Pojęcie polityki zagranicznej-, wyznaczniki polityki zagranicznej

Polityka zagraniczna - proces formułowania i realizacji interesów narodowo-państwowych w stosunku do innych państw i uczestników systemu międzynarodowego. Wg K. Deutscha w gestii polityki zagranicznej każdego państwa leży ochrona jego niepodległości i bezpieczeństwa oraz ochrona interesów ekonomicznych, ze szczególnym zwróceniem uwagi na interesy grup najbardziej wpływowych na ogólną kondycję państwa, polityka zagraniczna to wszelkie działania służące zapobieżeniu jakiejkolwiek szkodliwej aktywności obcych podmiotów polityki, jest ściśle powiązana z bezpieczeństwem i ochroną wartości narodowościowych, strzeżeniem wszelkiego rodzaju tajemnic, a także rozpowszechnianiem i kreowaniem wizerunku państwa na forum międzynarodowym.

Polityka zagraniczna RP, sformułowana po przemianach politycznych w 1989, określa ją polska racja stanu. Organy i zasady prowadzenia polityki międzynarodowej określa Konstytucja RP z 2 kwietnia 1997. Zgodnie z nią prezydent jest najwyższym przedstawicielem państwa w stosunkach i międzynarodowych, sprawuje ogólne kierownictwo w dziedzinie stosunków zagranicznych, powołuje na wniosek premiera i ministra spraw zagranicznych, mianuje i odwołuje pełnomocnych przedstawicieli RP w innych państwach, ratyfikuje i wypowiada umowy międzynarodowe. Uprawnienia prezydenta mają charakter formalny i zatwierdzający.

Środki polityki zagranicznej:

- politycznoprawne – charakter prawnodyplomatyczny, obejmują: rozmowy, negocjacje,

konsultacje, różne elementy pokojowego rozwiązywania sporów itp.

- ekonomiczne- metody stosowania środków ekonomicznych pozytywnych( pomoc

gospodarcza, różne formy doradztwa, przesunięcie spłaty kredytu itp.) lub negatywnych

(embargo na eksport lub import towarów, praktyki dyskryminujące, sankcje itp.)

- militarne- mogą być stosowane bezpośrednio, prowadzą wtedy do interwencji lub innej

formy działań zbrojnych łącznie z wojną, bądź też pośrednio, polegają wówczas na

wspieraniu ruchów odśrodkowych.

- psychospołeczne- pozytywne- traktowanie wymiany kulturalnej jako zbliżenie państw i

narodów, dążenie do zacieśnienia współpracy naukowej z korzyścią dla obu stron, szerzenie informacji oraz obiektywnego obrazu współpracujących ze sobą społeczeństw i narodów.

Negatywne to ich zaprzeczenie, a więc ich wykorzystywanie do dyskryminacji, propagowania

nienawiści i negatywnego obrazu innych państw oraz ich obywateli itp.

Politykę zagraniczną w sferze decyzji prowadzi, zgodnie z konstytucją, Rada Ministrów, odpowiedzialna za nią przed parlamentem. Zgoda parlamentu jest wymagana w odniesieniu do umów dotyczących granic państwa, sojuszów obronnych, umów wprowadzających obciążenia finansowe lub zmiany w ustawodawstwie. Minister spraw zagranicznych jest wykonawcą przyjętej przez sejm polityki, koordynuje całokształt stosunków z zagranicą.

Ministerstwo Spraw Zagranicznych – jeden z najważniejszych resortów w polskim rządzie. Do zadań ministra spraw zagranicznych RP należy:

utrzymywanie dobrych stosunków Polski z innymi państwami oraz organizacjami międzynarodowymi;

reprezentowanie i ochrona interesów Polski i jej obywateli;

współpraca z Polonią;

promocja Rzeczypospolitej Polskiej i języka polskiego;

ustalanie organizacji i kierowanie działalnością przedstawicielstw dyplomatycznych i urzędów konsularnych;

kierowanie działem administracji rządowej, sprawy zagraniczne;

obsługa Komitetu do Spraw Europejskich.