli się że są zakochani. Od humoru zależy jak się ocenia innych w danej chwili.
Tendencja do przeceniania związków:
Tworzenie schematów
Racjonalność – logiczne wynikanie
Poszukiwanie podobieństw
Przecenianie ekstremalności i negatywnych informacji
Przecenianie czynników dyspozycyjnych nad sytuacyjnymi – podstawowy błąd atrybucji – człowiek zachowuje się bo taki jest, a nie dlatego że jest taka sytuacja
Błąd chybienia – tracimy innych robiąc selekcję pod jakimś względem
Korelacja pozorna – złudna – jeśli coś jest wyraziste, to przypisuję temu inne elementy – np. widoczni są romowie na ulicy, choć w sumie nie jest ich wiele, przypisywanie całej grupie pewnych cech
Przecenianie związków między cechami wyróżniającymi się a innymi – np. okulary, a bycie mądrym
Zasada kontrastu – ustalamy sobie wartość ze względu na porównanie z czymś innym
Przecenianie różnic między sobą a innymi – każdy z nas sądzi, że jest wyjątkowy
Heurystyki wydawania sądów – dostępności,reprezentatywności, zakotwiczenia
Manipulacja własnym wizerunkiem:
Autoprezentacja – kreowanie własnego wizerunku w oczach innych – dostosowujemy do osoby, której przedstawiamy, bo inni ludzie oczekują innych rzeczy od nas
Style autoprezentacji:
Intymidator – aby inni się bali danej osoby, mogą niszczyć inne osoby i rywalizować z nimi, lęk przed weryfikacją, ingracjator – manipuluje, wkrada się w cudze łaski, lizus, moralizator – oburzają się, wskazują kto jest moralny, udają lub są cnotliwi, wytykają innym ludziom wady, bezradnościowy – czerpie korzyści z tego że mówi że czegoś nie umie i że jest biedna itd., autopromotor – ktoś kto lubi mówić o sobie, pokazuje swoje pozytywne cechy, osiągnięcia, chwali się, mysli się, że bardziej dobre wydarzenia się przydarzą niż złe
Astrid Schutz - Ochronny, defensywny, asertywny, ofensywny
Ofensywne – oceniają siebie w relacji z innymi – ucieszy go jak jest lepszy niż ktoś inny Asertywne – skłonny do zachowań ingracjacyjnych, dba o to aby ludzie go lubili, potrafi się przyznać do błędu, bierze odpowiedzialność również za porażki Aktywne |
Pasywne |
|---|---|
Podejmują ryzyko Defensywny – aktywnie dbają o to aby nie odkryto u nich negatywnych cech, aktywnie kreują uzasadnienia do swoich zachowań, zabezpieczają się na wypadek porażki, zrzucanie winy na różne okoliczności, nie podejmują się zadań które mogłyby sprawdzić ich rzeczywiste umiejętności, nie są pewni własnych możliwości, chcą zachować pozytywną ocenę, nawet we własnych oczach |
Asekuranci ochronny |
Autoprezentacja – prawda czy oszustwo:
Jako zachowanie przystosowawcze
Przejaw empatii, odpowiedź na zapotrzebowanie otoczenia
Jako forma kreowania samego siebie
Wyrazem pragnienia autentycznych związków lub uzyskania przewagi
Jako manipulacja – ukryte intencje, traktujemy osobę instrumentalnie, niezgodność z moralnością, specyficzne traktowanie ludzi i złe myślenie o nich
Czynniki modyfikujące autoprezentację:
Czynniki osobowościowe: samoocena, skłonność do manipulacji, życiorys
Czynniki sytuacyjne: rodzaj publiczności, możliwość weryfikacji
Techniki:
Opisywanie siebie, wyrażanie postaw, publiczne atrybucje, pamięciowe manipulacje, zachowania niewerbalne, kontakty społeczne, konformizm i uleganie, dekoracje, rekwizyty, oświetlenie, kształtowanie fizyczności, stosowanie ingracjacji, wykorzystywanie porównań społecznych, zasady kontrastu, posiadanie dóbr materialnych, techniki repudiacyjne – nie mówię jaka jestem inni niech się domyślają
Pułapki:
Paradoks autopromocji – nie lubimy tych którzy się przechwalają, wieloznaczność przyznawania się do wysiłku wkładanego w osiąganie celu, konieczność potwierdzanbia w praktyce cnót tóre sobie przypisujemy, status społeczny a tolerowanie zachowań niezgodnych z normami, częściowe odsłanianie się – dylemat między prawdą a fałszem, zróżnicowania publiczność, świadkowie porażek – nie lubimy świadków porażki, złudzenie szefa, lęk przed porażką autoprezentacyjną, złudzenie oszusta – osiąganie czegoś dlatego że ktoś mnie lubi, a nie ze względu na własne dokonania