Prokaryota – są to małe, jednokomórkowe organizmy, o wymiarach najczęściej 0,5-5,0 um. Posiadają różnorodne kształty, które są cechą genetyczną danego gatunku:
o kształtach :
kulistych - zaliczamy do nich: ziarniaki pojedyncze (Micrococcus), dwoinki ( Diplococcus) lub paciorkowce (Streptococcus)
cylindrycznych – zaliczamy do nich: pałeczki (Bacterium), laseczki (Bacillus), maczugowce (Corynebacterium), wrzecionowce (Fusobacterium) oraz prątki (Mycobakterium)
spiralnych – zaliczamy do nich: przecinkowce (Vibrio), śrubowce (Spiryllum), krętki (Spirochaeta-Borelia)
Wirusy różnią się od mikroorganizmów następującymi właściwościami:
1. Zawierają one tylko jeden rodzaj kwasów nukleinowych — albo RNA, albo DNA.
2. Kwas nukleinowy jest niezbędny, choć niewystarczający do ich namnażania (reprodukcji).
3. Są one niezdolne do reprodukcji poza żywą komórką. Tak więc wirusy nie są niezależnymi organizmami, lecz potrzebują do namnażania żywych komórek.
Budowa wirusów. Każda cząstka wirusowa — wirion składa się z kwasu nukleinowego (DNA lub RNA) pokrytego białkowym płaszczem zwanym kapsydem. Kwas nukleinowy wraz z kapsydem nazywa się nukleokapsydem i może być nagi albo pokryty osłonką.
DNA – wirusy zawierające go w wirionie to tzw. wirusy DNA:
jednoniciowy (ssDNA);
dwuniciowy (dsDNA).
RNA – wirusy zawierające go w wirionie to tzw. wirusy RNA:
jednoniciowy;
polarności dodatniej – może pełnić funkcje mRNA kodującego białka;
o polarności ujemnej – RNA musi być najpierw przepisany na mRNA;
dwuniciowy.
???? – nie wiem
Gram dodatnie i ujemne
Gram ujemne:
- lipo polisacharydy, lipidy, jony Ca2+ (warstwa plastyczna)
- mureina (warstwa sztywna)
- błona cytoplazmatyczna
- cytoplazma
Bakterie gram ujemnych
pałeczki z rodzaju Brucella
pałeczki z rodzaju Salmonella
pałeczki z rodzaju Shigella
pałeczka okrężnicy (Escherichia coli)
Gram dodatnie:
- polisacharydy, kwasy tejchonowe, kwasy tejchouronowe, kwasy lipotejchonowe (warstwa plastyczna)
- mureina (warstwa sztywna)
- błona cytoplazmatyczna
- cytoplazma
Bakterie gram dodatnich
gronkowce (Staphylococcus)
paciorkowce (Streptococcus)
laseczka tężca (Clostridum tetani)
laseczka wąglika (Bacillus anthracis)
Przetrwalniki
Wytwarzane przez bakterie gram + . Proces tworzenia się przetrwalników (sporulacja), przebiega w kliku etapach:
- odwodnienie i zagęszczenie się cytoplazmy wokół nukleoidu
- tworzenie się błony cytoplazmatycznej i warstwy peptydoglikanowej
- ustanie procesów metabolicznych w przetrwalniku
- uwolnienie się przetrwalnika z komórki
- przejście przetrwalnika w stan uśpienia
- germinacja
Grzyby jako org eukariotyczne
- organizmy eukariotyczne
- chemoheterotrofy – wydzielające enzymy do środowiska
( trawienie zewnątrzkomórkowe) – rozkładające złożone składniki odżywcze w
proste, wchłanianie przez błonę cytoplazmatyczną, cząsteczki
- rozmnażanie płciowe ( mitoza) i bezpłciowe ( pączkowanie, fragmentacja grzybni ,strzępka, podział, wytwarzanie zarodników, sporangiospory)
- nie posiadające rzęsek, chloroplastów
- posiadają ścianę komórkową ( celuloza ,chityna , inne polisacharydy)
Omówić pleśnie
Pleśnie – potoczna nazwa saprofitycznych grzybów z różnych grup systematycznych
Pleśni używa się w procesach produkcji alkoholu etylowego, w browarnictwie, winiarstwie,
serowarstwie czy piekarnictwie.
Pleśnie stosuje się też do produkcji antybiotyków, np. penicyliny. Wyrabia się z nich też środki czyszczące.
Strzępki pleśni wytwarzają mykotoksyny, będące substancjami rakotwórczymi
Przykłady sporangium i sporangiosporów
Sporangium – zarodnia
Sporangispory - zarodniki sporangialne
Przykłady bakteri bez i tlenowych
Bakterie beztlenowe
- Ziarniaki Gram-dodatnie: Peptococcus, Peptostreptococcus, Sarcina
- Ziarniaki Gram-ujemne: Veilonella;
- Pałeczki Gram-ujemne nieprzetrwalnikujace: Bacteroides, Porphyromonas, Prevotella, Fusobacterium, Leptotrichia;
- Pałeczki Gram-dodatnie nieprzetrwalnikujące: Actinomyces, Propionibacterium, Eubacterium, Lactobacillus, Bifidobacterium, Mobiluncus;
- Pałeczki Gram-dodatnie przetrwalnikujace (laseczki): Clostridium;
Bakterie tlenowe
- Pałeczki Gram-ujemne: Nitrosomonas
- Gram-ujemne: Nitrosococcus
- Pałeczki Gram-ujemne: Nitrobacter
Trzeba dopisać resztę – komentarz
Drobnoustroje mezofile (mezofile – obojętnolubne) – to drobnoustroje rozwijające się w temperaturach umiarkowanych. Ich optymalna temperatura wzrostu mieści się zazwyczaj w zakresie od 20 do 45ºC. Wśród mezofili wyróżniamy organizmy saprofityczne i większość gatunków chorobotwórczych dla człowieka np. Salmonella sp., Staphylococcus aureus.
Drobnoustroje psychrofilne (psychrofile – zimnolubne) – to mikroorganizmy rosnące już w temperaturach od 0ºC, o temperaturze optymalnej nie wyższej niż 15ºC i maksymalnej - 20ºC. Wzrost mikroorganizmów psychrofilnych w niskich temperaturach jest uwarunkowany aktywnością enzymów katalizujących reakcje metaboliczne w tych temperaturach. Psychrofile znalazły dobre warunki do rozwoju w regionach podbiegunowych, szczytach gór, jeziorach, morzach i oceanach strefy umiarkowanej. Do tej grupy mikroorganizmów zaliczamy gatunki bakterii należące do rodzajów: Alcaligenes, Bacillus, Psudomonas, Flavobacterium, Arthrobacter.
Fermentacja mlekowa właściwa – polegająca na rozkładzie cukrów prostych lub dwucukrów
np. laktozy, głównie na kwas mlekowy. Procesowi temu towarzyszy tworzenie się miejszych lub większych ilości produktow ubocznych, jak: kwas octowy, alkohol etylowy, gliceryna, acetoina, dwutlenek węgla i inne. Bakterie przeprowadzające fermentacje mlekową rzadko występują w glebie lub wodzie, a do ich naturalnych siedlisk należą:
mleko i produkty mleczne
zdrowe i gnijące rośliny
ukła pokarmowy oraz błony śluzowe ludzi i zwierząt
Fermentacja pseudomlekowa – Zwana jest inaczej niewłaściwą lub rzekomą fermentacją mlekową. Polega na rozkładzie laktozy z powstaniem dużej ilości związków organicznych. Najważniejszymi produktami tej fermentacji są: kwas octowy, kwas mrówkowy, kwas bursztynowy, kwas mlekowy, etanol, glicerol, acetoina, 2,3-butanodiol oraz CO2 i H2
Fermentacja masłowa – Fermentacja masowa zachodzi głównie w tych biotopach, gdzie nagromadzają bezazotowe związki organiczne. Organizmy przeprowadzają ten proces – polegający na rozkładzie węglowodanów do kwasu masłowego, kwasu octowego, butanolu, acetonu, 2-propanolu, etanolu, dwutlenku węgla, wodoru i innych związkow organicznych – zamieszkują przewody pokarmowy zwierząt, glebę i osady denne.
Rozkład błonnika (celulozy)
Jest to polimer glukozy połączonymi wiązaniami glikozydowymi. Związek ten jest rozkładany przez drobnoustroje wytwarzające kompleks enzymatyczny, będącymi zewnętrznymi enzymami celuloitycznymi. W dobrze nawietrznych glebach celuloza jest rozkładana i wykorzystywana przez drobnoustroje tlenowe, np. grzyby. W warunkach beztlenowych celulozę rozkładają bakterie z rodzaju Closidrium.
Proteoliza – hydrolityczny rozkład wiązania peptydowego. Prowadzi do rozpadu białek na peptydy i aminokwasy. Jest katalizowana za pomocą proteaz.
Proteoliza jest procesem składowym trawienia oraz procesów degradacji szkodliwych białek w komórce.
Amonifikacja – proces przemiany azotu zawartego w związkach organicznych do soli amonowych lub amoniaku.
Amonifikacja zachodzi zarówno w warunkach tlenowych jak i beztlenowych - nie wymaga udziału tlenu. Do jej przebiegu niezbędna jest obecność odpowiednich mikroorganizmów przeprowadzających ten proces.
Nitryfikacja – proces utleniania amoniaku i soli amonowych do azotynów i azotanów prowadzony przez bakterie nitryfikacyjne. Azotany powstałe w tym procesie mogą zostać przyswojone przez rośliny lub ulegać akumulacji, czego efektem może być powstanie złóż saletry. Proces ten zachodzi w warunkach tlenowych i jest dwufazowy. W fazie pierwszej bakterie z rodzaju np. Nitrosomonas i Nitrosospira utleniają jony amonowe do azotynów.
II etap
Jony azotynowe następnie są utleniane przez bakterie z rodzaju np. Nitrobacter do azotanów.
Drobnoustroje wód ( nie jestem pewien !!!)
bakterie siarkowe: Beggiatoa alba, Thiotrix nivea, Chromatium okenii
bakterie żelaziste z rodzajów: Leptothrix, Crenothrix, Gallionella,
bakterie chemoorganotroficzne należące do rodzajów: Pseudomonas, Aeromonas, Vibrio, Spirillum, Spirochaeta,
bakterie nitryfikacyjne: Nitrosomonas, Nitrobacter,
przemiany azotu
klasy w obrębie proteobaktrii( alfa beta gamma...)
cechy bakterii wskaźnikowych
przykłady bakterii nitkowatych
1ze stref saprobowych do omówienia
Mikroflora autchoniczna , czyli miejscowe(tubylcze) – do nich zaliczamy te rodzaje i gatunki, dla których woda jest normalnym środowiskiem bytowania i rozwoju.