Psychologia kliniczna- Jest dziedziną psychologii stosowanej stawiającą sobie za zadnie określenie zdolności i cech jednostki za pomocą pomiaru analizy i obserwacji oraz na podstawie wyników tego badania ( pomiar, analiza, obserwacja) danych lekarskich i społecznej historii osobnika - udzielanie porad i zaleceni mających skorygować braki w jej przystosowaniu.
Zwracamy główną uwagę na procesy adaptacyjnie (stosunki regulacji stosunków z otoczeniem) Przystosowanie osoby jest to charakterystyczny sposób( dla każdego inny, indywidualny) w jakim ta osoba spostrzega percypuje, reaguje i rozwiązuje swoje główne istotne problemy życiowe
1 płaszczyzna ujmująca rzeczywistość jako zmienną mozaikę (są one bardzo różne składających się z zróżnicowań indywidualnych zgodnych z charakterem osoby i jej otaczającą rzeczywistością lecz daje się ona skategoryzować i to można podzielić na pewne typy zaburzeń czy też problemów
1 typ istotnych problemów związane są z fizyczną i biologiczną naturą człowieka (np. potrzeba zaspokajania głodu, potrzeby seksualne, potrzeby bezpieczeństwa (podstawowe problemy związane z poczuciem bezpieczeństwa są w dzisiejszych czasach przełamywane przez presje kulturowe np. związane z ekstremalnymi doświadczeniami)
2 typ problemów żeby sie przystosowywać, są to problemy związane z życiem danej kultury. Liczenie sie z zasadami, nieświadomymi dążeniami, przeciwieństwami, główne problemy bycia w danej kulturze. Głównym problemem tej strefy są problemy z przystosowaniem psychoseksualnym. problemy zwycięstwa, kwestie awansu społecznego, są to problemy związane z interakcjami społecznymi
3 typ są to problemy związane z psychologicznym wnętrzem ludzkiej osoby, tu się mieści wiele kategorii różnych ( są to problemu z utrzymaniem komfortu, gratyfikacji występuje jako zaburzenie równowagi) potrzeby dokonywania oceny własnej wartości. Kiedy ma ją zaburzoną i nie ma zdolności do pozytywnej oceny własnej wartości to jest to człowiek cierpiący
Są 3 pod kategorie potrzeb tego typu
- Potrzeba niezależności jest to ważna potrzeba, która trzeba budować już od dziecka. Bardzo ważna potrzebą jest potrzeba osiągnięć.
- Zjawisko wyuczonej bezradności- człowiek przystosowując się człowiek ma też potrzebę poczucia sprawcza, ma ona charakter podmiotowy.
- potrzeba bliskości miłości, czułości, bezpieczeństwa
W rozwiązaniu tych wszystkich problemów człowiek stosuje wszystkie możliwe "narzędzia" zmysły percepcje, uczenie sie inteligencje, myślenie, popędy ciało dokładnie całym sobą uczestniczy w tym. Psychologiczna chorobowość(urojenia, halucynacje, lękliwość itp,- zaburzenia w procesu adaptacji mogą być traktowane jako próby rozwiązań czasem jedynymi możliwymi rozwiązaniami.
Psychologia kliniczna (w węższym znaczeniu) -Psychologiczne badanie jednostki które przejawia zaburzenie zachowanie to zaburzone zachowanie jest rozumiane w teorii czynności i regulacji. Zaburzeniu ulega zachowanie czyli taka aktywność która jest nastawiona na realizacje ważnego celu, ta aktywność jest nazywana czynnością i występuje tylko u ludzi ta czynności pełni funkcje regulowanie czynności człowiek z otoczeniem.
Obejmuje 2 poziomy regulujące stosunki z otoczeniem
poziom 1 zaspokajanie potrzeb osobistych (np. potrzeby głodu, miłości bezpieczeństwa itp.
poziom 2 rozwiązywanie zadań stawianych przez sytuacje życiową
Dzisiejsze próby w psychologii klinicznej włączają modele badań salutogenetycznych ( teoria etiologii zdrowia( stan procesów równoważenia między spostrzeganymi wymaganiami,(stresorami) zasobami osoby i wzorami zachowań obowiązującymi w określonym kontekście ), posługuje się kontiunułum zdrowia, choroba ona mówi o tym co decyduje o uznaniu że osoba jest zdrowa a co, że jest chora, z powodu różnych czynników wiążąca działanie, z powodu tego jest to postawa dynamiczna może ulec remisji ) a nie tak jak kiedyś psychopatogeneze( pochodzenie patologii czyli jak powstają choroby
Istotne czynniki salotogenetyczne, które utrzymują i wspomagają zdrowie
uogólnione(czyli działają niezależnie od sytuacji są one stałe) zasoby odpornościowe oznaczają właściwości i cechy jednostki, właściwości grupy, środowiska, kultury, które umożliwiają unikniecie stresorów bądź też wspomagają radzenie sobie z wymaganiami w taki sposób, że zapobiegają przekształceniu się napięcia w stres.
stresory są traktowane jako wszelkie zdarzenia , wymagania dla których jednostka nie ma gotowych przećwiczonych reakcji adaptacyjnych. Jest to każdy element, który wprowadza napięcie (sprzeczność) mogą mieć charakter egzogenny czyli te z zewnątrz, natury endogenne czyli konflikty wewnętrzne, mogą być to pochodzenia społecznego (relacji z otoczeniem), mogą mieć charakter przewlekły(są one stałe ), o charakterze traumatyczny ( czyli nagłe np katastrofy) One mają różna wagę, a decyduje to system wartości.
poczucie koherencji (zbieżności) najbardziej istotny czynnik by utrzymać zdrowy rozwój psychiczny, oznacza globalną orientację człowieka, wyrażającą stopień, w jakim ma on trwałe, choć dynamiczne poczucie pewności, że:
1. bodźce napływające w ciągu życia ze środowiska wewnętrznego i zewnętrznego mają charakter ustrukturowany, przewidywalny i wytłumaczalny (zrozumiałość); stopień spostrzegania przez jednostkę, że napływające informacje są uporządkowane są spójne, dające się zrozumieć i przewidzieć.
2. dostępne są zasoby, które pozwolą mu sprostać wymaganiom stawianym przez bodźce (zaradność);
3. wymagania te są dla niego wyzwaniem wartym wysiłku i zaangażowania (sensowność).
zachowania, styl życia