Jak uczyć się efektywnie ?

Wielu ludzi wyznaje zasadę - im więcej się uczysz, tym lepsze rezultaty osiągasz. Jednak nie do końca jest to prawdą.

W nauce jakość uczenia ma przewagę nad ilością poświęcanego na nią czasu. Trzeba więc nie tylko uczyć się dużo, ale robić to w sposób właściwy. Jak to osiągnąć? Oto kilka praktycznych wskazówek.

Po pierwsze – motywacja

Przede wszystkim postarajmy unikać negatywnej motywacji czyli słów typu: "nie umiem, nie potrafię, to za trudne". Formułujemy nasze cele, używając słów chcę i mogę poznać, zrozumieć i zapamiętać. Obudźmy ciekawość na to czego mamy się nauczyć.

Gdy tworzymy w sobie wizjÄ™ nauki jako czegoÅ› przyjemnego, to wyzwalamy w sobie naturalnÄ…, silnÄ… energiÄ™ potrzebnÄ… do efektywnego uczenia siÄ™.

Przed przystąpieniem do planowania harmonogramu warto odpowiedzieć sobie na kilka zasadniczych pytań:

1. Czego będę się uczyć?

2. Po co się tego trzeba uczyć? Jakie są moje cele uczenia się?

3. Na kiedy mam się nauczyć danego materiału?

4. W jakim czasie, czyli jak dużo czasu mam na naukę?

5. Gdzie zamierzam się uczyć?

6. Jakimi sposobami pragnę się uczyć?

7. Czy będę się uczyć z innymi osobami?

8. Co sprzyja realizacji uczenia siÄ™, jakie zastosujÄ™ wzmocnienia motywacji?

9. Co utrudnia i ogranicza uczenie siÄ™?

Plan możemy rozpisać sobie w sposób bardzo schematyczny, albo w układzie, do którego jesteśmy przyzwyczajeni. Planując każdą swoją pracę, warto zwracać szczególną uwagę na uwzględnianie tych godzin w czasie dnia, kiedy uczy nam się najlepiej.

Po trzecie - miejsce

- organizujemy przestrzeń wokół siebie w przyjazny sposób.

- wietrzymy pokój

- siedzimy na wygodnym krześle o odpowiednim kształcie i wysokości

- dbamy o porzÄ…dek

- oświetlenie organizujemy z lewej strony ciała

- rezygnujemy z towarzystwa osób, które nam przeszkadzają.

Po czwarte - prawa pamięci

Ucząc się, warto wziąć pod uwagę cztery podstawowe prawa pamięci.

1. Efekt początku - najwięcej zapamiętujemy tuż po rozpoczęciu nauki.

2. Efekt końca - pod koniec "naukowego posiedzenia" nasza zdolność koncentracji znów wraca do wysokiego poziomu.

3. Efekt odmienności - skutecznie zapamiętujemy to, co znacząco różni się od reszty, odbiega od ustalonych schematów.

4. Efekt powtórzeń - treści powtarzające się, podobne zostają zapamiętywane skuteczniej niż jednostkowo wymienione

Po piąte - wszystkie zmysły!

Uczymy się więc w sposób "polisensoryczny", czyli za pomocą wielu zmysłów:

- patrzÄ…c

- słuchając

- dotykajÄ…c

- twórczo notując (tradycyjna "ściągawka" ma właśnie sens jako forma osobistej notatki!)

- rysujÄ…c

- chodząc (ruch sprzyja lepszej pracy mózgu)

- wyobrażając sobie obrazy i kompozycje skojarzone z treścią (np. ćwiczenia wyobraźni)

- podśpiewując rytmicznie i z rymami

- dyskutujÄ…c z kimÅ› na dany temat

- tłumacząc to, czego się uczymy, komuś innemu

Po szóste - notatki!

Najczęstszą formą wspomagającą celowe i zorganizowane zapamiętywanie, uczenie się, jest notowanie.

Celem notowania jest:

-ułatwienie koncentracji uwagi na przerabianym temacie,

-lepsze uporządkowanie informacji w naszej głowie,

-systematyzację materiału oraz trwalsze zapamiętywanie.

Notując w trakcie wykładu, pogadanki, referatu, odczytu możemy zastosować te wskazówki:

- Nie notujmy wszystkiego - zapisujmy tylko najistotniejsze informacje i wypunktujmy je

- Notujmy na oddzielnych kartkach i tylko na jednej stronie, aby łatwiej porządkować, grupować notatki i wprowadzać uzupełnienia.

- Stosujmy formÄ™ graficznÄ…, przejrzystÄ… i czytelnÄ…,

- Uwzględniajmy przestrzenne rozmieszczenie tekstu,

- Operujmy wielkością liter i wyrazów,

- Uwzględniajmy marginesy i światła między wierszami,

- Operujmy kontrastami, podkreśleniami, akapitami itp.

Mapy Myśli

Niezwykle skuteczny sposób notowania to "Mapy Myśli". Są one popularną, techniką opracowaną przez Tony'ego Buzana. Możemy tworzyć je szybciej niż tradycyjne notatki, a dzięki ich wizualnemu charakterowi łatwiej przeglądać i zapamiętywać. Mapa Myśli składa się z centralnego wyrazu-pojęcia.

Wokół centralnego wyrazu rysujemy od kilku do kilkunastu głównych pojęć, które odnoszą się do środkowego pojęcia.

Mapy Myśli odzwierciedlają sposób działania mózgu - organizacja Map Myśli przypomina sposób w jaki mózg organizuje pojęcia. Pamięć działa poprzez skojarzenia - każde pojęcie ma wiele połączeń z innymi.

Mapy Myśli pozwalają zaprezentować na papierze, skojarzenia - przez co lepiej je zapamiętać. Mapy myśli zawierają tylko "słowa klucze" i "obrazy-klucze" (które kojarzą się z wieloma innymi informacjami), umożliwiając umieszczenie o wiele większej ilości informacji na pojedynczej stronie.

Używajmy "skrótów myślowych", Mapy Myśli powinny być zwięzłe. Dlatego wprowadzamy słowa-klucze i - kiedy to możliwe - rysunki.

Rysunki łatwiej zapamiętujemy niż słowa. Używajmy kolorów do wyróżnienia pojęć, strzałek, ikon, i innych wizualnych pomocy dla pokazania zależności pomiędzy różnymi elementami. Mapy Myśli nie zastąpią zwykłych notatek - szczególnie gdy potrzebujemy zanotować szczegóły. Są jednak znakomitym uzupełnieniem zwykłych notatek.

To tylko kilka popularnych i skutecznych metod optymalizujących naukę. Pamiętajmy, że wiedza bez praktyki jest niewiele warta - do pełnego nauczenia się tych technik potrzebujemy doświadczenia. Praktyczne umiejętności efektywnej nauki możemy zdobyć dzięki zajęciom i ciekawym kursom prowadzonym praktycznie w każdym mieście Polski, które skutecznie uczą tych technik.