Witaminy i minerały
2015-06-30
Promocja
Doppelherz aktiv Magnez Retard 400, tabletki, 30 szt
10.49 zł 14.07 zł
-25%
Do prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu niezbędne jest przyjmowanie określonej ilości witamin i minerałów. Najlepszym i najbezpieczniejszym źródłem witamin i składników mineralnych jest odpowiednio zbilansowana dieta. Zdarza się jednak, że istnieje konieczność przyjmowania witamin i minerałów w postaci tabletek lub syropów. Kiedy konieczne jest suplementowanie witamin i minerałów? Jakie skutki powoduje niedobór witamin i składników mineralnych? Gdzie znajdziemy witaminy i minerały w naturalnej postaci? Więcej o niezbędnych dla zdrowia składnikach odżywczych w artykule.
Makro- i mikroelementy
Rola składników mineralnych w ustrojowej przemianie materii jest szersza niż witamin. Składniki mineralne są niezbędne przy budowie tkanki kostnej, są składnikiem płynów ustrojowych i niektórych enzymów oraz wywierają wpływ na regulację czynności rozmaitych narządów. Dzieli się je na makro- i mikroelementy.
Makroelementy
Makroelementy to składniki mineralne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Odpowiadają za prawidłowy przebieg niektórych procesów zachodzących w organizmie, a ponadto są materiałem budulcowym komórek. Makroelementy są stale wydalane z naszego organizmu wraz z kałem, moczem i potem, dlatego tak istotne jest dostarczanie ich do organizmu wraz z pożywieniem.
Do makroelementów należą:
wapń,
fosfor,
magnez,
sód,
potas,
chlor i siarka.
Mikroelementy
Mikroelementy (z gr. mikros = mały + łac. elementum = substancja pierwotna) to rodzaj pierwiastków, które występują w organizmie w ilościach śladowych, ale są niezbędne do jego prawidłowego rozwoju.
Lista niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu mikroelementów (tzw. pierwiastków śladowych) nie jest dotychczas w pełni ustalona. Zaliczamy do nich na ogół:
miedź,
cynk,
mangan,
jod,
fluor,
kobalt,
selen,
molibden,
chrom,
żelazo.
Niedobór mikroelementów
Niedobór mikroelementów powoduje zakłócenia w prawidłowym funkcjonowaniu organizmów żywych, a nadmiar jest toksyczny.
Miedź tworzy enzymy, uczestniczące w produkcji hemoglobiny i chlorofilu. Jej niedobór prowadzi do niedokrwistości.
Żelazo z kolei wchodzi w skład enzymów oksydoredukcyjnych i hemoglobiny. Jego niedobór u człowieka objawia się również niedokrwistością.
Zbyt mała ilość jodu , niezbędnego do syntezy hormonów tarczycowych, prowadzi do niedoczynności tarczycy.
Fluor z kolei jest konieczny dla wykształcenia się szkliwa zębów.
Cynk także jest składnikiem wielu enzymów i jego niedobór objawia się nieprawidłowościami w rogowaceniu naskórka, karłowatością i niedorozwojem gonad mężczyzn.
Jak się dowitaminizować?
W przypadku suplementów w postaci syropów, tabletek czy kapsułek zalecane jest przyjmowanie ich w trakcie jedzenia. Pozwala to jednocześnie dostarczyć organizmowi inne składniki odżywcze, potrzebne do lepszej asymilacji suplementów. Witaminy rozpuszczalne w wodzie (C, B1, B2, B3, B6, B12) należy przyjmować przed jedzeniem, natomiast witaminy rozpuszczalne w tłuszczach (A, D, E, K,) po jedzeniu.
Lekarze zalecają szczególne zachowanie ostrożności przy tej drugiej grupie. W przeciwieństwie bowiem do witamin rozpuszczalnych w wodzie, których nadmiar wydalany jest przez organizm, nadmierne ilości witamin rozpuszczalnych w tłuszczach skumulowane zostają w organizmie.
Kiedy suplementacja witamin i minerałów jest konieczna?
Okolicznością, w których wskazane może być przyjmowanie witamin oraz makro- i mikroelementów w postaci suplementów, jest choroba. Zróżnicowanie zapotrzebowania na poszczególne elementy może być jednak znaczne w zależności od rodzaju i stopnia zaawansowania choroby, sposobu leczenia, rodzaju diety oraz wieku i stanu organizmu pacjenta. W wyborze witamin niezbędnych w procesie leczenia różnego typu przeziębień pomoże nam lekarz lub farmaceuta.
Witaminy na przeziębienie
Najpopularniejszą witaminą, którą lekarze radzą przyjmować w trakcie przeziębienia lub w profilaktyce przeziębień jest witamina C. Naturalnymi źródłami witaminy C są m. in.: owoce cytrusowe, ananasy, czarne porzeczki, truskawki, jagody, melony, pomidory, ziemniaki, kapusta, brukselka, zielone warzywa, zielony groszek, słodka papryka, rzodkiewka, cebula.
Antyutleniające działanie witaminy C wspomagane jest najlepiej poprzez obecność witaminy E. Witamina C ulega łatwo bowiem ulega zniszczeniu, narażona na działanie wysokiej temperatury, powietrza i światła.
Naturalnymi źródłami witaminy E są m. in.: oleje roślinne, podroby , masło i inne produkty mleczne, żółtka jaj, pełnoziarniste produkty zbożowe, rośliny strączkowe, soja, zielone warzywa orzechy i nasiona.
Naturalne źródła minerałów
Żelazo - odgrywa poważną rolę w procesach oddychania tkankowego, produkcji hemoglobiny oraz wielu enzymów. Niedobór powoduje niedokrwistość, której objawami są: stałe uczucie zmęczenia, obniżenie sprawności fizycznej, drażliwość, bóle głowy, wypadanie włosów.
Źródła: żółtka jaj, ryby, podroby, szczególnie wątroba, ciemne pieczywo, grube kasze, warzywa strączkowe, szpinak, liście pokrzywy. Poziom żelaza obniża szczaw, rabarbar.
Miedź - konieczna dla prawidłowej syntezy hemoglobiny.
Źródła: podroby, ryby, orzechy, całe ziarna zbóż, rodzynki.
Jod - wchodzi w skład hormonów tarczycy, brak powoduje niedoczynność tego gruczołu, objawiającą się wolami endemicznymi.
Źródła: występuje w glebie, wodzie, powietrzu oraz w produktach żywnościowych. W Polsce brakuje go w okolicach podgórskich i tam należy spożywać jodowaną sól kuchenną. Dużo jodu znajduje się w okolicach nadmorskich.
Cynk- wspomaga czynności ośrodkowego układu nerwowego oraz gruczołów płciowych, niezbędny w procesach regeneracyjnych organizmu np. przy gojeniu się ran.
Źródła: otręby, kiełki zbóż, grzyby, ryby morskie - zwłaszcza śledzie.
Kobalt - niezbędny do syntezy hemoglobiny oraz czynności szpiku kostnego.
Źródła: woda, ziemniaki, ziarna pszenicy (najlepiej jadać skiełkowane), kukurydza, kakao, podroby.
Selen - zapobiega uszkodzeniom wątroby, zwiększa odporność organizmu na promienie jonizujące, przyspiesza wiele reakcji enzymatycznych, uchodzi za pierwiastek antyrakowy.
Źródła: siarkowe wody mineralne, kukurydza, jęczmień, soja, ryby morskie, jaja, mleko, ziemniaki.
Krzem - uchodzi za pierwiastek antyrakowy.
O suplementacji witamin i minerałów powinien zadecydować lekarz. To on określi także sposób dawkowania, gdyż nieodpowiednie stosowanie witamin w tabletkach, kapsułkach lub syropach może doprowadzić nawet do zatrucia organizmu lub zachwiania równowagi organizmu. |