| 1. Jakie były, a jakie są obecnie sposoby rozmieszczenia poletek próbnych przy jesiennych poszukiwaniach?Jeszcze nie tak dawno jesienne poszukiwania owadów wykonywano na powierzchniach podokapowych koron drzew, jednak wyniki nie były dokładne, co było rezultatem małej reprezentatywności prób w drzewostanie. Obecnie (od 2006r., zgodnie z Zarządzeniem nr 35 DGLP) stosuje się metodę 10 powierzchni próbnych, każda wielkości 0,5 m2. W drzewostanie pod wybranym pierwszym skrajnym drzewem układa się ramkę. Każdy kolejny punkt wyznacza się w odległości około 35m od poprzedniego i przy najbliższym w zasięgu wzroku drzewie układa się kolejną ramkę, zachowując zgodnie ze schematem odpowiedni kierunek i odległość od poszczególnych drzew.2. Czym różni się zabójcze działanie Bacillus od karbaminianów?Biopreparaty zawierające Bacillus thuringiensis są insektycydami biologicznymi o działaniu żołądkowym, natomiast karbaminiany są insektycydami chemicznymi, o działaniu kontaktowym (wnikają przez układ nerwowy).3. W jakim wieku drzewa są najodporniejsze na żer na igłach?W młodości, w fazie młodnika.4. Co się stanie w drzewostanie po jednorazowym żerze strzygoni?Jednorazowy żer zupełny prowadzi zazwyczaj do usychania drzewostanów sosnowych, zwłaszcza młodszych. Drzewostany, które przeżyły, charakteryzują się, mimo regeneracji igliwia, minimalnym przyrostem.5. Zasady kompleksowo-ogniskowo ochrony lasu?Celem tej metody jest punktowe zwiększanie w lasach liczebności i różnorodności gatunkowej organizmów, przede wszystkim owadożernych (mrówki, ptaki, nietoperze), na terenach pierwotnych ognisk gradacyjnych; zmniejszenie liczebności fitofagów przez entomofagi. Na ogrodzonym terenie, wielkości ok. 1 ha, zakłada się remizy 10-12 ar z drzewami i krzewami nektaro- i owocodajnymi. Zakłada się skrzynki lęgowe dla ptaków, schrony dla nietoperzy, pojniki oraz pozostawia kępy chrustu jako miejsca ukrycia się drobnych zwierząt naziemnych.6. Czy jednorocznym opryskiem można w takim samym stopniu ograniczyć liczbę larw Bupalus (poproch) i Monochamus (żerdzianka)?Tak. (bo mają podobną biologię, okresy rozwoju- chyba dlatego)7. Kiedy stosuje się opryski?Opryski powinny być stosowane jako ostateczność przy zwalczaniu fitofagów, ponieważ ich użycie odbija się ujemnie na stabilizacji biocenoz (eliminujemy także organizmy pożyteczne). Opryski wykonuje się we wczesnych godzinach porannych (4-6) i późnym wieczorem (18-21), gdy nie ma ostrego słońca i wysokich temperatur.8. Wspólny substrat pokarmowy Cossus cossus (trociniarka czerwica) i Saperda populnea (rzemlik osinowiec)?Larwy wygryzają początkowo chodniki pod korą, a następnie w twardym drewnie, gł. topoli.9. Gdzie składają jaja Carabus (biegacz) i Tortrix viridana (zwójka zieloneczka)?Carabus składa jaja w ziemi, a zwójka w okolicy szypułek liściowych, w rozwidleniach gałązek, tuż pod pączkiem liściowym, przytwierdzając je wydzieliną gruczołów kitowych (jaja w złożach po dwie sztuki- jedno zachodzi dachówkowato na drugie).10. Na czym pasożytują formy imago w drzewostanach Św?Na igłach, pączkach (fitofagi) i na powierzchniach pędów (kambiofagi).11. Rozmiary szpilek entomologicznych? 000 (śr. 0,25mm), 00 (śr. 0,30mm), 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 (śr. 0,70mm)12. Jak daleko należy wywieźć drewno od lasu, aby nie zaatakowały go szkodniki?Na odległość minimum 3km (>3km).13. Co to jest posusz jałowy i posusz czynny?Posusz czynny- drzewa zasiedlone jeszcze przez szkodniki wtórne, ale już o daleko zaawansowanym stanie zamierania korony, która staje się żółtoruda.Posusz jałowy- drzewa martwe lub zamierające, opuszczone przez szkodniki wtórne, które zakończyły już swój rozwój.14. Podział insektycydów?a) ze względu na składnik czynny – chemiczne nieorganiczne (związki arsenu), chemiczne organiczne (chloroorganiczne, fosforoorganiczne, karbaminiany, pyretroidy, acylomocznikowe, neonikotynoidy) i biologiczne (wirusowe, bakteryjne, grzybowe itp.)b) ze względu na sposób wnikania do organizmu – o działaniu kompleksowym (fosforoorganiczne), kontaktowe (karbaminiany, pyretroidy), żołądkowe (acylomocznikowe, bakteryjne), oddechowec) ze względu na możliwość przemieszczania się w tkankach roślin – systemiczne (fosforoorganiczne), wgłębne (karbaminiany), powierzchniowe (pyretroidy, acylomocznikowe, wirusowe, bakteryjne, grzybowe)d) ze względu na formę użytkową – proszek, płyn, gaz, granule, mikrokapsułkie) ze względu na stopień toksyczności – I. bardzo toksyczne II. toksyczne III. szkodliwe IV. pozostałe15. Porównaj zgrupowanie i zespół.Zgrupowanie- dowolna grupa owadów występujących na danym obszarzeZespół- zgrupowanie osobników należących do różnych gatunków, powiązanych zależnościami biocenotycznymi16. Ile cieczy użytkowej w l/ha stosuje się w opryskach samolotowych dla cieczy oleistych i wodnych?Roztwory wodne – ok. 100-300 l/ha – stosowane na małych powierzchniachRoztwory olejowe – 2,5 l/ha – stosowane na dużych powierzchniach17. Zalety i wady stosowania feromonów do określania stopnia szkodliwości owadów?Zalety: a) samce nie potrafią znaleźć samicy (samice pozostają niezapłodnione) b) szczególnie nadaje się do wykorzystywania w okresie wzrostu liczebności populacji (po jednym zabiegu można zmniejszyć liczebność populacji prawie o 100%); mogą zapewnić zwalczanie ściśle określonego gatunku owadów, w wybranej fazie rozwoju, np. poprzez zapobieganie zapłodnieniu, utrudnianie złożenia jaj, hamowanie przepoczwarzenia, itp. c) działają w niskich stężeniach, najczęściej nieszkodliwych dla większości organizmów d) umożliwiają odłowy określonych owadów w dowolnym czasie, co zapewnia selektywne odłowy wybranych gatunków e) nie zatruwają środowiska f) nie wywołują efektu odporności u owadów g) ich zgoda na dopuszczenie do stosowania, odbywa się szybko i jest łatwiejsza do uzyskania niż dla pestycydów.Wady: stosuje się samoloty i helikoptery (= koszt Ile odnóży ma larwa Curculionidae (ryjkowcowate) i Acantholydae (osnuje?)Larwy ryjkowcowatych są beznogie. Ta druga 4 pary niby.19. Jaki wpływ ma zastosowanie zrębu zupełnego na ochronę lasu?Stosowanie zrębów zupełnych prowadzi przede wszystkim do zubożenia siedliska (w wyniku odsłonięcia powierzchni- erozja wietrzna, wodna, przesuszenie wierzchnich warstw gleby, silna ekspansja roślinności zielnej). Ponadto zwabiane są przez zapach żywicy szkodniki, np. szeliniak sosnowiec, który najpierw składa jaja na pniakach ściętych drzew, a następnie atakuje posadzone młode sosny. 20. Do jakich związków chemicznych należy związek działający na układ nerwowy?Są to związki chemiczne organiczne – karbaminiany i pyretroidy – o działaniu kontaktowym (czyli działającym właśnie na układ nerwowy).21. Porównaj Ips acuminatus (kornik ostrozębny) z innymi kornikami rodzaju Ips?Gatunek ten atakuje górne partie strzał i konary głównie w starszych drzewostanach So. Pozostałe gatunki atakują dolne partie drzew (i np. kornik drukarz zasiedla gł. Św). 22. Jesienne poszukiwania owadów So i Św i ich stadia rozwojowe (czego się szuka i gdzie)?brudnica mniszka – jaja w dolnych partiach pni, spękaniach korybarczatka sosnówka – gąsienice, między ściółką a glebą mineralną, w pobliżu pniastrzygonia choinówka, poproch cetyniak, zawisak borowiec – poczwarki w ściole, pod okapem drzewostanuboreczniki – larwy w oprzędach kokonach, w ściółce przy pniuosnuje – larwy bez oprzędu, w glebie, w pobliżu pnia23. Jakie znaczenie dla hodowli lasu ma naturalne odnowienie sosny?Drzewostan powstały z odnowienia naturalnego najlepiej odpowiada swym składem gatunkowym i strukturą miejscowym warunkom siedliskowym. Charakteryzuje się największą odpornością biologiczną, a wszystkie występujące w nim składniki znajdują się w równowadze. Drzewostan taki jest najlepiej przystosowany do miejscowych warunków siedliskowych, odporny i żywotny.24. Gdzie składa jaja brudnica mniszka i borecznik sosnowiecBrudnica mniszka składa jaja w dolnych partiach pni, spękaniach kory. Borecznik sosnowiec składa jaja w złożach na sąsiadujących ze sobą igłach (po bocznej stronie igły w nacięciach zrobionych pokładełkiem, rzędem jedno za drugim, pokryte piankowatą wydzieliną gruczołów kitowych).25. Które larwy nie robią oprzędu?Larwy osnui.26. Czy insektycydy bakteryjne są w pełni bezpieczne dla środowiska?Tak. Dostają się do przewodu pokarmowego szkodnika, tam toksyny rozpuszczają się jelicie paraliżując je i uszkadzając. Preparaty bakteryjne mogą działać także na niektóre gatunki z rzędu motyli lub chrząszcze, ale dla środowiska są bezpieczne.27. Zagęszczenie partii kontrolnych w jesiennych poszukiwaniach?Wielkość stałej partii kontrolnej wynosi około 1 ha. Ich liczbę ustala się w zależności od siedliska, wieku i powierzchni drzewostanu. |
|---|
Na każdej stałej powierzchni kontrolnej zakłada się 10 powierzchni próbnych, każda wielkości 0,5 m2. W drzewostanie pod wybranym pierwszym skrajnym drzewem układa się ramkę. Każdy kolejny punkt wyznacza się w odległości około 35m od poprzedniego.28. Wiek larw, by insektycyd był najskuteczniejszy?Insektycydy są najskuteczniejsze na młode larwy (bo są jeszcze głupie , a tak serio to bardziej wrażliwe).29. Dlaczego znaczenie dla ochrony lasu ma Formica rufa (mrówka rudnica), a nie inne?Mrówka rudnica jest jednym z dwóch gatunków o dużym znaczeniu gospodarczym, objęty ochroną częściową (drugim gatunkiem jest mrówka ćmawa). Oba gatunki pełnią ogromną rolę podstawowego czynnika stabilizacji ilościowej owadów szkodliwych, a tym samym odgrywają rolę czynnika profilaktycznego w ochronie lasu. W okresach gradacji szkodników leśnych przestawiają się prawie wyłącznie na pozyskiwanie tych owadów, istotnie ograniczając ich liczebność.Mrówka rudnica ma największe znaczenie, ponieważ występuje na różnych siedliskach, natomiast mrówka ćmawa opanowuje tylko stabilne i stare drzewostany, a w lasach, w których prowadzona jest normalna gospodarka leśna, o takie drzewostany niezwykle trudno. Ponadto 40-50% bazy pokarmowej mrówki rudnicy stanowią właśnie owady.30. Znaczenie gospodarcze Acantholyda?Tworzy ogniska gradacyjne w jednogatunkowych sosnowych drzewostanach średnich i starszych klas wieku na słabych siedliskach. Charakterystycznym następstwem żerów jest obumieranie i wyginanie się ku górze końców dolnych gałęzi. Zaatakowane drzewostany silnie wydzielają posusz i stają się miejscem intensywnego rozwoju szkodników wtórnych.31. Ile nóg ma larwa Acantholyda (osnuja) i Brachyderes (choinek)?Osnuja – 8 nóg (4 pary). Choinek –bez nóg.32. Jakie szkody powodują ogłodki?Ogłodki to chrząszcze z rodziny korników, tak więc ich żerowiska naruszają łyko, a ponadto przenoszą choroby grzybowe (np. ogłodek wiązowiec przenosi holenderską chorobę wiązów).33. Co to są kairomony?Jedne z atraktantów chemicznych. Są to zapachy emitowane przez rośliny żywicielskie lub ich osłabione osobniki, a odbierane przez roślinożerne owady. Np. kairomonami są monoterpeny zawarte w żywicy. Stosowane np. do zwalczania szkodników wtórnych, m.in. szeliniaka sosnowca (zwabiają je, chyba na tym to polega).34. Co to jest karencja i prewencja?Karencja – okres czasu jaki musi upłynąć od zastosowania insektycydu do zbioru roślin lub grzybów (3-7 dni)Prewencja – okres czasu, w którym ludzie i zwierzęta nie powinny stykać się z roślinami, na które stosowano insektycyd35. Które owady robią oprzędy?Niektóre motyle, m.in. barczatka sosnówka (Dendrolimus pini), prządka pierścienica (Malacosoma neustria)36. Carabidae (biegaczowate)? Ile nóg ma larwa?Wykorzystywane są w biologicznej metodzie ochrony drzewostanów. Większość z nich to drapieżniki. Rodzaje Carabus i Calosoma objęte ścisłą ochroną ze względów gospodarczych jako gatunki pożyteczne dla drzewostanów. Jedynym gatunkiem znajdowanym przy poczwarkach i niszczącym je jest natomiast szykoń (Pterostichus melanogrammus), który nie podlega ochronie prawnej.Larwa ma 3 pary nóg.37. Systemy insystemiczne?Ograniczenie liczebności szkodliwych owadów przez dziki ( osnuja, poproch, strzygonia, barczatka).38. DDT?Insektycyd chemiczny organiczny. 2-chloro-2-fenylo-3-chloroetan, wycofany w latach 70. z uwagi na kumulowanie się chlorowanych węglowodorów w łańcuchach troficznych.39. Reakcja owadów na insektycydy?Insektycydy kontaktowe wnikają przez skórę i rażą układ nerwowy. Insektycydy oddechowe wnikają przez tchawki i uszkadzają układ oddechowy. Insektycydy żołądkowe wnikają wraz z pobranym pokarmem, paraliżują i uszkadzają jelito, powodując tym samym ogólne zakażenie (owady przestają żerować). Końcowym etapem działania ww. insektycydów jest śmierć owadów.40. Ile mrowisk znajduje się na 100 ha?9 szt./100 ha41. Pułapki stosowane u brudnicy mniszki (Lymantria monacha)?Podczas kontroli wstępnej stosuje się pułapki feromonowe, zakładane na wysokości 2m w terminie do 20 lipca. Kontrola do 10 września.42. Jaki jest ostatni termin do korowania drewna iglastego?15 maj, drewno powinno zostać wywiezione w ciągu 2 tygodni.43. Co to jest efekt grupy?Jest to zjawisko większej przeżywalności larw przy większym (w pewnych przypadkach) ich zagęszczeniu.44. Rodzaje prognoz zagrożenia drzewostanów?Długoterminowe (rok) i krótkoterminowe (3 miesiące).45. Ile jest szkodników w Polsce?Ponoć 192 gatunki.46. Co to jest minowanie?Wygryzanie przez larwy podczas żerowania w tkankach roślinnych wolnych przestrzeni (charakterystycznych dla poszczególnych taksonów); wygryzanie miękiszu z pozostawieniem tkanki okrywającej. Inaczej- drążenie przez larwy korytarzy w liściach i tworzenie tam kolebki poczwarkowej. Np. krótkostopka sosnowa.47. Co to jest szkieletyzowanie?Jest to wygryzanie miękiszu bez naruszania tkanek przewodzących (larwa zjada miękisz i zostawia tylko nerwy). Np. zwójka zieloneczka, kuprówka rudnica48. Co to jest żer rozrzutny, a co żer pełny?Żer rozrzutny- zjadane jest 2/3 nasadowej części igły, a jej wierzchołek opada na ściółkę, jako pokarm pobrany, ale nie wykorzystany. Np. brudnica mniszka.Żer pełny- zjadane są całe igły49. Co to jest liczba ostrzegawcza i krytyczna?Liczba ostrzegawcza- liczebność owadów w danym stadium rozwojowym wskazująca na możliwość powstania gradacjiLiczba rytyczna- liczebność owadów w danym stadium rozwojowym, przy której może dojść do zjedzenia wszystkich liści na drzewie50. Co to są synergetyki?Są to substancje wspomagające działanie insektycydów, polepszające ich przyczepność, niezmywalność, trwałość; zwiększające ich toksyczność. Mają działanie synergetyczne (współdziałające) z substancją czynną insektycydu.