Cel ćwiczenia
- Zapoznanie się ze zjawiskiem spalania paliw gazowych
- Obserwacja działania palnika gazowego
- Pomiar rozkładu temperatury i składu mieszanki wewnątrz płomienia
Wstęp teoretyczny
Aby dobrze zrozumieć temat ćwiczenia, należy zapoznać się z podstawowymi pojęciami takimi jak: spalanie, paliwa, zapłon, płomień oraz palniki gazowe
SPALANIE - egzotermiczna reakcja chemiczna przebiegająca między materiałem palnym lub paliwem a utleniaczem, z wydzieleniem ciepła i światła. Paliwa i utleniacze występują w trzech stanach skupienia: gazowym, ciekłym i stałym. Najbardziej znanym utleniaczem jest tlen.
PALIWA – substancje chemiczne lub ich mieszaniny, które łatwo spalają się z udziałem powietrza, a produktem ich spalania są przede wszystkim gazy.
ZAPŁON - jest to spowodowanie reakcji spalania przez lokalne wywołanie intensywnej reakcji chemicznej w mieszance palnej. Zapłony dzielimy na:
- wymuszony
- samozapłon
Płomień – definicja, podziały
PŁOMIEŃ to fala chemicznej reakcji egzotermicznej rozchodząca się z charakterystyczną dla danej mieszanki palnej prędkością, zwana prędkością propagacji płomienia, czyli inaczej strefa, w której zachodzi proces spalania.
Podział ze względu na sposób przygotowania mieszaniny palnej:
- płomień kinetyczny, w którym paliwo i utleniacz zostały wymieszane przed osiągnięciem strefy spalania, a szybkość spalania zależy od kinetyki reakcji chemicznej. Początek podgrzewania i utleniania paliwa znajduje się przed główną strefą reakcji, tzw. Czole płomienia. Koniec tej strefy to miejsce, w którym proces utleniania przebiega bez dostarczania ciepła z czoła płomienia. Reakcje utleniania paliwa zachodzą w czole płomienia. Po głównej strefie znajduję się strefa popłomienna.
- płomień dyfuzyjny, w którym paliwo i utleniacz mieszają się dyfuzyjnie w warstwie granicznej pomiędzy strumieniami gazu palnego i gazowego utleniacza, a szybkość spalania ograniczana jest szybkością dyfuzji. Reakcja spalania jest poprzedzona mieszaniem strumieni.
Podział ze względu na charakter przepływu:
- laminarne
- turbulentne
Palniki gazowe
Zadaniem palnika jest dostarczenie gazu i powietrza oraz tak zmieszać paliwo w taki sposób, aby uzyskać pożądany efekt spalania.
Rodzaje palników:
- Powszechnego użytku (kompaktowe)
- Niskoemisyjne
- Rozpałkowe
- Pilotujące
- Specjalne
Podział wg sposobu działania:
- palniki dyfuzyjne – paliwo i powietrze są podawane oddzielnie
- palniki kinetyczne – mieszanie paliwa i powietrza przed podaniem do komory spalania
- palniki z niepełnym wstępnym mieszaniem – kinetyczno-dyfuzyjne – część powietrza podawania jest przed dyszą wylotową palnika i tam miesza się z paliwem, druga część podawana jest oddzielnie w komorze spalania na wylocie z palnika
Podział wg konstrukcji”
- palnik gazowy inżektorowy – wstępne zmieszanie paliwa i powietrza, które zasysane jest przez gaz wypływający z dyszy paliwowej
- palnik gazowy nadmuchowy – powietrze podawane przez urządzenie nadmuchowe (3 wersje sposobu działania)
Schemat stanowiska
Rysunek 1. Schemat stanowiska
Pomiary
Tabela 1. Pomiar zawartości niespalonego gaz w zależności od temperatury płomienia i odległości sondy od środka palnika
Odległość sondy od środka palnika [mm] | c- zawartość niespalonego gazu [C] | Temperatura płomienia[°C] |
---|---|---|
0 | 2,637*10−4 | 850 |
1 | 1,976*10−4 | 860 |
2 | 2,072*10−4 | 860 |
3 | 1,550*10−4 | 860 |
4 | 1,129*10−4 | 810 |
5 | 2,845*10−5 | 720 |
6 | 5,432*10−6 | 640 |
7 | 3,462*10−6 | 480 |
8 | 3,132*10−6 | 620 |
9 | Brak paliwa | 570 |
10 | Brak paliwa | 520 |
11 | Brak paliwa | 400 |
12 | Brak paliwa | 240 |
13 | Brak paliwa | 160 |
14 | Brak paliwa | 80 |
c100% = 2, 714 • 10−4
Opracowanie wyników
Określenie składu mieszanki gazowo- powierzchniowej
$$r = \frac{q_{\text{gaz}}}{q_{\text{gaz}} + q_{\text{pow}}}$$
r – udział gazu w mieszaninie
qgaz - strumień objętości gazu palnego (dm3/h)
qpow - strumień objętości powietrza
$$r = \frac{13,32}{13,32 + 220} = 0,057$$
$$q_{\text{gaz}} = {q'}_{\text{gaz}}\sqrt{\frac{\rho_{\text{pow}}}{\rho_{\text{gaz}}}}$$
$$q_{\text{gaz}} = 18\sqrt{\frac{1,293}{2,361}} = 13,32\ dm^{3}/h$$
Wyznaczenie stopnia wypalenia gazu:
$$w = \left( 1 - \frac{c}{c_{100\%}} \right)*100\%$$
gdzie:
w- stopień wypalenia
c – zawartość gazu palnego, zmierzona chromatograficznie w próbce pobranej w danym punkcie płomienia
c100% – zawartość gazu palnego w świeżej mieszaninie paliwowo-powietrznej, zmierzona chromatograficznie
Przykładowe obliczenia dla pomiaru:
$w = \left( 1 - \frac{0,0002637}{0,0002714} \right)*100\% =$2,837 %
Wyniki
Tabela 2. Wykaz wypalenia gazu w zależności od temperatury płomienia i odległości sondy od środka palnika
Odległość sondy od środka palnika [mm] | Temperatura płomienia[°C] | Wypalenie gazu W [%] |
---|---|---|
0 | 850 | 2,837 |
1 | 860 | 27,192 |
2 | 860 | 23,655 |
3 | 860 | 42,520 |
4 | 810 | 58,401 |
5 | 720 | 89,517 |
6 | 640 | 97,999 |
7 | 480 | 98,724 |
8 | 620 | 98,846 |
9 | 570 | 100 |
10 | 520 | 100 |
11 | 400 | 100 |
12 | 240 | 100 |
13 | 160 | 100 |
14 | 80 | 100 |
Wykresy
Wykres 1. Zależność wypalenia gazu W od odległości sondy od środka palnika x
Wykres 2. Zależność temperatury płomienia gazu t od odległości x od środka palnika
Wnioski
- Zakładamy, że badany płomień jest laminarny, ma stały kształt oraz jest symetryczny, zakładamy również, że skład paliwa jest niezmienny
- Temperatura na początku wraz ze wzrostem odległości od palnika rośnie, osiągając swoją maksymalną temperaturę 860oC w czole płomienia, po czym drastycznie spada do temperatury 80oC.
- Pomiary są niedokładne. Wynika to ze zbyt krótkiego czasu pobierania próbek, kiedy płomień nie był ustabilizowany