Jadalne części roślin:

• młode pędy (np. chmielu, pióropusznika strusiego)

• liście (np. szczaw, wiąz)

• pączki kwiatowe i pączki liściowe (np. lipy, szczawiu)

• kwiaty (np. szczawika zajęczego)

• owoce (np. jarzębiny)

• nasiona (np. jałowiec, wyka)

• korzenie (np. pasternak, kozibród łąkowy)

• kłącza (np. perz, trzcina)

• bulwy (np. ziarnopłon wiosenny)

• sok (np. z drzew takich jak brzoza)

• kora, miazga, łyko.

Dzikie zboża na podpłomyki, kasze i dodatki do wypieku chleba: ziarniaki traw, orzeszki turzyc.

Stanowiska segetalne i ruderalne:

• włośnica sina

• owies głuchy.

Stanowiska suche, np. wydmy:

• turzyca piaskowa

• wydmuchrzyca piaskowa

• kotewka orzech włoski.

Owoce drzew:

• dąb szypułkowy (orzeszki), dodawane do chleba, wytwarzano z nich kawę, przed użyciem odgoryczniano je

• buk zwyczajny (orzeszki), dodawane do chleba, zawierają dużo tłuszczu, mają wysoką wartość energetyczną.

Orzeszki roślin z rodziny rdestowatych:

• szczaw kędzierzawy (występuje na stanowiskach ruderalnych, najpowszechniejszy)

• szczaw lancetowaty

• szczaw polny

• rdest (rdestówka) powojowa (w okolicach lasów)

• rdest plamisty (na ruderalnych siedliskach).

Kłącza i korzenie:

• perz właściwy

• orlica pospolita (odkwaszanie) – kłącza wymagają odgorycznienia

• knieć błotna

• wierzbówka pieprzyca.

Korzenie, kłącza i bulwy jako warzywa:

• dzwonek rapurzkuł (roślina dzika)

• pasternak zwyczajny

• marek kucmerka (była kiedyś w uprawie, z rodziny baldaszkowatych)

• marchew zwyczajna (do zup)

• kozibród łąkowy (był kiedyś w uprawie, z rodziny złożonych)

• szczaw polny

• biedrzeniec mniejszy (służył jako przyprawa do zup)

• kminek zwyczajny (do zup: grochówka, ser, bigos)

• łopian większy (do smażenia jak frytki, roślina uprawiana w Japonii).

Namiastki szparagów:

• chmiel zwyczajny (ma smaczne pędy ale tylko te, które nie przekroczyły )

• orlica pospolita (liście w formie pastorałów, roślina zbierana w Japonii, należy zbierać liście, które nie przekroczyły )

• skrzyp polny

• trzcina pospolita (smaczna gdy jest młoda)

• wierzbówka kiprzyca (zbierana w okresie zaboru Rosyjskiego, z jej liści robiono herbatę)

• rdest ziemnowodny

• pałka szerokolistna (jadalne młode pędy, kwiatostan w fazie zielonej jest namiastką szparagów).

Namiastki karczochów:

• popłoch pospolity

• dziewięćsił bezłodygowy

Szpinaki i zupy (polewki):

• szczaw zwyczajny (zawiera dużą liczbę białek co przeciwdziała kamicy nerkowej)

• pokrzywa zwyczajna (zawiera dużą liczbę białek co przeciwdziała kamicy nerkowej)

• komosa biała

• komosa strzałkowata

• podagrycznik pospolity (młode liście do sałatek, spożywany w dużych ilościach na Białorusi).

Dzikie jarzyny (jadane na surowo):

• babka lancetowata

• mniszek lekarski (uprawiany we Francji)

• koniczyna biała

• szczawik zajęczy

• sosna zwyczajna (jadalny kwiatostan)

• dzwonek jednostronny

• wiąz polny (jadalne młode liście).

Które dziko rosnące rośliny były/ są najczęściej zbierane:

• szczaw

• barszcz

• dzika marchew

• korzeń łopianu

• kozibród.

Opłacalność zależy od:

• obfitości roślin na stanowiskach (jeśli występują łanem łatwo zbierać dużo materiału)

• wykopywania (zależy czym wykopujemy – kopaczka używana od neolitu, jak dużo wykopujemy)

• transport (personalny, jutrzni ze zwierzętami, kołowy ze zwierzętami, mechaniczny)

• przebieranie i czyszczenie (wybieranie)

• rozcieranie (używane od paleolitu żarna, zboża wymagają rozcierania do uzyskania mąki, wypalanie)

• gotowanie i pieczenie

• podawanie do stołu.

Uzdatnianie do jedzenia roślin niejadalnych i trujących:

• odgoryczanie (rdest wężownik, kokoryczka wonna, kokorycz pusta, narecznica krótkoostna).

Czy wszystkie oleje roślinne są jadalne?

Zawartość grup kwasów tłuszczowych w różnych tłuszczach (w %):

Nazwa tłuszczu	Jednonienasycone kwasy tłuszczowe	Wielonienasycone kwasy tłuszczowe	Nasycone kwasy tłuszczowe
Oliwa z oliwek	77	9	14
Olej słonecznikowy	20	64	11
Olej sojowy	24	61	15
Olej kukurydziany	25	62	13
Margaryna	49	32	19
Masło	30	4	66

Oleje są ważnym źródłem witaminy E. Tokoferol jest głównym antyoksydantem, który chroni komórki przed utleniaczami.

Niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe NNKT biorą udział w krążeniu cholesterolu (obniżają jego poziom), regulują gospodarkę tłuszczową, wpływają na prawidłowy stan skóry i włosów, działają żółciopędnie i żółciotwórczo, zawierają witaminy rozpuszczalne w tłuszczach (A, E, D).

Najwięcej NNKT jest w oleju słonecznikowym, sojowym, bawełnianym, kukurydzianym, lnianym i oliwie z oliwek.