Kryterium podziału nawozów fosforowych jest rozpuszczalność:
1. Superfosfaty – rozpuszczalne w wodzie - Ca(H2PO4)2
2. Mączki fosforytowe – rozpuszczalne w kwasach – Ca(PO4)2
SUPERFOSFATY: (wszystkie mają odczyn kwaśny)
* superfosfat pojedynczy, pylisty:
- Ca(H2PO4)2 – 35%
- H3PO4 – 5%
Zawartość fosforu: 7,9% (18)
Ważniejsze domieszki: CaSO4 – 50% i CaF2 – 1%
*superfosfat pojedynczy granulowany:
- Ca(H2PO4)2 – 35%
- H3PO4 – 5%
Zawartość fosforu: 8,3% (20)
Ważniejsze domieszki: CaSO4 – 50% i CaF2 – 0,5%
*superfosfat potrójny granulowany:
- Ca(H2PO4)2 – 79%
- H3PO4 – 4%
Zawartość fosforu: 20% (46)
Ważniejsze domieszki: CaSO4 – 5% i CaF2 – śladowe ilości
*superfosfat potrójny granulowany borowany lub miedziowany:
- Ca(H2PO4)2 – 79%
- H3PO4 – 4%
Zawartość fosforu: 20% (46) B- 0,5% (Cu – 1,0%)
Ważniejsze domieszki: CaSO4 – 5% i CaF2 – śladowe ilości
MĄCZKI:
*Mączka fosforytowa Ca(PO4)2:
- Posiada odczyn zasadowy
Zawartość fosforu: 13% (46)
Ważniejsze domieszki: CaCO3 i SiO2
OGÓLNE ZASADY STOSOWANIA:
Nawozy fosforowe są typowymi nawozami przedsiewnymi. Nawożenie fosforem może być stosowane nawet „na zapas”, raz na kilka lat w dawca skomasowanej. Nawozy te stosuje się najczęściej jesienią przed orką siewną (pod oziminy) lub przedzimową (pod rośliny jare) razem z nawozami potasowymi. Na glebach kwaśnych i bardzo kwaśnych stosowanie fosforu „na zapas” nie jest zalecane ponieważ fosforany rozpuszczalne ulegają bardzo szybko uwstecznieniu, nawet do form trudno dostępnych. Mączki fosforytowe rozpuszczają się tylko w środowisku kwaśnym i dlatego należy je stosować wyłącznie na glebach kwaśnych i bardzo kwaśnych.
REAKCJE:
Z mieszaniną magnezową:
Ca(H2PO4) + 2MgCl2 + 2NH4Cl + 4NH4OH -> 2 MgNH4PO4↓ + CaCl2 + 4 NH4Cl + 4H2O
Z mieszaniną molibdenową:
Ca(H2PO4)2 + 2 HNO3 -> 2 H3PO4 + Ca(NO3)2
H3PO4 + 12 (NH4)2MoO4 + 21HNO3 -> (NH4)3P(Mo3O10)4↓ + 21NH4NO3 + 12 H2O