Tyflopedagogika
Klasyfikacja ONZ wad wzroku:
- Za ślepotę uznaję zupełny brak wzroku
- Ostrość wzroku nie przekraczającej jednej – dwudziestej ostrosci widzenia normalnego przy zastosowaniu szkieł korekcyjnych
- Ograniczenie pola widzenia zawarte w 20 stopniach kąta prostego – jest to tzw. Widzenie punktowe lub lunetowe
- Osoba ociemniała – jest to osoba która zachowała w swej pamięci resztki wrażeń wizualnych. Wśród nich mozna wyróżnić grupy takich osób:
1 ociemniali, którzy nagle stracili wzrok, pod wpływem np. wypadku, lub innego ciężkiego uszkodzenia wzroku,
2 szczątkowo widzący – osoby bez wzgledu na wiek, które maja bardzo dużą, ale nie całkowitą utratę wzroku, a wśród tych osób wyróżniamy osoby które odróżniają światło od ciemności, ale nie mogą poprawić swojego widzenia okularami. Drugą grupę osób stanowią osoby, które z odległości 1 metra odróżniają zarys danego obiektu lub osoby, natomiast 3 grupę osób stanowią osoby, które widzą i odbierają obraz jakby patrzyli przez dziurkę od klucza.
Przyczyny według Polskiego Związku Niewidomych to :
- wady wrodzone
- czynniki genetyczne
- uszkodzenia okołoporodowe
- choroby analizatora wzrokowego
- choroby zakaźne przebiegające z wysoką temperaturą
- zatrucia zwłaszcza alkoholem
- urazy różnego typu (mechaniczne, termiczne itp.)
- awitaminoza
- zmiany starcze
Klasyfikacja przyczyn głębokiej ślepoty według Rostowskiego:
- głębokie zapalenia rogówki, siatkówki spowodowane kiłą wrodzoną
- ubytek wrodzony tęczówki, siatkówki, rogówki, naczyniówki, nerwu wzrokowego,
- zaćma wrodzona, powstajaca w życiu płodowym wskutek zaburzeń rozwojowych
- zapalenie rzeżączkowe
- stany degeneracyjne różnych części oka
- zwyrodnienie barwnikowe siatkówki
- wady refrakcji (nieprawidłowy kat padania światła)
- inkubator w przypadku wcześniaków
- inne choroby jak np. cukrzyca, nadciśnienie
Teoria M. Grzegorzewskiej to tzw. Teoria Wikariatu, w mysl której sugerowała autorka że uszkodzony zmysł mozna kompensować wysublimowaniem pozostałych zmysłów. Z kolei inna teoria jąder i elementów rozsianych – głosiła że kompensacja winna odbywać się w obrębie zmysłu uszkodzonego, poprzez wykorzystanie tzw. Ośrodków zapasowych. Brak wzroku wpływa na dziecka bardzo niekorzystnie ponieważ:
- ogranicza myślenie abstrakcyjne,
- pojawiaja się u dziecka tzw. Tiki obronne, czyli postawy pełne gotowości
- występuje tzw. Atawizm u dzieci, czyli broni się oczy mimo braku wzroku, jest to spowodowane naturalnym mechanizmem obronnym człowieka
- dzieci niewidome wykazują chodzenie „kogucie”
- nie wystepuje mimika twarzy
- brak mozliwości naśladowczych
- brak kołysania rąk podczas chodzenia
- szybkie denerwowanie się dziecka
- słuch współpracuje z tzw. Hipotetycznym zmysłem przeszkód, który posiada cztery człony. (zmysłowy, emocjonalny, intelektualny, reakcja ruchowa). Człony te pomagają dziecku niewidomemu w funkcjonowaniu w codziennym zyciu.