URBAN to Inicjatywa Wspólnotowa, której celem jest rozwój społeczny i ekonomiczny miast oraz dzielnic znajdujących się w kryzysie oraz wsparcie rozwoju obszarów miejskich.

Program URBAN II oparto na wytycznych Komisji Europejskiej i w ramach tego programu realizowano innowacyjne modele rozwojowe. Modele rozwoju wykorzystane w URBAN II na celu miały ekonomiczną i społeczną odnowę obszarów zdegradowanych.

INTERREG – celem tej inicjatywy wspólnotowej, dofinansowanej ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego jest wsparcie współpracy transgranicznej, międzynarodowej, a nawet między poszczególnymi regionami. Unia Europejska w tej kwestii nie zamyka się tylko we własnych granicach. Zasięg INTERREG wychodzi poza granice krajów wspólnoty.

EQUAL - Inicjatywa Wspólnotowa realizowana jest od 2001 r. we wszystkich krajach Unii Europejskiej. Zadaniem głównym Inicjatywy jest zapewnienie lepszych miejsc pracy i szerokiego dostępu do nich. Program czuwa również nad testami oraz popieraniem nowych sposobów zwalczania różnych form dyskryminacji i różnic na rynku pracy, spowodowanej różnicą płci, rasy, pochodzenia etnicznego,

LEADER+ to inicjatywa wspólnotowa bezzwrotnej pomocy z Unii Europejskiej. Pomoc przeznaczona jest dla współpracujących ze sobą lokalnie partnerów. Można otrzymać pieniądze na start. Beneficjenci uczestniczący w programie otrzymują pomoc w wyniku zgłaszania przez nich projektów rozwoju na obszarach wiejskich. I etap 1991-1994. II etap 1994-1999, III etap 2000-2006.

EFRR powstał w 1975 roku.

W ramach pakietu Delorsa określono m.in. górną granicę dochodów budżetowych Wspólnot (1,2% PKB krajów członkowskich) oraz wprowadzono czwarte źródło dochodów – jednolite opodatkowanie PKB członków Wspólnot.

Na mocy Traktatu z Maastricht utworzono m.in. Fundusz Spójności oraz Komitet Regionów.

PHARE-program pomocy dla państw kandydujących do UE, od 1989 do 2007.

IPA- Od 2007 roku. Jest to instrument finansowy będący zastępstwem unijnych programów i środków pomocowych wobec krajów kandydujących lub potencjalnych kandydatów.

SAPARD-unijny program finansowego wspierania programów dostosowania rolnictwa do gospodarki rynkowej w krajach oczekujących na wstęp do UE. Od 1999.

ISPA- Instrument Przedakcesyjnej Polityki Strukturalnej.