1. W9 Podatek bezpośredni to podatek dochodowy od osób fizycznych i prawnych.

• Od osób fizycznych w Polsce od 1992r. -> 2 stawki (18% i 32%)

• Od osób prawnych -> 19%

1. Podatek pośredni od przejawu istnienia dochodu.

• Podatek od wartości dodanej (VAT) i akcyzę (w połowie roku 1993r. – jest to podatek pobierany od niektórych produktów krajowych i importowanych np. paliwo, sól, alkohol) akcyza przekazywana jest do budżetu państwa i wliczona jest w cenę towaru. Natomiast podatek od wartości dodanej (VAT) uchwalony w 1992r, wszedł w życie w 1993r. W Polsce 23%. 8% stawka na produkty dla dzieci, 5% to żywność nieprzetworzona.

• Minimalna stawka w krajach UE podatku VAT to 15%, górna stawka nie jest ustalona ( do końca 2010r. nie wyżej niż 25%)

• 43,8 % fiskus w Polsce.

RYNEK FINANSOWY - GIEŁDA

1. Rynek finansowy to szerokie pojęcie używane w stosunku do operacji związanych ze środkami pieniężnymi.

2. Rynek finansowy dzieli się na :

• Rynek pieniężny - > rynek operacji i kredytów krótkoterminowych

• Rynek kapitałowy -> rynek kredytów średnio i długo okresowych, przeznaczonych na realizację inwestycji

1. Pierwotny -> obejmuje sprzedaż nowych papierów wartościowych, wyróżnia się dwa rodzaje emisji: publiczną -> kierowaną do wszystkich odbiorców i niepubliczną -> skierowaną do pewnej grupy nabywców np. pracowników

2. Wtórny -> dotyczy obrotu wyemitowanymi papierami między inwestorami.

• Rynek pozagiełdowy -> obejmuje papiery wartościowe spółek dopuszczonych do obrotu, ale nienotowanych na giełdzie.

• Giełda ->

Podziału dokonuje się na podstawie dwóch kryteriów:

• Czasu dysponowania środkami

• Celu

1. Instytucje rynku finansowego:

• bank centralny

• komercyjne

• instytucje bankowe i nie bankowe instytucje finansowe

Stopy dochodowości walorów tego rynku są wysokie, podlegają jednak znacznym wahaniom, stąd też ryzyko zawieranych transakcji jest duże. Najbardziej znaczącymi uczestnikami rynku kapitałowego są przedsiębiorstwa i osoby fizyczne. Władze lokalne i rządy centralne zaciągają kredyty długoterminowe na finansowanie inwestycji w sferze nieprodukcyjnej. Znaczącym elementem każdej zdrowej gospodarki jest rynek papierów wartościowych, obejmuje on transakcje kupna i sprzedaży akcji i obligacji.

1. Papiery wartościowe to dokumenty potwierdzające prawa majątkowe ich właścicieli lub wierzytelności będące w części przedmiotem obrotów na rynku kapitałowym. Podział PW:

1. Papiery dywidendowe – należą do niej wyłącznie akcje, stanowią one dowód uczestnictwa we własności kapitału spółki akcyjnej. Właściciele akcji mają prawo do udziału w zysku spółki, otrzymują tzw. dywidendę, dzielimy akcję na:

• Imienne i

• Pojedyncze i zbiorowe

• zwykłe i uprzywilejowane

Akcje mają 3 ceny:,

• nominalna – podawana jest na akcji, jest to jednostka kapitału akcyjnego

• emisyjna – cena po której akcje są sprzedawane, nadwyżka którą płacą subskrybenci tworzy kapitał zapasowy

• bieżąca rynkowa – nadwyżka w stosunku do ceny emisyjnej stanowi dodatkowy dochód akcjonariusza, np.

Przykład:

Obliczyć wartość kapitału akcyjnego i zapasowego, jeżeli emituje się 7 tys. akcji po cenie nominalnej 50zł i emisyjnej 60zł.

7000*50 = 350000,

7000*60 = 420000

Dwa główne czynniki wpływające na wartość akcji to:

1) Warunki działalności gospodarczej przedsiębiorstw

2) Wyniki finansowe działalności

Inne czynniki, które wpływają na kursy akcji to:

- Stopa procentowa od oszczędności

- Dochody ludności

- Zmiany polityczne

- Wysoka inflacja

- Aktywność inwestorów zagranicznych

1. Papiery procentowe –wśród papierów procentowych wyróżniamy obligacje -> przeznaczone do obrotu giełdowego, lecz ich charakter jest zupełnie inny. Obligacje poświadczają wierzytelność na określoną sumę, wraz z zobowiązaniem do wypłaty oprocentowania. Obligacje są dowodem zaciągnięcia długu. Obligacje emitują:

• Rząd

• Władze lokalne

• Organizacje społeczne posiadające osobowość prawną

• Fundacje prowadzące działalność gospodarczą

Najbardziej bezpieczne obligacje to:

• Obligacje skarbowe emitowane przez skarb państwa, celem tych obligacji jest dostarczenie dodatkowych dochodów do budżetu państwa

• Obligacje komunalne emitowane przez samorządy terytorialne

Zasadnicza różnica między akcją a obligacją:

1. Kapitał obligacyjny może ulec spadkowi wartości (deprecjacji) w procesie inflacyjnym, podczas gdy wartość akcji uzależniona jest od aktywów rzeczowych i przyrostów ich wartości. Akcja zabezpiecza właściciela przed skutkami inflacji

2. W dziedzinie ryzyka gospodarczego – kapitał obligacyjny jest uniezależniony od ryzyka decyzji gospodarczych podejmowanych przez emitenta, natomiast kapitał akcyjny jest mocno uzależniony bo jest to kapitał ryzyka.

Inne oprocentowane papiery wartościowe to:

• weksle

• skrypty dłużne

• listy zastawne

• czeki

• bony skarbowe – nabywają je głównie banki, na krótki czas. Celem zachowanie płynności finansowania bieżących wydatków budżetu państwa.

1. Papiery dowodowe – stanowią dowody uczestnictwa w transakcjach handlowych, są to cegiełki i bony.

GIEŁDA PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH

Jarmaki jako pierwowzór giełdy

1. Giełda – jest często podawana jako przykład rynku doskonałego, ze względu na cechy:

• Przejrzystość rynku

• Płynność obrotu

• Powszechny i równy dostęp do informacji

• Ma miejsce daleko posunięta unifikacja i standaryzacja przedmiotu obrotu

Na większości giełd stosowane są dwa systemy notowań:

1. Notowania punktowe, gdzie wszystkie transakcje dokonywane są po tej samej cenie, według tzw. kursu jednolitego. O cenie tej decydują złożone przez inwestorów zlecenia zakupu i sprzedaży papierów wartościowych.

2. Notowania ciągłe, kiedy transakcje są zawierane przy różnych poziomach cen, zawsze na początku ustalany jest kurs otwarcia, a cena po której dokonywana jest ostatnia transakcja, nosi nazwę kursu zamknięcia.

1. Pierwsza właściwa giełda powstała w Amsterdamie w wieku XVI. Paryż i Londyn wiek XVII. USA 1771r. Tokio wiek XIX, natomiast historia polskiej giełdy sięga roku 1817 w Warszawie, funkcjonowała do roku 1939. Funkcjonowały również w Łodzi, Krakowie i we Lwowie. W kwietniu 1991r. zaczęła działać warszawska giełda. GIEŁDA PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH W WARSZAWIE JEST SPÓŁKĄ AKCYJNĄ, głównym akcjonariuszem jest skarb państwa, a organy giełdy to:

• Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy Giełdy

• Rada Giełdy

• Zarząd Giełdy