Elementy sytemu kursu walutowego! (6):
pieniądz lub jednostka walutowa pełniąca funkcję podstawy systemy, czyli oficjalny denominator systemu kursów walutowych
technika wyznaczania kursów walutowych w stosunku do denominatora i walut trzecich. W tym punkcie określone są również marże wahań, czyli dopuszczalna rozpiętość różnic kursowych, oraz sposoby określania punktów interwencyjnych
interwencje walutowe, a więc okreslenie czy są to interwencje obligatoryjny, czy nieobligatoryjne, kto będzie przeprowadzał te interwencje, oraz określenie waluty interwencji (80% USD)
waluta rezerwowa, określenie waluty pełniącej funkcje głównego aktywu rezerwowego. Głównymi walutami wykorzystywanymi jako aktywa rezerwowe są USD i Euro (regionalne aktywo rezerwowe. koncentracja wykorzystanie Euro w Europie i w krajach afrykańskich przede wszystkim byłych koloniach francuskich.)
zasady przeprowadzania korekt kursów walutowych (dewaluacji i rewaluacji)
współpraca Banków Centralnych w zakresie polityki kursowej
Ad. 1)
Denominatory:
USD
Euro
SDR (kraje Półwyspu Arabskiego, do czasu kiedy utworzą Unię Walutową, prawdopodobnie SDR będzie podstawą walutową)
Ad.2)
Podstawą techniką jest wyznaczania marz wahań przy pomocy punktów interwencyjnych wokół kursu centralnego, a więc dopuszczalna marżę zmian kursów i waluty zmieniają swoją wartość w granicach tych marż. Marże mogą być symetryczne, bądź niesymetryczne. Polska od 2000 r. nie ma oficjalnego denominatora, oraz marż wahań – stosuje kurs płynny.
Ad.3)
W krajach które stosują stałe kursy walutowe interwencje są obligatoryjne. Przykładem jest Europejski System Kursowy II (ERMII). Państwa stosujące kurs płynny, nie powinny interwnciwać na rynku walutowym. Natomiast kraje stosujące, tzw. „brudny floating” mogą ale nie muszą używać interwencji walutowych.
Ad.5)
Korekty takie mogą być podejmowane jako autonomiczne decyzje krajowych władz monetarnych. Zmiany kursów muszą być uzgadniane bilateralnie lub w ramach porozumień międzynarodowych.
Trzy rodzaje reżimów kursowych:
kursy sztywne (hard peg)
kursy stałe z ograniczoną elastycznością (soft peg)
kursy płynne (floating)
Kursy sztywne:
currency board (izba walutowa) – polega na tym, że kraje które wprowadzają wymienialność swojej waluty i mają słabo rozwinięty runek finansowy, decydują się na związanie swojej waluty z walutą dominującą, albo walutą odniesienia i wprowadzają wymienialność własnej waluty poprzez tą walutę dominującą. Cechą charakterystyczną cureency board jest, że kraje stosujące ten reżim kursowy tracą możliwość prowadzenia autonomicznej polityki walutowej. Kolejną cechą jest to, że kraje stosujące tą technikę kursową koordynują politykę pieniężną z polityką kraju emitującą walutę dominującą. Dla wielu małych krajów, relatywnie słabo rozwiniętych mających kłopoty ze stabilizacją finansową currency board jest wygodną formą pokonania tych niedogodności rozwojowych, oraz import wiarygodności finansowej z kraju emitującego walutę dominującą.
Kurs ten wykorzystywany jest przede wszystkim kraje bałtyckie i bałkańskie (Euro),
dla reszty świata USD.
kurs bez marż wahań, najczęściej w ramach porozumień walutowych. [frank CVA]
Kursy stałe:
kursy stałe z marżami wahań
kurs pełzający (crawling peg) – najczęściej pełzające parytety używane są przez kraje, które charakteryzują się wyższą stopą inflacji niż główni partnerzy handlowi. Polega on na comiesięcznej lub cokwartalnej dewaluacji waluty krajowej do denominatora, bądź specjalnie utworzonego wskaźnika.
target zones – jest to porozumienie zawarte przez dwa lub więcej państw, które ustalają w wersji miękkiej poufne marże wahań i zobowiązują się do utrzymywania swych walut w określonych marżach. W wersji twardej marże podawane są do publicznej wiadomości.
Były one powszechnie używane w Europejskim Systemie Walutowym w latach ’90.
Trzy kategorie kursów płynnych:
kurs niezależny płynny – polegana na tym, że nie ma marż wahań i władze monetarne nie powinny
kurs płynny kierowany (brudny floating) – polega na tym, że władze monetarne ustalają nieopublikowane marże wahań i starają się bronić zmian kursów w tych marżach.
Marże mogą być zmieniane bez publikacji.
kurs zbiorowy płynny (block floating) – był on stosowany w UE w latach ’70, ’80 i ’90. Polega on an dywersyfikacji szerokości marż wahań, między walutami należącymi do porozumienia regionalnego, a szerokością marz wahań w stosunku do walut trzecich.
Węższe marże przeznaczone są dla walut należących do porozumienia.
Nowa klasyfikacja wg. MFW (od 2009/2010):
hard peg – pozostały takie same + porozumienia wykluczające używanie własnej waluty
soft peg
floating – zmieniono starą klasyfikację, gdzie mieliśmy dwa rodzaej kursów walutowych tzn. kurs niezależny płynny, oraz kierowany płynny, na kurs płynny, oraz kurs wolny płynny (free floating)
Wady i zalety kursów stałych i płynnych
Zalety kursów stałych:
kursy stałe ograniczają ryzyko kursowe, a więc stabilizują warunki handlu
stabilizacja przepływów kapitałowych, w normalnych warunkach ekonomicznych i przy stabilnym dyferencjale stóp procentowych. Przepływy kapitałów są pobudzane najczęściej przez następujące przyczyny: wzrost ryzyka kraju; dyferencjał stóp procentowych (jeżeli wzrasta różnica pomiędzy podstawowymi stopami w kraju i za granicą pobudza to przepływy kapitałów); zmiany kursu walutowego.
Wady kursów stałych:
niebezpieczeństwo kryzysów walutowych – wyższej inflacji w jednym kraju nie towarzyszyła deprecjacja lub aprecjacja waluty
wysokie koszty interwencji walutowych
ograniczenia nakładane na krajową politykę monetarną – utrudnianie zakładanych planów pieniężnych