Psychoneuroimmunologia
Pionierzy:
Robert Ader
George Solomon
Herbert Spector
Utrzymanie homeostazy jest możliwe, jeżeli współdziała ze sobą układ neuroendokrynowy i immunologiczny
Leczono dwóch pacjentów tymi samymi lekami- jeden przeżył, a drugi zmarł (liczy się tu psychika- chcesz przeżyć to masz większą szansę).
Herbert- badanie na królikach, wykształcił odruch warunkowy na układzie immunologicznym (uczenie przez kojarzenie). Bodziec bezwarunkowy to antygen podany królikowi. Podanie antygenu kojarzył z zapachem (podsuwał pod nos królika kamforę). Badał poziom komórek NK.
Jeżeli da się wykształcić odruch warunkowy na układzie immunologicznym to znaczy, że jest połączony z neuroendokrynnym.
Aby dwa układy ze sobą współdziałały musza zachować częściowo swoją tożsamość.
Układ neuroendokrynny- powstaje w podwzgórzu (tylko ono je ma)- wydzielanie hormonów pod wpływem impulsu nerwowego.
Jeżeli oba układy (neuroendokrynny i odpornościowy) mają ze sobą współpracować muszą wymieniać się informacją. Układ neuroendokrynny generuje info, która jest rozpoznawana przez układ immunologiczny (potem pobudzenie albo nie). Występują tu dwie drogi: z układu neuro-endo do immuno i odwrotnie ma dwie poddrogi: humoralną i neuronalną.
RYS1
Rys2.
Makrofagi itp. Syntezują cytokiny, które rozbudzają układ odpornościowy. Ich sygnał jest przenoszony do układu neuroendo-> zmiana naszego zachowania
Cytokiny informują układ neuroendokrynowy o prpcesie chrobowym dwiema drogami: drogą humoralna i neuronalna
Droga humoralna rys 3
Bariera krew- mózg jest nieprzepuszczalna dla białka- w płynie mózgowo- rdzeniowym nie ma białka.
{Aby leki pokonały barierę
muszą mieć dużą lipofilność}
Cytokiny same nie przejdą przez barierę, ale syntetyzują substancje, które potrafią to zrobić.
Cytokiny wzbudzają w śródbłonku naczyń mózgowych syntezę prostaglandyn, które penetrują tkankę mózgową.
Druga możliwość: cytokiny mogą wzbudzić syntezę cytokin mózgu. Tak się dzieje w narządzie naczyniowym blaszki krańcowej OVLT.
Mikroglej i makroglej produkują populacje cytokin.
Droga neuronalna
Doświadczenie: Podanie interleukiny szczurom. Po kilku min izolował mózgi szczura. W miejscu gdzie jest układ limbiczny i cos tam obserwował wzrost ekspresji genu c- fox. Wzrost tej ekspresji musiał być wynikiem uruchomienia drogi neuronalne (bo jest szybsza niż na humoralna).
Droga neuronalna jest niesiona przez nerw błędny (n. X).
Udowodnienie: wagotomia mechaniczna (przecięcie) i chemiczna (obłożenie go substancją).
Po przecięciu nerwy błędnego pod przeponą i podanie endotoksyny nie spowodowało ekspresji c-fox.
Potem badano to samo dla mRNA dla interleukiny I. Podanie endotoksyny nie spowodowało wzrostu ekspresji mRNA dla interleukiny I. Nerw X łączy układ neuroendokrynny z immunologicznym.
Molekuła w drodze humoralnej- hormony. Glikokortykoidy- prod przez kore nadnerczy- działają immunosupresyjnie (obniżają aktywność układu odpornościowego). Jak dziabnie nas pszczoła to podaje się kortyzol. Podobnie przy przeszczepach.
Sinkness behawior- elementy składowe zespoły zachowań towarzyszących chorobie.
Zachowania pokarmowe: spadek ilości pobieranego pokarmu i spadek ilości pobieranych płynów.
Patogeny chorobotwórcze- wtedy opanują organizm gdy się namnożą (ale będą mogły to zrobić jak będą miały elementy- mikro i makroelementy). Dlatego nie chce nam się jeść, żeby nie dostarczać cynku, żelaza itp. (mimo że potrzebujemy energii do gorączki).
Hipoferemia- spadek żelaza we krwi, podczas choroby
Transferyna (żelazo we krwi)-> ferrytyna (żelazo w wątrobie). Czyli dzięki tej zamianie bakteria nie może odebrać żelaza z ferrytyny (ale z transferryny udałoby się im, bo mają wyższe powinowactwo). Jest to odporność alimentacyjna (ograniczająca).
Hiperalgezja i anhedonia (zależne od PGE 3 i IL-I)
Nadwrazliwośc bólowa- hiperalgezja- żebyśmy nie pomyśleli o tym, że mamy być aktywni fizycznie (bo to dodatkowa strata energetyczna)
Anhedonia- {hedonizm- życie mam być pasmem samych przyjemności}- mając infekcję przestajemy postrzegać świat jako rzeczy przyjemnie i nieprzyjemne/ jest nam obojętne. Sprawianie sobie przyjemności to zużycie energii.
Zachowania seksulano- macierzyste
Spadek aktywność seksualna- żeby nie przenieść choroby na partnera
Spadek instynkt macierzyński- karmienie- nie zahamowane, ale pielęgnacja- zahamowana (nie przeniesie wtedy infekcji)
Okołodobowy rytm czuwanie/ sen
Spadek aktywności lokotomoryczna
Podwyższa się zapotrzebowanie na sen
Spada długość senu REN (non-REN wzrasta)
Uczenie się i zapamiętywanie
Spadek orientacji
Spadek reakcja unikania
Spadek reakcji ucieczki
Spadek reakcji warunkowych
13. Elementy składowe sickness behawior wzajemnie się uzupełniają i wzmacniają
14. Próba eliminacji jednego lub kilku ogniow upośledza efektywność pozostałych i wydłuża czas choroby i zwiększa odsetek śmiertelności. Jeżeli zwierzę zmusza się do jedzenia to choroba wydłuża się.
15. czym jest sickness behawior
Antycypacyjna (działanie z pewnym wyprzedzeniem) zmiana zachowania- ta definicja lepsza
Zmiana zachowania jako wynik fizycznego wyczerpania organizmu
Sickness behawior- nie wpływa bezpośrednio na aktywność układu odpornościowego- wpływa więc pośrednio. Wycisza te kategorie zachowania, które nie są związane z zachowaniem homeostazy. Ma uruchomić te kategorie, które oszczędzają energię.
Badania filogenetyczne wskazują na głębokie korzenie filogenetyczne.
Połączenie układu neuroendo z immuno- możliwe, że choroby psychiczne są wynikiem zaburzania układu immuno.
Immunoterapia- wyk cytokin np. interferonu- czyli uruchomimy sickness behawior (np. wirusowe zapalenie wątroby- wtedy pacjenci zaczynają mieć objawy choroby przez długi czas, bo długo przyjmuje cytokuny, popadają w depresje, trzeba więc podawać mu leki antydepresyjne).
Optymizm a odporność
Jeżeli natężenie stresora będzie niskie to optymista pokonując przeszkodę będzie się cieszył. Jak duże natężenie stresora to pesymista stanie obok- immunosupresja, a optymista chce pokonać (pojawi się efekt rozczarowania- staje się efekt immunosupresyjny).