Wyklad 16.03 fizykoterapia
ELEKTROLECZNICTWO
Prad staly (galwaniczny)-prad elektryczny(upozadkowany ruh ladunkow) który w czasie przepływu nie zmienia kierunku ani wartości natężenia.
<3 wojtEK
Warunkiem przepływu pradu jest pole elektryczne.
Zrodlo napięcia-wszytkie urządzenia które wytwarzają roznice potencjałow. Będzie nastepowallo przesuniecie ladunkow i nagromadzenie eleketronow.
Na katodzie wystepuje nadmiar ladunkow.
Wpływ pradu stałego na organizm
Takienki zywego orgazmu- zespol przewdnikow jonowych, polprzewodnikow i izolatorów tworzących siec przestrzenna polaczonych ze sobą rownolegle i szeregowo oporności i pojemności.
Przewodnictwo elektryczne tkanek (uwodnienie i stężenie elektrolitow):
-plyn mózgowo rdzeniowy
-osocze krwi
-krew
-meisnie
-watroba
-mozg
-tkank łaczna
-tkanka kostna
-tkanka tłuszczowa.
Sod obdarzony dodatnim ladunkiem będzie dazyl do anody.
W polu elektrycznym jony będą wedrowaly do ladunow przeciwnych.
Opor
Prad przepływa droga najmniejszym oporze
Ujścia i przewody gruczolow potowych
Wzdlow naczyń krwionośnych, limfatycznych i nerwow
Opor spada- ogrzanie skory, ubytki lub uszkodzenia
Opor wzrasta- silna polaryzacja granicznych blon tkankowych (skora, sciegna, powiezie)sila elektromotoryczna. Wzrastaa np. na przejściu tkanki sciegnistej w wloknista.
Zjawiska fizykochemiczne fizjologiczne
Zjawiska elektrochemiczne- elektroliza
Elektroliza- proces powstawania e elektrolizie od wpływem pradu stałego swobodnych atomow ze znajdujących się w nim jonow.
Rekacje w katodzie i anodzie:
Katoda (-)
odczyn zasadowy (martwica rozplywna tkanek )
Anoda(-)
Odczyn kwasny (martwica koagulacyjna bialek)
<3-> monika
- przemieszczanie się jonow w stlym polu elektrycznym
- przesuniecie jonow dodatnich (kationow) w kierunku Katody ( Na+, Ca+, K- )---- kataforeza
-przesuniecie jonow ujemnych (anionow) w kierunku A+ ( NO3-, Cl_ ) --- anaforeza
- elektroosmoza- ruch całego osrodka( f. rozpraszającej układu w stosunku do f rozproszonej )
Pod wpływem pradu stalegonastepuje przesuniecie wody przez blony w kierunku Katody
Elektroosmoza- na blonie gromadzą się….. i przechodzi przez blone tylko woda wyrownuja stężenie
ISTOTA: powstawanie ciepla w tkankach pod wpływem pradu elektrycznego
CIEPLO: tarcie związane z ruchami jonow, atomow, czastecek a srodowiskie
Reakcje nerwow i MM na prad staly
PRAWO DU BOIS REYMONDA:
Przyczyna powstawania bodźca elektrycznego nie jest sam prad, lecz dostatecznie szybka zmiana jego natężenie w czasie „.
- zmana pobudliwoscie tkanki nerwowej i mm elektrotous
- kateelektrotonus-> wzrost pobudliwości (K-) zwiększenie pobudliwość , leczenie porazen wiotkich, wzrost napięcia miesniowego
- aneelektrotonus -> zmniejszenie pobudliwości (A+) hamowanie bolu na poziomie obwodowym , obniżenie napięcia mięśniowego
Wymiernym objawem pobudzenia jest zmiana polaryzacji blon komórkowych !!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!
Odczyn ze str. Naczyń krwionośnych
- rozszezenie nacyzn krwionośnych:
- działanie pradu stałego na tkanki- wytworzenie substancji rozszezających naczynia ( histamina)
- Rumień cieplny ( galwaniczny) odczyn ze str naczyń krwionośnych
1okres: rozszezenie naczyń krwionośnych zaczerwienienie ( intens pod K- )
2 okres: osłabniecie lub ustąpienie zaczerwinienia po 30 min
3 okres: głębokie przekrwienie tanek- kilka godzin_> przekrwienie czynne
Lepsze odżywienie tkanek i szybsze usuwanie szkodliwych prosduktow przemiany materii.
Działanie biologiczne i skutki terapeutyczne pradu stałego
Prad staly w tkanckach powowduje
1.Zmiana przepuszczalności blon granicznych w obrebie woźnych tk ( skory, scian nacz i bł komórkowych)
-zwiekszeniedyfuzji, osmozy – wzrost przemiany materii w tkankach
2. zwiekszona przepuszczalność naczyń- rozszerz. Naczyń krwionośnych- resorpcja wysiekow, krwiaków, obrzekow
3. zwiększony przepływ wi glebokei przekrwienie czynne- poprawa krazenia- poprawa trofiki tkanek- zapobeganie zanikom.
4. zrots podzialu komorek nabłonka i tk lacznej- rzyspieszenie procesu gojenia się ran przewlekłych owrzodzen
5. zmniejszenie pobudliwości tk nerw i miesni- działanie przeciwbólowe (A+)
6. zwiększenie pobudliwości tk nerw i miesniowej- zaburzenia czucia, zapobieganie zanikom miesni.
Zabiegi elektrolecznicze przy uzyciu pradu stałego
Gawanizacja – przepływ pradu stałego przez tkanki
Metody galwanizacji:
Elektrody plaskie – z folii cynowej, silikonu
Elektronu specjalnego kształtu ( dyskowe, maska borgoniego)
Podkladz gazy zwilżonej woda lub 0,5% NaCl
eLektroda czynna i bierna
czynniki od których zależy przeply pradu miedzy elektrodami:
rozmiar elektrod (gestosc pradu)
wzajemne ulozenie elektrod- poprzeczne, podluzne
przewodnictwo elektryczne tkanek
odleglosc miedzy elektrodami- zjawisko brzegowe
rodzaje galwanizacji:
podluzna i poprzeczna
stabilna( dwie elektrody umiejscowione w jednym miesjscu) i labilna
katodowa i anodowa
zstępująca i wstępująca
przeciwskazani do galwanizacji
-zaburzenia czucia
- porazenie spastyczne
-goraczka
-zapalenie ropne
- zespolenie metalem
-implanty np. rozrusznik serca
Wskazania:
- przykurcze
- blizny
-itp.
=itp.
-itp.
- stany pourazowe
- nerwobóle
- zaburzenia krazenia obwodowego
- zapalenia okołostawowe
- zaspoly bolowe stawow konczyn stawow kregoslupa,
Przeciwwskazania: jak w galwanizacji i wynikajaca zastosowanego leku schorzenia wspolistniejace
Przewodnik po wybranych zagiegach metodycznych bower skopiować tabelke str 116 dzialnie terapeutyczne pradow DD
Do domu : !!!!!! notatki z kapieli elektrycno wodnych :P
Wykład 23.03
„Teoria kontrolowanego przepustu rdzeia rdzeniowego”
Teoria humoralna- bodziec elektrycznypowoduje powstanie endorfin
Endorfiny(peptydy)- sub majacce właściwości przeciwbólowe, powstające m.in. w wyniku dzilania bodźców bolowych.
Teoria walla i melzacka
Bodziec elektryczny (DD)
Pobudzenie (włokien A)
Komórki hamulcowe (rogi tylne rdz. Kreg. Włókna czuciowe)
Hamowanie (blokowanie) dopływu impulsow do OUN ( wyższe pietra)
( Włokna C, przewodzące ból)
Efekt p/bolowy
Po zastosowaniu serii pradow podnosi się prog bolowy.
Działanie biologiczne
Wpływ pradow DD n naczynia krwionośne:
wzmozenie aktywności naczyniorchowej i lepsze ukrwienie tkanek ( sub rozszerzające naczynia, pobudzanie wlasciwoci nerwowych AUN) lepsze ukrwienie spowoduje lepsze przewdodnictwo elektryczne.
Wpływ DD na miesnie szkieletowe:
Izometryczne „gimnastyka” mm- przekrwiennnie i obniżenie napięcia m (CP, LP)
Wywoływanie skurczu m (RS,MM)
Wskazania i przeciwskazania do stosowania pradow DD
Wskazania:
Zespoly bolowe kregoslupa i stawow konczyn
Stany po urazach narządu ruchu
Nerwobóle
Niesniowbole
Zaniki miesni z nieczynnosci
Zaburzenia krazenia obwodowego
Zaburzenia troficzne
Przeciwskazania
Preplyw pradu przez mozg i serce
Przeciwskazania takie same jak do elektroterapii
DF CP LP- działanie przecibolowe
DF MF CP 11- działanie przekrwienne i odżywcze
DF CP LP-zmniejszenie napiec mm
RS, MM- elektrostymulacja mm w aniku prostym.!!!
Zawsze zaczynamy od DF przez 2 minuty i potem dolaczamy inny prad.
Zawsze przy DD elektroda czynna to KATODA.
PRADY IZODYNAMICZNE
Zasada działania:, naprzemienny wpływ monofazy i difazy na tkanki
MF I DF dzialaja jednocześnie?
Używamy kiedy widać wyraźnie BARDZO MOCNO napiecie mięśniowe. Nie można wtedy stosować ciepla, wręcz przeciwnie, zimne okłady.
Układa się tak samo jak prady DD.
Wykład 13.04.2012
Zabiegi z zastosowaniem prądu impulsowego elektrostymulacja
27.04 test:
Termoterapia, wszystkie metody lecznictwa cieplem i zimnem ogolne i miejscowe,
Elektrostymulacja (ES)
Postepowane( zabieg) poleggajace na pobudzianiu miesni do skurczu za pomocą zewnetrzengo npiecia elektrycznego ( pradow impulsowych)
Oznacza dzialaniektorego celem jest wzbudzenie skurczu mięśniowego i nie zawsze widzimy ruch u pacjenta ( efekt motoryczny) mimo ze jest to stymulacja motoryczna.
rodzaje impulsow:
Galwaniczny
Zmienny sisusoidalny
Prad zmienny sisusoidalny wyprostowany
Faradyczny
Neofaradyczny
Impulsowy prostokątny
Impulsowy trojkatny
Impulsowy eksponencjalny
Impuslowy trapezowy
Najwazniejsze parametry pradow impulsowych
Czas trwania umpulsu- timp (ms)
Czas narastania- tn (ms)
Czas opadania – top( ms)
Amplituda impulsu- is (mA) miara natężenia pradu
Czestostiwosc impulsow-f (Hz) tj. liczba impulsow w czase 1s ( 1000ms) albo czas powtarzania czyli ( okres T)
Charakterystyka prostokątnego przebiegu:
Nagly gwałtowny wzrost nateznienia
Przepyw prad o stalej mocy
Wskazania:
Stymulacja mm zdrowych ( w zaniku prostym)lub nieznacznie odnerwionych:
- okresowe unieruchomienie konczyn w perzebiegu schorzeń narządu ruchu np. po aroskopii przebywa w stabilitorze i wtedy to używamy
- zapobiega zakpzrepom zylnym
-skrzywienia kregoslupa
W sporcie jako uzupełnienie treningu- prady kotz
Impulsy trojkatne:
Wskazania
Porazenia wiotkie
Stymulacja mm odnerwionych ( uszkodzenia neuronu ruchowego –porazenia wiotkie)
Impulsy trapezowe:
Plaski powolny wzrost natężenia do określonej wartości max
Poosiagniesciu max utrzymuje się przez krtotki czas na poziomie
Spadek natzenia w przypadu natężenia impulsu trójkątnego
Czas impulsu i jego rola (timp)
Czas timp i jego amplituda decydują o działaniu i skuteznosci bodźca
Ścisła korelacja medzy timp stopniem uszkodzenia mięśnia czy neuronu:
Im cięższe uszkodzenie- tym czas trwania impulsu ( timp) jest dłuższy
Długie impulsy o nduzym natężeniu mimo, skuteznosci motorycznej powodują powstanie wrazen bolowych:
Długie czasy impulsu ( timp) wymagają mniejszego natężenia pradu, krótkie( timp)- większego (amplituda)
Elektrostymulacje wykonuje ise stosując timp w przedziale 1000-0,1ms
W przypadku mm bez zaburzenonego przewodnictwa nerwowo-miesniowego- czas poniżej 1m
Czas przerwy:
Czas przerwy odgrywa duza role bo ma wpływ na powstawnie zmeczenia mm jaki na jego wypoczynek:
(Czas potrzebny na usuniecie produktów wysiłkowej przemiany materii oraz uzuppelnienie niedoborow tlenu…)
Scisla korelacja tp z timp:
Stosując długie impulsy- przerwa co najmniej 2 ray dluzzsza
Przy krótkich temp- przerwa- kilka, kilkadziesiatrazy dlusza od timp.
Metodyka elektrostymulacji:
Technik elektrostymulacji:
Metoda jednobiegunowa
Elektroda czynna- katoda ulozona w punkcie motorycznym mięśnia ( pkt bezpośredni) lub w pkt moorycznym nerwu ( pkt pośredni)…………….
Zastosowanie
Do stymulacji z nieznacznie zaburzonym przewodnictwem nerwowo-miesiowym ( zanik prosty) i małych mm ( krótkie mm reki , mm twarzy)
Do stymulacji mm znacznie porażonych- wykorzystując pkt motoryczne pośrednie ( nerwu)
Metoda dwubiegunowa
Katoda ulozona dystalnie
Anoda proksymalnie
Zastosowanie:
Es mm odnerwionych
Elektrostymulacja dużych grup mięśniowych ( prostowniki zginacze)
Czas zabiegu:
Miesien podczas es nie może ulec zmeczeniu!
Bo zaprzestanie skurczu – wlaczenie do pracy mm antagonistycznych
Es mm porażonych wiotko :1-2 lub 3 serie po 5-20 skurczow ( liczenie skurczow i stala obserwacja pacjenta
Mm nieznacznie uszkodzone oraz mm w zaniku prostym ( określony czas ale nie powinien przekraczas 5 min)
Jeśli 6 miesieczny okres es nie przynosi rezultatu należy przerwac zabiegi.
Znac tablice z punktami elektromotorycznymi! Ksiazce prof. Mika
Od Moniki:
1. Ciepłolecznictwo
Metody ciepłolecznictwa przez dostarczenie ciepła tkankom
Wodolecznictwo
Balneoterapia
Stosowanie parafiny, gorącego powietrza, piasku,itp.
Metody ciepłolecznictwa przez wzbudzenie ciepła w tkankach
Stosowanie promieniowania IR- pomieniowanie podczerwone- widzialne
Stosowanie prądów wielkiej częstotliwości
Stosowanie ultradźwięków
Najważniejsze czynniki, od których zależy wpływ ciepła lub zimna na organizm:
Wielkość różnicy temp. Ciała i ośrodka
Czas oddziaływania
Dynamika oddziaływania
Wielkość powierzchni oddziaływania
Właściwości fizyczne ośrodka
Właściwości osobnicze (wiek, płeć)
Rodzaj okres choroby
Stopień adaptacji (zahartowania)
Fizjologiczne reakcje organizmu na zimno:
| W pierwszej fazie | W drugiej fazie |
|---|---|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ważniejsze mechanizmy działania ciepła
Miejscowe podwyższenie temp. Tkanek
Reakcja konsensualna
Rozluźnienie mięśni szkieletowych i gładkich
Zwiększenie rozciągliwości tkanki łącznej
Działanie przeciwbólowe (wpływ na tworzenie i uwolnienie mediatorów bólu)
Działanie przeciwzapalne
Działanie immunostymulacyjne przy łagodnej hipertermii i immunosupresyjne przy ekstremalnej hipertrmii
Zmniejszenie aktywności tworu siatkowego (ogólne odprężenie)
Pobudzenie wydzielania hormonów adaptacyjnych w stresie
Fizjologiczny wpływ miejscowego podwyższenia temp. Tkanek przez ciepło
Rozszerzenie naczyń
Wpływ na reakcję naczynioruchowe
Wpływ na procesy biofizyczne i biochemiczne
Zmniejszenie oporu obwodowego
Obniżenie ciśnienia krwi
Przyspieszenie tętna i wzrost pojemności minutowej serca
Zwiększenie tworzenia i krążenia chłonki
Wzrost wymiany tkankowej składników przemiany materii
Zwiększenie odprowadzenia ciepła z miejsca działania (przez miejscowe krążenie krwi)
Terapeutycznie pożądane działanie ciepła
Ciepło zastosowane miejscowo
Poprawia ukrwienie, wywołuje przekrwienie tkanek, wykazuje działanie przeciwzalane, ale w zapaleniach wysiękowych i w ostrych stanach zapalnych lepiej jest stosować zimno
Zwiększa dyfuzję przez błony biologiczne
Działanie przeciwbólowe, przede wszystkim w dolegliwościach bólowych spowodowanych wzmożonym napięciem mięśni lub niedokrwieniem tkanek
Poprawa trofiki taknek
Przegrzewanie całego ciała:
Zwiększa nasilenie procesów przemiany materii i pobudza krażenie, przestraja układ autonomiczny w kierunku trofotropii, działa przeciwzapalnie,
Działanie przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe, cytostatyczne
Terapeutycznie niepożądane działanie ciepła
Uczynnia utajone infekcje
Wzmacnia działanie istniejących infekcji i zaplenia
Uaktywnia enzymy, m.in. destrukcji chrząstek stawowych, np. kolagenoz
Powoduje zwiększenie przepuszczalności ścian naczyń, a wskutek tego wywołuje obrzęki i powoduje krwawienia
Zakłócenia w czynności serca i krążenia
Wskazania do stosowania ciepła
Ogrzanie mięśni, ścięgien, więzadeł, stawów (struktur położonych głębiej niż skóra i tkanka podskórna)
Przeciwskaznia ogólne do stosowania ciepła
Ostre stany zapalne
Ostre stany pourazowe
Krwawienia i skłonności do krawaień
Zakrzepowe zapalenie żył, żylaki
Gorączka
Zaburzenia czucia
2. zimno lecznictwo
Wraz z postępującym obniżeniem temp. Skóry dochodzi do
Pobudzenia receptorów czucia zimna i bólu
Zmniejszenia receptorów ciepła
Miejscowego zwężenia naczyń
Zmian naczynioruchowych
Zmniejszenia przewodnictwa w nerwach czuciowych i ruchowych
Zmniejszenia przemiany materii
Zmniejszenia aktywności komórek
Spowolnia procesów gojenia się ran
Zastosowanie zimna w celach leczniczych ma następujące działanie
Zweza naczynia krwionośne i zwiększa lepkość krwi
Zmniejsza nasilenie procesów przemiany materii
Działa przeciwbólowo na skutek zmniejszenia szybkości przewodnictwa we włóknach nerowywch
Hamuje procesy zapalne na skutek zmniejszenia miejscowej aktywności przemiany materii komórek objętych zapaleniem
Hamuje powstawanie obrzęków, zmniejsza skłonność do krwawienia
Wskazania
Ostre i przewlekłe choroby stawów i chrząstek (RZS, ZZSK itp.)
Zespoły bólowe kręgosłupa
Zapalenie okołostawowe ścięgien, torebek stawowych, kaletek maziowych
Przeciwskazania
Krioglobulinemia
Nadwrażliwość na zimno
Zaburzenia troficzne
Miażdzyca
Ciężkie chorby serca i układu krażenia
Cukrzyca
Choroby nerek i pęcherza moczowego