Wykład 16 Krew – wstęp
WODA W CIELE
Organizm dorosłego człowiek składa się w ~60% z wody, tj. 70 kg osoba -> 42 l wody
2/3 (~28 l) wody zawarte jest w płynie wewnątrzkomórkowym
1/3 (~14 l) to płyn zewnątrzkomórkowy
4/5 płynu pozakomórkowego (~11 l) t płyn śródmiąższowy a 1/5 (~3 l) to osocze krwi
W skład płynu zewnątrzkomórkowego wchodzi także płyn trans komórkowy: płyn mózgowo-rdzeniowy (CSF), wydzieliny gruczołów egzokrynnych itd.
PŁYNY ORGANIZMU
Wydzieliny gruczołowe, przesącze lub mieszaniny produktów kilku jednocześnie przebiegających procesów.
Płyny ustrojowe zawierają zwykle wiele składników
Płyny ustrojowe spełniają kilka funkcji w zależności od właściwości ich składu
PRZECHODZENIE SUBSTANCJI POMIĘDZY RÓŻNYMI PRZESTRZENIAMI PŁYNOWYMI
Wewnątrz przedziału: gradient ciśnień lub stężeń
Pomiędzy przedziałami:
Płyn zewnątrzkomórkowy <–> komórki: dyfuzja prosta i osmoza
Osocze krwi <–> płyn śródmiąższowy: dyfuzja – filtracja (Patrz: równanie Starlinga w mikrokrążeniu lub ultrafiltracji w nerkach)
OCENA OBJĘTOŚCI PRZESTRZENIACH PŁYNÓW
Najbardziej powszechnym sposobem oszacowania objętości jest The most popular way to estimate those volumes is the dilution method, which takes into account a decrease of indicator substantce content in a new common volume.
D2O jako wskaźnik jest dobry do mierzenia objętości całkowitej wody organizmu
Inulina jest dobra do mierzenia objętości płynu przestrzeni zewnątrzkomórkowej, ponieważ przechodzi przez kapilary, ale nie przez błony komórkowe.
Błękit Evansa or radioaktywny izotop 131I są dobre do mierzenia objętości osocza krwi, ponieważ utrzymują się krwioobiegu.
SKŁAD JONOWY PŁYNÓW WEWNĄTRZ- I ZEWNĄTRZKOMÓRKOWEGO (mmol/l)
ECF | ICF | |
---|---|---|
Na+ | 145 | 12 |
K+ | 4,5 | 150 |
Ca++ | 2,5 | 10-4 |
pH | 7,4 | 7,0-7,2 |
Cl- | 103 | 4 |
HCO3- | 27 | 12 |
DZIENNA RÓWNOWAGA WODNA
Spożycie | Utrata |
---|---|
Picie 1,5 l | Mocz 1,5 l |
Jedzenie 1,0 l | Pocenie się i parownie ze skóry 0,7 l |
Metabolizm 0,3 l | Parowanie z dróg oddechowych 0,5 l |
Odchody 0,1 l | |
Suma: 2,8 l | Sum: 2,8 l |
KREW, OGÓLNE WŁAŚCIWOŚCI
Płynna tkanka łączna, obejmuje 7-8% masy ciała, ~5 L
~55% objętości krwi to osocze a ~45% to komórki
Krew jest dla swoich składników tymczasową przestrzenią, są różne mechanizm wprowadzające i wyprowadzające z krwi.
GŁÓWNE FUNKCJE KRWI
Wielki układ transportujący
Środowisko bądź funkcja homeostatyczna. Organizm stara się utrzymać stałość składu krwi i stabilność środowiska śródmiąższowego
Obrona
3.1. Obrona przed utratą krwi bądź krwawieniem – hemostaza, krzepnięcie krwi.
3.2. Obrona przed obcym materiałem biologicznym lub obronna immunologiczna
Krew musi ustawicznie krążyć aby spełniać podane wyżej funkcje!!!!
FIZYCZNE I CHEMICZNE WŁAŚCIWOŚCI KRWI
Całkowita gęstość krwi 1050-1060 g/l
Gęstość osocza 1024-1030 g/l
Gęstość krwinek 1089-1097 g/l
Ciśnienie osmotyczne 7,4-7,6 atm
Ciśnienie koloidoosmotyczne lub onkotyczne 25-30 mmHg (0,002 atm)
Temperatura zamarzania -0,55° C
Napięcie powierzchniowe 67-77 mN/m
Całkowita lepkość względna 4,0-5,0
Lepkość względna osocza ~1,8
OSOCZE KRWI
90-92% woda
6-8% białka osoczowe
1-2% heterogeniczna grupa związków o małej masie cząsteczkowej
BIAŁKA OSOCZOWE
Albuminy (60%), globuliny & fibrynogen (40%)
Elektroforeza jest klasyczną metodą do rozdziału białek
ALBUMINY
homogeniczna grupa białek produkowanych przez hepatocyty
masa cząsteczkowa: ~70 000 D
Funkcje: niespecyficzny transport (również endogennych substancji regulatorowych i leków), główny składnik ciśnienia onkotycznego (~25 mmHg), funkcja odżywcza
GLOBULINY
heterogeniczna grupa białek, produkowanych przez hepatocyty i komórki plazamtyczne (przeciwciała)
α-, β- , γ-globuliny
Funkcje: transport (np. metali, lipidów itd.), czynniki krzepnięcia, przeciwciała przeciw antygenom.
SYNTEZA BIAŁEK OSOCZA
17 g albumin i 5 g globulin na dzień.
Połowiczny czas przeżycia to: dla albumin 10-15 dni a globulin - 5 dni
HETEROGENICZNA GRUPA ZWIĄZKÓW O MAŁEJ MASIE CZĄSTECZKOWEJ (I)
Członkowie tej grupy mają różną strukturę, metabolizm i funkcje, a ich zawartość jest względna
Początkowe, pośrednie i końcowe produkty metabolizmu.
Początkowe produkty: glukoza, aminokwasy, lipidy, O2
Pośrednie produkty: mleczan
Końcowe produkty: CO2, mocznik, kwas moczowy, H2O
HETEROGENICZNA GRUPA ZWIĄZKÓW O MAŁEJ MASIE CZĄSTECZKOWEJ (II)
Jony
Kationy: Na+, K+, Ca2+ itd.
Aniony: Cl-, HCO3-
Protony (H+), pH=7,35-7,45
Ich zawartość powinna być utrzymywana na bardzo wyrównanym poziomie, co jest niezwykle ważne dla homeostazy organizmu
Bioregulatory: hormony, transmitery itd.
Witaminy