Nowe ruchy społeczne w Polsce

W Polsce nowe ruchy społeczne zaczęły powstawać w połowie lat 80. Najgłośniejsze wśród nich były: Wolność i Pokój, "Wolę Być", Pomarańczowa Alternatywa. Połowa lat 80. to również czas kształtowania się ruchu feministycznego i gejowskiego. Dla ruchu feministycznego przełomowy by przegląd filmów kobiecych w kinie "Kultura" wiosną 1986 roku, zaś środowiska gejowskie zaczęły organizować się w odpowiedzi na Akcję "Hiacynt" W okresie tym najważniejsze obszary konfrontacji z państwem dotyczyły przymusowego poboru do wojska oraz planowanych inwestycji w elektrownię jądrową w Żarnowcu.

Po roku 1989 nowe ruchy społeczne nie odgrywały wielkiej roli w polskiej polityce. Walczyły wówczas o prawo do odmowy służby w wojsku (broniąc m.in. uwięzionego za to Romana Gałuszki) oraz o rezygnację z budowy zapory w Czorsztynie i odcinka autostrady A4 przez Górę Św. Anny. Część ruchu feministycznego walczyła o referendum w sprawie planowanego zakazu aborcji. Klęska w tych sprawach osłabiła na wiele lat ruchy społeczne.

Nowe ruchy społeczne zaczęły odżywać w Polsce po roku 2000. Znakiem tego była pierwsza Manifa (2000), konflikt o marsze równości w Warszawie, Krakowie i Poznaniu (2004-2005), który zmobilizował wiele osób do poparcia postulatów tych ruchów^[1] oraz konflikt dotyczący budowy obwodnicy Augustowa, która miała przechodzić przez dolinę Rospudy (2007).