F Fröbel i M Montessori, Arystoteles i Platon

Porównanie poglądów na wychowanie F. Frobla i M. Montessori.

Kryterium

F. Fröbel (1782-1852) tworzył na przełomie XVIII i XIX wieku– Niemiec, nauczyciel, żołnierz, Dał początek pedagogice naturalistycznej, oderwanie od herbartyzmu.

Cechy charakterystyczne jego systemu:

  • Związanie procesu edukacyjnego z naturalnym rozwojem dziecka.

  • Dążenie do upodmiotowienia dziecka.

  • System całościowy, bo zawiera wszystkie układy systemowe czyli układ teoretyczny, ideowy i praktyczny.

  • Stworzył instytucję- Kindergarten.

  • Pedagogizacja rodziny- nauczał rodziców.

  • Oparł swoja koncepcje na trzech podstawowych pojęciach: liczba, kształt i słowo.

  • Oparł swój system na zabawie.(swobodna, zabawa ze śpiewem na wolnym powietrzu).

  • Opierał swój system na stosowaniu zasad edukacyjnych- zasad nauczania (poglądowości, aktywności, dostępności, systematyczności, logicznej kolejności)

  • Opracował materiał dydaktyczny- 6 darów.

  • Stworzył instytucje kształcącą nauczycieli- seminaria dla nauczycielek, dopuścił kobiety do zawodu.

F. Fröbel

M. Montessori (1870-1952)- tworzyła na przełomie XIX i XX wieku, Włoszka, lekarz(pierwsza kobieta lekarz), psycholog.

Cechy charakterystyczne jej systemu:

  • Związanie pracy edukacyjnym z naturalnym rozwojem dziecka. – etapy rozwoju wg Montessori

  • System całościowy, bo zawiera wszystkie układy systemowe czyli układ teoretyczny, ideowy i praktyczny.

  • Stworzenie instytucji- Domów dziecięcych.

  • Pedagogizacja rodziców. (Dbanie o zdrowie, rodzice mieli dbać o higienę dzieci, dzieci miały być czyste, schludne. Jeśli rodzice tego nie przestrzegali dziecko było usuwane z domu dziecięcego.) usiłowała wykrzesać od rodziców wysiłek w wychowaniu dzieci. Inaczej niż u Fröbla bo tam tylko nauczał rodziców a ona wymagała od nich konkretnych działań.

  • Kładła nacisk na wychowanie środowiskowe.

  • Podkreślała rolę zabawy. Wszelkie zabawy powinny być swobodne, samodzielne i wynikać z inicjatywy dziecka. Ona organizowała przestrzeń do zabaw. Materiał do czynności codziennych ma być użyty z zgodnie z przeznaczeniem.

  • Zasada poglądowości- poznanie za pomocą zmysłów, zasada indywidualności. Proponuje inne zasady niż Fröbel, inna jest ich wykładnia.

  • Zasady postępowania edukacyjnego!!!(z wykładu).

  • Charakterystyczne jest to że nie ma systemu kar i nagród. Dziecko ma samo się kontrolować, służyły temu lekcje w ciszy. Rywalizacja jest szkodliwa, nie można nikogo faworyzować. Nie należy nikogo porównywać do nikogo bo zawsze znajdzie się ktoś lepszy i gorszy. Nagrodą dla dziecka jest wewnętrzna satysfakcja dziecka.

  • Korzystne dla rozwoju dzieci jest tworzenie grup mieszanych.

  • Stworzyła materiał rozwojowy!!! Materiał do kształcenia zmysłów. (6 grup materiałów rozwojowych )Stworzyła obraz nauczyciela.

  • Prowadziła kursy dla przyszłych nauczycieli.

M. Montessori

Źródła poglądów
  • Z filozofii idealistycznej i naturalistycznej

  • Z surowego wychowania religijnego

  • Z praktyki, obserwacji i doświadczeń pedagogicznych.

  • Z filozofii naturalistycznej, idealistycznej, personalistycznej

  • Z religii (wierząca katoliczka)

  • Z medycyny (była lekarzem)

  • Z współpracy z pedagogami i psychologami

  • Poglądy demokratyczne (czerpane z duszy)

Główne zadania wychowania
  • Stworzeniem dzieciom warunków naturalnego rozwoju. W „ogródku dziecięcym” dziecko było traktowane jak swobodnie rozwijająca się roślina, a wychowawczyni pełniła rolę troskliwej ogrodniczki.

  • Ćwiczenie zmysłów dzieci przez kontakty z przyrodą, zaspokajanie ich potrzeb i dążeń.

  • Przygotowanie dziecka do szkoły.

  • Hartowanie dzieci.

  • Stworzenie dzieciom warunków do wszechstronnego, swobodnego działania i rozwoju- maksymalna swoboda i maksymalne ograniczenie ingerencji wychowawcy.

  • Ćwiczenie zmysłów i ćwiczenia gimnastyczne.

  • Rozwijanie samodzielności i niezależności dzieci.

  • Rozwijanie odpowiedzialności dzieci za środowisko nauki i zabawy.

  • Przygotowanie dziecka do nauki szkolnej.

Rola wychowawcy

Pełni rolę bierną, działa z ukrycia, inspiruje i pobudza, dostarcza odpowiednich materiałów do zabaw.

Pedagogizacja rodziców (był twórcą pedagogizacji), aby działania były świadome i celowe. Wydawanie gazet dla rodziców. Po to uświadomić wartości wychowawcze.

  • Jego rola polegała na uważnej obserwacji dzieci bawiących się , dyskretnej pomocy i udzielaniu rad jeśli został o to poproszony. Ma być aktywny, kiedy wprowadza dziecko w związki z otoczeniem. Ma być pasywny, kiedy relacja ta się już nawiązała.

Rola dziecka Pełni rolę czynną Jest stroną aktywną.
Metody i formy oddziaływań wychowawczych
  • Wszelkie wiadomości jakie powinno opanować dziecko opierają się na trzech podstawowych pojęciach: liczba, kształt i słowo.

  • Materiał dydaktyczny- 6 darów.

  • Główną forma działalności dziecka jest zabawa, która powinna być swobodna, odbywać się na wolnym powietrzu, ze śpiewem.

  • Dzieci posiadały w swojej pracy całkowitą swobodę ograniczoną interesem zbiorowym.

  • Samodzielność, twórczość, personalizm, czynności samoobsługowe.

  • Lekcje ciszy

  • Materiał rozwojowy.

Najważniejsze cele

Stwarzanie oryginalnej instytucji do wychowania dzieci w wieku od 3-6 lat. Rozwijanie instynktu pracy, wiedzy, artystycznego i religijnego.

Wszechstronny rozwój dziecka, psychiczny i fizyczny.

Wychowanie przedszkolne musi opierać się współdziałać z rodziną.

Porównanie koncepcji Platona i Arystotelesa na temat wychowania

Kryteria Platon (427-347 r. p. n. e.) Arystoteles (384-322 r. p. n. e.)
Przedstawienie postaci:

Twórca idealizmu, arystokrata ateński żyjący w ustroju niewolniczym. Ukierunkowany był na społeczeństwo i państwo, nie był filozofem przyrody. Interesowała się człowiekiem, jego charakterem i wychowaniem. Jego poglądy na wychowanie pochodzą z dzieła- źródłem poglądów jest jego praca. Człowiek składa się z ciała i duszy, których są trzy rodzaje. Nie istnieje możliwość przejścia do innej warstwy społecznej.

„Wszystkie warstwy są jednakowo ważne( na wagę złota), wszyscy są w idealnym państwie sobie potrzebni.

Był filozofem przyrody i praktykującym lekarzem. . Źródła jego poglądów z medycyny. Wg Arystotelesa dusza się rozwija dlatego jest możliwe zmienienie warstwy społecznej.

Człowiek jest istotą społeczną i istnieje tylko w związku ze zbiorowością, dlatego należy wychowywać go tak, aby umiał zajmować się sprawami publicznymi.

  1. Rola rodziny

WCZESNE POGLADY PLATONA

  • Rola rodziny ograniczała się do wydania na świat zdrowego potomstwa,

  • Ważny jest właściwy dobór rodziców (matka 20-30 lat, ojciec 30-50 lat)

  • Należy dbać o dziecko już przed narodzinami przez unikanie złych wpływów i otoczenie opieką,

PÓŹNIEJSZE POGLADY PLATONA

  • Podkreślał rolę wychowania w rodzinie do 3 r. ż. i dbanie o rozwój

  • Starannie dobierać parę rodzicielską,

  • Dbać o rozwój już w łonie matki,

  • Pierwszym pokarmem ma być mleko matki, ważne jest odpowiednie odżywianie,

  • Rodzina najwłaściwszym dla dziecka środowiskiem wychowawczym,

  • Dzieci należy hartować,

  • Rodzina odpowiada za rozwój fizyczny, powinna zapewniać zabawy związane z zajęciami w życiu dorosłym, odpowiedni dobór bajek opowiadań.

Rola państwa

  • Dzieci stanowiły własność państwa,

  • Organizacja wychowania państwowego ściśle kontrolowała treści przekazywane dzieciom w czasie zabaw i zajęć.

  • Cenzurowanie bajek i opowiadań dla dzieci.

  • Pedonomowie- publiczni nadzorcy wychowania.

Wychowanie dla wolnych obywateli.

  1. Charakter instytucji

Charakter państwowy wychowania.

Instytucja państwowa, kierowana przez państwo, obowiązek uczenie się wszystkich dzieci wolnych obywateli.

Charakter społeczny wychowania.

Wychowanie w rodzinie, przez rodziców.

- rodzaj wychowania Instytucjonalne Naturalne w rodzinie

- cele wychowania

Ukształtowanie idealnego obywatela, który potrafi rządzić i być rządzony. Kształtowanie charakteru. Kształcenie dla dobra wspólnego, dla dobra społeczeństwa. Wychowanie szczęśliwego obywatela, który żyje w harmonii z sobą i ze świadomością dobra wspólnego.
- wiek dziecka/ płeć 3- 6 lat (chłopcy i dziewczyny) 0-7 lat/ chłopcy i dziewczyny
- kierunek wychowania Wychowanie fizyczne, moralne i umysłowe. Wychowanie fizyczne i moralne. Rozwój intelektualny następuje później.
- karanie i nagradzanie
  • Karać tak by nie upokorzyć dziecka,

  • Kara ostatecznym środkiem wychowawczym,

- rola opiekunów

Staranny dobór piastunek, spośród 12stu wybierano jedna na nadzorczynie na okres roku. Rola to kierowanie zabawą i utrzymywanie dyscypliny.

„Piastunki powinny uczyć nienawidzić tego czego powinny nienawidzić i szanować to co powinny szanować.”

Rodzice dbali o odpowiedni rozwój dzieci.
- formy i metody nauczania
  • Uczenie przez kojarzenie i percepcję zmysłową.

  • Budynki w otoczeniu zieleni z zróżnicowanym terenem,

  • Sale dopasowane do wieku i rozwoju dzieci- kąciki dydaktyczne,

  • Zabawy i gry na wolnym powietrzu,

  • Odpowiednio dobrane bajki, opowiadania i wierszyki – CENZUROWANIE,

  • Śpiewy i tańce,

  • Zabawki przypominające narzędzia i przygotowujące do zajęć zgodnie z przynależnością do danej warstwy,

  • Anamneza Platona.

  • Brak krytycznego myślenia u dzieci pozwala na kształtowanie ich postaw, uczuć.

  • do 5 r. ż. tylko zabawa w miłej atmosferze domu rodzinnego,

  • odpowiednio dobrane bajki i opowiadania, zabawa związana z zajęciami w życiu dorosłym,

  • od 5-7 r. ż. przysłuchiwanie się w ciszy nauce starszego rodzeństwa, tak aby nie przeszkadzać. Jest to dwu letni okres przygotowania się do nauki szkolnej, w tym wieku pojawia się silna potrzeba kontaktów społecznych, dlatego trzeba umożliwić dzieciom kontakty z grupą.

- treści nauczania
  • Wychowanie moralne- odróżnianie dobra od zła,

  • Wychowanie fizyczne- ćwiczenie fizyczne i gry ruchowe na wolnym powietrzu; wrzaski i krzyki sprzyjają rozwojowi fizycznemu,

  • Wychowanie umysłowe.

  • Zaznajamianie z regułami państwa.

  • Wychowanie moralne

  • Wychowanie fizyczne

  • Rozwój intelektualny rozpoczyna się od 7 r. ż.

WNIOSKI:

Wychowaniem w wieku przedszkolnym zajmowali się już najwybitniejsi starożytni filozofowie, mieli świadomość tego jakie to jest ważne. W myśl przysłowia: „ Czego Jaś się nie nauczy, tego Jan nie będzie umiał.”


Wyszukiwarka