41. Opisz metodę podwójnej niwelacji, w jakim przypadku ją stosujemy?

42. Jakie metody pracy stosujemy dla eliminacji lub zmniejszenia wpływu błędów systematycznych, na wyniki niwelacji?

Rozpatrzyć kolejno poszczególne błędy systematyczne

-kulistość Ziemi-jej wpływ przy odległościach do 113 m nie przekracza 1 mm. Przy niwelacji metodą ze środka zmieniając jednakowo odczyty w tył i przód nie wpływa na różnicę wysokości niwelowanych punktów

-refrakcja pionowa przyziemna- aby zmniejszyć jej wpływ na wyniki niwelacji technicznej należy przestrzegać następujących zasad:

1. Tak obierać stanowiska łat aby oś celowa niwelatora nie przebiegała poniżej 1 m nad terenem, a odczyt na łacie nie był mniejszy od 0,5m.

2. Przy niwelowaniu dłuższego odcina po stoku skracać długości celowych.

3. W lecie, w dni słoneczne obierać stanowiska niwelatora w miejscach zacienionych oraz przerywać pomiary w godzinach południowych.

- osiadanie instrumentu i łat w czasie pomiaru- W celu zmniejszenia tych (i tak znikomych) błędów wykonujemy na każdym stanowisku niwelatora, w ustalonej kolejności obserwacje, które nazywamy symetrycznymi. Przy pierwszym ustawieniu niwelatora wykonujemy odczyty w tył potem w przód poczym zmieniamy wysokość osi celowej i wykonujemy odczyty w przód oraz w tył

-nierównoległością osi celowej do osi libelli- błąd ten usuwamy poprzez rektyfikację instrumentu. szczątkowy błąd którego nie da się usunąć poprzez rektyfikację niwelujemy poprzez ustawienie niwelatora (z pewną dokładnością) w połowie odległości między łatami na danym stanowisku

-niejednakowo umieszczony początek podziału obu łat- błąd ten eliminuje specjalny system obsługi stanowisk łat np. na pierwszym stanowisku łata1 jest ustawiona na stanowisku wstecznym a łata2 na punkcie przednim to przy pomierza na stanowisku drugim łatę2 zastawiamy w tym samym punkcie a łatę1 przenosimy na punkt przedni. Błąd ten pomaga również eliminować parzysta liczba stanowisk jednak ma to znaczenie drugorzędne.

-błędny podział łaty wskutek naniesienia niewłaściwej jednostki długości na łatę- jeśli naniesiona jednostka nie przekracza 1m+/-0,4 mm łata może zostać użyta. Wówczas wpływ błędu podziału łat eliminuje się tak jak w punkcie poprzednim

-odchylenie łaty od pionu-trzymający łatę może w momencie odczytu wahać nią lekko w tył i w przód, prawidłowym odczytem jest odczyt najmniejszy

43. Podać wzory z objaśnieniem symboli na błąd średni niwelacji ciągu o n stanowiskach, na błąd maksymalny niwelacji tego samego ciągu.

$m_{\lbrack\Delta H\rbrack} = m\sqrt{n}$ m-błąd średni odczytu na łacie, n-liczba stanowisk

$m_{\text{Hmax}} = 3m\sqrt{n}$

44. Podać wzory na wyrównanie zamkniętego ciągu niwelacyjnego.

teor[ΔH]=0

otrzymana odchyłka

f_H = prak[ΔH] = [w−p] = [w] − [p]

45. Podać wzory na wyrównanie otwartego ciągu niwelacyjnego.

teor[ΔH]=HB-HA

prak[ΔH]=[w-p]=[w]-[p]

f_H = prak[ΔH] − teor[ΔH] = [w−p] − (H_B − H_A)

46. Podać trzy zasadnicze sposoby niwelacji terenowej.

-niwelacja siatkowa

-niwelacja sposobem punktów rozproszonych

-niwelacja sposobem profilów podłużnych i poprzecznych

47. Na czym polega niwelacja terenowa sposobem punktów rozproszonych (jak określamy wysokości i położenie punktów rozproszonych)?

niwelację sposobem punktów rozproszonych stosuje się w terenach o urozmaiconej rzeźbie. Niwelacja ta polega na określeniu wysokości charakterystycznych punktów terenu z odpowiednio obranych stanowisk metodą niwelacji w przód. Położenie tych punktów wyznacza się metodą biegunową stosowaną przy zdjęciach poziomych.

48. Jakie prace wstępne musimy zazwyczaj wykonać przed przystąpieniem do właściwej niwelacji sposobem punktów rozproszonych?

-Wyznaczamy w terenie stanowiska niwelatora (najczęściej jednoznaczne z punktami poligonowymi) i określamy ich położenie z pomiaru poligonowego.

-przeprowadzamy niwelację stanowisk metodą ze środka w celu określenia ich wysokości

-przeprowadzamy właściwą niwelację punktów rozproszonych na każdym stanowisku w związku z czym należy na nim zmierzyć: wysokość niwelatora, kierunek orientacyjny.

49. Jakie czynności pomiarowe należy wykonać przy wykonywaniu niwelacji punktów rozproszonych na każdym stanowisku niwelacyjnym celując na każdy punkt rozproszony?

-trzy odczyty na łacie za pomocą siatki kresek w lunecie (środkowa s górna g dolna d)

-odczyt koła poziomego niwelatora

Obserwacje te notujemy w dzienniku niwelacji terenowej oraz wykonujemy szkic punktów rozproszonych.

50. Co to jest interpolacja?

wskazanie położenia wybranej wartości pośredniej między dwiema wartościami punktów odniesienia.

51. Co to jest warstwica?

Warstwica - krzywa łącząca punkty o tej samej wysokości

52. Co to jest cięcie warstwicowe?

Cięcie poziomicowe (warstwicowe) – znormalizowany dla danej mapy i skali odstęp pomiędzy kolejnymi warstwicami podstawowymi (zasadniczymi).

Według obowiązujących standardów technicznych w geodezji, dla mapy w skali 1:500 cięcie warstwicowe wynosi 0,5m.

53. Co to jest linia spadu?

linia spadu łączy dwa punkty o znanych wysokościach oraz pokazują kierunek opadania terenu.

54. Jaki zasięg odległości od stanowiska niwelatora stosujemy przy wyznaczaniu w terenie punktów rozproszonych? Od czego ten zasięg zależy?

50m

55. Podać wzór na określenie wysokości punktu rozproszonego w niwelacji sposobem punktów rozproszonych.

H_k = (H_st+i) − s_k = I − s_k

H_st − wysokosc stanowiska

i-wysokość instrumentu

s-odczyt na łacie kreski środkowej krzyża kresek

I = H_st + i -poziom niwelatora

56. Jakie wzory stosujemy do wyznaczenia odległości punktów rozproszonych od stanowiska niwelatora.

D=k*l

l=d-g -różnica odczytów z łaty wykonanych na skrajnych kreskach dalmierza

k- stała mnożenia

57. Podaj sprzęt niezbędny do wykonania niwelacji geometrycznej

-niwelator, statyw

-2 łaty i żabki

58. W jaki sposób wykonuje się odczyt z łaty niewyposażonej w libelę?

należy wykonać kilka odczytów podczas gdy łata jest pochlana w przód i tył, najmniejszy odczyt jest odczytem prawidłowym

59. Z jakich powodów zaleca się zachowanie równych odległości instrumentu od łat w metodzie ze środka?

takie ustawienie niwelatora pozwala zmniejszyć wpływ:

- zakrzywienia Ziemi ,

- częściowo wpływ rektyfikacji,

- szczątkowego niespoziomowania osi celowej

- niezupełnie spełnionego warunku równoległości