1.Grupy potrzeb: (Maslow)1.fizjologiczne.2.bezpieczeństwa.3.przynależności i miłości.4.uznania.5.samo urzeczywistnienia.6.wiedzy i zrozumienia.7.estetyczne.2.Temperament jako zespół względnie stałych, pierwotnie biologicznie zdeterminowanych właściwości organizmu, przejawiających się w formalnych cechach zachowania związany jest ze zróżnicowanym zapotrzebowaniem jednostki na stymulację.Sangwinik wesoły,optymistyczny, widzi świat w kolorach jasnych, wrażliwy subtelny. W sytuacjach trudnych speszony, i smutny, ale ten stan szybko mija. Przeżycia jego są słabe i nieustabilizowane, szybko zmienia obiekty zainteresowań, przesadnie wyraża uczucia.Choleryk-tendencje do niezadowolenia, podniecenia, agresywności, skłonny do gniewu, nie unika trudności i idzie im naprzeciw, posiada silne „ja”,zawzięty, uparty, co utrudnia z nim kontakt. Zewnętrzne reakcje są zgodne z jego przekonaniami i psychika.Flegmatyk-zadowolony z siebie i ze świata, tylko silna syt, jest w stanie go podniecić „zimnokrwisty” w życiu bierny obojętny, co doprowadza do apatii, przeżycia uczuciowe głębokie,tolerancyjny, powolnie reaguje na bodźce z zewnątrz.Melancholik-smutny, ciemne kolory życia, przyszłość jawi się jako zagrożenie przeraża go. Nieustanny lek, lubi spokój, nie cierpi hałasu, życie jako ciężkie zadanie, kontakty nawiązuje b.trudno, ale jest wierny i stały, cierpi na kompleks niższości.3.Motywacja: - procesy motywacyjne są to procesy organizujące , ukierunkowujące i pobudzające czynności systemu nerwowego tak, aby sterowana przez te czynności aktywność osiągała cele określone treścią motywów - proces regulacji, który pełni funkcję sterowania czynnościami tak, aby doprowadziły do osiągnięcia zamierzonego wyniku - procesy motywujące pełnią funkcję ukierunkowującą oraz pobudzającą w sterowaniu aktywnością WZÓR M = f (U,P).M –Motywacja f – funkcja U – użyteczność wyników P – prawdopodobieństwo ich osiągnięcia4. Współczesne kierunki psychologiczne:a)Introspekcjonizm b)Psychoanaliza(Zygmunt Freud) c)Behawioryzm(John Watson, B.F.Skinner)d) Psychologia poznawcza(Kelly, Rotter)e) Psychologia humanistyczna(A.H.Maslov, K. Rogers)f)Psychologia ewolucyjna (Hubert Spencer).5.Neurotyczność–w psychologii oznacza cechę osobowości polegającą na silnym niezrównoważeniu emocjonalnym o charakterze nerwicowym, niskiej odporności na stres, skłonności do popadania w stany lękowe. Przeciwieństwem neurotyczności jest równowaga emocjonalna. Składa się z następujących cech:a)lękb)przygnębienie c)poczucie winyd)niska samoocenae)napięcie! W swoim wymiarze fizjologicznym neurotyczność jest opisywana jako reaktywność układu nerwowego współczulnego. U neurotyków reaktywność ta jest większa niż u osób zrównoważonych emocjonalnie.6.Warunkowanie instrumentalne zwane także warunkowaniem sprawczym. Jest to forma uczenia się, która polega na modyfikowaniu frekwencji pojawiania się jakiegoś zachowania poprzez jego nagradzanie lub karanie. Pierwszymi badaczami warunkowania instrumentalnego byli Jerzy Konorski oraz Stefan Miller, lecz najbardziej znanymi badaczami byli B. F. Skinner, Edward Thorndike, Edward Tolman.7.Składnik ekstrawersji decyduje o jakości i intensywności relacji interpersonalnych i nastawieniu do innych ludzi, a także o wigorze, energii życiowej, zapotrzebowaniu na działanie i aktywność, poszukiwanie wrażeń. Gdy poziom ekstrawersji jest niski oznacza to pojawienie się introwersji. Introwertyk przejawia skłonność do unikania licznych, częstych relacji społecznych,ma zapotrzebowanie na samotność(z wyboru),ogranicza stymulację.8.Analizator-czułość–zdolność do odczuwania niewielkich różnic między bodźcami Fizjologicznym podłożem wrażeń jest pobudzanie złożonych komórek nerwowych,zwanych analizatorami (dokonują analizy bodźców).analizator słuchowy–składa się z ucha zewnętrznego, środkowego i wewnętrznego. o ucho zewnętrzne: małżowina uszna–zbiera fale dźwiękowe, kieruje je do przewodu słuchowego; przewód słuchowy zewnętrzny–kanał doprowadzający fale dźwiękowe do błony bębenkowej (wprawia w drganie) o ucho środkowe: błona bębenkowa–zmienia fale dźwiękowe w drgania mechaniczne; trzy kosteczki słuchowe: młoteczek, kowadełko, strzemiączk–przewodzą drgania do okienka owalnego; trąbka Eustachiusza (łączy ucho środkowe z gardłem) o ucho wewnętrzne: ślimak–energia akustyczna zostaje przetworzona na impuls nerwowy; nacisk na płyn w ślimaku wywołuje ruchy błony podstawowej; pobudzenie to dociera do ośrodków podkorowych słuchu,później do korowej części analizatora słuchu w płacie skroniowym i zostaje przekształcona tam we wrażenie słuchowe 16 000–20 000 drgań na sekundę. Analizator ten służy do odbioru bodźców słuchowych(w tym dźwięków mowy),ich spostrzegania, zapamiętywania.Uczestniczy w porozumiewaniu się za pomocą mowy. analizator wzrokowy – składa się z gałki ocznej umieszczonej w oczodole działanie oka:o światło przechodzi przez rogówkę o wpada do oka przez źrenice o przechodzi przez soczewkę–załamuje promienie świetlne o przechodzi przez ciało szkliste o promienie padają na siatkówkę(powstaje obraz odwrócony) składającej się z 2 czopków i pręcików, gdzie energia świetlna zostaje zamieniona na energię elektrochemiczną. Czopki i pręciki łączą się ze sobą o nerwem wzrokowym impuls przekazywany jest do kory mózgowej i powstaje wrażenie wzrokowe Inne: o soczewka odpowiada za akomodację(widoczność blisko i daleko) o przy słabym świetle źrenica się rozszerza, tęczówka kurczy; przy mocnym świetle źrenica kurczy się, tęczówka–rozszerza, co chroni oko przed ostrym, jasnym światłem o plamka żółta–miejsce najbardziej czułe o plamka ślepa – miejsce nieczułe na bodźce wzrokowe o pręciki–rozmieszczone są na obwodzie siatkówki o czopki–rozmieszczone są bliżej środka siatkówki Spostrzeganie–proces poznawczy polegający na odzwierciedleniu w naszej świadomości całokształtu danego przedmiotu lub zjawiska oddziałującego na nasze narządy zmysłowe.Podział spostrzeżeń: wzrokowe,słuchowe,dotykowe itp spostrzeganie przedmiotów,czasu, ruchów istot oraz własnego ciała Procesy spostrzegania przebiegają na dwóch poziomach:sensomotorycznym(czuciowo-ruchowym)-poznawanie przedmiotów za pomocą zmysłów(figury,linie,kąty,punkty) semantyczno- operacyjnym (znaczeniowo- czynnościowy)- spostrzeganie przedmiotu. Oprócz figury spostrzegamy jej znaczenie. Rola słowa i schematów poznawczych w postrzeganiu -rozpoznanie niespecyficzne–ogólne-rozpoznanie specyficzne–konkretny, znany nam przedmiot Stałość spostrzeżeń – mimo zmiany warunków spostrzegania, spostrzegamy jako stałe pewne cechy przedmiotu (barwy kształt,wielkość)Złudzenia zmysłowe–nasze spostrzeżenia nie zawsze są prawidłowe(zniekształcone i zmienne obrazy przedmiotów)-złudzenie geometryczne-złudzenie kontrastu

Psychologiczne zasady procesu treningowego – 1.Konieczność dostosowania form ćwiczeń do wieku osoby ćwiczącej, jak podkreślają specjaliści, dziecko nie jest miniaturką osoby dorosłej i dlatego (niezależnie od prezentowanego poziomu sportowego) najbliższą mu formą aktywności fizycznej pozostaje zabawa. W przeciwnym razie pozbawiamy dziecka radości przeżywania dzieciństwa , a tym samym możemy zniechęcić je do ćwiczeń, czy wreszcie przyczynić się do podjęcia decyzji o rezygnacji z dalszego uprawiania sportu.2.Dostosowanie zakresu współzawodnictwa do potrzeb rozwojowych dziecka. Każdej rywalizacji, niezależenie od tego, czy jest ona włączona w proces treningowy, czy też występuje w formie zawodów, szczególnie dla młodej osoby może być źródłem silnego przeżycia emocjonalnego, dlatego powinno się ją stosować wówczas, gdy jest to rzeczywiście uzasadnione. Bardzo ważna jest przy tym kwestia właściwego doboru przeciwników. Największą wartość aktywizującą posiada rywalizacja z przeciwnikiem równorzędnym, podczas której dochodzi do maksymalnego natężenia motywacji do wysiłku3.Wykorzystanie optymalnego stadium rozwojowego dla kształtowania motoryki oraz nauczania ruchu. Faza optymalnego rozwoju ruchowego przypada na okres przedpokwitaniowy tz. na wiek 9-10 12-13lat. Jego wartość dla uprawiania sportu wynika z zahamowania przyrostu kości długich, co przy równomiernym rozwoju organów wewnętrznych, a zwłaszcza serca powoduje zwiększoną sprawność motoryczną oraz wydolność fizjologiczną organizmu. W efekcie dziecko bardzo szybko i w miarę dokładnie opanowuje nawet skomplikowane formy ruchowe.4.Ostrożność w dozowaniu ćwiczeń w okresie ADOLESCENCJI. Powyższa zasada wynika z faktu, że w tym okresie , w stosunku do poprzedniego, mogą wystąpić zaburzenia w całej motoryce, a co się z tym wiąże, ulega obniżeniu zdolność uczenia się ruchów. Okres dojrzewania (a zwłaszcza pierwsza jego faza) dla przebiegu szkolenia sportowego jest raczej niekorzystny. Dlatego szczególnie w czasie nauczania ruchu nauczyciel i trener powinien zwracać uwagę na skrupulatne przestrzeganie pedagogicznej zasady stopniowania trudności oraz ostrożne dozowanie obciążeń wysiłkowych5.Uwzględnienie indywidualnego tempa i rytmu rozwoju psychofizycznego organizmu wzrasta i rozwija się zgodnie z indywidualnym kodem genetycznym. Jego określenie nie jest jednak łatwe. Biorąc pod uwagę, jedynie rozwój fizyczny łatwo zauważyć, że u jednych kończy się już ok. 15-16 roku życia, u innych natomiast wykracza poza 20 lat. Mając zatem do czynienia z 10-letnim dzieckiem, nie sposób dokładnie przewidzieć dalszego tempa rozwoju.6.Uwzględnianie indywidualnego zróżnicowania ćwiczących, głównie pod względem prezentowanych zdolności i temperamentu. W przypadku sportu dzieci i młodzieży zróżnicowanie pod względem zdolności i temperamentu ćwiczących powinno być ujmowane również poprzez pryzmat zróżnicowania uwzględniającego tempo i rytm rozwojowy.7.Uwzględnianie przewagi motorycznej chłopców nad dziewczętami. Możliwości wytrzymywania obciążeń wysiłkiem fizycznym przez dziewczęta w stosunku do chłopców zasadniczo we wszystkich fazach są nieco mniejsze. Mogą być też one związane z tożsamością płciową. Dotyczy to zwłaszcza adolescencji. Z badań wynika, że również w okresie przedpokwitaniowym sprawność fizyczna i wydolność anaerobowa w populacji dziewczynek w porównaniu z chłopcami jest mniejsza.8.Szerokie uznanie istotności udziału czynnika motywacyjnego. Motywacja stanowi bowiem podstawowy czynnik napędowy w rozwoju jednostki. W przypadku aktywności sportowej, istotny jest dobór do sportu osób o wysokim motywie osiągania.9.Umiejętne zastosowanie w treningu dzieci i młodzieży ćwiczeń siłowych i wytrzymałościowych. Rozpoczynanie uprawiania sportów siłowych czy wytrzymałościowych powinno zostać przesunięte na drugą fazę okresu dojrzewania na 15-17 rok życia. Odpowiednio dozowane wysiłki wytrzymałościowe nie tylko nie przekraczają możliwości adaptacyjnych dzieci, ale znacznie je poszerzają. Szczególnie dotyczy to fazy przedpokwitaniowej, jednak pod warunkiem, że nie przebiega on w formie rywalizacji. Wskazane jest natomiast stosowanie ćwiczeń wytrzymałościowych prowadzonych pod kontrolą. W przypadku wysiłku siłowego konieczna wydaje się potrzeba realizacji ćwiczeń siłowych ze współćwiczącym lub z lekkim sprzętem.