Mózg:
Zbud. Z istoty szarej i białej
Większość istoty szarej – warstwa pokrywająca półkule mózgu – kora mózgu
Kora amonalna, jj. podstawne – istota szara wewnątrz półkul – ściana komór bocznych
2% masy ciała, 20% zużycie tlenu – wrażliwy na niedotlenienie
Kora mózgu:
Grubość 2 – 4,5 mm; objętość 190 – 360 cm3
95% - neocortex, 5 % paleocortex
Neocortex – 6 warstw:
W. drobinowa lub brzeżna:
Na jej pow. Graniczna warstwa gleju zb. Z wypustek astrocytów
Oddziela oponę mięką od kory
Gł. Masa – tkanka
Kom. Cajala – poziome, wrzecionowate, małe, biegną równolegle do pow. kory
W. ziarnista zewnętrzna:
Kom. piramidalne małe i ziarniste
Aksony neuronów piramidalnych biegną ku istocie białej
W. piramidalna:
Ciała kom. średniej wielkości i kształt piramidy
Im głębiej tym większe
Aksony do istoty białej, dendryty do powierzchni kory
W. ziarnista wewnętrzna:
Małe kom. piramidalne o kom. ziarniste
Aksony i dendryty w większości do sąsiednich neuronów
Smuga poprzeczna zewnętrzna
W. zwojowa lub piramidowa wewnętrzna:
Ma duże kom. piramidalne, szczególnie liczne w zwoju środkowym przednim – kom. ruchowe Betza
Liczne , małe kom. ziarniste
Smuga poprzeczna wewnętrzna
W. kom. wielokształtnych:
Kom. wrzecionowate i pow. Niewielkie ko. Piramidalne
Liczba neuronów 1 półkuli ok. 7 -9 mld. Kom. glejowych 10x więcej, między neuronami ok. 1015 synaps
Najliczniejsze warstwy ziarniste (neurony)
1 i 6 – funkcja integracyjno – koordynująca
2 i 4 – funkcja odbierająco recepcyjna
3 i 5 – funkcja wysyłania impulsów
3, 5, 6 – wysyłają aksony dróg projekcyjnych do: rdzenia, wzgórza, j.czerwiennego, i innych jj.
2, 3, 4 – wysyłają drogi kojarzeniowe do ciał kom. leżących w pobliżu
Włókna spoidłowe – wypustki kom. 4
Móżdżek
2 półkule i robak
Półkule = kora(istota szara) + rdzeń (istota biała)
W rdzeniu jj. móżdżku (istota szara)
Kora móżdżku 3 warstwy:
W. drobinowa
Kom. gwiaździste małe:
Powierzchniowa cz. Kory
Ko. Wielowypustowe
Ciemne jądra i ciałka Nissla (tigroid – RE szorstkie – skupienie rybosomów i RNA)
Ich aksony tworzą liczne synapsy z kom zwojowymi
Kom. gwiaździste duże lub koszyczkowate:
Duże, liczne wypustki, wewnętrznie
Aksony początkowo równolegle do powierzchni, potem o 900 zgięcie i do kom zwojowych
Na wysokości kom. zwojowych liczne kolateralia owijając te kom na kształt koszyczka
W. zwojowa
Duże kom. nerwowe - kom zwojowe Purkinjego
Kształt gruszki
Cytoplazma bogata w tigroid i duże jasne jądra
Węższa część do warstwy drobinowej dendrytami
Rozgałęziają się obficie ok. 60 tys dendrytów sięgają do powierzchni kory
200 tys. synaps na 1 kom Purkinjego
Aksony od grubszych części przez w. ziarnistą do istoty białej móżdżku
W. ziarnista
Kom. ziarniste małe:
Najmniejsze kom. organizmu
Aksony do kom zwojowych kory
Kom. ziarniste duże (golgiego)
Także kom. poziome 2 biegunowe
W tej warstwie wiele bezkomórkowych przestrzeni z synapsami
Do móżdżku z rdzenia kręgowego włókna kiciaste – tw. Z kom. ziarnistymi i zwojowymi synapsy
Z jj. nerwu przedsionkowego włókna pnące tw. Synapsy z kom zwojowymi i kom. gwiaździstymi małymi
Rdzeń kręgowy
Istota szara
Parzyste zgrubienia: róg przedni ( ruchowy) i tylny (czuciowy) połączone częścią pośrednią
Między cz. Pośrednimi – spoidło szare ( w środku kanał środkowy)
Kanał środkowy:
Wysłany ependymą
Po urodzeniu zarasta tkanką glejową ( bez części ogonowej – komora końcowa)
Ependyma zawiera kom. macierzyste rdzenia kręgowego
W istocie szarej RK jest wiele zgrupowań kom. nn. – jj. RK – wydłużonych kolumn
Róg przedni:
6 jąder zawierających 2 rodz. Kom. : ruchowe i powrózkowate
Kom. ruchowe:
Duże, wielowypustowe, pęcherzykowate jj. i dużo tigroidu
Swoją osią układają się wzdłuż osi długiej rdzenia
Oddają długie, mielinowe aksony wychodzące w korzeniach przednich i dochodzące w nn. Rdzeniowych do mm. szkieletowych
Dużo kolateralii – 1 n. ruchowy 600 kk. Mm
Kk. Ruchowe prostowników bardziej ku przodowi, zginaczy ku tyłowy w rogach przednich
Kom. powrózkowate – małe, oddają liczne wł. kojarzeniowe łączące neurony różnych jj z różnych poziomów RK
Cz. Pośrednia istoty szarej – zgrupowanie kom tzw . j pośrednio – boczne – j. współczulne; średnia wielkość kom, obfity tigroid; zawiadują skurcz. Mm. gładkich naczyń, napinaczy włosów i wydzielaniem potu
W j. grzbietowo – brzeżnym rogu tylnego
Kom. nn. Średnie o zbitej strukturze cytoplazmy
Przekazują i modyfikują sygnały bólowe, cieplne i dotykowe
Cz. Tylna rogu tylnego
Istota galaretowata
Małe kom, wrzecionowate
Liczne wł. kojarzeniowe dla kom. nn. Rogu tylnego
Cz. Brzuszno – środkowa
Duże wielobiegunowe kom
Przenoszenie i modyfikacja info. O położeniu przestrzennym
Ich aksony do móżdżku
Istota biała
Wł. nn. Zmielizowane i bezosłonkowe
Podtrzymywane przez zrąb tkanki glejowej
Struktura przypomina nerw obwodowy
Wł. nerwowe układają się w drogi
Zstępujące: z kory mózgu, jj. podstawy i pnia mózgu
Wstępujące : z zwojów międzykręgowych do jw.
Własne, kojarzeniowe: z wł. czuciowych (róg tylny) ku wyższym poziomom