Podczas tego ćwiczenia badaliśmy 2 rodzaje układu. Najpierw badaliśmy charakterystyki dla układu opisanego w instrukcji jako układ a1.
Pierwszym zadaniem w naszym ćwiczeniu było wyznaczenie rodziny charakterystyk U0 = f(R) przy Uwe = const. Mierzyliśmy wartości U0 dla trzech wartości Uwe. Wartości te to 14, 16, 18 [v]. Wyniki przedstawiają tabele:
Dla Uwe = 14V
R [kΩ] | 0,1 | 1 | 10 |
---|---|---|---|
U0 [V] | 9,35 | 9,48 | 9,55 |
Dla Uwe = 16V
R [kΩ] | 0,1 | 1 | 10 |
---|---|---|---|
U0 [V] | 9,41 | 9,45 | 9,53 |
Dla Uwe = 18V
R [kΩ] | 0,1 | 1 | 10 |
---|---|---|---|
U0 [V] | 9,55 | 9,58 | 9,64 |
Z wartości z powyższych tabel wykreślamy rodzinę charakterystyk U0 = f(R) przy
Uwe = const.
Drugim punktem, który należało wykonać było wyznaczenie rodziny charakterystyk
U0 =f(I0) przy stałym R. rezystancja przyjmowała 3 wartości: 0,1, 1, 10 kΩ. wyniki pomiarów przedstawiają tabele:
Dla R = 0,1 kΩ
Io [mA] | 20 | 30 | 40 | 50 | 60 | 70 | 80 | 90 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
U0 [V] | 2,01 | 3 | 3,93 | 5 | 5,98 | 6,98 | 7,94 | 8,96 |
Dla R = 1 kΩ
Io [mA] | 2,5 | 3,5 | 4,5 | 5,5 | 6,5 | 7,5 | 8,5 | 9,5 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
U0 [V] | 2,43 | 3,39 | 4,39 | 5,39 | 6,37 | 7,41 | 8,34 | 9,39 |
Dla R = 10 kΩ
Io [mA] | 0,25 | 0,35 | 0,45 | 0,55 | 0,65 | 0,75 | 0,85 | 0,95 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
U0 [V] | 2,5 | 3,5 | 4,62 | 5,57 | 6,51 | 7,55 | 8,47 | 9,37 |
Z zależności tych wykreśla się rodzinę charakterystyk U0 =f(I0) w zależności od rezystancji R. Obrazuje to wykres:
Trzecią częścią ćwiczenia było wyznaczenie rodziny charakterystyk U0 = f(Uwe) przy 3 różnych stałych wartościach rezystancji R.
Dla R = 0,1 kΩ
Uwe [V] | 3 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
U0 [V] | 2,16 | 4,01 | 4,88 | 5,81 | 6,65 | 7,54 | 8,38 | 9,21 |
12 | 14 | 16 | 18 |
---|---|---|---|
9,25 | 9,34 | 9,38 | 9,51 |
Dla R = 1 kΩ
Uwe [V] | 3 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
U0 [V] | 2,36 | 4,34 | 5,29 | 6,32 | 7,28 | 8,3 | 9,27 | 9,33 |
12 | 14 | 16 | 18 |
---|---|---|---|
9,34 | 9,43 | 9,47 | 9,55 |
Dla R = 10 kΩ
Uwe [V] | 3 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
U0 [V] | 2,43 | 4,43 | 5,39 | 6,42 | 7,38 | 8,41 | 9,38 | 9,4 |
12 | 14 | 16 | 18 |
---|---|---|---|
9,41 | 9,49 | 9,49 | 9,6 |
Wykres przedstawia rodzinę charakterystyk U0 = f(Uwe).
Badając te charakterystyki jesteśmy w stanie określić minimalne wartości Uwe, przy których napięcie U0 będzie stabilizowane. Wyniki przedstawia tabela:
U0 stab | Uwe min | |
---|---|---|
9,21 | 11 | Dla R = 0,1 kΩ |
9,33 | 11 | Dla R = 1 kΩ |
9,38 | 10 | Dla R = 10 kΩ |
W tabeli: Uwe, U0 [V]
Po skończeniu wyznaczania charakterystyk dla układu pierwszego przechodzimy do układu drugiego. Badamy dla niego dokładnie te same charakterystyki przy tych samych wartościach stałych. Najpierw wyznaczamy rodziny charakterystyk U0 = f(R) przy Uwe = const.
na podstawie danych z poniższych tabeli wykonujemy wykres:
Dla Uwe = 14V
R [kΩ] | 0,1 | 1 | 10 |
---|---|---|---|
U0 [V] | 8,77 | 8,94 | 9,05 |
Dla Uwe = 16V
R [kΩ] | 0,1 | 1 | 10 |
---|---|---|---|
U0 [V] | 8,77 | 8,9 | 9,03 |
Dla Uwe = 18V
R [kΩ] | 0,1 | 1 | 10 |
---|---|---|---|
U0 [V] | 8,86 | 9 | 9,1 |
Drugim krokiem dla układu drugiego było wyznaczenie rodziny charakterystyk
U0 =f(I0) przy stałym R. rezystancja przyjmowała 3 wartości: 0,1, 1, 10 kΩ. Wyniki przedstawiają tabele:
Dla R = 0,1 kΩ
Io [mA] | 20 | 30 | 40 | 50 | 60 | 70 | 80 |
---|---|---|---|---|---|---|---|
U0 [V] | 1,93 | 2,99 | 3,96 | 5,04 | 5,94 | 6,91 | 7,84 |
Dla R = 1 kΩ
Io [mA] | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
---|---|---|---|---|---|---|---|
U0 [V] | 2,1 | 2,92 | 3,95 | 4,9 | 5,84 | 6,84 | 7,86 |
Dla R = 10 kΩ
Io [mA] | 0,2 | 0,3 | 0,4 | 0,5 | 0,6 | 0,7 | 0,8 | 0,85 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
U0 [V] | 2,22 | 3,06 | 4,07 | 5,08 | 5,92 | 7,01 | 7,92 | 8,4 |
Z powyższych danych otrzymujemy wykres rodziny charakterystyk
U0 =f(I0) przy stałym R.
Trzecią częścią ćwiczenia dla układu drugiego było wyznaczenie rodziny charakterystyk U0 = f(Uwe) przy 3 różnych stałych wartościach rezystancji R. Wartości pomierzonych wielkości przedstawiają tabele:
Dla R = 0,1 kΩ
Uwe [V] | 3 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
U0 [V] | 1,71 | 3,64 | 4,62 | 5,63 | 6,6 | 7,61 | 8,57 | 8,59 |
12 | 14 | 16 | 18 |
---|---|---|---|
8,63 | 8,67 | 8,75 | 8,75 |
Dla R = 1 kΩ
Uwe [V] | 3 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
U0 [V] | 1,85 | 3,79 | 4,8 | 5,82 | 6,81 | 7,84 | 8,79 | 8,78 |
12 | 14 | 16 | 18 |
---|---|---|---|
8,84 | 8,82 | 8,89 | 8,88 |
Dla R = 10 kΩ
Uwe [V] | 3 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
U0 [V] | 1,96 | 3,92 | 4,91 | 5,95 | 6,94 | 7,97 | 8,91 | 8,9 |
12 | 14 | 16 | 18 |
---|---|---|---|
8,94 | 8,94 | 9,01 | 9 |
Zebrane dane przedstawia wykres rodziny charakterystyk U0 = f(Uwe).
Badając te charakterystyki jesteśmy w stanie określić minimalne wartości Uwe, przy których napięcie U0 będzie stabilizowane. Wyniki przedstawia tabela:
U0 stab | Uwe min | |
---|---|---|
8,57 | 10 | Dla R = 0,1 kΩ |
8,79 | 10 | Dla R = 1 kΩ |
8,91 | 10 | Dla R = 10 kΩ |
W tabeli: Uwe, U0 [V]
Po przebadaniu obydwu układów dla porównania umieszczamy te same rodziny charakterystyk na wspólnych wykresach:
Charakterystyki U0 = f(R) przy Uwe = const.
Charakterystyki U0 =f(I0) przy stałym R.
Charakterystyki U0 = f(Uwe).
Obydwa układy mają zbliżone do siebie charakterystyki. Poprzez analizę uzyskanych danych możemy stwierdzić, że układ A (jeden tranzystor bipolarny) i układ B (dwa tranzystory bipolarne) działają i spełniają zadanie jakie się przed nimi stawia, a więc stabilizują napięcie.
Na wspólnym wykresie charakterystyk U0 = f(R) przy Uwe = const. Dla układu A (jeden tranzystor bipolarny) i układu B (dwa tranzystory bipolarne) widzimy wyraźnie, że układ B potrzebuje napięć o około 0,8 V aby rozpoczęła się stabilizacja (napięć stabilizacji). Analizując wykres można stwierdzić że najlepsze właściwości stabilizacyjne posiada układ A przy napięciu wejściowym 18 V i rezystancji 10 kΩ. informuje nas o tym najmniejszy kąt nachylenia do osi x.
Analizując wykres charakterystyk U0 = f(I0) przy stałym R jesteśmy w stanie powiedzieć, że nie widać znaczących różnic w charakterystykach pomiędzy układami
z jednym i dwoma tranzystorami bipolarnymi. Jedyną różnica jaka możemy dostrzec jest to, że układ B przy takich samych wartościach I0 uzyskuje mniejsze wartości U0.
Analizując charakterystyki U0 =f(I0) przy stałym R możemy stwierdzić, że układ B ma mniejszy prąd stabilizacji. Obydwa układy zaczynają stabilizować około 10 V na wejściu. Jedynie w przypadku układu A i rezystancji 0,1 kΩ stabilizacja zaczyna się około 11 V na wejściu. Układ A posiada większe napięcia stabilizacji.