Makroskopowe rozpoznawanie frakcji i grup granulometrycznych wg.norm gleboznawczych.
1.Podstawowe pojęcia.
2. Podział materiału mineralnego na frakcje wg. kryteriów obowiązujących w Polsce
3.Charakterystyka frakcji granulometrycznych.
4. Podział utworów glebowych na grupy i podgrupy granulometryczne wg. kryteriów w Polsce.
5.Charakterystyka grup granulometrycznych
FRAKCJE GRANULOMETRYCZNE GLEB
| Grupa frakcji | Średnica frakcji w mm |
|---|---|
| Części szkieletowe | Kamienie >20 |
Żwir: -gruby 20-10 -drobny 10-1 |
|
| Części ziarniste | Piasek: -gruby 1,0-0,5 -średni 1,0-0,25 -drobny 0,25-0,1 |
Pył: -gruby 0,1-0,02 -drobny 0,05-0,02 |
|
Części spławialne: -Ił pyłowy gruby 0,02-0,006 -ił pyłowy drobny 0,006-0,0,002 -ił koloidalny <0.002 |
PODZIAŁ UTWORÓW GLEBOWYCH DLA GRUP I PODGRUP GLANUROMETRYCZNYCH
Grupy: -podgrupy granulometryczne(symbole) |
Cześci szkieletowe >0,1mm | Piasek 1,0-0,1mm |
Pył 0,1-0,002 |
Cześć spływialne <0,02mm |
|---|---|---|---|---|
Piasek: -piasek luźny (pl); -piasek luźny pylasty (plp); -piasek słabo gliniasty (psg); -piasek słabo gliniasty pylasty(psgp); -piasek gliniasty lekki (pgl); -piasek gliniasty lekki pylasty (pglp); -piasek gliniasty mocny(pgm); -piasek gliniasty mocny pylasty (pgmp) |
|
70-100 55-74 65-94 50-68 60-89 45-63 55-84 40-55 |
0-25 26-40 0-25 26-40 0-25 26-40 0-25 26-40 |
0-5 0-5 6-10 6-10 11-15 11-15 16-20 16-20 |
Gliny: -glina piaszczysta (gp); -glina piaszczysta pylasta (gpp); -glina lekka (gl); -glina lekka pylasta (glp); -glina średnia (gs); -glina średnia pylasta (gsp); -glina ciężka (gc); -glina cięzka pylasta (gcp); -glina bardzo ciężka (gbc) |
50-79 35-53 40-74 25-48 25-64 10-38 10-49 10-24 10-24 |
0-25 26-40 0-25 26-40 0-25 26-40 0-24 25-39 0-14 |
21-25 21-25 26-35 26-35 36-50 36-50 51-75 51-65 76-90 |
|
Iły: -ił (i); -Ił pylasty (ip) |
0-9 0-9 |
25-49 0-14 |
67-100 51-75 |
|
Pyły: -pył piaszczysty (płp); -pył zwykły (płz); -pył gliniasty (płg); -pył ilasty (płi) |
25-59 0-24 0-38 0-23 |
41-75 56-100 41-79 41-64 |
0-20 0-20 21-35 36-50 |
| Grupa granulometryczna | Określenie na podstawie obserwacji | Zachowanie się w stanie |
|---|---|---|
| Suchym | ||
| Żwir piaszczysty (ip) | Przewaga częsci żwirowych, cześci spłąwialnych brak lub bardzo mało | Utwór sypki |
| Żwir gliniasty (żg) | Przewaga części żwirowych, znaczna domieszka części spłąwialnych | Tworzy bryły scementowane częściami spławialnymi , wymaga wysiłku do ich złamania w ręku |
| Piasek luźny | Widoczne tylko części piasku | Utwór sypki, przy rozcieraniu szorstki, w porach skóry nie pozostają cząstki |
| Piasek słabo gliniasty (ps) | Widoczne części piaszczyste z bardzo niewielką ilością częsci drobniejszych | Sypki,przy rozcieraniu szorstki, w porach skóry zostaje niewielka ilość cześci spłąwialnych |
Piasek glinaisty lekki ( pgl) |
Drobne widoczne części piaszczyste i spławialne | Przy rozcieraniu wyczuwalna przewaga piasku, ale występują agregaty które rozpadają się przy lekkim nacisku, w porach zostają części spławialne |
| Piasek gliniasty mocny (pgm) | Widoczna przewaga częsci piaszczystych lecz dośc dużo cześci drobniejszych | Przy rozcieraniu wyczuwa się przewagę piasku, ale tak że części spławialnych , które pozostają w porach skóry tworzy drobne agregaty rozpadające się przy lekkim nacisku |
| Glina lekka (gl) | Wyraźnie widoczne ziarenka piasku na tle drobnego proszku | Przy rozcieraniu wyczuwa się ziarenka piasku, agregaty kruszą się pod małym naciskiem i rozpadają na drobniejsze agregaty ostrokrawędziste |
| Glina średnia (gs) | Jeszcze widoczne ziarenka piasku na tle drobnego proszku | Tworzy twarde agregaty,ostrokrawędziste, rozpadające się przy dość silnym nacisku, przy rozcieraniu wyczuwa się małą szorstkość, brudzi palce |
| Glina ciężka (gc) | Na tle gliniastej masy widoczne nieliczne ziarenka | Tworzy agregaty bardzo twarde i zbite,ostrokrawędziste, silniejszy nacisk kruszy je na drobniejsze odłamki, brudzi palce |
| Ił (i) | Jednolita, drobnoziarnista masa, ziarenka piasku zupełnie niewidoczne, powierzchnia łupliwości prawie gładka | Bardzo twardy i zbity, rozpada się pod bardzo silnym naciskiem na agregaty ostrokrawędziste, przy rozcieraniu śliski, nie wyczuwa się piasku, brudzi palce |
| Pył zwykły (płz) | Jednolita,drobnoziarnista masa, ziarenka piasku prawie niewidoczne, powierzchnia przełomu matowa | Sypki lub w postaci agregatów, które łatwo się kruszą przy nacisku, przy rozcieraniu wyczuwalne ziarenka piasku, wrażenie suchej mąki |