• Otrzewna

• Biotechnologia medyczna

• łac. Peritoneum

• Otrzewna – cienka, gładka błona surowicza wyścielająca ściany jamy brzusznej i miednicy oraz pokrywa całkowicie lub częściowo położone w tych jamach organy.

• Stanowi rodzaj worka, który u mężczyzn jest całkowicie zamknięty, a u kobiety łączy się ze środowiskiem zewnętrznym za pośrednictwem brzusznego ujścia jajowodu.

• Otrzewna

• Ścienna

• Trzewna

• Jama otrzewnej

• Więzadła otrzewnowe

• Omenta = sieci

• Krezka

• Torba sieciowa

• Torba sieciowa (łac. bursa omentalis). Jest całkowicie wyścielona otrzewną. Prowadzi do niej otwór sieciowy (łac. foramen omentale seu epiploicum), którego ograniczeniami są:

  • od przodu: więzadło wątrobowo-dwunastnicze (łac. ligamentum hepatoduodenale),

  • od tyłu: żyła główna dolna (łac. vena cava inferior),

  • od góry: wyrostek ogoniasty wątroby (łac. processus caudatum),

  • od dołu: górna część dwunastnicy (zgięcie górne);

• W jamie torby sieciowej wydziela się następujące kompartmenty:

  • Przedsionek torby sieciowej (łac. vestibulum bursae omentalis), w otoczeniu którego wyróżnia :się następujące twory:

    • od przodu: sieć mniejsza (łac. omentum minus),

    • od tyłu: otrzewna ścienna (łac. peritoneum parietale),

    • od góry: wyrostek ogoniasty,

    • od dołu: głowa trzustki (łac. caput pancreatis);

  • Przedsionek kieruje się od otworu sieciowego ku górze w stronę lewą aż do cieśni torby sieciowej, :która ograniczona jest przez fałd żołądkowo-trzustkowy (łac. plica gastropancreatica). W :fałdzie znajdują się:

    • tętnica żołądkowa lewa ze swoim splotem nerwowym,

    • żyła żołądkowa lewa,

    • naczynia chłonne;

  • Zachyłek górny torby sieciowej (łac. recessus superior omentalis), leży w górnej części torby :sieciowej i ograniczają go:

    • od przodu: więzadło wątrobowo-żołądkowe (łac. ligamentum hepatogastricae) oraz płat :ogoniasty wątroby (łac. lobus caudatus),

    • od tyłu: otrzewna ścienna,

    • od góry: dolna powierzchnia lewego płata wątroby,

    • od dołu: przejście do głównej części torby sieciowej,

    • po stronie prawej: żyła główna dolna (łac. vena cava inferior),

    • po stronie lewej: część brzuszna przełyku (łac. pars abdominalis esophagi i wpust :żołądka (łac. cardia ventriculi);

  • Główna część torby sieciowej, położona jest tuż za tylną ścianą żołądka. Aby odsłonić wnętrze komory należy rozciąć więzadło żołądkowo-okrężnicze i odciągnąć żołądek ku górze. Jamę tę ograniczają:

    • od tyłu: powierzchnia przednia lewego nadnercza oraz górne części przednich powierzchni nerki ::i trzustki oraz krezka okrężnicy poprzecznej i okrężnica poprzeczna,

    • od przodu: otrzewna trzewna, która pokrywa tylna ścianę żołądka;

  • Zachyłek dolny torby sieciowej (łac. recessus inferior omentalis) - tuż po urodzeniu zanika i :przekształca się w więzadło żołądkowo-dwunastnicze (łac. ligamentum gastroduodenale). W czasie organogenezy znajduje się w obrębie sieci większej (łac.omentum majus), która zwisa z powierzchni przedniej żołądka, aż do spojenia łonowego. Zachyłek może sięgać pierwotnie do dna sieci większej.

  • Zachyłek śledzionowy (łac. recessus splenicus bursae omentalis)- położony najbardziej na lewo i sięgający do wnęki śledziony. Ograniczają go:

    • od przodu: więzadło żołądkowo-śledzionowe (łac. ligamentum gastrolienale),

    • od tyłu: więzadło przeponowo-śledzionowe (łac. ligamentum phrenicolienale);

• Sieć większa

• Sieć większa

• Sieć większa

1. Więzadło żołądkowo-przeponowe

2. Więzadło żołądkowo- śledzionowe

3. Więzadło żołądkowo- okrężnicze

• Sieć mniejsza

• Więzadła:

• Wątrobowo-żołądkowe

• Watrobowo-dwunastnicze

• (triada wrotna: ptrzewód zółciowy, żyła wrotna, t.wątrobowa)

• ns

• Zachyłki okolicy dwunastnicy

  • zachyłek dwunastniczy górny - zlokalizowany po lewej stronie górnego odcinka wstępującej części dwunastnicy. Jego głębokość wynosi ok. 2cm, a otwór prowadzący do zachyłka położony jest u dołu i mieści się w nim jeden mały palec. Zachyłek ograniczony jest od góry przez fałd dwunastniczy górny, rozciągający się od zgięcia dwunastniczo-czczego w stronę lewą do otrzewnej ściennej. Fałd ten może zawierać żyłę krezkową dolną.

  • zachyłek dwunastniczy dolny (częstość występowania: 75%) zlokalizowany poniżej zachyłka dwunastniczego górnego, po lewej stronie dolnej części dwunastnicy wstępującej. Głębokość zachyłka wynosi ok. 3 cm, a otwór, który do niego prowadzi, położony jest ku górze i mieszczą się w nim 1-2 palce. Zachyłek jest ograniczony przez fałd dwunastniczy dolny. W różnych odmianach do obu zachyłków może prowadzić wspólny otwór owalny.

• Zachyłki okolicy dwunastnicy

  • zachyłek przydwunastniczy, położony pomiędzy wyżej wymienionymi, po lewej stronie części wstępującej dwunastnicy i do tyłu od żyły krezkowej dolnej. Ograniczony jest fałdem otrzewnej ściennej zawierającym żyłę krezkową dolną i gałąź wstępującą tętnicy okrężniczej lewej.

  • zachyłek naddwunastniczy – zachyłek krezki okrężnicy poprzecznej, o głębokości ok. 3 cm, położony między obwodem górnym zgięcia dwunastniczo-czczego a nasadą krezki okrężnicy poprzecznej. Zachyłek kieruje się ku górze od położonego na dole otworu.

  • zachyłek zadwunastniczy, o głębokości 8-10 cm, położony do tyłu od części wstępującej i poziomej dwunastnicy lub tylko od części wstępującej. Do tyłu od niego przebiega aorta. Otwór zachyłku położony w jego części dolnej i na lewo.

• Zachyłki okolicy jelita ślepego

  • zachyłek krętniczo-kątniczy górny, położony powyżej połączenia jelita cienkiego z jelitem grubym. Jest ograniczony od góry fałdem krętniczo-kątniczym górnym (zwanym też fałdem kątnicy naczyniowej), który biegnie od krezki jelita cienkiego do dolnej części jelita ślepego, tworząc przednią ścianę zachyłka, którego otwór skierowany jest ku dołowi i na lewo od zachyłka. Fałd zawiera gałązki naczyń krętniczo-okrężniczych, zaopatrujących jelito ślepe.

  • zachyłek krętniczo-kątniczy dolny, położony poniżej jelita krętego, pomiędzy nim a jelitem ślepym i wyrostkiem robaczkowym. Jest ograniczony fałdem krętniczo-kątniczym dolnym, biegnącym od przedniej ściany końcowego odcinka jelita cienkiego do jelita ślepego i do przedniej powierzchni krezeczki wyrostka robaczkowego. Otwór zachyłka skierowany jest ku dołowi i ku stronie lewej. Do tego otworu może wchodzić wyrostek robaczkowy.

• Zachyłki okolicy jelita ślepego

  • zachyłki zakrętnicze, występują w wyniku przyrostu zrośnięcia się otrzewnej trzewnej jelita ślepego do otrzewnej ściennej tylnej.

  • dół kątniczy lub zakątniczy, sięga poza ścianę tylną okrężnicy wstępującej, a bocznie ograniczony jest przez fałd otrzewnej, rozciągający się od kątnicy do talerza kości biodrowej.

  • zachyłki lub bruzdy przyokrężnicze, występują, gdy okrężnica wstępująca luz okrężnica zstępująca niecałkowicie przyrośnie do otrzewnej ściennej. Zachyłki występują wzdłuż bocznych obwodów okrężnic. Najczęściej występuje zachyłek przyokrężniczy prawy i dlatego częściej obserwuje się po tej stronie występowanie przepukliny krezkowo-ściennej prawej.

• UNERWIENIE

Ścienna: wrażliwa na ból, temperature, ucisk, dotyk, ciśnienie.

• - dolne nerwy piersiowe

• - n.otrzewnowy

• - n.zasłonowy

Trzewna: wrażliwa na rozciąganie i tarcie.

• -nerwy autonomiczne

• Przestrzeń zaotrzewnowa

• Od XII kręgu piersiowego i XII żebra

• Do kości krzyżowej i poniżej grzebienia biodrowego

• Dno: mięśnie lędźwiowe i czworoboczny lędźwi oraz przyczep pocz. M.poprzecznego brzucha

• Narządy zaotrzewnowe

• Nadnercza

• Nerki

• Dwunastnica

• Trzustka

• Okrężnica wstępująca

• Zstępująca

• Moczowody

• Odbytnica

• Aorta

• Żyła główna dolna

• Narządy wewnątrzotrzewnowe

• Żołądek

• śledziona

• Jelito cienkie

• Opuszka dwunastnicy

• Wątroba

• Wyrostek robaczkowy

• Kątnica

• Okrężnica poprzeczna

• Esica

• Górna część odbytnicy

• Macica.

• Dializa otrzewnowa

• Płyn dializacyjny w DO jest wprowadzany do wnętrza jamy otrzewnej za pomocą niewielkiej, miękkiej, plastikowej rurki nazywanej cewnikiem otrzewnowym.

• Cewnik jest zakładany do brzucha chirurgicznie, w trakcie niewielkiego zabiegu. Około 15-centymetrowy odcinek cewnika wystaje na zewnątrz brzucha i jest schowany pod ubraniem. Dzięki cewnikowi można dołączać system worków zawierających płyn dializacyjny.

• Proces dializy zachodzi w DO wewnątrz jamy brzusznej (jamy otrzewnej) dzięki naturalnej błonie dializacyjnej – błonie otrzewnej. W błonie tej znajduje się bardzo duża ilość drobnych otworów – pozwalają one na to, że ta naturalna błona ludzkiego organizmu może służyć jako błona dializacyjna. Krew płynąca przez naczynia krwionośne błony otrzewnej może przez wspomniane otwory oddawać do płynu dializacyjnego nadmiar wody oraz szkodliwe produkty przemiany materii. Podczas DO jama otrzewnej służy za zbiornik płynu dializacyjnego, do którego przechodzą substancje toksyczne z krwi.

Dziękuję za uwagę.