Czynnościowa struktura lekcji
Ogniwo lekcji | Czynności ucznia | Czynności nauczyciela | Środki dydaktyczne | Metody nauczania | Kształtowane kompetencje |
---|---|---|---|---|---|
docelowe | pośrednie | ||||
Sprawy organizacyjne. | Wchodzi do klasy, przedstawia się, sprawdza obecność; | ||||
Powtórzenie | - Powtórzenie wiadomości o komórkach. | - Odróżniają komórki prokaryotyczne od eukariotycznych, - wskazują różnice w budowie komórek prokaryota i eukaryota, -potrafią wymienić przedstawicieli obu typu komórek; |
Zadaje pytania aby powtórzyć już zdobytą wiedzę i ułatwić uczniom zrozumienie i wstęp do nowego tematu lekcji, Przykładowe pytania: Jakie rozróżniamy komórki? Za pomocą jakich cech możemy odróżnić prokaryota od eukaryota? Jakie znacie organizmy prokaryotyczne? | Pogadanka | |
Zapoznanie uczniów z tematem , celami i wymaganiami lekcji | Zapisanie tematu lekcji | zapisuje temat lekcji na tablicy, zapoznaje uczniów z celami i wymaganiami zajęć. | Tablica i kreda | ||
Nawiązanie do nowych treści, zmotywowanie uczniów do pracy | Ma świadomość wpływu mikroorganizmów na zdrowie człowieka | Opowiada historię początków antyseptyki | |||
Zasadnicza część lekcji | Jest świadom patogenności bakterii i grzybów, Zna choroby wirusowe i bakteryjne i umie je odróżnić, Zapoznaje się z profilaktyka chorób wywołanych przez wirusy i bakterie, Zna budowę i i morfologie bakterii, Zna budowę wirusa Ćwiczą zdolności posługiwania się mikroskopem i zdolności obserwacji, Jest świadom wszędobylnośći bakterii, Jest świadom znaczenia mikroorganizmów dla przyrody i człowieka |
Analizuje przytoczoną historie i wyciąga wnioski związane z zapobieganiem zachorowań na choroby bakteryjne i wirusowe, Wymienia możliwe drogi zarażenia się chorobą bakteryjną i wirusową, Wymienia znane mu choroby i charakteryzację ich, Zapisanie podyktowanej notatki Analizuje plansze i rysunki przedstawiające budowę wirusa i bakterii oraz jej morfologii Ogląda preparaty pod mikroskopem, Narysowanie grafy w zeszycie Wyraża swoją opinie na temat znaczenia mikroorganizmów Zapisuje w zeszycie jakie znaczenie mają bakterie i wirusy |
1. Nauczyciel prosi uczniów o wypowiedzenia swojego zdania na temat: - Dlaczego mycie rąk przez lekarzy i stażystów zmniejszyło ilość zachorowań no gorączkę połogową. - Dlaczego według nich mycie rąk po wyjściu z kostnicy nie dało 100% i kobiety nadal chorowały? - W jaki sposób można się zarazić bakterią lub wirusem? - Jakie znają choroby wirusowe lub bakteryjne? ( przy czym szczegółowo jest omawiane zapalenie płuc (pneumokoki) i AIDS), nauczyciel pyta co uczniowie wiedzą na temat tych chorób, przy czym rozszerza ich wiedzę na ten temat. ( Zapalnie płuc jest wywołane przez bakterię, dwoinkę zapalenia płuc często nazywaną pneumokokiem. Objawy: wysoka gorączka, duszności, pól klatki piersiowej przy oddychaniu, czasami zdarza się krwioplucie. Przy leczeniu stosuje się antybiotykoterapię. AIDS (zespół obniżonej odporności,) jest wywołane wywołany przez wirus HIV, nie jest choroba śmiertelną tylko przyśpiesza śmierć gdyż niszczy układ odpornościowy i organizm nie jest w stanie się bronić. Wirusem można zarazić się przez bezpośredni kontakt z płynami ustrojowymi osoby zarażonej, krew, ślina czy stosunek płciowy. Wirus nie zawsze jest zjadliwy, można być jego nosicielem. W tej chwili nie istnieją leki które leczą AIDS. Wirus ten ulega mutacjom w związku z czym w szybkim tempie uodparnia się na leki.) Wyjaśnienie znaczenia słowa patogenność przy wcześniejszym zapytaniu uczniów czy ktoś kiedyś spotkał się z takim określeniem i czy wie co znaczy , objaśnienie na czym ona polega u wirusów i bakterii. Podyktowanie notatki podsumowującej zebrane informacje 2. Na podstawie plansz biologicznych i wcześniej przygotowanej prezentacji multimedialnej nauczyciel omawia budowę wirusa i bakterii oraz jej formy morfologiczne. 3 Na każdej ławce nauczyciel przygotował przed zajęciami mikroskop i po 3 utrwalone preparaty różnych bakterii. Przypomina zasady mikroskopowania. Uczniowie pracując parami ustawiają preparaty. Nauczyciel nadzoruje pracę uczniów chodząc między ławkami, pytając czy nie potrzebują pomocy w ustawieniu preparatu jeśli tak, pomaga. Po zakończonym mikroskopowaniu nauczyciel pyta uczniów co zaobserwowali pod mikroskopem, a następnie analizuje z klasą wyniki obserwacji. Rozmawia na temat wszędobylności bakterii. Na podstawie zebranych informacji na zajęciach i wiedzy wyjściowej konstruuje na tablicy graf przestawiający informacje o bakteriach. 4. Nauczyciel organizuje burzę mózgów na temat: Znaczenie wirusów i bakterii w przyrodzie i gospodarce człowieka. Zapisuje wszystkie pomysły na tablicy a następnie omawia je z uczniami przyjmują lub odrzucając pomysł i uzasadniają swój wybór, ewentualnie dopowiada to czego nie powiedzieli uczniowie. Prosi o przepisanie z tablicy znaczenia mikroorganizmów. |
2. Prezentacja multimedialna, plansze biologiczne, 3. Mikroskopy, preparaty mikroskopowe, tablica i kreda 4. Tablica i kreda |
1. Dyskusja Miejscami wykład 2. Wykład 3. Mikroskopowanie, Praca w grupach, Dyskusja 4. Burza mózgów |
Utrwalenie wiadomości | Utrwala zdobyte informacje na zajęciach | Robi ćwiczenia z zbiorze zadań i zapisuje prace domową | Nauczyciel prosi o otworzenie zbioru zadań na temacie: „Bakterie i wirusy” i zrobienie zadania 1 Dyktuje pracą domową. |
Zbiór zadań | Samodzielna praca |
Integracja wiedzy | Wiąże wiadomości które posiadł na zajęcia z wiadomościami wyjściowymi | Zadaje pytania wiążące wiadomości które zostały zdobyte na zajęciach i wiedzy praktycznej również z życia ucznia np. Jaką profilaktykę należy stosować przy chorobach wirusowych i bakteryjnych? Integracja wiedzy również miała miejsce bezpośrednio podczas zajęć (rysowanie grafu). |
Praca domowa (zróżnicowana ze względu na poziom trudności, zainteresowania)
Ćw. 2 z zbioru zadań, uzupełnienie luk i wklejenie wcześniej przygotowanych kartek pracą domową przez nauczyciela do zeszytu.
Ze względu na proces odżywiania bakterie dzielą się na samożywne i ……………………………. Bakterie …………………………………………… czerpią pokarm z rozkładu szczątków martwych organizmów (………………………) lub żyją kosztem żywych organizmów (……………………………).. Natomiast bakterie, które przeprowadzają proces…………………………………… lub ………………………………… są samożywne. Proces oddychania dostarcza bakteriom …………………………………… niezbędnej do życia. Jako jedne z nielicznych organizmów mogą one oddychać zarówno tlenowo jak i ………………………… Fermentacja polega na rozkładzie substancji organicznych bez udziału …………………… Bakterie oddychające w ten sposób są wykorzystywane przez człowieka do produkcji ……………………………………, ………………………………………… i ………………………………………. |
---|
Wirusy to …………………………………… formy, które składają się z ……………….………… ……………………………… zamkniętego w otoczce białkowej, zwanej …………………………. Poza organizmem żywiciela ni wykazują żadnych oznak …………………………………… dlatego wirusów nie zaliczamy do …………………………….……………. uaktywniają się dopiero po znalezieniu ……………………………… |
---|
Notatka z lekcji:
Bakterie – są to najprostsze jednokomórkowe organizmy prokariotyczne, których nie jesteśmy w stanie zobaczyć gołym okiem, możemy je obserwować jedynie pod mikroskopem. Bakterie są organizmami żyjącymi we wszystkich środowiskach.
Zapalnie płuc -jest wywołane przez bakterię, dwoinkę zapalenia płuc często nazywaną pneumokokiem. Objawy: wysoka gorączka, duszności, pól klatki piersiowej przy oddychaniu, czasami zdarza się krwioplucie. Przy leczeniu stosuje się antybiotykoterapię.
Wirusy – są to elementy genetyczne które wykazują zarówno właściwości organizmów żywych jak i martwej materii dla tego nie określamy ich mianem organizmu. Wirusy nie prowadzą samodzielnie żadnych procesów życiowych, nie posiadają struktury komórkowej, zawierają materiał genetyczny w postaci DNA lub RNA. Nie są w stanie namnażać się po za komórką gospodarza.
AIDS (zespół obniżonej odporności)- jest wywołane wywołany przez wirus HIV, nie jest choroba śmiertelną tylko przyśpiesza śmierć gdyż niszczy układ odpornościowy organizmu nie jest w stanie się bronić. Wirusem można zarazić się przez bezpośredni kontakt z płynami ustrojowymi osoby zarażonej, krew, ślina czy stosunek płciowy. Wirus nie zawsze jest zjadliwy, można być jego nosicielem. W tej chwili nie istnieją leki które leczą AIDS. Wirus ten ulega mutacjom w związku z czym w szybkim tempie uodparnia się na leki.
Patogenność - to zdolność drobnoustrojów do wywołania choroby i uszkodzeń organizmu.
Najstarszy i najprostszy organizm na ziemi zasiedla wszystkie środowiska nie posiada jądra komórkowego
Organizm jednokomórkowy należy do królestwa prokariota
Bakteria
Posiada małe rozmiary
(mikroorganizm) może oddychać w sposób tlenowy bądź beztlenowy (np.fermentacja)
może być autotrofem lub heterotrofem
Pozytywne znaczenie bakterii:
> Są organizmami pionierskimi, czyli zasiedlającymi środowiska pozbawione życia. Jako pierwsze pojawiają się w miejscach, gdzie życie odbudowywane jest na nowo np. po pożarach lasu.
> W przemyśle spożywczym wykorzystywane są do sporządzania serów, kefirów, jogurtów oraz kiszonych warzyw.
> Pełnią ważną funkcję w oczyszczaniu środowiska - rozkładają szczątki organizmów na substancje proste. Sole mineralne, które powstają w czasie tego procesu użyźniają gleby.
Negatywne skutki działalności bakterii:
> Niektóre bakterie wytwarzają toksyny, powodujące zatrucia np. laseczka jadu kiełbasianego.
> Bakterie wywołują procesy gnilne pogarszające znacznie jakość żywności (zwłaszcza owoców i warzyw).
> Bakterie wywołują choroby. Atakują one nie tylko ludzi i zwierzęta, ale także rośliny. Do najczęściej występujących u ludzi chorób wywoływanych przez bakterie to: GRUŹLICA, ZAPALENIE PŁUC, ANGINA, CZERWONKA BAKTERYJNA, KIŁA I CHOROBA WRZODOWA ŻOŁĄDKA. Bakterie chorobotwórcze zwalcza się za pomocą antybiotyków.
Ocena lekcji:
Pozytywne aspekty: Uczniowie angażują się w przebieg lekcji, wyrażają swoje zdanie, lekcja prowadzona w ciekawy sposób, możliwość wykazanie się przez każdego ucznia..
Negatywne aspekty: Lekcja może nie zostać zrealizowana w całości, gdyż może zabraknąć czasu, nie wszyscy uczniowie mogą wykazywać chęć w aktywnym uczestnictwie w lekci.
Wnioski: