Zizek – rewolucja u bram
Pierwszą reakcją na stwierdzanie że Lenin mógłby być dziś aktualny jest śmiech. Marks być może jest w porządku (za oceną kapitalistycznej dynamiki itd.) niemniej jednak czyż Lenin nie reprezentuje porażki praktycznej realizacji marksizmu ? Eksperymentu który zakończył się ekonomicznie niewydolną dyktaturą?
Problem z tym pozornie przekonującym argumentem polega na tym że zbyt łatwo posługuje się on odziedziczonym wyobrażeniem Lenina – rewolucyjnego przywódcy, który po sformułowaniu podstawowych kierunków swojej myśli – następnie ją bezwzględnie realizuje.
Kiedy w 1914 roku wszystkie partie lewicowe – oprócz bolszewików i socjaldemokratów w Serbii – przyjęły „linię patriotyczną”. Wówczas w Europie targanej konfliktami panowało przekonanie że potrzeba „opowiedzieć się po którejś ze stron” (wojny).
Lenin nie chciał czekać z realizacją swoich postulatów. Był bezkompromisowy. Lenin był samotnym politykiem walczącym wbrew nurtowi własnej partii. W 1917 partia i „prawda” (gazeta?) odcięła się nawet od Lenina a jego poglądy wówczas były skrajnie odosobnione.
Lenin jako przywódca partii klasy robotniczej bez klasy robotniczej (która istniała w szczątkowej postaci z powodu zacofania Rosji – a i tak jej większość zginęła w wojnie domowej) zaczął organizować państwo, akceptując w pełni paradoks partii która musi zorganizować, a nawet stworzyć na nowo – swoją własną bazę, swoją klasę robotniczą.
Pomiędzy rewolucją lutową a październikową – Lenin był wyśmiewany przez Komitet Centralny, gdy mówił że trzeba powtórzyć rewolucję.
W 1917 roku po Rewolucji Lutowej – Rosja była najbardziej demokratycznym państwem w całej Europie, ale ta spora ilość wolności tworzyła właśnie sytuację nieprzejrzystą i dwuznaczną. Tym czego brakowało pierwszej rewolucji (lutowej) nie była treść, ale właśnie sama forma – tkwiła ona bowiem nadal w starej formie – tzn. myśląc że wolność i sprawiedliwość można osiągnąć po prostu prze użycie istniejącego aparatu państwowego i mechanizmów demokratycznych.
Lenin szczególnie ironicznie odnosił się do tych, którzy angażują się w nieskończone poszukiwania jakiegoś rodzaju „gwarancji” dla rewolucji. Tzn. nie powinno się ryzykować przedwczesnej rewolucji dopóki czas nie „dojrzeje” – „klasa robotnicza jeszcze nie dojrzała” – bądź też inny rodzaj gwarancji – większość ludu jeszcze nie jest po naszej stronie, więc rewolucja wyglądałaby na nie demokratyczną. Itd..
Zdaniem Lenina – trzeba odrzucić takie gwarancje – bowiem rewolucja legitymizuje sama siebie. Poszukiwanie gwarancji jest jedynie strachem przed otchłanią samego czynu.
Oportunizm jest czymś złym – maskuje strach przed dokonaniem czynu przy pomocy ochronnego ekranu „obiektywnych” faktów, norm itd. krokiem w stronę walki z oportunizmem jest jasne stawianie sprawy.
Lenin uważał, że ci co czekają że nadejdą obiektywne warunki rewolucji, będą czekali po wsze czasy – taka pozycja „obiektywnego obserwatora” (a nie zaangażowanego działacza) jest sama podstawową przeszkodą do rewolucji.
Argument przeciw budowaniu demokratycznej większości – jest taki że czysto demokratyczna opcja sama ma charakter utopijny, w konkretnych burżuazyjno-demokratycznych warunkach rosyjskich – demokracja nie przetrwa – jedynym sposobem uchronienia zdobyczy lutowych jest podjęcie kolejnej rewolucji – w przeciwnym razie wygrają carscy reakcjoniści.
Zizek przeciwstawia Lenina Stalinowi. Ten pierwszy wiedział że Rosja jest zbyt biednym krajem by wprowadzić od razu komunizm. Planował dochodzić do tego stopniowo przez rozwój i edukację. Zdaniem Lenina najgorszym doradcą byłby pośpiech. Stalin optował za dogłębnie antyleninowską koncepcją „budowania socjalizmu w jednym kraju”.
Zizek pisze o Leninie, jako o tym który został wrzucony w katastrofalną nową konstelacją, w której stare współrzędne okazały się bezużyteczne i który został zmuszony do wynalezienia marksizmu na nowo. Lenin (osobiście) w pewnym miejscu pisze „Marks i Engels nie powiedzieli o tym ani słowa”. Zizkowo nie chodzi o to by wrócić do Lenina – ale by go w Kierkgaardiańskim sensie - powtórzyć; uzyskać ten sam impuls w dzisiejszej konstelacji. Nie chodzi o nostalgiczne przywołanie „starych dobrych rewolucyjnych czasów” - chodzi o powtórzenie w warunkach dzisiejszego świata leninowskiego wynalezienia na nowo rewolucyjnego projektu w warunkach imperializmu i kolonializmu. Lenin symbolizuje nieodpartą wolność zawieszenia istniejących post-ideologicznych współrzędnych, ogłupiającego zakazu myślenia, w którym żyjemy. Oznacza to po prostu że znowu możemy myśleć.
Lenin Włodzimierz – Kryzys dojrzał
Lenin nazywa socjalistów (socjaldemokratów) – „socjalszowinistami”.
Zdaniem Lenina świat stoi w obliczu światowej rewolucji proletariackiej. Autor zdaje sobie sprawę, że warunki jakie panują w rządzonej przez bolszewików Rosji są nieporównywalnie lepsze (z perspektywy komunistów) niż w innych państwach gdzie żyją internacjonaliści. Lenin zdając sobie z tego sprawę mówi sam o sobie – komu wiele dano, od tego wiele wymagać się będzie.
Lenin narzeka na biurokrację i brak sprawiedliwości społecznej w warunkach rządu tymczasowego (rządzącego po pierwszej rewolucji).
Wśród kryzysów trawiących Rosję, Lenin wymienia kryzys agrarny i położenie chłopstwa i jego tłumienie (powstania) przez rząd tymczasowy.
Internacjonalizm zdaniem Lenina nie polega na frazesach, na wyrażaniu solidarności, nie na rezolucjach lecz na czynach. Bolszewicy byliby zdrajcami chłopstwa gdyby tolerowali tłumienia powstania chłopskiego przez rząd. Kryzys dojrzał..
Zdaniem Lenina nie ma na co czekać, trzeba działać. Przepuszczać taki moment i „czekać” na zjazd rad – to zupełny idiotyzm lub zupełna zdrada. Zdrada wobec robotników niemieckich – nie ma co czekać na początek ich rewolucji. Lenin namawia do natychmiastowej rewolucji i obalenia rządu Kiereńskiego. Lenin zdaje sobie sprawę że jest to technicznie wykonalne.