Song of Song
Pieśn nad Pieśnami Salomona
Jedna z ksiąg dydaktycznych, powstała około IV wieku p.n.e.
Księga składa się z sześciu pieśni, opisujących miłość Oblubieńca i Oblubienicy (którzy nazywają się nawzajem Salomonem i Sulamitką) w formie ich dialogu, komentowanego przez chór. Oblubienica opowiada o tym, jak na wpół śpiąc czekała na przyjście ukochanego. Gdy usłyszała pukanie i miłosne słowa zachęty, udała, że szkoda jej znów ubierać się w suknię i brudzić umyte stopy. Gdy Oblubieniec włożył rękę przez otwór w drzwiach, by dotknąć jej ręki, ona podeszła do niego wkładając w gest podania dłoni całą swą miłość do niego. Jednak jej umiłowany źle ją zrozumiał i odszedł. Zaczęła go szukać, krzyczała w ciemność. Napotkana straż wzięła ją za uliczną prostytutkę, zaczęła ją bić, odarła z płaszcza i pokaleczyła. Zrozpaczona, prosiła jerozolimskie kobiety, by powiedziały jej ukochanemu o wielkości jej uczucia do niego. Oblubieniec w tym czasie zachwycał się urodą Oblubienicy. Na koniec stwierdził, że jest ona ideałem piękności, w utworze mówi: Cała piękna jesteś, przyjaciółko moja, i nie ma w tobie skazy. Pieśń trzecia przedstawiająca dzień wystawnego królewskiego wesela sprawia, że dwie początkowe pieśni mogą być postrzegane jako obraz narzeczeństwa. Oprócz wzajemnych zapewnień o miłości i zmysłowych porównań ukazany jest pewien rozwój bohaterów od przyjaźni i namiętności poprzez świąteczną ceremonię do prób i rozterek małżeńskich pieśni czwartej.
Interpretacje:
-naturalna – pieśni miłosne
-kultowo-mityczna – stosunek między bogiem a boginią
-alegoryczna – miłość Boga do narodu żydowskiego
-chrześcijańska – Chrystus to oblubieniec a oblubienica to każdy członek kościoła
W interpretacji w zakresie dziejów narodu wybranego można doszukać się mglistych analogii.
Proroctwa i powiązania z Nowym Testamentem. Izrael taki, jaki był wtedy marzeniem, Izrael proroczy. Staje się połączeniem pomiędzy Starym a Nowym Testamentem.
Przesłania w relacji Bóg – człowiek:
-nieograniczona miłość Boga do człowieka
-zmienne poczucie miłości człowieka do Boga, które wypełnia się wtedy gdy człowiek pozwala Bogu prowadzić się do nieba
-mimo licznych wątpliwości ze strony ludzi, Bóg nigdy nie zaprzestaje wierzyć w nawrócenie człowieka
Najbardziej mistyczną interpretacje spisał Bernard z Clarivaux w 86 homiliach.
Oblubieniec i oblubienica są przyrównywani do wielu symbolów biblijnych:
-Oblubieniec – król, pasterz
-Oblubienica – winnica
-motyw czekania na oblubieńca
Rola miłości w utworze to swoiste dwa „Hymny do miłości”, które mają odpowiedniki w listach apostolskich św. Pawła.
Kanoniczność wzbudzała:
-całkowicie niereligijna treść
-brak konkretów w treści przesłania
-wpływy literackie asyryjsko-babilońskie lub egipskie
-pewne fragmenty traktowano dosłownie i śpiewano w szynkach i gospodach starożytnego Izraela
Przez erotykę czytanie było ograniczone w kościołach chrześcijańskich, lecz dozwolone przez rabinów żydowskich.
W judaizmie Mojżesz ben Szem Tow z Leonu napisał mistyczną księgę Sefer-ha-Zohar, gdzie opisał Pieśn nad Pieśniami, wykorzystywane jest podczas żydowskiego święta Pesach.
W chrześcijaństwie opisuje metaforycznie idealną miłość Boga do ludzi.
Chętnie wykorzystywana w sztukach pięknych i muzyce