ETYKA
1 zajęcia.
Na następne zajęcia proszę o przeczytanie:
KEL art. 12 - 29
Ust. o zaw. lekarza...rozdz. 5
Europejska Konwencja Bioetyczna rozdz. II
Ust. psychiatryczna
"Świadoma zgoda"
http://medlaw.haifa.ac.il/index/main/4/InformedPolish.pdf
Cazusy:
Bogusławy Ł.
Tatiany Tarasoff
2 zajęcia.
Po drugie - te pytania egzaminacyjne to mniej lub bardziej przeszłość
Po trzecie, czwarte i piąte to
TEMATY do omówienia na zajęciach i literatura:
1. Temat: Moralne problemy w psychiatrii.
Problemy: Ochrona autonomii pacjentów z zaburzeniami psychicznymi.
Zgoda, przymus, usprawiedliwiony paternalizm, tajemnica lekarska.
Problem zagrożenia ze strony osób z zaburzeniami psychicznymi.
Interpretacja obowiązującego prawodawstwa.
Analiza casusów: casus Tatiany Tarasoff
Literatura:
• Deklaracja Hawajska. Dokument przyjęty przez Światową Federację Psychiatryczną 7 października 1997 roku, w: K. Szewczyk, Etyka i deontologia lekarska, PAU, Kraków 1994.
• Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994r. o ochronie zdrowia psychicznego. Test jednolity. (Dz. U. z dnia 20 października 1994 r.). Data modyfikacji: 29 lipca 2005 r.
• Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 23 sierpnia 1995 r. w sprawie sposobu stosowania przymusu bezpośredniego. (Dz. U. z dnia 8 września 1995 r.)
• A. Kołodziej, Stopień autonomii woli pacjenta na tle ustawy o zawodzie lekarza i ustawy o ochronie zdrowia psychicznego, w: „Prawo i Medycyna” nr.11 (vol. 4) 2002
Tutaj ważny jest art.3 punkt 4) ustawy psychiatrycznej dotyczący definicji kompetencji
poza tym:
Art. 12 - dobro pacjenta
Art 18 - przymus bezpośredni
Art. 21 - przymus badań
Art 23 - przymus hospitalizacji w trybie nagłym
Art 29 - przymus hospitalizacji w trybie wnioskowym
2 Temat: Tajemnica lekarska. Definicja, zakres.
Problemy: Konflikt obowiązków: zachowania tajemnicy lekarskiej czy prawny i moralny obowiązek zawiadomienia o czynach zabronionych prawem.
Co ma nadrzędne znaczenie: dobro prywatne czy interes publiczny?
Literatura:
• Ustawa o zawodach lekarza...Art. 40.
• KEL, rozdz. Tajemnica Lekarska, art. 23 - 32
• Nowelizacja ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie oraz innych niektórych ustaw, 1 sierpnia 2010 r., Dz. U. Nr 125, poz. 842, art. 12
• Odpowiednie artykuły Kodeksu cywilnego, Kodeksu karnego, Kodeksu postępowania karnego (wszystkie dokumenty dostępne w internecie):
Bezprawne naruszenie tajemnicy lekarskiej:
Art. 266 par.1 K.k.
Art. 488 K.c.
Ustawa o ochronie danych osobowych 1997
Obowiązek denuncjacji:
Art. 304 par.1 i 2 K.p.k.
Art. 240 K.k.
• Tajemnica psychiatryczna:
Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994r. o ochronie zdrowia psychicznego. Test jednolity. (Dz. U. z dnia 20 października 1994 r.). Data modyfikacji: 29 lipca 2005 r.
Rozdz. 6 Ochrona Tajemnicy, Art. 50, 51, 52
• Tajemnica lekarska dotycząca zakażonych/chorych chorobami przenoszonymi drogą płciową:
Ustawa o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych...2008
Art. 26, 27, 41.
• Teresa Dukiet-Nagórska, Lekarski obowiązek współdziałania z organami ścigania a tajemnica lekarska., „Prawo i Medycyna” 12, (vol. 4), 2002
• Anna Augustynowicz, Tajemnica zawodowa lekarza a współdziałanie z organami ścigania”, „Prawo i Medycyna” 4/2008 (33, vol.10)
• Tadeusz Maria Zielonka, Tajemnica lekarska – święta powinność czy przestarzały wymóg?, „Prawo i Medycyna” 4, (vol.1), 1999
• . E. Zielińska (red.), Ustawa o zawodach lekarza i lekarza dentysty. Komentarz, Warszawa 2008r., s 562-585
• Rafał Kubiak, Aspekty prawne w codziennej praktyce lekarskiej, „Praktyka Kliniczna – Pediatria – Wydanie Specjalne 3/2009
3. Temat: Moralne i prawne zagadnienia stosowania przymusu wobec osób będącymi zagrożeniem dla zdrowia publicznego – choroby zakaźne.
Problemy: Moralny problem konfliktu między poszanowaniem prawa do samostanowienia a bezpieczeństwem publicznym. Społeczna zasada całości, stanowisko liberalne, pojęcie wyższej konieczności.
Moralna problematyka HIV/AIDS .
Zasady postępowania wobec osób będącymi nosicielami (lub będącymi podejrzewanymi o nosicielstwo) HIV i chorymi na AIDS.
Literatura:
• Ustawa o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, 2008
(def. przymusu administracyjnego, rodzaje tych przymusów, a w szczególności badań diagnostycznych w kierunku HIV i leczenia)
http://www.abc.com.pl/serwis/du/2008/1570.htm
o Stanowisko Naczelnej Rady Lekarskiej w sprawie postępowania lekarza przy zalecaniu testu wykrywającego zakażenie HIV. (Panaceum 2/13 1992)
o D. Rogowska-Szadkowska: Postępowanie po kontakcie z HIV. Profilaktyka poekspozycyjna., marzec 2007, Krajowe Centrum Ds. AIDS
• Krajowe Centrum ds. AIDS – www.aids.gov.pl/
• M. Wałachowska, Obowiązek lekarza-stomatologa leczenia osób zakażonych wirusem HIV i chorych na AIDS w systemie prawnym USA, w: „Prawo i Medycyna” 11, (vol. 4), 2002
No poza tym
K. szewczyk: Bioetyka. Medycyna na granicach życia, rozdz.II, 2,3,4
jakby państwo zechcieli zajrzeć do tego Kodeksu karnego, to zastosowanie do omawianych problemów ma jeszcze:
art. 160 i art.26 (stan wyższej konieczności)
3 zajęcia.
Opieka paliatywna.
4 zajęcia.
I Eutanazja
Ustawa holenderska, Nowy Oregon, argumenty za i przeciw
http://www.switaj.eu/news.php?readmore=46
II Temat: Etyka transplantacji.
Problemy: Transplantologia jako społecznie wrażliwa specjalizacja medyczna.
Pobieranie narządów ex vivo. Etyczne uzgodnienie z podstawowym moralnym nakazem lekarskim. Rozszerzona zasada całości.
Charakter zgody na pobranie narządu w celu przeszczepienia.
Etyczna ocena „rodzinnego dawstwa” nerek – stanowisko J. Bogusza.
Handel nerkami.
Problemy: Definicja śmierci jako dyskurs społeczny.
Pobieranie narządów ex mortuo - Modele pozyskiwania narządów. Zgoda na dawstwo narządów: wyrażona i domniemana.
Moralne problemy alokacji narządów.
Konsekwencje dla kultury – neokanibalizm medyczny.
http://www.poltransplant.org.pl/
Literatura:
o Ustawa z dnia 1 lipca 2005 r. o pobieraniu, przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów. (Dz. U. z dnia 6 września 2005 r.). http://www.uniatransplantacyjna.pl/index.php?option=com_content&task=view&id=46&Itemid=91
Zmiana ustawy 2009
o Kryteria i sposób stwierdzenia trwałego i nieodwracalnego ustania czynności mózgu ustalone przez specjalistów z dziedzin medycyny: anestezjologii i intensywnej terapii, neurologii, neurochirurgii oraz medycyny sądowej – dokument zamieszczony jako załącznik do wydanego 18 kwietnia 2007 r. przez Ministra Zdrowia
• J. Bogusz, Przeszczepianie nerki ze zwłok czy od żyjącego dawcy? „Przegląd Lekarski” 1989, nr 9, t. 46
• M. Nowacka, Etyka a transplantacje, PWN, Warszawa2003 r.
. Peter Singer, O życiu i śmierci. Upadek etyki tradycyjnej, Warszawa 1997.
Cz.I, rozdz. 2 "Jak na nowo zdefiniować śmierć"
• A. Szczęsna „Wokół medycznej definicji śmierci”. w: Umierać bez lęku. red. M. Gałuszka, K. Szewczyk, Warszawa 1994.
Rafał Kubiak, Prawo medyczne, Wa 2010, rozdz.IX "Warunki prawne przeszczepiania komórek, tkanek i narządów"
5 zajęcia.
Na następnych zajęciach temat: Eksperyment medyczny.
Dziedzina bardzo zbiurokratyzowana plus rozległa literatura.
Patrz załącznik
Na ćwiczeniach będziemy omawiać głównie w oparciu o
1. Deklaracja Helsińska 2000r plus noty wyjaśniające w sprawie stosowania placebo
2. Ustawa o zawodach lekarza.....rozdz. 4
3.KEL rozdz. II, II b,c
4. Konstytucja RZ art. 39
5.Europejska Konwencja Bioetyczna rozdz. V
6.Zasady Dobrej Praktyki Klinicznej