Metoda obserwacyjna.
Metoda, która polega na rejestrowaniu ludzkich zachowań bez prób wpływania na ich bieg.
Obserwacja systematyczna - polega na obserwacji określonego zjawiska społecznego na podstawie zbioru ustalonych wcześniej kryteriów określanych również mianem wskaźników.
Obserwacja uczestnicząca - polega na tym, że obserwator przyłącza się do obserwowanej grupy jako jej członek.
Wskaźnik - to obserwowalny fakt, czy zachowanie na podstawie którego wyciągamy wniosek, że zachodzi określone zjawisko.
Ograniczenia metody obserwacyjnej:
- Pozwala jedynie opisać zachowanie bez możliwości wykrycia przyczyny.
- Ma ona swoje zastosowanie do ograniczonego zakresu zjawisk ( częstych i obserwowalnych ).
- Tendencyjność obserwatora ( konieczność powołania sędziów kompetentnych ).
- Wnioski ograniczone do konkretnej grupy ludzi w konkretnej sytuacji.
Metoda korelacyjna
Metoda, która polega na pomiarze dwóch lub więcej zmiennych i oszacowaniu relacji między innymi.
• Korelacja dodatnia - wzrostowi wartości jednej zmiennej towarzyszy wzrost drugiej zmiennej.
Przykład: Korelacja między wzrostem a wagą człowieka, samooceną a osiągnięciami szkolnymi.
• Korelacja ujemna - Wzrostowi wartości jednej zmiennej towarzyszy spadek wartości drugiej zmiennej.
Przykład: Korelacja między wiekiem a sprawnością fizyczną, liczbą przyjaciół a poczuciem osamotnienia.
• Brak możliwości wyciągania wniosku o wpływie.
Metoda eksperymentalna.
Metoda, która służy do badania związków przyczynowo - skutkowych między zmiennymi.
• Randomizacja - losowy przydział osób badanych do grupy eksperymentalnej i grupy kontrolnej.
• Grupa eksperymentalna - badacz wprowadza zmienną, prawdopodobną przyczynę badanego zjawiska.
• Grupa kontrolna - Identyczne warunki w porównaniu do grupy eksperymentalnej za wyjątkiem nie wystąpienia prawdopodobnej przyczyny danego zjawiska.
• Zmienna niezależna - zmienna, którą badacz manipuluje, zakładając, że jest ona przyczyną zjawiska.
Przykład: Huśtawka emocjonalna, liczba świadków zdarzenia.
• Zmienna zależna - zmienna, którą badacz mierzy, sprawdzając, czy na jej wartość ma wpływ zmienna niezależna.
Przykład: Uleganie prośbie, udzielenie, pomocy.