Stany zagrożenia życia 15.02.2011
Temat: Zator tętnicy płucnej.
Temat: Astma oskrzelowa.
Zator tętnicy płucnej jest stanem chorobowym wynikającym z zamknięcia przekroju (światła) tętnicy lub jej gałęzi materiałem zatorowym różnego pochodzenia. Prowadzi to do gwałtownych zaburzeń krążenia i oddychania o równym nasileniu włącznie ze wstrząsem kardiogennym.
Materiałem zatorowym najczęściej są:
Skrzepliny z żył głębokich uda lub miednicy.
Zatory tłuszczowe
Zator powietrzny
Zator wodami płodowymi u kobiet
Powstanie skrzepliny umożliwiają takie rzeczy jak:
Uszkodzenie śród błąka
Migotanie przedsiąków
Zwiększona krzepliwość
Długotrwale unieruchomienie w jednej pozycji
Dłuższe leżenie po operacji
Antykoncepcja hormonalna u kobiet
Kolagenozy
Czerwienica ( to choroba którą polega na nadmiernej nadprodukcji ilości krwinek czerwonych )
W obszarze zatoru dodatkowo może dojsc do
Martwiny
Zawalu pluca
Mikro zatory
Nadciśnienia płucnego
Przewlekłej niewydolności prawo komorowej
Objawy:
Zaleza od nasilenia procesu zatorowego:
Kolatanie serca
Niepokój
Duszność szybko narastajaca
Kaszel z zawartością krwi (krwioplucie)
Ból w klatce piersiowej (przypominajacy zawał serca)
Objawy wstrząsu
Spadek cisnienia
Widoczne, nabrzmiałe żyły szyjne
Tahykardia (przyspieszony oddech)
Cały szereg inych występujących we wstrząsie.
Badania:
Krótkie badanie fizykalne (
parametry,
osłuchiwanie,
opukiwanie,
ocena wzrokowa,
pomiary)
Zdjęcie klatki piersiowej (RTG)
Zdjecie może wskazać obszary niedokrwionego płuca
Ogniska zatorowe
Uniesienie przepony
niedodmę
EKG
stwierdzamy przeciążenie prawego przedsiaka,
dekstrogra , często blok prawej odnogi peczka HISA, u pacjentów z chorobami przewlekłymi nagła zmiana zapisy
Pełna gazometria
Stwierdza się triadę zatorową
Hipoksemia
Hipokapnia
Zasadowica oddechowa
Echografia serca
Stwierdza się skrzeplinę w którymś tam miejscu
Scyntygrafia płuc
Stwierdza się ubytek przepływu w obszarze zator, najczęściej w segmeci pluca
Arteriografia tętnicy płucnej
To badanie radiologiczne po podaniu srodka kontrastowego.
Umożliwia to stwierdzenie:
Ubytku wypełnienia „amputacja naczynia” pelne zamkniecie naczynia
Asymetrie unaczynienia
Różnicowanie (z czym nie wolno pomylić)
Zawałem serca
Odma opłucnową
Obrzek płuc
Tamponada serca
Astma oskrzelowa
Wstrząs septyczny
Postępowanie:
Pozycja półsiedząca u każdego przytomnego.
Włączenie podawania tlenu po wstępnej ocenie saturacji
Podanie leków kardiotonicznych (glikozydów nasercowych” zwiększają sile skurczu serca”)
Włączenie leczenia przyczynowego
Podanie leków przeciw zakrzepowych
Rozpuszczających zakrzep
Leczenie chirurgiczne (ENBOLEKTOMIA ”zator” albo TRĄBOLEKTOMIA ”skrzep”)
Przed włączenia leczenia przeciwzakrzepowego należy wykonać badania laboratoryjne takie jak:
Grupa krwi
Hematokryt płytki (trąbocyty)
Czas traboplastyny (APTT)
Czas potrąbinowy (PT)
Czas trąbinowy (TT)
Oznaczyć stężenie fibrynogenu
Badanie ogólne moczu
Badanie kału na krew utajoną
Należy określić bezwzględne przeciwwskazania np.
Duże krwawienie
Skaza krwotoczna
Świeży krwotok wewnątrz czaszkowy (np. pacien po wypadku drogowym z uszkodzeniem czaszki)
Leczenie przeciwzakrzepowe obejmuje dożylne podawanie heparyny we wlewie kroplowym. Dawka wstepna 5000 j.m (jednostki międzynarodowe). Dawka Stepna a nastepnie Kontynuacja we wlewie dozylnym 1000-1500 j.m
Leczenie przez 5-10 dni, a potem doustne leki przeciw krzepliwe lub podskórne np. KLEKSANE / FRAKSIPARYNA. Kontynuacja nawet do kilku tygodni 400 – 800 j.m
Rozpuszczanie skrzepliny:
Do tego celu stosuje się jeden z dwóch preparatów
Streptokinaza w ilości 250.000 j.m do 1.000.500 podawane we wlewie kroplowym przez 30-60 min. Lub w pompie infuzyjnej 30 min.
Zabieg obciążony kolejnymi powikłaniami dlatego obejmuje pełna gotowość medyczna.
Tkankowy aktywator plazminogenu. Dawka 0,02 g
Po obydwu tych środkach pacjent musi pozostać w OIOM, nie wolno wykonywać (nawet wstrzyknięć domięśniowych) ani nakłuwać tętnic. A każde nakłucie lub świeżą ranę oglądać co 2h.
Ukidan , dawka 25.000 j.m
Pacjent przez cały czas leczenia musi być monitorowany, obserwowany oraz kontrolowane parametry laboratoryjne
Temat: Astma oskrzelowa.
Astma oskrzelowa, dychawica oskrzelowa:
Przewlekła, zapalna choroba dróg oddechowych, u podłoża której leży nadreaktywność oskrzeli, która prowadzi do nawracających napadów duszności i kaszlu, występujących szczególnie w nocy i nad ranem. U podłoża tych napadów leży wydzielanie przez komórki układu oddechowego licznych mediatorów doprowadzających do rozlanego, zmiennego ograniczenia przepływu powietrza w drogach oddechowych, które często ustępuje samoistnie lub pod wpływem leczenia. Astma oskrzelowa zaliczana jest do chorób psychosomatycznych. Może być spowodowana przez przewlekły alergiczny nieżyt nosa (katar sienny), który wymaga leczenia.
Specyficzne postaci astmy oskrzelowej:
Astma wysiłkowa: napady duszności występują przede wszystkim lub wyłącznie po wysiłku lub po kilku minutach jego trwania i ustępują wkrótce po jego zaprzestaniu.
Astma aspirynowa: postać astmy, w której ciężkie napady duszności rozwijają się po zażyciu kwasu acetylosalicylowego (aspiryna, polopiryna) lub innego niesterydowego leku przeciwzapalnego.
Astma zawodowa: postać astmy ujawniająca się w wyniku zadziałania szkodliwego czynnika zawodowego u pracownika, który do tej pory był zdrowy. U tych chorych objawy choroby mogą ustępować w dni wolne od pracy, w trakcie urlopu.
Stan astmatyczny: ciężki, przedłużający się napad astmy oskrzelowej, który w części przypadków może stać się bezpośrednim zagrożeniem życia. Zwykle wymaga leczenia w szpitalu, na OIOM-ie.
Objawy i przebieg
Typowe objawy to:
napady duszności spowodowane skurczem oskrzeli
świszczący oddech
kaszel
Objawy mogą cofać się częściowo lub całkowicie, spontanicznie lub pod wpływem leków. Występuje nadreaktywność oskrzeli na różnego rodzaju czynniki środowiska zewnętrznego. Napady astmy pojawiają się w wyniku kontaktu z alergenem (kurz, pyłki roślin, sierść zwierząt, pierze, niektóre pokarmy i in.), w trakcie wysiłku fizycznego, podczas oddychania mroźnym powietrzem, w trakcie infekcji (bakteryjnych, wirusowych) układu oddechowego.
Czynniki zaostrzające objawy astmy to:
kontakt z alergenami
nawracające infekcje układu oddechowego
palenie papierosów
hiperwentylacja wysiłkowa
niektóre leki (np. aspiryna lub inne niesteroidowe leki przeciwzapalne, beta-blokery)
niektóre składniki pokarmowe.
Chorzy na astmę oskrzelową skarżą się często na napady duszności i kaszlu (szczególnie po kontakcie z alergenami, po wysiłku lub w nocy), ucisk w klatce piersiowej, świszczący oddech.
Rozpoznanie:
Rozpoznanie można niekiedy ustalić na podstawie dolegliwości zgłaszanych przez chorego. Jednak często do ustalenia diagnozy niezbędne są badania dodatkowe. Najistotniejsze to: spirometria (czasem także mierzenie PEF) z próbą rozkurczową, prowokacyjne testy wziewne, testy skórne (punktowe i typu 'prick'), poziom swoistych przeciwciał w surowicy krwi (całkowite i swoiste IgE).
Rozwój astmy
Czynniki promujące rozwój astmy |
---|
ŚRODOWISKOWE |
Pewne |
|
Znane |
|
Względne |
|
Etiologia
Porównanie dróg oddechowych przed i po napadzie astmy oskrzelowej
Kluczowe znaczenie w etiopatogenezie astmy ma przewlekłe zapalenie, co ukierunkowuje podstawowe kierunki leczenia na szeroko pojętą terapię przeciwzapalną.
W przypadku astmy atopowej objawy choroby są wynikiem reakcji alergicznej typu natychmiastowego oraz niekiedy opóźnionego. W procesie tym biorą udział trzy zasadnicze składniki: alergen, swoiste przeciwciała IgE oraz komórki układu odpornościowego. Najczęstszymi alergenami w astmie oskrzelowej są: roztocze kurzu domowego (głównie Dermatophagoides pteronyssinus), sierść i naskórek zwierząt, pióra ptaków domowych, pyłki traw, drzew, chwastów, zarodniki grzybów i inne. Jednym z najsilniejszych czynników ryzyka wystąpienia astmy oskrzelowej jest atopia. Komórki układu odpornościowego biorące udział w procesie reakcji alergicznej to mastocyty, bazofile, eozynofile, limfocyty, monocyty, makrofagi pęcherzyków płucnych, komórki nabłonka oskrzeli.
Stan zagrozenia życia jest stan astmatyczny, czyli pojawiające się jeden po drugim kolejne ataki lub atak przedłużający się ponad 30 min.
Leczenie.
Zapewnienie bezpieczeństwa (wsparcie psychiczne)
Ułożenie pacjenta wysoko, z podparciem dla łokci
Rozpocząć podawanie tlenu z szybkością 2-5 litrów/min
Podąć wstępną dawkę leku
Betaminetyki
Założyć dostąp dożylny
Zastosować wlew dożylny jeśli jest taka potrzeba
Podąć teofilinę
Podac kortykosteroidy (hydrokortizol)
Podać środki uspokajające
W stanie astmatycznym można podawać adrenalinę
Czasem stosuje się nebulizacje (salbutanol lub atrowent)