1)
Przedmiotem badań nauk geograficznych jest zewnętrzna powłoka ziemi, jej przestrzenne zróżnicowanie pod względem przyrodniczum, i społeczno-ekoomicznym.
Geografia fizyczna- działy i nauki pokrewne: Geomorfolgia – nauka badająca formy rzeźby powierzchni Ziemi.
Pedologia – nauka o glebie
Paleontologia – nauka zajmująca się badanem życia w minionych epokach geologicznych
Geografia społeczna – (ekonomiczna) – antropogeografia – nauka badająca aspekty działalności człowieka, konsekwencje gospodarcze i społeczne dla tej aktywności w przestrzeni geograficznej.
Demografia – zajmuje się badaniem ludności w ujęciu statystycznem
Kartografia: teledetekcja – analiza zdjęć lotniczych i satelitarnych.
Środowisko przyrodnicze – Zewnętrzna powłoka Ziemi obejmująca pogranicze litosfery i atmosfery wraz z hydrosferą biosferą.
Środowisko przyrodnicze + środowisko antropogeniczne = środowisko geograficzne
Antropologia – nauka badająca człowieka
Antroposfera – miejsce bytu człowieka.
System przyrodniczy – w w skali całego globu – geosystem, mniejszej skali – ekosystem.
Klęski Żywiołowe – gwałtowne zjawiska przyrodnicze powodujące znaczne naruszenia równowagi ekologicznej.
Strefy, powłoki krajobrazowej Ziemi: 1. LITOSFERA 2. PEDOSFERA 3. ANTROPOSFERA 4. BIOSFERA 5. KRIOSFERA 6. HYDROSFERA 7. ATMOSFERA
Źródła wiedzy geograficznej
Bezpośrednie – uzyskuje się je prowadząc badania terenowe.
Pośrednie – zanalizowane dane , analizy, mapy, publikacje.
2)
Mapa geograficzna jest graficznym obrazem powierzchni ziemi przedstawionym na płaszczyźnie w określonej skali z zastosowaniem odwzorowania kartograficznego.
Składniki mapy: skala, siatka kartograficzna oraz treść mapy, opis pozaramkowy (legenda)
Siatka geograficzna – układ południków i równoleżników na kuli ziemskiej przedstawiona na płaszczyźnie z zasadami odwzorowania kartograficznego tworzy siatkę kartograficzną.
Siatka kartograficzna obarczona jest zniekształceniami, gdyż powierzchni kulistej nie można rozwinąć na płaszczyznę bez rozerwania jej ciągłości. Zniekształceniu ulegają odległości, powierzchnie lub kąty na mapie. Zastosowanie siatek kartograficznych i ich dobór zależy od wielkości obszaru przedstawionego na mapie, jego położenia na Ziemi, Przeznaczenia mapy.
Odwzorowania kartograficzne:
Na płaszczyznę
Na pobocznicę stożka
Na pobocznicę walca
Podział odwzorowanie względu na wiernie przedstawione elementy na mapie:
Wiernokątne
Wiernoodległóściowe
Wiernopowierzchniowe
Szerokość geograficzna – kąt zawarty między płaszczyzną równika a promieniem ziemskim poprowadzonym do danego punktu. Kąt przyjmuje wartości od 0-90 st.
Długość geograficzna – kąt dwuścienny zawarty pomiędzy płaszczyznami południka początkowego i południka przechodzącego przez dany punkt. Ma wartość 0 – 180st.
Skala mapy
Liczbowa
Mianowana
Podziałka liniowa
Ze względu na wielkość skali wyróżnia się mapy :
wielkoskalowe – większe niż 1: 200000
Średnioskalowe – skala od 1:1000000 do 1: 200000
Małoskalowe – mniejsze niż 1: 1000000
Generalizacja kartograficzna to celowe uproszczenie lub uogólnienie pewnych treści mapy, w zależności od jej zastosowania.
3)
Znaki kartograficzne
Powierzchniowe- za pomocą barw i szrafów przedstawia się pokrycie terenu (las, bagno, zabudowa)
Punktowe – symbolizują obiekty niemożliwe do przedstawienia na maie np. pałac
Liniowe - przedstawiają obiekty naturalne i antropogeniczne rozwinięte liniowo.
Obliczanie powierzchni na mapie 1 cm – 0,5 km 1 cm2 – 0,25km2 (0,5x0,5)
Poziomice (izohipsy, warstwice) to izolinie (czyli linie występujące tylko na mapie), łączącymi punkty o tej samej wysokości bezwzględnej. Cięcie poziomicowe jest to odległość w terenie między poziomicami (stała na arkuszu mapy) „Wodne” poziomice to izobaty.
Im większe różnice wysokości (deniwelacje) , tym bardziej urozmaicona powierzchnia – występuje więcej stoków (powierzchnie nachylone) lub zbocza (stoki w dolinach).
Przewyższenie profilu – stosunek skali pionowej profilu do skali poziomej.