Rozliczenia krajowe i międzynarodowe 11.12.2011 r.
Wykład 4
Motywy inwestowania poza granicami kraju:
Osiągnięcie wyższej stopy procentowe;
Motyw inwestowania;
Obejście barier celnych;
Ulokowanie produkcji w krajach, gdzie czynniki produkcji są tańsze;
Stabilność ekonomiczna i polityczna;
Przerzucenie produkcji poza granicami kraju, gdy produkcja jest szkodliwa.
Korzyści dla kraju z tytułu kredytu zagranicznego:
Tworzy dodatkowy popyt (wpływa na koniunkturę gospodarczą);
Stymulacja eksportu;
Sposoby zabezpieczania:
Faza wstępna, w której podejmuje się decyzje o udzieleniu kredytu:
Analiza zdolności kredytowej dłużnika
Ryzyko informacyjne – informacja niepełna lub nieprawdziwa;
Faza umowy
Ryzyko upadłości firmy.
Faza likwidacji, po ocenie majątku następuje zaspokojenie w całości lub części roszczeń.
Ryzyko straty ponoszone w całości lub części.
Podział zabezpieczeń bankowych:
Zabezpieczenia osobiste (charakteryzują się odpowiedzialnością osobistą osoby dającej zabezpieczenie a więc całym jej majątkiem np. weksel, poręczenie wekslowe, poręczenie według Kodeksu Cywilnego, gwarancja bankowa)
Zabezpieczenia rzeczowe (ograniczają odpowiedzialność osoby dającej zabezpieczenie do poszczególnych składników jej majątku np. zastaw, przewłaszczenie na zabezpieczenie, kaucja, przelew określonej kwoty na rachunek, blokada środków na rachunku bankowym, hipoteka).
Zabezpieczenia te powinny być określone w umowie kredytu.
Weksel wykorzystywany jest w transakcjach zagranicznych.
Ubezpieczenia (kredytu kupieckiego) –to grupa produktów, które współtworzą te ubezpieczenie.
Kredyt kupiecki dominuje w transakcjach handlowych.
Kryteria klasyfikacji zabezpieczeń kredytu kupieckiego:
Kryterium geograficzne:
Krajowy kredyt kupiecki
Eksportowy kredyt kupiecki
Kryterium długości udzielonego kredytu:
Ubezpieczenie krótkookresowe (1 -2 lat);
Ubezpieczeni średniookresowe (3-5 lat)
Ubezpieczenie długookresowe (powyżej 5 lat)
Kryterium rodzaju zdarzeń będących przyczyną powstania szkody:
Ubezpieczenie ryzyka handlowego (komercyjnego – wynika z sytuacji finansowej odbiorcy);
Ubezpieczenie ryzyka niehandlowego (niekomercyjnego, nierynkowego – wynika z zajścia zdarzeń niezależnych od dłużnika).
Funkcje ubezpieczeń finansowych (gospodarczych):
Funkcja ochronna ( możliwość pokrycie całości lub całości straty, zwiększa się bezpieczeństwo prowadzonej działalności gospodarczej oraz pewność obrotu gospodarczego);
Funkcja doradcza (stymulacyjna – analiza różnego rodzaju czynników ryzyka i zapoznawania z wynikami z analiz);
Funkcja dostawcy innych usług (np. usługi wywiadowni gospodarczej, usługi windykacyjne, usługi factoringowe);
Funkcja stymulatora produkcji eksportowej:
Kredyt;
Ubezpieczenie kredytu;
Dopłaty do stóp procentowych.
Ryzyka umowy kredytu kupieckiego:
Ryzyko gospodarcze (handlowe – ryzyko prowadzenia działalności gospodarczej wynikające z samodzielnie podejmowanych decyzji, jest to ryzyko dominujące);
Ryzyko polityczne (sytuacje uniemożliwiające spłatę zobowiązania przez dłużnika);
Ryzyko społeczne ( np. strajki);
Ryzyko katastrofalne ( naturalne katastrofy np. powódź, częsienia ziemi);
Inne rodzaje ryzyka:
Ryzyko produkcji (związane z sytuacją gdzie wykonana produkcja nie zostanie odebrana przez dłużnika w związku z jego sytuacją finansową);
Ryzyko kursowe (związane ze stratą wynikających z różnic kursowych);
Ryzyko wydatków handlowych (ryzyko poszukiwania nowych rynków zbytu – dogodny dla małych przedsiębiorstwa);
Ryzyko inwestycji bezpośrednich.
Reguły ubezpieczeń kredytu:
Pokrywanie w umowach ubezpieczenia ryzyka gospodarczego, handlowego, nierynkowego oraz ryzyka związanego z niewypłacalnością;
Unikanie tzw. negatywnej selekcji ryzyka (związane z portfelem ubezpieczającego);
Nie przyjmowanie do ubezpieczenia podmiotów powiązanych z ubezpieczającym i nieposiadających zdolności upadłościowej (np. podmioty państwowe, podmioty samorządu terytorialnego);
Ochrona ubezpieczeniowa obejmuje jedynie pozytywnie zweryfikowanych kredytobiorców (ponieważ w trakcie analizy ryzyko może dojść do odmowy), w stosunku do których odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń jest limitowana (załączniki w postaci limitów kredytowych);
Aktywne kształtowanie ryzyka ponoszonego przez ubezpieczyciela (w takcie trwania umowy zakres ochrony ubezpieczeniowej może ulec zmianie);
Ponoszeniu udziału własnego przez ubezpieczającego;
Ubezpieczeniem obejmowane są tylko bezsporne należności;
Mechanizm funkcjonowania gwarancji ubezpieczeniowej
Umowa o wydanie gwarancji
Zobowiązany Gwarant
Składka ubezpieczeniowa
gwarancja
ubezpieczeniowa
Beneficjent
Mechanizm ubezpieczenia kredytu kupieckiego
Umowy dostawy
Ubezpieczający 0 1
Ubezpieczony
(dostawca) limit kredytowy
0 2
Składka umowa
ubezpiecze- ubezpieczeniowa
niowa 0 3
Zakład ubezpieczeń