Przykład 1
Założenia
Jednostka zawarła umowę z kontrahentem z Niemiec na dostawę maszyny produkcyjnej za kwotę 100.000 euro. Faktura dokumentująca ten zakup wystawiona została 20 sierpnia 2014 r. Kurs średni NBP z dnia 19 sierpnia 2014 r. wynosił 4,1871 zł/euro. Wartość zakupionej maszyny po jej przeliczeniu na złote wyniosła więc: 100.000 euro × 4,1871 zł/euro = 418.710 zł.
Podatek należny VAT z tytułu WNT według podstawowej stawki (będący jednocześnie podatkiem podlegającym odliczeniu) wyniósł: 96.303,30 zł (tj. 418.710 zł × 23%).
Zapłaty zobowiązania jednostka dokonała 28 sierpnia 2014 r. z rachunku walutowego. Wartość zobowiązania wyrażonego w euro, przeliczona po kursie średnim NBP z dnia 27 sierpnia 2014 r. wyniosła: 100.000 euro × 4,1880 zł/euro = 418.800 zł.
W dniu uregulowania zapłaty na rachunku walutowym znajdowało się 105.000 euro, które w dniu wpływu na ten rachunek zostały wycenione według następujących kursów:
a) 60.000 euro × 4,1980 zł/euro = 251.880 zł,
b) 45.000 euro × 4,1874 zł/euro = 188.433 zł,
c) razem (a+b) = 440.313 zł.
Z dokumentacji opisującej przyjęte zasady (politykę) rachunkowości wynika, że jednostka ustala dla celów podatkowych różnice kursowe według tzw. metody podatkowej, a do wyceny rozchodu walut z rachunku walutowego stosuje metodę FIFO (tj. "pierwsze przyszło - pierwsze wyszło").
Obliczenie różnic kursowych:
a) na rozrachunkach
100.000 euro × (4,1880 zł/euro - 4,1871 zł/euro) = 90 zł - jest to ujemna różnica kursowa, bowiem wartość zobowiązania z dnia jego zapłaty (418.800 zł) jest wyższa od wartości zobowiązania z dnia jego poniesienia (418.710 zł),b) od środków pieniężnych na rachunku walutowym
[(60.000 euro × 4,1980 zł/euro) + (40.000 euro × 4,1874 zł/euro)] - (100.000 euro × 4,1880 zł/euro) = 419.376 zł - 418.800 zł = 576 zł - jest to ujemna różnica kursowa, gdyż łącznej wartość środków pieniężnych w dniu ich rozchodu była niższa od ich łącznej wartości z dnia wpływu na rachunek walutowy.
Maszyna została przyjęta do użytkowania w dniu 29 sierpnia 2014 r. w wartości początkowej wynoszącej: 418.710 zł + 90 zł + 576 zł = 419.376 zł.
Dekretacja
Opis operacji | Kwota | Konto |
---|---|---|
Wn | ||
1. Faktura dokumentująca zakup maszyny od kontrahenta z Niemiec | ||
a) cena zakupu | 418.710,00 zł | 30 |
b) rozliczenie zakupu | 418.710,00 zł | 08 |
2. Zarachowanie VAT należnego (podlegającego jednocześnie odliczeniu) | 96.303,30 zł | 22-2 |
3. WB - uregulowanie zapłaty zobowiązania z rachunku walutowego | 418.800,00 zł | 24 |
4. PK - zarachowanie różnic kursowych: | ||
a) ujemna różnica kursowa na rozrachunkach | 90,00 zł | 08 |
b) ujemna różnica kursowa od własnych środków pieniężnych | 576,00 zł | 08 |
5. OT - przyjęcie środka trwałego do używania | 419.376,00 zł | 01 |
Księgowania
Przykład 2
Założenia
Przyjmijmy założenia z poprzedniego przykładu z tą różnicą, że do dnia przyjęcia środka trwałego do używania jednostka nie uregulowała zobowiązania wobec kontrahenta zagranicznego. W takim przypadku na dzień przyjęcia środka trwałego do używania, tj. 29 sierpnia 2014 r., konto 24 "Pozostałe rozrachunki" wykazywać będzie saldo kredytowe w kwocie 418.710 zł (stanowiące równowartość 100.000 euro, które przeliczono na złote według kursu 4,1871 zł/euro).
Na dzień przyjęcia środka trwałego do używania jednostka naliczyła różnice kursowe od nieuregulowanego zobowiązania według kursu 4,2043 zł/euro (kurs średni NBP z dnia 28 sierpnia 2014 r.):
100.000 euro × (4,2043 zł/euro - 4,1871 zł/euro) = 1.720 zł (powstała ujemna różnica kursowa).
Wartość początkowa maszyny produkcyjnej wyniosła: 418.710 zł + 1.720 zł = 420.430 zł.
Dekretacja
Opis operacji | Kwota | Konto |
---|---|---|
Wn | ||
1. PK - zarachowanie ujemnej różnicy kursowej na dzień przyjęcia środka trwałego do używania | 1.720 zł | 08 |
2. Ot - przyjęcie środka trwałego do używania | 420.430 zł | 01 |
Księgowania
Dla celów podatku dochodowego wartość początkowa maszyny wyniesie 418.710 zł, będzie więc niższa od wartości bilansowej o 1.720 zł (jednostka ustala różnice kursowe według zasad podatkowych, zatem nie uwzględnia w wartości początkowej środków trwałych niezrealizowanych różnic kursowych).