Rodzaje pomocy psychologicznej

Kodeks etyczno-zawodowy psychologa mówi, że „...naczelną wartością dla psychologa jest dobro drugiego człowieka. Celem jego działalności profesjonalnej jest niesienie pomocy innej osobie w rozwiązywaniu trudności życiowych i osiąganiu lepszej jakości życia na drodze rozwoju indywidualnych możliwości oraz ulepszaniu kontaktów międzyludzkich.” Pomoc niesiona przez psychologów może mieć różne formy i może być skierowana do każdego. Formą pomocy psychologicznej skierowaną do najszerszej grupy osób jest promocja zdrowia. Jest to działanie skierowane do osób zdrowych, mające na celu utrzymanie, umocnienie i rozwój (poprawę) zdrowia, np. treningi i warsztaty psychoedukacyjne mające na celu uczenie takich umiejętności jak nawiązywanie i utrzymywanie relacji z innymi, radzenie sobie ze stresem, rozwiązywanie konfliktów. Profilaktyka (prewencja) to zapobieganie występowaniu zaburzeń poprzez minimalizowanie zagrożeń i wzmacnianie czynników pozytywnych. Jest skierowana do osób, które są narażone na pojawienie się problemów ze zdrowiem fizycznym, psychicznym lub w kontaktach społecznych. Poradnictwo psychologiczne to forma pomocy osobom zdrowym przeżywającym trudności w przystosowaniu (np. związane z emigracją) lub naturalne kryzysy (np. dorastanie, starzenie się). Zadaniem psychologa jest pomoc w określeniu problemu i znalezieniu sposobu jego rozwiązania, głównie poprzez odkrycie i wykorzystanie „drzemiących” w kliencie możliwości . Najcześciej odbywa się w formie kilku konsultacji z psychologiem. Interwencja kryzysowa to pomoc skierowana do osób, które przeżywają trudną sytuację, często nagłą, i nie mogą sobie z tą sytuacją poradzić bez pomocy z zewnątrz (np. przemoc w rodzinie, katastrofy naturalne). Pomoc ta ma umożliwić osobie przeżywającej kryzys samodzielne poradzenie sobie z nim, przywrócić moc. Może mieć charakter pomocy psychologicznej, medycznej, materialnej, finansowej lub prawnej. Psychoterapia, dosłownie „leczenie duszy” to zbiór technik leczących lub pomagających leczyć rozmaite problemy natury psychologicznej. Wspólną cechą wszystkich tych technik jest kontakt międzyludzki, w odróżnieniu od leczenia czysto medycznego. Można wyróżnić psychoterapię indywidualną, grupową (np. terapia uzależnień), psychoterapię małżeństw (par) i rodzin. Doradztwo zawodowe to pomoc polegająca na udzieleniu indywidualnej porady dotyczącej wyboru typu szkoły, kierunku kształcenia, zatrudnienia, przekwalifikowywania się lub ponownego zatrudnienia w przypadku utraty pracy. Grupa wsparcia (grupa samopomocowa, grupa wzajemnej pomocy) jest tworzona przez osoby połączone wspólnym problemem i chęcią radzenia sobie z nim. Może, lecz nie musi, być prowadzona przez psychologa. Psychologowie są nierzadko myleni z innymi specjalistami, takimi jak psychiatrzy, czy psychoterapeuci. Psychiatra jest lekarzem medycyny i posiada ogólną wiedzę lekarską oraz specjalistyczną wiedzę w zakresie psychiatrii, często nie posiada jednak wiedzy psychologicznej. Jako lekarz może stosować leczenie farmakologiczne, czyli przepisywać leki, czego nie może robić psycholog. Psychiatra i psycholog często współpracują ze sobą. Zarówno lekarz psychiatra, jak i psycholog mogą zajmować się psychoterapią i po przejściu odpowiednich szkoleń posługiwać się tytułem psychoterapeuty. Psychoterapeuta to osoba, która ukończyła studia medyczne, społeczne lub humanistyczne oraz szkolenie z zakresu psychoterapii. Tradycyjną metodą pracy psychologa jest rozmowa z klientem twarzą w twarz. Obecnie coraz popularniejsze stają się konsultacje telefoniczne lub za pośrednictwem internetu.