Rodzaje skał skorupy ziemskiej
- magmowe (zastygające lawy, wulkanizm (magma wydostała się na powierzchnie i zastygła) plutonizm (magma zastygła pod powierzchnią, skały żyłowe; intruzje-szczeliny; kwarc, skalenie i skały magmowe tworzą minerał; pultaniczne – granit, sjenit, dioryt; wylewne – profit, antrezyt, bazalt
- osadowe – powstały przez zniszczenie skał magmowych; dzieli się na:
*ilaste
*okruchowe
*organochemiczne
Ilaste- kaolinit, mantomrylonit, illit
Okruchowe – luźnw (piaski, żwiry, lessy) – okruchy nie są ze sobą związane
- zdiagnozowane – okruchy połączone (piaskowce, iłowce, zlepieńce, łupki, iłołupki)
Pochodzenia chemicznego i organicznego – skały wapienne
* akumulacja morska (erozja dna)
* akumulacja rzecza (erozja dna, brzegów, tworzą się meandry, zakola, tarasy rzeczne)
* akumulacja jeziorna (dużą rolę odgrywa roślinność)
* akumulacja bagienna (płytkie zbiorniki)
* akumulacja lodowcowa – Grenlandia, osady mają inny charakter, moreny denne, czołowe, boczne; pradoliny – wynik odprowadzenia wód topniejącego lodowca, np. pradolina Wisły i Noteci
* akumulacja eoliczna – wynik działania wiatru => powstają wydmy i lessy
-metamorficzne – w wyniku przeobrażeń skał magmowych iosadowych
*metamorfizm dyslokacyjny-wysokie ciśnienie
*metamorfizm termiczny
* metamorfizm hydrotermalny
PROCESY
- endogeniczne – zachodzą wewnątrz Ziemi i procesy związane ze zjawiskami plutonizmu i wulkanizmu; deformacje ciągłe – fałdy; deformacje nieciągłe – uskoki
zjawiska sejsmiczne
- egzogeniczne: * wietrzenie fizyczne (nagrzewanie=>naprężanie; woda w skałach przy niskich temperaturach; rośliny, zwierzęta)
* wietrzenie chemiczne – woda + różne związki, utlenianie, uwęglanie
* erozja morska, rzeczna, ablacje (opady deszczu)
* ruchy masowe – osuwisko
* zjawiska krasowe –lessy(grunty eoliczne)
* działalność człowieka – procesy antropogeniczne (hałdy, wysypiska)
Grunty budowlane dzieli się ze względu na uziarnienie:
- skaliste
- nieskaliste: *mineralne (rozpuszczone skały), * organiczne (powstałe w wyniku akumulacji biologicznej, jeziornej)
PN-B-02481:2002
Grupy gruntów | Frakcje | Zakres średni [mm] | Symbol |
---|---|---|---|
Bardzo gruboziarniste | Duże głazy | >630 | LBo |
Głazy | 200-630 | Bo | |
Kamienie | 63-200 | Co | |
Gruboziarniste | Żwir | 2-63 | Gr |
Piaski | 0,063-2 | Sa | |
drobnoziarniste | Pył | 0,002-0,063 | Si |
ił | <0,002 | Cl |
Podział gruntów
Cl | Si | Sa | Gr | |
---|---|---|---|---|
Żwir | <3 | 0-15 | 0-20 | 80-100 |
Żwir piaszczysty | <3 | 0-15 | 20-50 | 50-80 |
Pospólka (piasek z żwirem) | <3 | 0-15 | 50-80 | 20-50 |
Piasek | <3 | 0-15 | 85-100 | 0-20 |
Żwir pylasty Żwir ilasty |
<3 | 15-40 | 0-20 | 40-85 |
Żwir pylasto-piaszczysty (piszczysto pylasty) | <3 | 15-40 | 20-45 | 40-65 |
Piasek pylasty ze żwirem | <3 | 15-40 | 40-65 | 20-40 |
Piasek zapylony (zasilony) | <3 | 15-40 | 40-85 | 0-20 |
Żwir ilasty (pył ze żwirem | 0-8 | 40-80 | 0-20 | 20-60 |
Glina pylasta | 8-17 | 33-72 | 20-60 | |
Glina ilasta | 8-31 | 25-65 | 20-60 | |
Pył | 0-10 | 72-100 | 0-20 | |
Pył ilasty | 8-20 | 65-90 | 0-20 | |
Ił | 25-60 | 0-60 | 0-40 | |
Ił pylasty | 20-40 | 48-80 | 0-20 |
Trójkąt Ferreta
- jeżeli wałeczek ma połysk to grunt jest gliną zwięzłą (20-30)
- nie ma połysku to glina (10-20 frakcji iłowej)
- nie da się zwałeczkować to pył
- kuleczka połysk to ił
- pojedyncze ziarna nie ma przym.
- nie ma pojedynczych ziaren – pylasty
- jeśli jest piasek – piaszczysty
Cu – wskaźnik jednorodności uziarnienia
d60-średnica ziaren odp. 60% ich zawartości
d10-średnica ziaren odp. 10% ich zawartości
CC – wskaźnik krzywizny uziarnienia
Grunty: Cu Cn
wielofrakcyjne >15 1 – 3
kilkufrakcyjne 5 – 15 <1
jednofrakcyjne <6 <1
nieuziarnione >20(50) <0,5
Grunty
-spoiste- frakcja iłowa >3%
-niespoiste – frakcja iłowa<3%
Grunty organiczne – ni stanowią podłoza budowlanego.
Części organiczne | Grunty |
---|---|
2-6% | niskoorganicznwe |
6-20% | Organiczne |
>20% | Wysokoorganiczne |
<2% | Budowlane |
Grunty niespoiste
- b. luźne – stopień zagęszczenia ID: 0-0,15
- luźne – ID: 0,15-0,35
- średniozagęszczone - ID: 0,35-0,65
- zagęszczone - ID: 0,65-0,85
- b. zagęszczone - ID: 0,85-1,00
Grunty spoiste -
Grunty spoiste (stan) | Wskaźnik konsystencji IC | Stopień plastyczności IL |
---|---|---|
Płynne | <0,25 | >0,75 |
nisko-plastyczny | 0,25-0,5 | 0,75-0,5 |
Plastyczny | 0,5-0,75 | 0,5-0,25 |
Twardoplastyczny | 0,75-1,00 | 0,25-0 |
Półzwarty, zwarty | >1,00 | <0 |
Porowatość gruntu: n=Vp/V
Wskaźnik porowatości ; e=Vp/Vs
gęstość objętościowa
- gęstość objętościowa szkieletu gruntowego
- gęstość właściwa szkieletu gruntowego
- ciężar gruntu
- ciężar objętościowy szkieletu gruntowego
Inne parametry gruntów:
- wilgotność w =mw/ms
wP – granica plastyczności – przy przejściu ze stanu półzwartego w twardoplastyczny
wL – granica płynności – wilgotność przy przejściu ze stanu miękkoplastycznego w stan płynny
- wskaźnik plastyczności IP=wL-wP
- stopień plastyczności IL=(w-wP)/IP
- wskaźnik konsolidacji IC=(wL-w)/IP
- granica skurczalności – wilgotność, przy której wysuszony grunt nie zmniejsza już objętości
- wskaźnik porowatości ID=(emax-e)/(emax-emin)
e – naturalny wskaźnik porowatości
emax, emin – wskaźnik porowatości gruntu max i min zagęszczonego
- wskaźnik zagęszczenia charakteryzuje jakość zagęszczenia gruntu
Między cząsteczkami działają siły przyciągania
Zdolność do dixotropii – wykorzystywana do stabilizowania wąskich wykopów
Dixotropowe grunty – przechodzą od stanu płynnego do stałego
Kapilarność – podciąganie wody powyżej zwierciadła
Skurczalność i pęcznienie – głównie grunty spoiste
skały – najlepsze podłoże, obszary górskie, podgórskie Karpaty, Sudety, cz. Jury Krakowsko – Częstochowskiej, magm., met. Bud. na terenach płaskich.
Skały osadowe (Karpaty, wyz. Krak. - Częst., roztocze) powstały w wyniku sedymentacji, fisz karpacki (pomieszanie), g.podatny na wietrzenie, wietrzenie może być także wewn. skałJura – wapienie, dolomity – wypłukiwanie skał
Wyż. Lubelska – skały wrażliwe na zjawiska krasowe, margle (stan może ulec zmianie pod wpływem wchłaniania wody)
Iły plioceńskie – okolice Poznania (wielkopolska), okolice Warszawy, Dolny Śląsk
Montmorylonit - minerał wiążący dużo wody, przechodzi ze stanu żelowego w płynny
iły – grunty ekspansywne – zdolne do zwiększenia V przy dopływie wody, poddane były działaniu lodowce, iły (z reguły tereny nizinne)
Zlodowacenia:
1. płd. polskie (Sanu) – sięgało Karpat
2. środowisko polskie lub Odry - sięgało do połowy Polski
3. płn. polskie (Wisły) – objęło płn.część, Mazury
U nas: zlodowacenie tylko raz
Po lodowcu pozostały żwiry, otoczaki, piaski polodowcowe, gliny zwałowe (płn), morenowe gliny, torfy, namuły
Grunty polodowcowe – raczej słabe
pradoliny – II do czoła rzek lodowcowych
Kotlina Sandomierska polodowcowe tereny
Dolina Wisły, Sanu – grunty madowe – naniesione piaszczyste i spoiste (pylaste, gliniaste), grunty niekorzystne
Lessy (Sandomierz, Kielce) – nawiane przez wiatr grunty, makroporowate, mocne w stanie suchym
G. nasypowe (g.rodzinny – to mogą się nadawać do posadowień), z g.spoistych – trzeba zagęścić ten grunt do posadowienia, trudno jest go dogęścić (zagęścić)
Rodzaje wód gruntowych
Wody związane (str areacji (inaczej strefa napowietrzenia))
1.Błonkowa-siły przyciągania molekularnego nie pozwalają na odparowywanie wody z gruntu, jest przyciągana przez cząstki o niewielkich rozmiarach, czyli przez grunty spoiste.
2. higroskopijna- krązy w przestrzeniach międzycząsteczkowych.
3. woda kapilarna- woda podciągana do góry przez cząsteczki gruntu
Wody wolne
woda zawieszona- warstwa gruntów spoistych na których woda się zatrzymuje
woda wsiąkowa.
Str saturacji ( Strefa saturacji - warstwa skalna, w której wolne przestrzenie (szczeliny, pory) są całkowicie wypełnione wodą. Od strefy aeracji oddzielona jest zwierciadłem wód podziemnych. Wody w strefie saturacji dzielimy na gruntowe, wgłębne i głębinowe.)
Wody przypowierzchniowe
woda przypowierzchniowa-znajdują się na niewielkiej głębokości, przy powierzchni nad nimi jest warstwa przepuszczalna
woda wgłębna- w warstwie nieprzepuszczalnej, na dużych głębokościach
- artezyjska
-subartezyjska – wypływa, ale poniżej poziomu warstw gleby
Woda przepływa w gruncie zgodnie z prawem Darce’a, współczynnik filtracji- prędkość przepływu wody przy gradiencie równym 1
V=k*i – prawo Darce’a, dotyczy przepływu laminarnego, czyli spokojny uporządkowany,
k-wsp. Filtracji
i- gradient hydrologiczny Δh/Δs
przepływ turbulowy v=k*(i)^1/2
dla gruntów spoistych v=k*(i-i0)
woda pozornie zmniejsza ciężar gruntu, ciężar pozorny wody w gruncie :
γ-(1-n)ρs*g-(1-n) ρw*g = (1-n)( ρs- ρw)
ρs – gęstość właściwa szkieletu gruntowego
n-porowatość gruntu
ρw -gęstosć wody
-zupełne (gdy dochodzi do warstwy nieprzepuszczalnej)
-niezupełne (gdy nie dochodzi do warstwy nieprzepuszczalnej)
-o zwierciadle swobodnym
-o zwierciadle napiętym
Drenaż poziomy – zawsze powyżej poziomu posadowienia
R- zasięg leja depresyjnego
Q – objętość, wydatek wody
Q=k*i*A,
A – powierzchnia przekroju, przez którą przepływa woda do studni; to powierzchnia walcowa
- ze studni zupełnej przy swobodnym zwierciadle
- ze studni zupełnej przy napiętym zwierciadle
M – grubość warstwy wodonośnej
- zwierciadło swobodne
- zwierciadło napięte
R – nie da się pomierzyć
Wzór Sichardta dla napiętego zwierciadła wody
Wzór Kusakina dla swobodnego zwierciadła wody`
1) obl R
2) obl Q
- dopuszczalny wydatek pojedynczej studni depresyjnej
n - liczba studni potrzebna do odwodnienia obszaru
Wydatek rzeczywistego zespołu studni
Wydatek przypadający na pojedynczą studnię
Jeżeli zwiększa się liczbę studni
R=575*s*(k*H)1/2 s-wartośc depresji
Zwierciadło napięte
R=3000*s*(k1/2)
Zbiorniki zagłębione w gruncie przy wysokim stanie wód gruntowych mogą być wyparte na powierzchnię, gdy mają za małą wagę (jak są za lekkie).
Jeżeli prędkośc wody w gruncie jest zbyt duża, to zaczyna zabierać ze sobą cząstki gruntu, po czym grunt staje się słabszy (ma makropory)
k1<k2<k3
i1<i2<i3
Przepływ
a) płynny, laminarny – gr. niespoiste
wzór Darci: v=k*i
v – prędkość przepływu wody w gruncie
i – gradient hydrauliczny
k – wsp. filtracji gruntu
b) turbulentny
v=sort(i)*K
K – wsp. fluacji gruntu
Gradient hydrauliczny – stosunek różnicy poziomów hydraulicznych do długości drogi filtracji
V=k(i-io); io – spadek
W strefie może występować woda wolna i związana (błonkowa, kapilarna-podciągana przez kapilary – wolne przestrzenie); wolna – wsiąkowi np. opadowa nie jest związana z cząstkami gruntu; woda zawieszona (zaskórne)
Woda w gruncie dązy do poziomego ułożenia
Zwierciadło nie jest poziome, bo cały czas jest przepływ wody
Grunty gruboziarniste – swobodne zwierciadło
1- napięte zwierciadło wody (rys 6??)
Ciśnienie spływowe – wypór wody przemieszczającej się w kierunku najniższego poziomu
W związku z wyst. tego ciśnienia ciężar wody w gruncie może być mniejszy/większy
- ciężar gruntu poddanego ciśnieniu spływowemu
- ciężar gruntu pod wodą
n – porowatość gruntu
- spadek krytyczny (ciężar gruntu pod wodą =0, ciśnienie tak duże, że cząstki będą pływać)
Kurzawka – „wrzenie” gruntu, występuje w wykopach po przekroczeniu spadku
Sufozja – wymywanie drobnych cząstek gruntu przez przepływającą wodę
Wyparcie gruntu – przemieszczenie gruntu dotyczy tylko jego części (np. spoistego)
Zapobieganie kurzywce
- dodanie wody(zwiększenie poziomu wody)
- pogłębienie wykopu (??)
- przedłużenie filtracji (??)
naprężenia w szkielecie gruntowym (??)
- w gruntach suchych, bez wody gruntowej
g – obciążenie zewnętrzne
- ciśnienie porowe
Obciążenia zewnętrzne są przejmowane przez wodę
1)
2) t - grunt przejmuje część obciążenia
3) dłuższy okres czasu – całość naprężeń przechodzi na szkielet
Im drobniejsze grunty tym szybsze przejmowanie naprężeń przez grunt
Obecność wody w gruncie jest zjawiskiem niekorzystnym
FUNDAMENTY
Dawniej:
- zaprawa wapienna, głazy i kamienie
- ruszty, bale drewniane – całkowicie zanurzone w wodzie nigdy nie niszczeją
- zaostrzone bale drewniane ściany kamienne, ceglane
- kamienie o regularnych kształtach
- fundamenty pośrednie – bale; zagęszczenie gruntów
- filary, słupy
- wszystkie konstrukcje przenosiły naprężenia ściskające
Znaczący postęp w XX w. – beton, żelbet
Beton – w 99% stosowany w fundamentach, materiał tani i odporny na agresywne środowisko w podłożu (np. kwasy humusowe, czasem grunt ma odczyn zasadowy)
Dobór fundamentów – czynniki:
a) budowa podłoża – ułożenie warstw geotechnicznych
b) parametry wytrzymałościowe: kąt tarcia wewn. spójność
Grunty nienośne
- grunty organiczne
- grunty spoiste w stanie miękkoplastycznym i płynnym (IL>0,75; IC<0,25)
- grunty niespoiste przy ID<0,3
- gdy pod warstwą gruntu nośnego jest warstwa gruntu nienośnego (może nastąpić przebicie) należy zejść poniżej warstwy lub zastosować inne fundamenty
c) występowanie wody gruntowej
d) wyst. w podłożu gruntów pęczniejących (zwiększających V na skutek wzrostu wilgotności) – montmorylonit – 8xzwiększa V;
*minerały
*uziarnienie – im drobniejszy tym większa zdolność pęcznienia
Grunty zapadowe – u nas – grunty eolityczne (naniesione cząstek przez wiatr, luźno układane , nieobciążone; cząstki połączone spoiwem – CaC03, nabierały cech skał miękkich, ???, posadowienie po zabezpieczeniu przed wilgocią; less
Grunty wysadzinowe – wszystkie gr. org +grunty o d wszystkich cząstek <0,002mm; przepływ wody utrudniony, obecność wody nie jest niebezpieczna, ale problem stanowi zamarzanie wody zwiększenie objętości; granica przemarzania u nas 1m na zachodzie 0,8m; posadowienie poniżej tej granicy;
e) możliwość rozmycia gruntu poprzez wezbrane wody powodziowe
Fundamenty
- bezpośrednie (ławy, stopy, płyty fundamentowe, ruszty , skrzynie) – przenoszą obciążenia na niewielkie głębokości.
Stopy fundamentowe
Stopy – monolityczne – odlewane na budowach
Teraz spotyka się stopy prefabrykowane – ale są nieekonomiczne
W celu zredukowania dodatkowych sił, momentów – wydłuża się fundamenty
Ławy fundamentowe – pod ścianami nośnymi, rzędem słupów
Unika się klawiszowania – różnica osiadań
Płyty fundamentowe – podłoże słabonośne
Ruszty fundamentowe – połączone, krzyżujące się ławy fund.
Skrzynie fundamentowe – płyty z 2 lub większej ilości warstw
Naprężenia w fund.
- nie wolno uwzględniać naprężeń rozciągających
Rdzeń przekroju – obszar w przekroju mat, gdzie ….. siły rozciągają
Metoda Lebeha – określa wartości naprężeń poziomych w fundamentach bezpośrednich
- wzór Terczkiego na nośność gruntu !!!!!!!!!!1
Stan graniczny nośności SGN
- obliczeniowe obciążenie działające na podłoże
- skałdowa pionowa nośności
M – współczynnik
Stan graniczny użytkowania SBU
- zredukowane wymiary fundamentu (B- szer. l-długość) określają (uwzględniają) mimośród działania obciążenia
ρD – ρ gruntu poniżej posad. gruntu
ρB – ρ gruntu powyżej posad. gruntu
Dmin – min głębokość posadowienia fundamentu
ρB liczymy do wart = szer fund (B)
Cu – wartość spójności gruntu
NC, ND, NB – współ. Nośności ( w zal. Od wart kąta tarcia wewnętrznego)
iC, iD, iB – współ wpływu odchylenia wypadkowej od pionu
Nośność podłoża
H<=2B należy sprawdzić nośność gruntu słabszego
Nośność słabszej warstwy oblicza się też ze wzoru QRNB
Wartość poszerzenia:
Grunt spoisty | Grunt niespoisty | |
---|---|---|
H<B | H/4 | H/3 |
B≤H≤2B | H/3 | 2H/3 |
Mimośród
- celowy
- wynik działania mom. Zginania lub O(??)
Fundamenty pośrednie (głębokie) – przenoszą obciążenia na głębsze warstwy podłoża np. bale fundamentowe, studnie.
Kesony – duże skrzynie o wymiarach kilku metrów, które zagłębione są podobnie jak studnie
Ściany fundamentowe – mogą być usztywnione poprzecznie
– ściana szczelinowa
Chwytak – do wybierania gleby
Ścianki szczelne – prefabrykowane kształtowniki stalowe zagłębione w grunt, posiadają nośność pionową.
Rzut z góry w przekroju
Studnie fundamentowe
- kręgi żelbetowe – stosuje się w gruntach słabych (organicznych) i luźnych
Pale – wykonywane z żelbetonu, pierwotnie wykonywano je z drzewa. Pale ulegają korozji o ile znajdują się powyżej poziomu wody.
- wwirowywanie pali w grunt
- wbijanie kafarami D=40-60cm – średnica pali
- wpłukiwanie – w odniesieniu do pali żelbetowych
Budowa pala: trzon, oczep, podstawa.
Wyróżniamy pale:
- monolityczne – przekrój zawsze kołowy
- żelbetowe – o różnych przekrojach
Obliczanie wagi:
Pale mogą być wciskane lub wyciągane
Kotwy gruntowe – pracują na siły rozciągające (wyciągane z gruntu)
Pale stojące, wiszące (zawieszane) – pod podstawą – słaba warstwa gruntu.
Zagłębianie końca:
1m – gdy pod podstawą występują grunty w stanie zagęszczonym i zwartym
2m – grunty spoiste w stanie półzwartym lub twardoplastycznym
1,5m – grunty, w których nośność podstawy pola stanowi przynajmniej połowę nośności całkowitej
Odległość między końcem pola a słabszym gruntem 2,5 średnicy; miękkoplastyczny, płynny, organiczny odległość 5 średnicy.
Nośność pala
- wciskanego to nośność jego podstawy i jego poboczniczy:
Nt=Np.+Ns=Apq(r)Sp+SumaAsiti(r)Ssi
Ap – pole podstawy bala (przyjmuje się na podstawie przekroju poprzecznego)
q(r) – jednostkowy opór graniczny gruntu pod podstawą pala (wartość obliczeniowa – zależy od parametru wytrzymałości rodzaju gruntu)
Sp – współczynnik technologiczny
Asi – pole powierzchni pobocznicy w obrębie danej wartości gruntu (najczęściej pole boczne walca); przyjmowana jako najmniejsza wartość po obrysie pali.
t – jednostkowy opór graniczny gruntu wzdłuż pobocznicy pala; wartość obliczeniowa
Ss – współczynnik technologiczny dla pobocznicy pala; wyciąganego to nośność pobocznicy
NW=SumaAsiti(r)Si
QrmN – ogólny wzór stanu granicznego nośności
Qr – obciążenie przypadające na jeden pal
m – współczynnik korekcyjny, wartość zależy od ilości pali tworzących fundament; 2 pale m=0,8; 3 i więcej pali m=0,9
N – nośność pala
Wartośći q i t są podane w normach i tabelach
Podstawowa wartość głębokości interpolacji – 10cm
Głębokość interpolacji zależy od średnicy
Interpolację zaczynamy od warstwy nośnej gruntu.
Tarcie ujemne (negatywne) – spowodowane osiadaniem gruntu stanowi dodatkowe obciążenie, wtedy t przyjmuje się ze znakiem – i nośność pala zostaje zmniejszona
Zwiększają się naprężenie -> osiadanie; też występuje tarcie ujemne.
Pale w grupie
- strefy nachodzą na siebie i trzeba zmniejszyć nośność pala
mi – współczynnik redukcyjny
- zasięg strefy naprężeń dla pali wyciąganych
Przy obciążeniach należy uwzględnić że pal pracuje w grupie
Nt = Ap * g(r) * Sp + mi ∑ASi * ti(r) * Si
Ntw = mi ∑ASi * ti(r) * Si
w poziomie podstawy osiągają pewną średnicę i na siebie nachodzą
Stosuje się współczynniki redukcyjne m1
m1 zależy od r / R (rozstaw pali / promień strefy naprężeń)
r / R ≥ 2 → m1 = 1 (strefy nie nachodzą na siebie)
r / R < 2 → m1 < 1 (strefy nachodzą na siebie)
Dla pali wyciskanych R = D \ 2 + ∑tgα1 * h1
Dla pali wyciąganych R = D \ 2 + 0,1 h
Wzór dynamiczny na nośność pola w przypadku pali wbijanych na budowie:
Q – ciężar kafara
h – wysokość z której spada ciężar
e – sprężyste odkształcenie pala przy wbijaniu
L – długość pala
Wartość tą porównuje się z dopuszczalnym obciążeniem
Technologie wykonywania pali:
- prefabrykowane: wbijane, zbrojone
- pale Compressot – grunty mało spoiste
- pale Simplex w grunt wbijana stalowa rura pusta wewnątrz i posiadająca zakończenie:ostrza. Po osiągnięciu wysokości zakończenie otwiera się i wlewamny jest do wnętrza beton, który jest ubijany
- pale Straussa – w rurze wwiercany jest otwór, wlewany jest beton i zagęszczony kafarem
Pale te mają dużą nośność
Najmniejszą nośność ma pal Straussa, gdyż jest palem wierconym
- pale Vibro – wykonane podobnie jak pale Simplex, wbijana rura stalowa
wlewany jest beton i stalowa rura podciągana do góry, korek zostaje w gruncie, wyciąganie z użyciem wibratora.
- pale Vibrex odmiana Vibro - rura ma zbrojenie wyciągana do góry, na dole ma korek, po podciągnięciu na pewną wysokość rura ponownie wbijana jest kaparem co powoduje dogęszczenie gruntu
Powstają karby zwiększające nośność
- pale Franki - w grunt wbijana jest rura, do niej wlewany beton zagęszczony. Na końcu rury tworzy się korek uderzenia powodują zagłębianie się korka. Rura podciągana jest do góry przy ciągłym uderzaniu kaparem. Następnie do pala układane jest zbrojenie a następnie wbijany porcjami beton. Wewnątrz zbrojenia kapar, beton zostaje dogęszczony. Równocześnie z gruntu wyciągana jest rura
- pale Wolfshdza - Beton dogęszczany ciśnieniem powietrza, podnoszenie się rur w górę
- pale wwiercane w rurze obsadzanej
- pale wwiercane w zawiesinie fiksotropowej
- pale wwiercane CFA
- pale PCS LAMBDA
- pale Atlas
- pale OMEGA
- pale Tubek
- pale wbijane z rur stalowych zamkniętych
- pale wbijane z rur stalowych otwartych
pale mega – wciskane w
grunt do wzmocnień
istnie-jących budynków (powinny być w gruntach niespo-istych)
Pale rzeszowskie: jest zespolonym fundamentem składającym się z wykonanej w gruncie podstawy i z wiązki mikrofali (słupów żelbetowych) łączących podstawę z oczepem.. Ma stosunkowo małą powierzchnię boczną, umożliwia przeniesienie części sił od pęcznienia, przez kotwy. Wykorzystane do gruntów: piaski drobne pyły iły itp. Analizuje się wiec w tych warunkach pustej przestrzeni potrzebnej do wytworzenia podstawy pala przez wykorzystanie eksplozji materiałów wybuchowych.(saletra potasowa i amonowa). Wykorzystuje się je do wzmocnienia fundamentów istniejących budynków a także nowych
Konstrukcje oporowe – przeciwdziałają parciu gruntu. Parcie gruntu to naprężenia poziome w gruncie. Są ścisle związane z naprężeniami pionowymi
Wartość tego współczynnika zależy od wielu czynników.
k0 – parcie spoczynkowe – brak przemieszczeń
Ka – współczynnik granicznego parcia czynnego
1 – parcie czynne pośrednie
2 – parcie czynne graniczne
Kp – maksymalna wartość współczynnika parcia
Parcie w kierunku przemieszczenie – parcie bierne (otwór)
3 – parcie bierne pośrednie
4 – parcie bierne graniczne
Współczynnik parcia zależy bardzo mocno od ukształtowania konstrukcji
Jeśli konstrukcja osiada szybciej niż grunt zasypowy – kierunek zgodny z rysunkiem powyżejj, w przeciwnym przypadku odwrotnie.
Konstrukcje oporowe mogą mieć różne kształty
Konstrukcja kątowa (poziom wyższy – parcie czynne)
Stan graniczny nośności konstrukcji SGN
Sprawdza się 3,4 warunki:
1. Nośność podłoża pod konstrukcją oporową
2. Stateczność na obrót
Siła tarcia podłoża – suma wszystkich sił pionowych X – współczynnik tarcia
3. Stateczność na przesunięcia
Qt – wszystkie siły
Qn – siły przeciwdziałające przesunięciu
4. Stateczność ogólna
Stateczność skarp
Grunt niespoisty – osunięcie stoku (może zajść)
- tg kąta tarcia wewnętrznego
współczynnik statyczności
- współczynnik stateczności
F: 1,1 – 1,3 – bezpieczne wartości
W gruntach spoistych powierzchnia poślizgu ma kształt kołowy, walcowy (nie jest to linia prosta).
Założenie: Powierzchnia poślizgu jest w kształcie koła
Metoda Pelleniusa (paskowa)
- pole powierzchni na którą Cu (spójność gruntu) działa.
M0 – moment obracający
Mu – moment utrzymujący skarpę
i – indeks paska
Punktów obrotu można przyjąć bardzo wiele, stąd różne promienie
Konstrukcje oporowe – ściany oporowe
- masywne
- kątowe (lekkie) – objętość żelbetu zużytego do wykonania jest mniejsza
– celowe wydłużenie by stabilność była lepsza
– użebrowanie (zmniejszenie zużycia zbrojenia)
Płatwy skrzyniowe:
– żebra pionowe
– żebra poziome redukują parcie gruntu
Kotwy gruntowe (bierne, czynne)
Czynne – naciągane od razu po wykonaniu przeciwdziałają przemieszczeniu konstrukcji oparowych natychmiast
Bierne (gwoździe gruntowe) – zakładano płytę lub naciągania pręta,
Kotwy to mikrofale.
Buława powstaje poprzez rozwiercanie otworu, mikrowybuch.
Otwór jest iniektowany (dodawano zaczyn cementowy) – zapobiega korozji stali.
Po zainiektowaiu pręta łaczy się go z płytą.
Ścianki szczelne
Ścianki szczelinowe
Ścianki mogą być prostą przeponą
Kaszyce – ułożenie naprzemienne bali drewnianych
W chwili obecnej zamiast bali drewnianych wykonuje się kształtowniki żelbetowe, układane prostopadle do siebie
Gardiany – kosze plecione z drutu, wewnątrz kamienie
Konstrukcje wykorzystujące geosyntetyki – geowłuknina zagęszcza grunt
Geosiatki kieszeniowe
Grunty zbrojone:
- naturalne
- pręty
- prefabrykaty żelbetowe, często mają taki kształt, który redukuje tarcie
Oblicowanie skarpy płytami żelbetowymi
Iniekcja strumieniowa (kilka typów: 2, 3 dysze) – powstawanie pala 1. powietrze, 2. woda (rozluźnienie gruntu), 3. zaczyn cementowy (wzmocnienie).
ŚCIANY OPOROWE (masywne, kontaktowe)
- masywne – ich statyczność zapewnia masa bloku betonowego
Konstrukcje kład
– skrzyniowe
- przy ściankach oporowych kontaktowych:
- ścianki szczelinowe – ścianki szczelne z pozostawioną częścią ponad terenem
Stateczność takich konstrukcji (lekkich) zapewnia znaczne zagłębienie.
Parcie można zlikwidować przez stosowanie kotew (czynnych, biernych). Zaczynają pracować gdy skarpa zacznie się w jakiś sposób przemieszczać.
- bierne – zaczyna pracować dopiero po pewnych przemieszczeniach w ośrodku punktowym
- czynne – działają pod wpływem naprężeń
Ściany z płyt żelbetowych
Konstrukcje zmniejszające parcie na ściankę czołową. Kolejne elementy po zasypaniu pierwszego pala. Pierwszy nie jest zasypywany do końca, tylko dolna część. Jeśli nie ma gruntu nie ma też pala.
Konstrukcje koszowe
całość zasypana gruntem
Gabrony
do wnętrza kamienie, wieko zszywa się drutem i ustawia przy ścianie. Można w kilku warstwach. Całość takiej konstrukcji działa jako ściana masywna.
Geosyntetyczne – mocne tworzywo elastyczne, po rozciągnięciu zasypuje się gruntem
Geowłókniny (geotkaniny)
nasyp do pewnej wysokości na geowółkninie. Pozostała część geowłókniny na nasyp zawijana, następna geowłóknina itd.
Odwodnienie konstrukcji oporowych.
Bo jeśli zatrzymała by się woda to parcie hydrostatyczne a w zimie dodatkowe tarcie, obciążenie na konstrukcji. Dlatego stosuje się zasypki z gruntów niespoistych.
Osuwiska – losowe zjawiska, które powstają na zboczach (pochylone powierzchnie)
poślizg, pow. poślizgu
zsuwy – zsuwa się tylko górna warstwa poślizgu
obrywy – przy stromych skarpach, nie jest to klasyczne osuwisko
- asekwentne – występują w gruncie jednorodnym
- konsekwentne – mają charakter spływów, grunt uwarstwiony następnie poślizg wzdłuż linii równoległych do warstw gruntowych
- insekwentne – powierzchnia przebiega prostopadle do ułożenia warstw
PRZEKRÓJ PRZEZ OSUWISKO
rzut z góry
Co powoduje osuwiska:
- wzrost wilgotności gruntu
- wstrząsy sejsmiczne
- działalność człowieka
Spływ – dotyczy powierzchniowych warstw ziemnych
Obryw – bardzo strome osuwisko
Sposoby wzmacniania podłoża gruntowego, np. w celu zwiększania nośności, zmniejszenie wodoprzepuszczalności, zmiany odporności na obciążenie mechaniczne, zmniejszenie osiadania.
Metody:
- wzmocnienia fizyczne i mechaniczne – rozdrobnienie/zagęszczenie gruntu
- fizyczno – chemiczne – zmiana struktury gruntu, uodpornienie gruntu na wodę
- chemiczne – mogą polegać na wprowadzeniu związków chemicznych
Wzmocnienia: okresowe, stałe
Zależą od:
- rodzaju gruntu
- położenia zwierciadła wody gruntowej
- rodzaju poprawianych cech
- głębokości wzmocnienia
- możliwości technicznych
- kosztów
Rodzaje wzmocnień
- wymiana gruntu (gdy jest słaby)
- wstępne obciążenie gruntu
- konsolidacja gruntu, z użyciem drenów pionowych (poziomych z dodatkowym obciążeniem, z zastosowaniem odwadniania)
- wtłaczanie tłucznia (gruntu gruboziarnistego)
- zagęszczanie
- mieszanie gruntu ze stabilizatorami np. wapno, cement (do powierzchniowego)
- wgłębne mieszanie
- zamrażanie gruntu
- spiekanie
- zbrojenie
- stosowanie zastrzyków iniekcyjnych
Ma na celu:
- zwiększenie wytrzymałości,
wodoprzepuszczalności, ograniczenie osiadań, lub wydatnienie jakiejś szczególnej cechy
- można zmieniać skład mineralny – uziarnienie
- można zmieniać skład chemiczny (dodawać do gruntu domieszki np. żywice)
- zmieniać strukturę, teksturę gruntu
- wzmocnienie wiązań między cząstkami gruntu
Wzmocnienia
- mechaniczne – mieszanie z innymi rodzajami gruntu, materiałami z zewnątrz, zagęszczenie gruntu
- fizykochemiczne – iniekcje, zaczyn cementowy, żywice.
- chemiczne – zw. z reakcjami które powstają w gruncie po wprowadzeniu środka, powstawanie żelu, zoli, hydroliza, hydratacja
Wzmocnienia mogą mieć charakter okresowy i stały. Rodzaj będzie zależał od rodzaju gruntu, jego parametrów, poziomu zwierciadła, wody gruntowej
Metody
- wymiana gruntu
- wstępne obciążenie gruntu
- konsolidacja gruntu (zw. ze wstępnym obciążeniem) organicznych, słabych – przez obniżenie zwierciadła wody gruntowej – przez system drenaży doprowadzających wodę albo poprzez elektroosmozę
- wtłaczanie tłucznia, materiału gruboziarnistego, żwiru
- zagęszczanie gruntu
- mieszanie gruntu (poddawanie wysokim temp.)
- zamarzanie
- zbrojenie gruntu
- różnego rodzaju iniekcje
Rodzaj zastosowanych metod zależy od rodzaju gruntu i cechy które chcemy ulepszyć
Grunty skaliste:
- zmniejszyć wodoprzepuszczalność [zastrzyki bitumiczne iłowe (bo nie przepuszczają wody), z żywic syntetycznych, polimerowych]
- podwyższenie właściwości mechanicznych poprzez reakcje (cementowe, z żywic, zastrzyki te wykonywane w szczelinach powstałych w gruntach skalistych, smołowe, asfaltowe, bitumiczne, poprzez iłowanie).
Grunty niespoiste
- zwiększenie wodoprzepuszczalności
- zastrzyki cementowe, iłowe, bentonitowe, bitumiczne (w gruntach o większych średnicach ziaren)
- zaczynem cementowym, wapnem, żywice syntetyczne
- stosowanie mieszanek optymalnych (jeśli brakuje jakiejś frakcji to się ją dodaje)
- zamarzanie gruntu (wzmocnienie okresowe jeśli trzeba wykonać wykop to po zasypaniu wzmocnienie nie jest już konieczne)
- wstępne obciążenie gruntu – powoduje obciążenie naprężeń gruntów (grunt dodatkowo osiada, większe zagęszczenie przez co struktura jest bardziej wytrzymała)
- mechaniczne zagęszczenie – mikroflotacja np. poprzez wibratory w ziemi.
W gruntach o mniejszym uziarnieniu
- silikacja, elektroosmoza (wzrost naprężeń = zagęszczenie)
W gruntach nawodnionych drobnoziarnistych
- metoda wybuchu – robi się odwierty na pewnych głębokościach ładunku wybuchowego przez co ulega zagęszczeniu
Grunty spoiste
- przeciwdziałanie pęcznieniu
- osuszanie
- zmniejszenie osiadania (zwiększenie wytrzymałości mechanicznej, pale iniekcyjne, klasyczna iniekcja utwardzona przez drobne ziarna, gwoździowanie gruntu = kotwy bierne), wibroflotacja – tworzenie kolumn gruntu o większym uziarnieniu w podłożu.
- zbrojenie gruntu
- obniżenie wodoprzepuszczalności – silikatyzacja, zażelazianie
Przeciwdziałanie pęcznieniu – przez wymieszanie gruntu z cząstkami innego pochodzenia, które nie pęcznieją. Oddzielanie warstwy pęczniejącej i zabezpieczenie przed wodą
Osuszanie – elektroosmoza, silikatyzacja
Zmniejszenie osiadań – stosowanie zastrzyków, stosowanie mieszanek optymalnych
Wzmocnienie gruntów organicznych
W większości są to grunty nawodnione. Wzmocnienie: osuszenie (poprzez drenaże pionowe, pale piaskowe, tekstylne. Proces odwodnienia przyspiesza dodatkowe obciążenie, po zmniejszeniu wilgotności można przystąpić do innych czynności wzmacniających
- ład. wybuchowe – dobry efekt (punkty nasypowe, antropogeniczne, spoiste)
- konsolidacja dynamiczna – wbijanie słupów, kolumn tłuczniowych, żwirowych, rozpychają grunt organiczny, jego wymieszanie z tym
- częściowa wymiana
- stosowanie mieszanek optymalnych
- zbrojenie geotworzywami
1) Wymiana gruntu
usunięcie gruntu słabego nienośnego nowy dany do poziomu fundamentu
Grunt na który się wymienia to piaski, żwiry i pospółki o dobrych parametrach, zasypywany jest warstwami które są na bieżąco zagęszczane. Warstwy grubości 0,1 – 0,5 m. Szerokość wykopu powinna zapewniać wystarczające rozejście naprężeń α ~= 20º - w gruntach nawodnionych, w suchych ~= 40º, w praktyce 45º. Głębokość wymiany do 2-3 m, przy większych inne metody.
2) Dreny piaskowe – obniżanie zwierciadła, wtedy grunt konsoliduje i zwiększa się zagęszczenie. Przede wszystkim do gr. organicznych (mała wodoprzepuszczalność).
system kolumn w jakichś odstępach od siebie wynikających z obl. Grubość kolumn i górnej warstwy ok. 30m. Odstępy 2-3 m. Stosowana też do gruntów spoistych z dużą zawartością wody
3) Wstępne obciążanie gruntu
Stosowane też bez udziału odwodnienia. Powoduje zwiększenie nośności poprzez zagęszczenie. Wartość wzrostu naprężeń od wstępnego obciążenia większa od przyszłych obciążeń [120 – 150 kPa]
4) Metoda elektroosmozy
Katoda i anoda (przeważnie pręty stalowe jako anoda, katoda w postaci rurki). Woda przepływa od anody do katody
5) Wtłoczenie i tłucznice – kolejne warstwy gruntu które poprzez uderzenia kafarem (lub inne obciążenia wciskane) tworzą kolumny
6) Zagęszczenie
Powierzchniowe nie zawsze efektywne, stosowane do placów, dróg. Grubości zagęszczanych warstw ok. 20-30 cm. Jeśli bardzo ciężkie maszyny to głębokość zagęszczenia do 1,5 m co jest praktycznie nie realne. Może być poprzez zanurzenie ciężarów (kafarów – płyt żelbetowych) ze znacznej wysokości. Przy pomocy wibratora – wprowadzony w grunt o pewnych określonych miejscach. Na głębokościach rzędu kilku kilkunastu metrów można zagęścić. Wibroflotacja – stosowanie wibratora wgłębnego, przy okazji dosypywany jest inny rodzaj gruntu
Wibrowymiana – najpierw otwór w gruncie później do tego otwór mat. wzmacniający, dopiero wtedy wibrator
7) Mieszanie gruntu
Polega na uzupełnieniu składu gruntu o frakcje której tam brakuje. Chcąc zwiększyć wodoprze-puszczalność dodaje się gruntu o małych ziarnach. Dodawane są też popioły lotne powstałe w elektrowniach przy spalaniu węgla, wapna cementu
8) Wgłębne mieszanie
żerdź ze świdrem na końcu
Często świder na rdzeniu doprowadzającym środki chemiczne dodatkowo grunt stabilizujące (np. żywice polimerowe)
9)
rzerdź, mieszanie gruntu poprzez iniektowane grunty
10) Zamarzanie
Do podłoża wprowadzone przewody którymi środek zamarzający jest doprowadzony. W gruncie zamarza woda. Metoda czasowego wzmocnienia gruntu. Po zakończeniu robót można powrócić do warunków które panowały wcześniej. Temperatura cieczy chłodzącej ok. 25°C
11) Spiekanie gruntu – przewody stalowe lub z innych przewodów odpornych na wysoką temperaturę. Odbywa się poprzez działanie gorącego powietrza, często przez wprowadzenie pali i powodowanie ich zapłonu. Spiekany grunt nabiera właść. cegły
12) Zbrojenie gruntu – wprowadzenie do gruntu płaskowników, prętów stalowych które zwiększają tarcie zwiększają tylko włąść. mechaniczne. Przy stali występuje niebezpieczeństwo korozji, w przypadku gruntów rodzimych tylko metalowe, jeśli wzmacniamy podłoże nowo-wybudowane można stosować elementy z tworzyw sztucznych (wzmo-cnienie, wzrost tarcia, nie ulegają korozji). Zbrojenie geosiatkami, geomatami – do nowobudowanych podłoży. Zbroić można też kotwami (czynnymi, biernymi)
13) Iniektowanie gruntu
- iniekcje cementowe, bitumiczne, z żywic poli-merowych, bentonitowe (iłowe), mieszane. Polegają na wywierceniu w gruncie otworu, wprowadzona rura, a przez nią iniekt, który w tym gruncie się rozchodzi. Rodzaj zależy od uziarnienia. Bitumiczne i cementowe w gruboziarnistych. W drobnoziarnistych żywice, szkło wodne)
- iniekcja rozlewająca – pod dużym ciśnieniem jakie nie iniektuje się całą długością rury tylko pojedynczymi otworami
ROBOTY ZIEMNE
1. prace przygotowawcze – wytyczenie robót
2. wykopy
3. transport gruntu
4. ew. nasyp, zagęszczanie warstwami
5. ew. zabezpieczenie, skarp, wykopu, nasypu
W zależności od trudności oswajania 16 kategorii (istotny stopień spulchnienia – obj. wykopanego gruntu większa niż wykopy):
1. Piaski, piaski luźne, mało wilgotne, torfy bez zanieczyszczeń organicznych, gleba uprawna – można ręcznie, lekkimi maszynami, spulchnienie 1,05 – 1,25
2. Piaski wilgotne, gliniaste , pyły piaszczyste, torfy z zanieczyszczeniami organicznymi, nasypy (grunty antropogeniczne drobnoziarniste) – lekkim sprzętem budowlanym, niekiedy dodatkowe narzędzia, spulchnienie 1,1 – 1,3
3. Piaski gliniaste, gliny, pyły, lessy (w stanie mało wilgotnym), iły, mady rzeczne, torf z zawartością dużych cz. org., oswoja się cięższym sprzętem mechanicznym
4. Żwiry, rumoż, otoczaki – grunty zawierające ziarna kamieni o śr. do 90 mm, odspajanie mechaniczne 1,2 – 1,45
5. Gruty spoisty w stanie zwartym – zeskalone żwiry, grunty kamieniste, ziarna kamieni o śr. pow. 90 mm, rumowiska, odspajanie mechaniczne, niekiedy potrzeba materiałów wybuchowych 1,25 – 1,45 – st. spulchn.
6 do 7 – skały miękkie (wapienie, margle, łupki, zlepieńce) odspajanie mechaniczne – ciężkie narzędzia, młoty, ew. mat. Wybuchowe, spulchnienie 1,35 – 1,5
8 do 16 – skały twarde, średniotwarde (bazalty, granity, piaskowce) im twardsze tym wyższa kategoria, mechaniczne z wykorzystaniem często mat. wybuchowych, spulchnienie 1,4 – 1,5
Przygotowanie terenu – jego oczyszczenie (z roślinności, pozostałości budowli, kamieni narzutowych), odwodnienie terenu (powierzchniowe – tam gdzie spływała będzie woda opadowa, wyrównanie terenu, zdjęcie humusu (spycharkami, warstwa 15 – 20 cm), na terenach niebezpiecznych, osuwiskowych zabezpieczenie skarp, istniejących budynków, wykonanie dróg dojazdowych, wytyczenie robót (wyznaczenie osi wykopu, przyszłych fundamentów, tras przewodów, miejsc przecięcia skarp z terenem, wyznaczenie poziomu wykopu lub rzędne nasypu
- wąskoprzestrzenne (głębokość < szerokość)
- szerokoprzestrzenne (głębokość > szerokość)
- płytkie (do 2,5 m)
- głębokie (powyżej 2,5m)
- posiadają zabezpieczenia skarp
- ze skarpami niebezpiecznymi zabezpieczenia:
rozparcie (dot. wąskoprzestrzennych)
podparcie (dot. szerokoprzestrzennych)
zakotwiczone (dot. szerokoprzestrzennych)
Ściany bez zabezpieczeń tylko do pewnych głębokości
- pionowa niebezp. tylko w gruntach spoistych
1m – zwietrzeliny skalne, skały spękane
1,25m – piaski gliniaste, pyły
1,5m – gliny i iły
2m – skały lite
- ważna obecność wody w gruncie
Nachylone wykopy:
Nachylenie – wartości maksymalne które mogą ulec zmniejszeniu
- niespoiste
1:1 przy głębokości do 5m
1:1,5 powyżej 5m
- małospoiste, średniospoiste (pyły, piaski, glina, pyły piaszczyste)
1:0,67 do 5 m głębokości
1:1 powyżej głębokości 5m
- spoiste – gliny piaszczyste, pylasty, zwykłe
1:0,67 – do 5m
1:0,76 – powyżej 5m
- grunty bardzo spoiste (zwięzłe, iły zwięzłospoiste)
1:0,33 – do 5m
1:0,5 powyżej 5 m
- grunty skaliste
1:0,1 - do 5m
1:0,25 – powyżej 5m
Powyżej 6m obowiązkowo sprawdzenie stateczności skarp (np. metodą Felleniusa)
Wykopy ze względu na sposób zabezpieczenia skarp:
- bez zabezpieczenia skarp; grunt spoisty
- podparte
- rozparte
- zakotwione
Powyżej 2 metrów stosuje się półkę:
Grunty niespoiste: pólki pośrednie o szerokości 0,5 – 1m, odległość między pólkami 2 – 2,5m.
Wykopy należy zabezpieczyć przed napływem wody.
a) powierzchniowe – system drenaży, rowów, umożliwiających przepływ wody w jedno mniejsze z którego byłaby odpompowywana
Niekiedy dodatkowe rowki wspomagające (5-10m –odl. miedzy nimi)
b) wgłębne przy pomocy systemu studni lub igłofiltrów
Igłofiltry – mniejsze studnie, stosowane w grupach, do odwadniania wykopów liniowych, wąskoprzestrzennych
w odległości 0,5 – 1,5m po obu stronach. Wszystkie połączone z jednym kontenerem zbiorczym
Przeważnie plastikowe rurki
Studnie depresyjne rury stalowe o średnicy 10-20 cm
Niekiedy stosowane igłofiltry z elektroosmozą
Wsp. Filtracji k > 1m / dobę – studnie depresyjne lub klasyczne igłofiltry
1 > k > 0,1 – igłofiltry z podciśnieniem
k < 0,1 – igłofiltry z elektroosmozą
Nasypy – Wykonanie nasypu przebiega warstwami; każda warstwa musi być zagęszczona. Zagęszczanie: ubijaki, płyty spadające, wibratory powierzchniowe, punktowe, walce. Grubość warstw zagęszczania zależ od rodzaju gruntu, jak bardzo ma być zagęszczony, od właściwości technicznych i ekonomicznych.
Metody zagęszczenia | Gruntu niespoiste | Grunty spoiste | Grunty z frakcją kamienną |
---|---|---|---|
Wałowanie | 15 – 40cm | 10 – 40cm | 20 – 50cm |
Ubijanie | 15 – 40cm | 10 – 40cm | 20 – 70cm |
Wibrowanie | 15 – 100cm | -- | 20 – 100cm |
Wilgotność optymalna – wilgotność, przy której można grunt maksymalnie zagęścić.
Najlepiej zagęszczane są nasypy drogowe, kolejowe. Wskaźnik zagęszczenia nie może być <1 dla obiektów komunikacyjnych (nawet 1,3). Im głębiej, tym zagęszczenie może być słabsze.
Wykonywanie zasypów odbywa się warstwami, wskaźnik zagęszczenia 0,95. Pod rurociągi podsypka piaskowa. Wierzchnie warstwy wykopów należy zagęścić.
1. zagęszczenie przez wałowanie
grubość warstw
-niespoiste 15-40 cm
-spoiste 10-30 cm
-kamieniste 10 – 50cm
2. ubijanie gruntu
przez masywne płyty spadające z wysokości
- niespoiste 15-40 cm
- spoiste 30-40 cm
- kamieniste 40-70 cm
wibratorem mechanicznym
- niespoiste 15-40 cm
- spoiste 10 – 30 cm
- kamieniste 20 – 40 cm
3. Wibrowanie (walcami wibracyjnymi bądź płytami wibracyjnymi) – tylko dla gruntów niespoistych
- niespoiste 20-100 cm
- kamieniste 40-100 cm
Wskaźnik zagęszczenia
ρr – gęstość objętościowa szkieletu gruntowego po zagęszczeniu
ρ – maksymalna gęstość objętościowa szkieletu gruntowego
Im warstwa bliżej powierzchni poziomu projektowanego tym wyższy wskaźnik
do 0,5 m – 0,95-0,98
niżej 0,95
Jeśli nasyp nie będzie obciążony mogą być mniejsze Is (ok. 0,92)
Zagęszczenie gruntu w wykopach
Grunt zasypywany – jednorodny na niższych głębokościach niższe wskaźniki, przy powierzchni terenu nie mniejszej niż 0,95 jeśli
teren nie zagospodarowany.
Budowa składowisk odpadów
Istotna jest sama lokalizacja składowiska (odpowiedni grunt). Dno wyrobiska musi znajdować się powyżej zwierciadła wody (im więcej tym lepiej). By ograniczyć rozprzestrzenianie substancji niebezpiecznych wykonuje się zabezpieczenia w postaci pionowych ścianek (szczelne lub szczelinowe), które muszą być zagłębione w warstwie wodonośnej. Przepony pionowe mogą być wykonane też z bentonitu (z iłami które pęcznieją).
Należy też zabezpieczyć górę np. przed wodami opadowymi.
Uszczelnienie dna:
a) naturalne – głównie grunt, grubość 3m, grunt o odpowiednich właściwościach
b) sztuczne
c) mieszane
a) k<10-10 m/s (gruntu zwięzłe, iliaste), warstwa powinna charakteryzować się zdolnością do wiązania związków chemicznych, które mogły by się wydostać (warstwa mineralna). Nad warstwą uszczelniającą wykonuje się warstwę ochronną.
Warstwa ochronna oddziela odpady od warstwy filtracyjnej.
b) podłoże gruntowe -> warstwa nośna (piasek dobrze zagęszczony w celu niwelacji nierówności) -> warstwa uszczelniająca (przeważnie folia o duże grubości 3-5mm musi być odporna na uszkodzenia mechaniczne, kwasy organiczne) -> warstwa folbracyjna (z gruntu o dużej wodoprzepuszczalności; rury do odprowadzania odcieków) -> warstwa ochronna (z gruntu lub tworzywa sztucznego; chodzi o zabezpieczenie mechaniczne)
c)
a) Uszczelnianie góry wyrobiska:
O – można stosować rury drenarskie
1. proste war. gruntowe
2. złożone war. gruntowe
3. skomplikowane war. gruntowe
ad.1. Warstwy jednorodne bądź warstwowe ale warstwy są II zwierciadło poniżej gł. posadowienia dobra nośność gruntu, nie trzeba dokładnych badań
ad.2. Podłoże niejednorodne, warstwione, są deformacje warstw, uskoki, nie są II, gr. organiczne, słabe, wys. zwierciadło wód gruntowych, nie jest to podłoże schematyczne, nie ma zjawisk niekorzystnych
ad.3. Zjawiska niekorzystne (osuwisko, zj. krasowe, wypłukiwanie) tereny zalewiskowe, teras rzecznych
1)niewielkie obiekty bud., lekkie, w prostych war. gruntowych, wykopy do 1,5, nasypy < lub równe 3 m
2)proste obiekty, fundamenty głębokie, f. bezpośrednie, ściany oporowe > 2m, wykopy >lub równe 1,2, nasypy >3m, przyczółki mortowe
3)obiekty bardzo skomplikowane konstrukcyjne, o.przemysłowe, fund. pod maszyny precyzyjne, nie może być zbyt dużych osiadań, mniej skomplikowane obiekty ale w warunkach skomplikowanych, obiekty monumentalne, zabytkowe