Współczesną ochronę przyrody realizujemy na trzech płaszczyznach:
teoriopoznawczej
praktycznej
interwencyjnej
Podstawowa zasada ekologiczna
„Zasada maksymalizacji przepływu energii” (Lotka 1922),
„naturalna selekcja maksymalizuje przepływ energii przez system”
„Optymalizacja wydajności dla maksymalizacji mocy wyjściowej”
(Odum & Pinkerton 1955)
„systemy zapewniają optimum wydajności dla maksymalnej mocy wyjściowej, która jest zawsze mniejsza niż maksymalna wydajność”
„Optymalizacja funkcji termodynamicznej” (Nielsen & Ulanowicz 2000)
„ekosystem ma tendencje do optymalizowania termodynamicznej funkcji
maksymalizacja (ilości energii) wchodzącej z otoczenia,
minimalizacja kosztów utrzymania struktury,
utrzymanie możliwie maksymalnej ilości energii krążącej wewnątrz systemu”
System aktów prawa ochrony środowiska
| formy ochrony |
|---|
| Parki narodowe |
| Rezerwaty przyrody |
| Parki krajobrazowe |
| Obszary chronionego krajobrazu |
| Użytki ekologiczne |
| Stanowiska dokumentacyjne |
| Zespoły przyrodniczo-krajobrazowe |
| Pomniki przyrody |
ŚWIATOWA SIEĆ REZERWATÓW BIOSFERY
Obszary chronione, obejmujące charakterystyczne ekosystemy ziemi, wód przybrzeżnych lub morskich mogą zostać uznane za rezerwaty biosfery przez międzynarodowy zespół działający w ramach programu MAB (Man and Biosphere). Program ten został opracowany przez UNESCO w 1971r.
W rezerwacie biosfery powinno się wypracować taki sposób zarządzania środowiskiem, jaki zapewniłby zarówno zaspokajanie potrzeb ludzkich, jak i ochronę naturalnych procesów i zasobów biologicznych.
Obecna koncepcja rezerwatu biosfery zakłada istnienie trzech stref, w których obowiązują różne normy ochronne. Strefa centralna obejmuje obszary objęte ochroną ścisłą. Wokół niej znajduje się strefa buforowa, podlegająca ochronie częściowej, a następnie-strefa przejściowa.
U podstaw koncepcji tworzenia takich obszarów, jako terenów chronionych o statusie międzynarodowym, leżała chęć zachowania dla przyszłych pokoleń reprezentatywnych, szczególnie cennych i zagrożonych ekosystemów i gatunków, które miałyby podlegać ochronie nie tylko ze względu na swoja wartość przyrodniczą, ale take stanowić przedmiot wielodyscyplinarnych badań o charakterze monitoringowym oraz tworzyć podstawy dla społeczno-gospodarczego rozwoju społeczności zamieszkujących rezerwaty biosfery i ich sąsiedztwo.
Konwencje, których postanowienia lub ustalenia konferencji stron obligują do wyznaczania obszarów chronionych:
Konwencja o różnorodności biologicznej (z 1992 roku)
Konwencja o obszarach wodno-błotnych mających znaczenie międzynarodowe, zwłaszcza jako środowisko życiowe ptactwa wodnego (Konwencja Ramsarska, z 1971 roku)
Konwencja w sprawie ochrony światowego dziedzictwa kulturalnego i naturalnego (Konwencja Paryska z 1972 roku)
Konwencja o ochronie środowiska morskiego obszaru Morza Bałtyckiego (Konwencja Helsińska z 1992 roku)
Światowa Komisja IUCN ds. Obszarów Chronionych (IUCN World Commission on Protected Areas - WCPA) definiuje następujące kategorie obszarów chronionych:
Ia - Ścisły rezerwat przyrody (Strict Nature Reserve)
Ib - Obszar naturalny (Wilderness Area)
II - Park narodowy (National Park)
III - Pomnik przyrody (Natural Monument)
IV - Obszar czynnej ochrony siedlisk i gatunków (Habitat/Species Management Area)
V - Obszar chronionego krajobrazu/morza (Protected Landscape/Seascape)
VI - Obszar czynnej ochrony zasobów przyrodniczych (Managed Resource Protected Area)
Demograficzne podstawy dwu kierunków rozwoju cywilizacji: ekskluzjonizm i inkluzjonizm
Wykładniczy” obraz wzrostu liczbowego populacji ludzkiej w systemie kulturowym
Adaptacyjny model wzrostu liczbowego populacji ludzkiej w systemie kulturowym
Wyszukiwarka