KONKURSI Gimnazjum

KONKURS EDI – Zagadnienia gimnazjum

  1. Jak dzielimy całość dziejów?

Starożytność od 3500 r. p. n. e do 476 r.- upadek Cesarstwa Zachodniorzymskiego

Średniowiecze 476 r. do 1453 r. – zdobycie Konstantynopola przez Turków

Epoka nowożytna od 1453r. do wybuchu I wojny światowej 1914 r.

Epoka najnowsza (współczesna) od rozpoczęcia I wojny światowej 1914r. do współczesności

  1. Co to są źródła historyczne?

Są to wszystkie ślady działalności człowieka w przeszłości. Dzieli się je na pisane i materialne.

  1. Co to jest prehistoria?

To najdłuższy okres w dziejach ludzkości , od pojawienia się na świecie pierwszych człowiekowatych lub człowieka rozumnego do wynalezienia pisma.

Gdzie i kiedy pojawiły się pierwsze istoty człowiekowate?

  1. W Afryce - 5 mln lat temu

  2. W Europie – 1 mln lat temu

  1. Jak dzieli się prehistoria?

  1. Epoka kamienia, która dzieli się na: paleolit, mezolit, neolit, eneolit / chalkolit ( pojawiają się wyroby z miedzi)

  2. Epoka brązu

  3. Epoka żelaza

  1. Co to jest homo sapiens?

Człowiek rozumny.

  1. Kiedy pojawił się homo sapiens?

W górnym Paleolicie .

  1. Jakich narzędzi wytwarzał człowiek w epoce neolitu ( rewolucja neolityczna) ?

Z kamienia gładzonego; topory, żarna, motyki, sierpy, naczynia ceramiczne, ozdoby, tkaniny, broń – łuki ( były już prawdopodobnie w mezolicie).

  1. Jak nazywa się najstarsza cywilizacja?

Mezopotamia ( Międzyrzecze), powstała na ternie Azji ok. 3500 lat p. n. e. , położona była między dwiema rzekami Tygrysem i Eufratem. Podzieliła się na Asyrię na północy ze stolicą w Niniwie i Babilonię na południu ze stolicą w Babilonie. Asyria rozwinęła się dzięki dostępowi do Morza Śródziemnego, gdyż mogła prowadzić handel.

  1. Jakie ludy zamieszkiwały tereny Mezopotamii?

Najczęściej były to ludy pochodzenia semickiego, do których należeli: Akadyjczycy, Aramejczycy, Asyryjczycy, Arabowie, Żydzi ( w VI w p.n. e przebywali oni w tzw . niewoli babilońskiej, z której oswobodził ich król Persów Cyrrus) i Fenicjanie.

  1. Kto stworzył najstarszą cywilizację na terenie Mezopotamii?

Była to cywilizacja Sumerów, lud niewiadomego pochodzenia, który zakładał tzw. miasta – państwa.

  1. Jak nazywało się pismo mieszkańców Mezopotamii?

Klinowe.

  1. Jak nazywał się najsłynniejszy władca Babilonii, twórca kodeksu?

Hammurabi – żył w XVIII w. p. n.e. Główna zasada kodeksu to oko za oko, ząb za ząb

  1. Czym zasłynęli Fenicjanie?

Fenicja - starożytna kraina na wschodnim wybrzeżu Morza Śródziemnego, obejmująca tereny dzisiejszego Libanu, zachodniej Syrii i północnego Izraela. Według Herodota na te tereny przybyli w III tysiącleciu p. n. e. znad Morza Czerwonego i podbili zamieszkałych tam Semitów. Istnieje także pogląd, że należeli oni do tzw. ludów morza

- prowadzili ożywiony handel

- organizowali wyprawy i zakładali kolonie: Cypr, Sycylia, Malta, Korsyka, Sardynia, Kartagina

- założyli miasta; Jordan, Tyr, Byblos

- ich największym wynalazkiem jest pismo alfabetyczne, alfabet składał się z 22 znaków, powstał w II połowie II tysiąclecia p. n. e.

- uważani są również za wynalazców mydła i pieniędzy

- religia miała charakter politeistyczny

  1. Położenie Egiptu;

W Afryce, nad morzami Śródziemnym i Czerwonym, główna rzeka Nil.

  1. Kiedy powstała cywilizacja egipska?

3000 lat p. n. e

  1. Jak nazywał się władca Egiptu?

Faraon, który był władcą despotycznym i najwyższym kapłanem.

  1. Co to był/a?

  1. piramida – grobowiec faraona, największa z nich to piramida Cheopsa, powstały w tzw. Dolinie Królów

  2. sfinks – monument, postać lwa z głową faraona

  3. hieroglify – święte znaki, pismo egipskie

  4. papirus – materiał, na którym pisali Egipcjanie

  1. Gdzie położona jest Grecja?

  1. Południowa część Półwyspu Bałkańskiego, Płw. Peloponeski, Płw. Chalkidycki

  2. Na wyspach położonych na morzach: Jońskim, Egejskim, Śródziemnym

  3. Na terenie Azji Mniejszej – w wyniku kolonizacji

  1. Dwa najważniejsze polis greckie to:

  1. Ateny – które według legendy założył Tezeusz

  2. Sparta – którą według legendy założył Likurg

  1. Trzy główne greckie porządki architektoniczne.

Dorycki, joński i koryncki.

  1. Co to było agoge?

To twarda szkoła życia chłopców spartańskich, którzy przebywali w niej od 7 roku życia i pod opieką ejrena ćwiczyli sprawność fizyczną i umiejętności potrzebne wojownikom.

  1. Jak kobiety spartańskie żegnały mężczyzn idących na wojnę?

Wróć z tarczą lub na tarczy. Żywy lub martwy, ale nigdy jako tchórz.

  1. Skąd wzięło się powiedzenie „ mowa lakoniczna”?

Sparta leżała w krainie zwanej Lakonią, a jej mieszkańcy wypowiadali się krótko, zwięźle, na temat – stąd nazwa.

  1. Kim byli hoplici?

Hoplici to ciężkozbrojni piechurzy, którzy stosowali szyk zwany falangą.

  1. Kto był twórcą demokracji ateńskiej.

Perykles, jeden z 10 strategów ( dowódców armii), narodziła się ona w V w. p. n. e. oznaczała władzę ludu

  1. Zasługi Peryklesa dla Aten

- zakładał kolonie na wybrzeżach Morza Czarnego

- rozbudował Pireus, najważniejszy port starożytnych Aten

- zbudował tzw. długie mury łączące Pireus z Atenami

- otaczał opieką artystów i filozofów

- wznosił wspaniałe gmachy

  1. Z kim Grecy w V w. p. n. e. toczyli wojny?

Z Persami. Najważniejsze Bitwy to:

Bitwa pod Maratonem 490 r. p. n. e - Grekami dowodził Miltiades, a Presami Kserkses

Bitwa pod Termopilami 480 r. p. n. e – Grekami dowodził król Sparty Leonidas – przegrana Greków

Bitwa morska pod Salaminą 480 r. p. n. e – Grekami dowodził Temistokles

  1. Do czego doprowadziła rywalizacja Aten i Sparty po wojnach z Persami?

Do tzw. wojny peloponeskiej, którą wciągnięte zostały wszystkie miasta – państwa greckie. Trwała w latach 431 r. p. n.e. do 404 r. p. n. e. Zwycięsko z niej wyszła Sparta.

  1. Najsłynniejszy władca starożytnej Grecji to;

Aleksander Macedoński, zwany wielkim.

  1. Jaka jest różnica pomiędzy kulturą helleńską a hellenistyczną?

Kultura helleńska jest to kultura czysto grecka

Kultura hellenistyczna powstała po podbojach Aleksandra Wielkiego. Jest to połączenie kultury greckiej z kulturami państw podbijanych przez Aleksandra.

  1. Kto według legendy założył starożytny Rzym?

W 753 r. p. n. e – Romulus, na jednym ze wzgórz położonych w krainie zwanej Lacjum.

  1. Jakie słowa wypowiedział Juliusz Cezar przekraczając Rubikon?

Kości zostały rzucone.

  1. Jak brzmiało sprawozdanie Juliusza Cezara przed senatem po powrocie z Galii?

Veni vidi vici – przybyłem, zobaczyłem, zwyciężyłem

  1. Kiedy zginął Juliusz Cezar?

W 44 r. p.n. e podczas świąt – Idy marcowe – odbywało się wówczas posiedzenie senatu. Kiedy z niego wychodził został zasztyletowany przez spiskowców, wśród których był jego przyjaciel Brutus. Wypowiedział wówczas słynne słowa I ty Brutusie przeciwko mnie.

  1. Kto został pierwszym cezarem?

Oktawian August.

  1. Co to są akwedukty?

Są to wodociągi rzymskie.

  1. Wyjaśnij powiedzenia:

  1. Wszystkie drogi prowadzą do Rzymu – olbrzymie imperium rzymskie podzielone było na prowincje, którymi zarządzali prokonsulowi, cezar nakazał prokonsulom, aby z każdej prowincji wybudowano drogę, która będzie prowadziła do Rzymu

  2. Pyrrusowe zwycięstwo - to zwycięstwo osiągnięte nadmiernym kosztem, np. z dużymi stratami w ludziach i sprzęcie wojennym, które są nieproporcjonalne do osiągniętych efektów lub efektywnie, lecz ze strasznym skutkiem, zbyt wielką ceną. Nazwa ta pochodzi od imienia króla Epiru Pyrrusa, który w III w. p.n.e. toczył wojnę z Rzymem i jego okupionej dużymi stratami, wygranej w bitwie pod Ausculum w roku 279 p.n.e..

Wedle rzymskich historyków Pyrrus miał powiedzieć po bitwie do gratulujących mu sukcesu oficerów: "'Jeszcze jedno takie zwycięstwo i będę zgubiony'". Odnosiło się to do tego, iż zwycięstwo kosztowało Pyrrusa ok. 3,5 tys. zabitych i dużą liczbę rannych (w sumie kilkadziesiąt procent składu osobowego armii), które to straty w warunkach wojny prowadzonej na obcym terytorium były nie do uzupełnienia, natomiast Rzymianie, mimo iż ich straty były niemalże dwukrotnie większe (wynosiły ok. 6 tys. zabitych), operując na własnej ziemi o wiele łatwiej mogli sformować nowe legiony. W rzeczywistości Rzymianie ponosząc wciąż klęski w starciach z Pyrrusem chcieli wykazać, że są jednak zwycięzcami i wytłumaczyli odejście Pyrrusa na Sycylię na wojnę przeciw Kartagińczykom swoimi rzekomymi sukcesami.

  1. Stajnia Augiasza – brud, nieporządek bałagan

  2. Syzyfowa praca – praca bez efektów

  1. Kim byli?

  1. Niewolnicy – to ludzie pozbawieni wszelkich praw

  2. Gladiatorzy – to niewolnicy walczący na arenach między sobą lub dzikimi zwierzętami

  3. Pretorzy – to urzędnicy, którzy dbali o utrzymanie porządku w mieście, a w czasie nieobecności konsulów sprawowali władzę w ich imieniu

  4. Plebejusze – najbiedniejsza warstwa społeczna w Rzymie

  5. Patrycjusze – najbogatsza warstwa społeczna w Rzymie

  6. Liktorzy – liktor, był to niższy funkcjonariusz, który podczas pochodów początkowo poprzedzał królów (rex) rzymskich, a potem niektórych wyższych urzędników oraz cesarzy. Liktorzy stanowili osobistą ochronę urzędników, później zaczęli pełnić funkcje reprezentacyjne, a ich liczba wskazywała na zajmowaną pozycję

  7. Trybuni ludowi - urząd w republice rzymskiej utworzony w 494 roku p.n.e., którego podstawowym zadaniem była ochrona interesów obywateli, a zwłaszcza plebejuszy przed arbitrażem patrycjuszy w senacie.

  1. Kiedy następuje rozpad cesarstwa rzymskiego?

395 r. p. n. e –

  1. dzieli się na Cesarstwo Zachodnio-rzymskie ze stolicą w Rzymie, które przetrwało do 476r. – data ta uważana jest za koniec starożytności, a początek średniowiecza

  2. Cesarstwo Wschodnio-rzymskie ( Bizancjum) ze stolicą w Konstantynopolu, przetrwało do 1453 r. – upadło po zdobyciu stolicy przez Turków. Data ta oznacza koniec średniowiecza, a początek czasów nowożytnych

  1. Dorobek starożytnego Rzymu:

Akwedukty, łuki triumfalne, drogi, literatura, architektura, prawo rzymskie, medycyna.


Wyszukiwarka