Hierarchia potrzeb Maslowa opiera się na dwóch zasadach:

1. zaspokojona potrzeba nie jest już czynnikiem motywującym do pracy

2. potrzeba na jakimś poziomie staje się aktywna dopiero wtedy, gdy zaspokojona jest potrzeba na niższym poziomie.

Potrzeba samorealizacji zdaniem Maslowa jest bardzo trudna, o ile możliwa do zaspokojenia (nigdy nie może być zaspokojona).

Teoria Alderfera:

Alderfer wyróżnił trzy następujące potrzeby: egzystencji (fizjologiczne, bezpieczeństwa), kontaktów społecznych (społeczne i szacunku), wzrostu (samorealizacji).

Dwie różnice między teorią Maslowa i Alderfera:

1. zdaniem Alderfera ludzie dążą do zaspokajania kilku potrzeb jednocześnie;

2. według Alderfera niezaspokojenie jakiejś potrzeby wywołuje frustrację i stres; ludzie dążą wówczas do zaspokojenia w wyższym stopniu potrzeb uznanych uprzednio za zaspokojone.

TEORIA FRYDERYKA HERZBERGA (DWUCZYNNIKOWA)

Niezadowolenie z pracy

Wynika z kontekstu pracy, czyli czynników higienicznych:

• warunków pracy (fizycznych)

• relacji międzyludzkich

• zasad działania w organizacji (standardy pracy)

• wynagrodzenia

Reguła: zły kontekst pracy zwiększa niezadowolenie.

Zadowolenie z pracy:

Wynika z treści pracy, czyli z czynników motywujących:

• poczucia osiągnięć (potrzeba osiągnięć)

• uznania (potrzeba uznania i prestiżu)

• odpowiedzialności

• awansu

• osobistego rozwoju

Reguła: dobra treść pracy zwiększa zadowolenie.

Herzberg wyróżnił czynniki higieny i czynniki motywujące.

Oddziaływanie wyłącznie czynników higieny nie wywołuje zadowolenia z pracy, które jest skutkiem oddziaływania zarówno czynników higieny i czynników motywujących.

Czynniki higieny -> potrzeby niższego rzędu.

Czynniki motywujące -> potrzeby wyższego rzędu.

Zdaniem Herzberga oddziaływanie czynników higieny obniża niezadowolenie z pracy.

Podejście od strony procesu poszukuje odpowiedzi na dwa następujące pytania:

1. W jaki sposób ludzie wybierają zachowanie pozwalające zaspokoić potrzebę?

2. Jak oceniają stopień zadowolenia w wyniku zaspokojenia określonej potrzeby?

1 – teoria oczekiwań

2 – teoria sprawiedliwości

Teoria oczekiwań:

Teoria oczekiwań opiera się na trzech następujących założeniach:

• oczekiwanej proporcji osiągnięć do wyniku (A), tj. indywidualnie postrzeganego prawdopodobieństwa, że określony wysiłek zaowocuje określonymi osiągnięciami

• oczekiwanej proporcji wyniku do osiągnięć (B), czyli indywidualnie postrzeganego prawdopodobieństwa, że określone osiągnięcia prowadzą do określonych wyników

• wartościowości rozumianej jako atrakcyjność wyniku dla jednostki, przy czym brana jest pod uwagę sumaryczna wartościowość.