1)POJĘCIE PRAWA UBEPIECZENIOWEGO:

Prawo ubezpieczeniowe to całokształt przepisów prawnych, regulujących ubezpieczenie jako instytucję prawną. Oznacza gałąź prawa dotyczącą dającego się wyodrębnić rodzaju stosunków społecznych, wymagających prawnego uregulowania w zespole norm stanowiących pewną całość.

2)PRAWO UBEZPIECZENIOWE A PRAWO UBEZPIECZEŃ GOSPODARCZYCH:

Prawo ubezpieczeniowe to szersze pojęcie, które zawiera prawo ubezpieczeń gospodarczych. Prawo ubezpieczeniowe stanowi ogół norm prawnych regulujących organizację i zasady działalności zakładów ubezpieczeń oraz prawa i obowiązki stron stosunków ubezpieczeniowych w dziedzinie zarówno ubezpieczeń gospodarczych jak i społecznych.. Natomiast prawo ubezpieczeń to także całokształt norm prawnych, który reguluje stosunki związane z istnieniem i funkcjonowaniem tylko ubezpieczeń gospodarczych (organizację ubezpieczeń, zasady podejmowania i wykonywania działalności ubezpieczeniowej, zasady i warunki udzielania ochrony ubezpieczeniowej).

3)ROZWÓJ PRAWA UBEZPIECZENIOWEGO:

4)ŹRÓDŁA PRAWA UBEZPIECZENIOWEGO:

Prawo ubezpieczeniowe jest złożoną gałęzią prawa składającą się z norm należących do kilku podstawowych gałęzi prawa: do prawa cywilnego (ubezpieczenia gospodarcze), prawa pracy (ubezpieczenia społeczne) oraz do prawa finansowego i administracyjnego oraz procesowego i karnego.

5)NORMY PRAWA UBEZPIECZENIOWEGO

6)DEFINICJA PRAWA UBEZPIECZENIOWEGO:

Ubezpieczenie- stosunek cywilnoprawny, którego treść polega na tym, że jedna strona zobowiązania jest do zapłaty oznaczonego co do wysokości świadczenia pieniężnego(składa), a druga strona do zapłaty umówionego świadczenia pieniężnego w czasie zajścia przewidzianego w umowie wypadku ubezpieczeniowego.

7)KONSTRUKCJA STOSUNKU PRAWNEGO UBEZPIECZENIA:

Stosunek ubezpieczeniowy jest stosunkiem prawnym wiążącym ubezpieczającego (ubezpieczonego) z zakładem ubezpieczeń, na podstawie którego ubezpieczyciel obowiązany jest do wypłacenia odszkodowania lub innego świadczenia, w razie nastąpienia określonego zdarzenia losowego, ubezpieczony zaś jest obowiązany do opłacenia określonej składki ubezpieczeniowej. Nawiązany stosunek ubezpieczeniowy zgodnie z przyjętą w prawie tezą jest cywilnoprawnym stosunkiem zobowiązaniowym. Stanowisko to wynika z obowiązku odpowiedniego stosowania przepisów kodeksu cywilnego o umowie ubezpieczenia, a przepisy mające charakter obowiązujący nie mogą być zmieniane wolą stron. Spory między stronami mogą być rozstrzygane przez sądy. Świadczenie każdej ze stron jest świadczeniem pieniężnym.

8)PRZEDMIOT STOSUNKU PRAWA UBEZPIECZENIOWEGO:

W stosunku ubezpieczenia występują następujące podmioty: zakład ubezpieczeń, ubezpieczający, ubezpieczony oraz uposażony w przypadku umów ubezpieczenia na życie. Najogólniej, ubezpieczającym jest osoba fizyczna lub prawna, zawierająca umowę ubezpieczenia i zobowiązana do opłacenia składki. Zakład ubezpieczeń to zakład świadczący usługi ubezpieczeniowe działający w formie spółki akcyjnej lub towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych (ubezpieczyciel). Ubezpieczony – osoba fizyczna, której życia i zdrowia dotyczy umowa ubezpieczenia (w ubezpieczeniu na życie) albo osoba fizyczna, prawna lub jednostka nie posiadająca osobowości prawnej, na rzecz której została zawarta umowa ubezpieczenia albo przedsiębiorca, którego interes majątkowy został ubezpieczony. Uposażonym jest podmiot, który jest uprawniony do otrzymania świadczenia na wypadek śmierci ubezpieczonego.

9)PRZEDMIOT UBEZPIECZENIA:

Wg kodeksu cywilnego: 1.Majątkowe: - mienie lub odpowiedzialność cywilna 2. osobowe -życiowe – śmierć osoby ubezpieczonej lub dożycie określonego wieku -wypadkowe – NNW, rozstrój zdrowia, uszkodzenie ciała, śmierć w wyniku nieszczęśliwego wypadku. Wg kodeksu morskiego: statek, ładunek, fracht, opłata pasażerska.

10)SPOSOBY POWSTAWANIA STOSUNKU PRAWNEGO UBEZPIECZENIA:

11)WYGAŚNIĘCIE STOSUNKU PRAWA UBEZPIECZENIOWEGO:

12)SZKODA I KRZYWDA JAKO KATEGORIE PRAWA CYWILNEGO I UBEZPIECZENIOWEGO:

Pojęcie szkody i jej rodzaje:

W nauce prawa cywilnego przyjmuje się powszechnie, że szkoda jest to uszczer¬bek zarówno w dobrach o charakterze majątkowym, jak i o charakterze niemająt¬kowym, powstały na skutek jakiegoś zdarzenia (zazwyczaj niezależnego od woli oso¬by poszkodowanej). Jednym z podstawowych kryteriów podziału szkody jest podział na szkodę na mieniu i na szkodę na osobie. Szkodą na mieniu jest uszczerbek doty¬czący wyłącznie składników majątku poszkodowanego, a zatem zawsze będzie to uszczerbek o charakterze majątkowym.
Natomiast szkoda na osobie oznacza naruszenie dóbr osobistych człowieka (życie, zdrowie, integralność cielesna, godność), które samo przez się stanowi uszczerbek niemajątkowy, ale niekiedy może się wiązać także z powstaniem uszczerbku majątkowego. Dla określenia uszczerbku o charakterze niemajątkowym (np. ból związany z rozstrojem zdrowia, niemożność pełnowartościowego egzystowania w społeczeństwie) używa się powszechnie pojęcia krzywda". Z tego względu w pewnym uproszczeniu przez "szkodę" sensu stricte rozumie się każdy uszczerbek o charakterze materialnym. Zgodnie z tradycyjnym podziałem mającym zastosowanie w prawie cywilnym, uszczerbek ten występuje w następujących postaciach:
1) szkoda rzeczywista - strata, jakiej doznaje mienie poszkodowanego. Może ona polegać na zniszczeniu albo uszkodzeniu rzeczy, zmniejszeniu jej wartości, powstaniu konieczności ponoszenia wydatku, zwiększeniu się wydatków, wygaśnięciu lub zmniejszeniu się wierzytelności, powstaniu lub zwiększeniu się długu. Strata rzeczywista zawsze musi przejawiać się tym, że stan majątkowy poszkodowanego uległ zmniejszeniu w stosunku do stanu poprzedniego. Szkoda rzeczywista jest zmniejszeniem się aktywów lub zwiększeniem się pasywów. Jednakże nie będą szkodą takie zdarzenia, jak dobrowolne wyzbycie się przez właściciela własności rzeczy (np. porzucenie, darowizna) albo jej normalne zużycie zgodne z przeznaczeniem i cechami naturalnymi (np. wypalenie się żarówki).
2) utrata korzyści, których osiągnięcia poszkodowany mógłby oczekiwać, gdyby nie wystąpiło zdarzenie wyrządzające szkodę. Chodzi tu o korzyści, których osiągnięcie - zgodnie z doświadczeniem życiowym - było wysoce prawdopodobne, a przebieg wypadków po tym zdarzeniu potwierdził możliwość uzyskania tych korzyści. Do tej kategorii szkód zaliczymy utracone zarobki, utracony zysk z prowadzonej działalności gospodarczej, istnienie długu, który mógł wygasnąć lub się zmniejszyć. Szkoda polega wówczas na niepowiększeniu się aktywów poszkodowanego albo na niezmniejszeniu się jego pasywów tym celu przez zakład ubezpieczeń lub ubezpieczającego. Taksa ubezpieczeniowa może odpowiadać wartości danego mienia w stanie nowym lub w stanie istniejącym w danym momencie ustalonej według wartości użytkowej lub sprzedanej, a także według kosztów odtworzenia ubezpieczonych przedmiotów. Ponadto taksa może uwzględnić walory artystyczne, kolekcjonerskie i inne ubezpieczonych przedmiotów.
Otaksowana wartość ubezpieczeniowa ustalona na podstawie zgodnego porozumienia ubezpieczającego i ubezpieczyciela wiąże obie strony umowy w razie wypadku ubezpieczeniowego. Oznacza to, że wysokość rzeczywistej szkody ustala się na podstawie otaksowanej wartości ubezpieczonych przedmiotów z uwzględnieniem stopnia ich uszkodzenia i ewentualnie wartości pozostałości.

13)CHARAKTER PRAWNY ODSZKODOWANIA UBEZPIECZENIA:

Odszkodowanie ubezpieczeniowe - to w ramach ubezpieczeń gospodarczych (na zasadzie gwarancyjno-repartycyjnej) odszkodowanie, którego obowiązek świadczenia spoczywa na ubezpieczycielu. Podstawą wypłaty odszkodowania będzie umowa ubezpieczenia określona w art. 805 kodeksu cywilnego zawarta dobrowolnie lub wykonaniu nakazu ustawowego ( np. Ustawa z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych).

Pomoc w uzyskaniu odszkodowania ubezpieczeniowego świadczy Rzecznik Ubezpieczonych, na podstawie ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o nadzorze ubezpieczeniowym i emerytalnym oraz Rzeczniku Ubezpieczonych. Pomoc można też znaleźć w komercyjnych biurach doradztwa ubezpieczeniowego.

14)POJĘCIE, CECHY I STRONY UMOWY UBEZPIECZENIA:

Umowa ubezpieczeniowa zawierana jest między zakładem ubezpieczeń, który zobowiązuje się spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczającym, który zobowiązuje się spłacić składkę

Strony umowy ubezpieczenia:

Ubezpieczyciel-(Zakład Ubezp)jest to osoba fizyczna lub prawna(w Polsce tylko prawna), która wchodzi w stosunki ubezpieczeniowe z ubezpieczającym i świadczy ochronę ubezpieczeniową. Umowa z 22.V.podaje, ze ubezpieczycielem może być spółka akcyjna lub towarzystwo ubezpieczeń wzajemnych.

Ubezpieczający-to os. fizyczna lub prawna, która wchodzi w stosunki ubezpieczeniowe z ubezpieczycielem i płaci składki ubezpieczeniowe.

15)SPOSOBY ZAWIERANIA UMOWY UBEZPIECZENIA;

*W trybie ofertowym prostym umowa ubezpieczenia będzie zawarta wtedy, gdy złożona przez ubezpieczającego oferta zostanie przyjęta przez zakład ubezpieczeń w całości, bez żadnych propozycji zmian elementów wyrażonych w ofercie(a ujętych z reguły we wniosku ubezpieczeniowym). Przyjęcie oferty ubezpieczającego przez zakład ubezpieczeń powinno nastąpić w terminie jej ważności. Przyjęcie umowy wymaga złożenia przez zakład ubezpieczeń stosownego oświadczenia woli.

*Tryb ofertowy złożony- będzie miał miejsce wtedy, gdy złożona przez oferenta propozycja zawarcia umowy ubezpieczenia w czasie jej ważności spotyka się z propozycją zmian ze strony zakładu ubezpieczeń, które to zmiany zostaną w całości przyjęte przez ubezpieczającego.

*Tryb rokowaniowy- będzie miał miejsce wtedy, gdy strony będą wspólnie negocjowały treść poszczególnych, kolejnych postanowień umowy. Nastąpi to w przypadkach ubezpieczeń nietypowych, nie mieszczących się w standardowej ofercie ZU.

*Tryb przetargowy- Wykorzystanie tego trybu zawarcia umowy będzie następowało z inicjatywy ubezpieczającego, który zmierzając do uzyskania najkorzystniejszych warunków ubezpieczenia danych ryzyk ogłosi w tym celu przetarg.

16)UMOWA UBEZPIECZENIOWA NA RZECZ OSOBY TRZECIEJ:

Umowę ubezpieczenia można zawrzeć także na rzecz osoby trzeciej. Osoba trzecia może nie być w umowie wymieniona. Ubezpieczający może w czasie trwania umowy wskazywać osoby, na których rzecz została zawarta umowa.

Obowiązki wynikające z umowy na rzecz osoby trzeciej obciążają ubezpieczającego. Zakład ubezpieczeń może podnieść również przeciwko osobie trzeciej zarzuty, które mają wpływ na odpowiedzialność zakładu z tytułu umowy ubezpieczenia.

Jeżeli nie umówiono się inaczej, osobie trzeciej przysługuje bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń odszkodowanie lub świadczenie należne z tytułu tej umowy.

Odszkodowanie lub świadczenie z tytułu umowy ubezpieczenia na rzecz osoby trzeciej zakład ubezpieczeń może wypłacić ubezpieczającemu za zgodą osoby, na której rzecz umowa ubezpieczenia została zawarta.

17.: Charakter prawny ogólnych warunków ubezpieczenia.

Przed zawarciem umowy ubezpieczenia zakład ubezpieczeń ma obowiązek doręczyć ubezpieczającemu tekst ogólnych warunków ubezpieczenia.
Ogólne warunki ubezpieczenia określają w szczególności:

1)przedmiot i zakres ubezpieczenia,
2) sposób zawierania umowy ubezpieczenia,
3) zakres i czas trwania odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń,
4) prawa i obowiązki stron umowy,
5) tryb, warunki, sposób oraz przesłanki i terminy wypowiedzenia umowy przez ubezpieczającego lub zakład ubezpieczeń,
6) sposób ustalania i opłacania składki ubezpieczeniowej lub opłat pobieranych przez zakład ubezpieczeń oraz metod ich indeksacji, a także ich wysokość,
7) sposób indeksacji składki ubezpieczeniowej,
8) tryb, warunki oraz sposób dokonywania zmiany umowy ubezpieczenia zawartej na czas nieokreślony,
9) sposób ustalania wysokości szkody oraz wypłaty odszkodowania lub innego świadczenia,
10) sposób i tryb dochodzenia roszczeń z umowy ubezpieczenia,
11) informację o sądzie właściwym dla rozstrzygnięcia sporu mogącego wynikać z danej umowy ubezpieczenia,
12) sumę ubezpieczenia i warunki jej zmiany.

17)CHARAKTER PRAWNY OGÓLNYCH WARUNKÓW UBEZPIECZENIA:

Ogólne warunki ubezpieczeń (OWU) to przepisy prawne stosowane do wszystkich ubezpieczeń danego działu lub rodzaju. Ustalają obowiązki stron umowy ubezpieczenia.
OWU powinny być zgodne z ogólnymi normami prawnymi, a przede wszystkim z Ustawą ubezpieczeniową i odnośnymi przepisami kodeksu cywilnego. Warunki ogólne powinny być opracowane w sposób ścisły i jasny oraz zatwierdzone przez władze nadzorcze zakładu ubezpieczeń. W razie sporu spowodowanego dwuznacznym brzmieniem warunków ogólnych racja przyznawana jest z reguły ubezpieczającemu.
Typowe ogólne warunki regulują między innymi:

-przedmiot ubezpieczenia

-zakres odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń

-wyłączenia i ograniczenia odpowiedzialności

--sposób zawarcia umowy ubezpieczenia

-okres trwania ubezpieczenia

-sposób ustalania sumy ubezpieczenia

-podstawę ustalenia składki i sposób oraz termin jej zapłacenia

-obowiązki ubezpieczającego w czasie trwania umowy i w razie wystąpienia szkody

-sposób ustalenia wysokości odszkodowania i termin jego realizacji.

18)OBOWIĄZKI Z UMOWY UBEZPIECZENIA I SKUTKI ICH NIEWYKONANIA:

19)PRAWA Z UMOWY UBEZPIECZENIOWEJ:

20)DOCHODZENIE ROSZCZEŃ Z UMOWY UBEZPIECZENIOWEJ:

21)TRYB ODWOŁAWCZY W UBEZPIECZENIACH:

Tryb odwoławczyTylko w przypadku gdy obowiązek przekazania korygujących lub brakujących dokumentów ubezpieczeniowych wynika z wydanej przez ZUS decyzji - od decyzji przysługuje odwołanie do właściwego sądu w terminie i według zasad określonych w przepisach Kodeksu postępowania cywilnego (tj. do okręgowego sądu pracy i ubezpieczeń społecznych - w terminie miesiąca od doręczenia decyzji).
Odwołanie wnosi się na piśmie do jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję, lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę.
Jeżeli Zakład uzna odwołanie za słuszne, zmienia lub uchyla decyzję niezwłocznie, nie później niż w terminie 30 dni od dnia wniesienia odwołania. W tym wypadku odwołaniu nie nadaje się dalszego biegu. Jeżeli odwołanie nie zostało w całości lub w części uwzględnione, Zakład przekazuje niezwłocznie, nie później niż w terminie 30 dni od dnia wniesienia odwołania, sprawę do sądu wraz z uzasadnieniem.

22)PRZEDAWNIENIE ROSZCZEŃ Z UMOWY UBEZPIECZENIOWEJ:

W ramach przedawnienia roszczeń ubezpieczeniowych wyróżnić należy:

1.roszczenie do zakładu ubezpieczeń

2.roszczenie zakładu ubezpieczeń kierowane do ubezpieczonych, ubezpieczających i innych osób, które mają związek z e stosunkiem ubezpieczeniowym.

Istota przedawnienia roszczeń polega na tym że dłużnik po upływie terminu określonego ustawowo(tzw. terminu przedawnienia roszczeń) może uchylić się względem wierzyciela od spełnienia świadczenia. Podstawowa zasada związana z przedawnieniem roszczeń do zakładu ubezpieczeń stanowi, że roszczenia z umowy ubezpieczenia przedawniają się z upływem 3 lat. Bieg przedawnienia roszczenia o świadczenie do zakładu ubezpieczeń rozpoczyna się w dniu, w którym nastąpiło zdarzenie objęte ubezpieczeniem.. bieg terminu przedawnienia roszczenia do zakładu ubezpieczeń przerywa się, poza obowiązującymi w tym względzie zasadami ogólnymi (dotyczącymi wszystkich roszczeń majątkowych), przez zgłoszenie zakładowi ubezpieczeń tego roszczenia lub przez zgłoszenie zdarzenia objętego ubezpieczeniem.

23)ROSZCZENIE REGRESOWE, TYPY REGRESU UBEZPIECZENIOWEGO”

Regres ubezpieczeniowy – jest to przejęcie prawa przez ubezpieczyciela, jakie posiada poszkodowany do sprawcy szkody w zamian za wypłatę odszkodowania i do jego wysokości.

Wyróżniamy:

*REGRES TYPOWY: jest to jedyna instytucja prewencji ubezpieczeniowej, która wychodzi na zewnątrz stosunku (jest stosowana do osoby trzeciej, która jest poza stosunkiem)

1) żądanie wypłaty odszkodowania

2) wypłata odszkodowania ubezpieczonemu poprzedzone sprawdzeniem czy regularnie płacił składki

3) żądanie zwrotu wypłaconego odszkodowania (regres) ubezpieczyciel przejmuje prawa poszkodowanego i ma prawo ubiegać się o spłatę szkody

4) zwrot przez sprawcę szkody wypłaconego przez ubezpieczyciela poszkodowanemu odszkodowania

Np., gdy szkoda wynosi 8000tys., a suma ubezpieczenia 7000tys. To poszkodowany ma prawo żądać różnicy od sprawcy szkody. Spłacenie tej różnicy musi wystąpić wcześniej niż żądanie regresu ubezpieczyciela, ponieważ poszkodowany ma pierwszeństwo.

Regres typowy ma zastosowanie dla ubezp: transportowych, komunikacyjnych, OC, mieszkaniowych

*REGRES NIETYPOWY: jest stosowany tylko w ubezpieczeniach odpowiedzialności cywilnej

1) żądanie wypłaty odszkodowania

2) wypłacenie odszkodowania

3) ubezpieczyciel występuje do ubezpieczonego o zwrot wypłaconego poszkodowanemu odszkodowania (regres nietypowy)

4) zwrot kwoty odszkodowania

Zdarzenia 3 i 4 występują, kiedy sprawca szkody złamał prawo np. był pod wpływem alkoholu

Ubezpieczyciel nie dokona regresu nietypowego, gdy kierowca (ubezp.) Nie ma uprawnień do prowadzenia pojazdu, ale prowadzi by ratować komuś życie.

Regresu nie stosuje się, gdy: sprawca jest nieznany, sprawca jest znany, ale siedzi w więzieniu, prowadzi z poszkodowanym wspólne gospodarstwo domowe.

FUNKCJE REGRESU:

1)finansowa: dzięki funkcji finansowej ubezpieczyciel wypłaca poszkodowanemu kwotę ubezpieczenia

2) prewencyjno-wychowawcza: uświadamia potencjalnemu sprawcy, że nie unika konsekwencji swojego działania, tylko, dlatego, że wyrządził szkodę ubezpieczonemu (regres typowy), lub tylko, dlatego, że był ubezpieczony, a złamał prawo (regres nietypowy)

(Żeby stosować regres poszkodowany nie może zrzec się swoich praw do sprawcy szkody)!

24)PODSTAWOWE ODPOWIEDZIALNOŚCI UBEZPIECZYCIELA;

Odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń z tytułu umowy ubezpieczenia powstaje z dniem określonym przez strony w umowie. Strony mogą, więc wskazać w umowie konkretny dzień, z nastaniem, którego zakład ubezpieczeń zacznie ponosić odpowiedzialność gwarancyjną oraz mogą postanowić, że odpowiedzialność gwarancyjna zakładu ubezpieczeń powstaje z chwilą zawarcia umowy ubezpieczenia i opłacenia składki. Odpowiedzialnością zakładu ubezpieczeń może zostać umownie objęty okres poprzedzający zawarcie umowy ubezpieczenia; jednakże warunkiem skuteczności takiego postanowienia jest to, że żadna ze stron nie wiedziała lub przy zachowaniu należytej staranności nie mogła się dowiedzieć, że wypadek ubezpieczeniowy zaszedł lub że odpadła możliwość jego zajścia w tym okresie. Gdy natomiast umowa ubezpieczenia nie zawiera w kwestii początku powstania odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń żadnych uregulowań, wtedy znajdują zastosowanie dyspozytywne przepisy kodeksu cywilnego lub przepisy szczególne. Zgodnie z ogólną, (ale dyspozytywną) zasadą wyrażoną w kodeksie cywilnym odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń rozpoczyna się od dnia następnego po zawarciu umowy ubezpieczenia, nie wcześniej jednak niż dnia następnego po zapłaceniu składki ubezpieczeniowej. Gdy zaś umowa ubezpieczenia doszła do skutku przed doręczeniem dokumentu ubezpieczenia, odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń rozpoczyna się i to bez względu na ewentualne nie opłacenie składki –od dnia, w którym umowa ubezpieczenia uważana jest za zawartą (z 15 dniem od daty otrzymania przez zakład ubezpieczeń pisemnej oferty ubezpieczającego).

Składka ubezpieczeniowa powinna być w zasadzie zapłacona jednocześnie z zawarciem umowy ubezpieczenia. Jeżeli jednak umowa ubezpieczenia doszła do skutku przed doręczeniem dokumentu ubezpieczenia- składka powinna być zapłacona w ciągu 14 dni od daty jego doręczenia. Umowa ubezpieczenia może jednak wprowadzić inne zasady opłacania składki ubezpieczeniowej.

25)POCZĄTEK UBEZPIECZENIA:

To początek obowiązywania umowy ubezpieczenia. Rodzaje:

a.) Formalny początek ubezpieczenia określony jest datą wymienioną w polisie. W ubezpieczeniach na życie początek ubezpieczenia określa początek roku polisowego oraz rytm wnoszenia składek.

b.) Techniczny początku ubezpieczenia, który zgodnie z art.814 par.1 kodeksu cywilnego rozpoczyna się od dnia następnego po zawarciu umowy (wręczeniu polisy) nie wcześniej jednak niż po opłaceniu składki.

c.) Materialny pocz. ubezp.- to chwila, od której zakład ubezpieczeń świadczy ochronę ubezpieczeniową- początek okresu ubezpieczenia. Może zostać ustalony w umowie ubezpieczenia. Jeżeli z umowy nie wynika ten termin, wówczas świadczenie ochrony ubezpieczeniowej rozpoczyna się od dnia następnego po zawarciu umowy, nie wcześniej jednak niż dnia następnego po zapłaceniu składki.

26)ODPOWIEDZIAŁNOŚĆ GWARANCYJNA A ODPOWIDZIAŁNOŚĆ SPRAWCZA:

W doktrynie prawa wyróżnia się przede wszystkim dwa typy odpowiedzialności: sprawczą oraz gwarancyjną. W pierwszym przypadku konieczną przesłanką jest istnienie związku przyczynowego między działaniem sprawcy szkody a jej powstaniem. W drugim natomiast podmiotem odpowiedzialnym za naprawienie szkody nie jest sprawca, który z tego obowiązku zostaje zwolniony, poprzez odpowiedni przepis prawny lub postanowienie umowy. Przykładem odpowiedzialności gwarancyjnej jest właśnie odpowiedzialność ubezpieczeniowa, którą ponosi „ubezpieczyciel".

Odpowiedzialność gwarancyjna (z tytułu rękojmi) jest zobowiązaniem się producenta (sprzedawcy) do tego, że jego produkt będzie działał należycie i że w razie szkody w samym produkcie zostanie wykonana bezpłatna jego naprawa lub wymiana.

27)SYSTEMY ODPOWIDZIALNOŚCI ZAKŁADU UBEZPIECZENIOWEGO:

a) Odpowiedzialność proporcjonalna

System odpowiedzialności proporcjonalnej oznacza, iż wypłacane przez zakład ubezpieczeń odszkodowanie pozostaje w takim stosunku do wielkości poniesionej szkody, w jakim suma ubezpieczenia pozostaje do wartości ubezpieczonego mienia.

System odpowiedzialności proporcjonalnej ma zastosowanie w odniesieniu do tych ubezpieczeń, gdzie prawdopodobne jest wystąpienie szkody całkowitej - jak w ubezpieczeniu budynków od ognia i innych żywiołów. W przypadku takich umów ubezpieczenia ubezpieczyciel najczęściej nie zgodzi się na zastosowanie systemu odpowiedzialności na pierwsze ryzyko. Jest to spowodowane tym, że poprzez wprowadzenie systemu odpowiedzialności proporcjonalnej ubezpieczający jest pośrednio zmuszany do ustalenia sumy ubezpieczenia odpowiadającej wartości ubezpieczonego mienia. Tylko takie rozwiązanie - z uwagi na prawdopodobieństwo wystąpienia szkody całkowitej - prowadzi do zagwarantowania pełnej ochrony ubezpieczeniowej.

b) Odpowiedzialność na pierwsze ryzyko

W przypadku odpowiedzialności na pierwsze ryzyko zakład ubezpieczeń pokrywa całość poniesionej przez ubezpieczającego szkody - w granicach sumy ubezpieczenia. Znaczenie mają zatem wyłącznie suma ubezpieczenia oraz rozmiar szkody. Bez znaczenia jest zaś wartość ubezpieczonego mienia i jej stosunek do sumy ubezpieczenia.

System odpowiedzialności na pierwsze ryzyko ma zastosowanie przede wszystkim tam, gdzie jest mało prawdopodobne wystąpienie szkody całkowitej i w zdecydowanej większości przypadków dojdzie raczej do szkody częściowej. Najlepszym przykładem jest tutaj ubezpieczenie mienia od kradzieży z włamaniem i rabunku. W odniesieniu do tych ubezpieczeń zakład ubezpieczeń najczęściej z góry przyjmuje system odpowiedzialności na pierwsze ryzyko bądź daje ubezpieczającemu alternatywę w postaci odpowiedzialności na pierwsze ryzyko albo proporcjonalnej. Stawka taryfowa w przypadku odpowiedzialności na pierwsze ryzyko (czyli rozwiązania korzystniejszego dla klienta) jest wyższa niż w odniesieniu do odpowiedzialności proporcjonalnej. W systemie odpowiedzialności na pierwsze ryzyko wysokość sumy ubezpieczenia zależy tylko i wyłącznie od tego, jak ubezpieczający ocenia stopień zagrożenia swojego mienia szkodą. Im wyższa suma ubezpieczenia, tym lepsze zabezpieczenie interesu majątkowego ubezpieczającego - jednocześnie jednak wyższa jest też składka.

28)RODZAJE ODPOWIDZIALNOŚCI SPRAWCZEJ:

a)Odpowiedzialność na zasadzie winy - pojęcie prawa cywilnego.

Pomiędzy zawinionym czynem a szkodą musi istnieć związek przyczynowy. Osoba poszkodowana musi wykazać sprawcy: winę (umyślną bądź nieumyślną), oraz związek pomiędzy jej czynem a swoją szkodą.

Brak udowodnienia jednego z tych elementów (wina, związek przyczynowy, działanie lub zaniechanie, szkoda) powoduje brak odpowiedzialności sprawcy.

b)Odpowiedzialność na zasadzie ryzyka - pojęcie prawa cywilnego.

Pomiędzy czynem sprawcy a szkodą musi istnieć związek przyczynowy. Osoba poszkodowana musi wykazać jedynie, że jej szkoda ma związek z działaniem (zaniechaniem) sprawcy.

Takiego typu odpowiedzialność ponoszą właściciele zakładów produkcyjnych, posiadacze budynków w związku ze szkodami "spowodowanymi przez budynek" np. urwanie się balkonu itp. W dużej mierze na tej zasadzie opiera się również odpowiedzialność posiadaczy pojazdów mechanicznych. Odpowiedzialność tego typu ponoszą również producenci za swoje wyroby.

Z odpowiedzialność zwolnić się można jeżeli się wykaże, że szkoda nastąpiła wskutek np. siły wyższej lub wyłączną winę poszkodowanego.

c)Odpowiedzialność na zasadzie słuszności - pojęcie prawa cywilnego.

W tego rodzaju odpowiedzialności poszkodowany wystarczy, że wykaże, związek pomiędzy czynem (zaniechaniem) sprawcy a swoją szkodą oraz to, że majątek sprawcy jest oczywiście wyższy od jego majątku.

Praktycznie nie można się wówczas od tej odpowiedzialności zwolnić. Ten rodzaj odpowiedzialności występuje w odniesieniu do szkód spowodowanych przez zwierzęta, które do nas należą bądź którymi się posługujemy.