5. ZASOBY LEŚNE I ICH WYKORZYSTANIE

Na rozmieszczenie lasów na Ziemi, ich typy i skład gatunkowy drze wpływają geograficzne czynniki:
klimat,
zasoby wody,
wysokość nad poziomem morza,
działalność gospodarcza człowieka

Lesistość kontynentow jest bardzo zróżnicowana, w zależności od warunków przyrodniczych i poziomu rozwoju gospodarczego poszczególnych krajów.

Lasy strefy równikowej cechuje duża różnorodność gatunków drzew, jednak większość z nich posiada drewno miękkie, gąbczaste, mało przydatne technicznie, tylko niektóre mają dużą wartość ze względu na twardość, kolor i szybkie suszenie, np.: okume, drzewa mahoniowe i hebanowe. Inne dostarczają soku do produkcji kleju, np. akacje, czy materiału do oprawy ołówków - krzew jałowca.
Eksploatacja tych lasów jest trudna i kosztowna.

Lasy monsunowe porastają głównie obszary Azji Południowo-Wschodniej. M.in. drzewa: takowe, bambusy, eukaliptusy, drzewa kauczukodajne.

W strefie umiarkowanej rosną lasy liściaste, mieszane i iglaste. Lasy te są starannie zagospodarowane, dostarczają drewna i wykorzystywane są do produkcji papieru.

Lasy liściaste - rosną w południowej części strefy umiarkowanej, w klimacie morskim. Są to: buk, grab, dąb, jesion, klon, lipa, wiąz, brzoza, wierzba. Zrzucają liście na zime, duże znaczenie w przemyśle chemicznych, meblowym i celulozowo-papierniczym.

Lasy iglaste, zwane tajgą (syberyjską i kanadyjską). Są ubogie gatunkowo. Są to: świerk, sosna, limba, modrzew. Mają bogate w jagody i grzyby runo leśne, w kanadyjskiej tajdze rośnie klon cukrowy wykorzystywany do produkcji cukru.

RACJONALNE WYKORZYSTANIE LASÓW

Racjonalna gospodarka: sadzenie lasów różnogatunkowych na nie wyrębach i nieużytkach, wyrębowi podlegają drzewa rosnące dłużej niż 80 lat. Prowadzą ją kraje wysoko rozwinięte.

Niewłaściwa gospodarka leśna: wycinanie wielkich obszarów (np. Puszczy Amazońskiej). Może to powodować natężenie opadów deszczu, powodzie, podmywanie.

LASY W POLSCE

Lasy publiczne – własność Skarbu Państwa i gmin
Lasy prywatne - osób fizycznych o rolniczych spółdzielni

Najwięcej lasów ma województwo lubulskie (pow.40%), najmniej – łódzkie (pon.20%). Najbardziej zalesiona jest zachodnia i północna część kraju oraz Karpaty.

Lasy iglaste - 78%. M.in. sosna, świerk, jodła, modrzew, cis. Lasy sosnowe narażone są na cykliczne inwazje szkodników. Drzewa iglaste są bardzo wrażliwe na zanieczyszczenia.

Lasy liściaste – 2 %. Przeważają dąb, brzoza, olcha.

PRZEMYSŁ DRZEWNY I CELULOZOWO-PAPIERNICZY W POLSCE

Branże tego przemysłu to:
produkcja tarcicy (liczne, małe zakłady)
produkcja mebli (Swarzęd, Radomsko, Jarocin, Białystok, Zamość, Suwałki, Olsztyn)
produkcja celulozy i papieru (Kwidzyn, Świecie nad Wisłą, Ostrołęka, Włocławek, Konstancin-Jeziorna)
produkcja płyt pilśniowych (Przemyśl, Koniecpol, Krosno Odrzańskie, Czarna Woda, Pisz)

Zakłady przemysłu drzewnego to zwykle niewielkie przedsiębiorstwa zlokalizowane w małych miastach czy wsiach. Zużywa mało energii, nie wymaga wysoko kwalifikowanej siły roboczej.

Przemysł celulozowo-papierniczy należy do surowcochłonnych, zużywa ogromne ilości wody i jest źródłem tysięcy ścieków.

POJĘCIA

LESISTOŚĆ – udział procentowy lasów w stosunku do ogólnej powierzchni obszaru, np. województwa czy kraju