Inżynier budownictwa

Przede wszystkim nie należy mylić tego zawodu z zawodem architekta. Architekt zajmuje się stroną wizualną obiektu - projektuje budowlę tak, jak ona później będzie wyglądać - w tym sensie jest on do pewnego stopnia artystą, jednak dobry architekt powinien znać się w miarę dobrze na konstrukcjach budowlanych, żeby wiedzieć co można zaprojektować, a czego wykonać się nie da... Architekt powinien również koordynować wszelkie roboty branżowe - tzn. projekty konstrukcji i instalacji sanitarnych oraz elektrycznych.

Po tym jak architekt zaprojektuje (najlepiej w najdrobniejszych szczegółach) stronę zewnętrzną, "widzialną" budowli do pracy przystępuje projektant konstrukcji budowlanych - on właśnie jest inżynierem budownictwa (dawniej technicy budowlani mieli na tyle szerokie uprawnienia, ze mogli być konstruktorami, dziś chyba tylko starsi technicy są projektantami). Projektant ma za zadanie na podstawie projektu architektonicznego i przy współpracy z architektem zaprojektować konstrukcję budynku: dobrać schemat statyczny, materiały oraz przekroje elementów zgodnie z najnowszą wiedzą techniczną i obowiązującymi Polskimi Normami. On odpowiada później (wraz z kierownikiem budowy) za bezpieczeństwo ludzi użytkujących jego konstrukcję.

Tu doszliśmy właśnie do kolejnego stanowiska, na którym pracuje inżynier budownictwa - kierownika budowy. Kierownik budowy mając do dyspozycji projekty: architektoniczne, konstrukcyjne i branżowe wykonuje dany obiekt. Jego zadaniem jest zaplanowanie cyklu budowy, dobranie odpowiednich ludzi na odpowiednie etapy, koordynacja wszystkich ekip, podwykonawców, on też musi się na tyle znać na konstrukcjach, aby wykryć ewentualne nieścisłości czy nawet błędy w projekcie oraz niepokojące zjawiska (np. rysowanie się, osiadanie czy zawilgocenie konstrukcji) na etapie budowy. I tu znów jako kierownicy mogą pracować technicy budowlani, jednak obecne uprawnienia pozwalają im nadzorować jedynie budowy o małej kubaturze. Dawniej uprawnienia techników i inżynierow były podobne i osoby z takimi uprawnieniami mogą kierować budową dowolnych obiektów budowlanych.
Jako ciekawostkę podam, że stare uprawnienia budowlane pozwalały konstruktorom na projektowanie architektoniczne prostych (czyli najczęściej jednorodzinnych) budynków. Wobec deficytu architektów i jako, że było to tańsze rozwiązanie inwestorzy często zlecali im projekt architektoniczny, czego skutkiem są powszechnie stawiane w latach 70. i 80. domy-"klocki".

Jeszcze inną funkcją wykonywaną przez inżynierów budownictwa z uprawnieniami wykonawczymi jest nadzór inwestorski. Inspektor nadzoru inwestorskiego kontroluje budowę i reprezentuje interesy inwestora. Żaden element konstrukcjyjny nie może być wykonany bez odbioru przez inspektora nadzoru (o ile taki przy danej inwestycji został powołany).

Uprawnienia budowlane

Aby otrzymać uprawnienia budowlane do projektowania konstrukcji budowlanych bez ograniczeń należy posiadać dyplom inżyniera budownictwa, odbyć dwuletnią praktykę w biurze projektów oraz roczną praktykę na budowie. Po przedstawieniu dziennika praktyk z udokumentowanymi praktykami poświadczonymi przez uprawnioną osobę można przystąpić do egzaminu. Na egzaminie należy wykazać się wiedzą teoretyczną i praktyczną z dziedziny konstrukcji budowlanych podstaw wykonawstwa, prawa budowlanego i ustaw oraz rozporządzeń związanych, przepisów BHP i in.Uprawnienia te pozwalają na projektowanie właściwie wszystkich powszechnie spotykanych konstrukcji budowlanych: budynków, dróg, mostów, tuneli itp.
Dziennik praktyk jest wydawany w Okręgowej Izbie Inżynierów Budownictwa nieodpłatnie każdemu inżynierowi, technikowi lub studentowi budownictwa po ukończeniu trzeciego roku studiów. Wszelkie szczegółowe wskazówki i wymagania dotyczące odbywania praktyki zawodowej zawarte są we wstępie do tego dziennika, więc wszelkich zainteresowanych odsyłam do Izby po tą książeczkę.

W celu otrzymania uprawnień budowlanych do kierowania robotami budowlanymi bez ograniczeń należy odbyć dwuletnią praktykę na budowie, podobnie jak uprzednio złożyć dziennik praktyk w urzędzie i zdać egzamin. Zakres tematyczny egzaminu jest podobny, jednak większy oczywiście nacisk kładziony jest na część wykonawczą procesu budowlanego, bez zapominania jednak o konstrukcjach. Uprawnienia te pozwalają na kierowanie budową wszystkich w.w. obiektów.

Izba Inżynierów Budownictwa

Od początku roku 2003 warunkiem wykonywania samodzielnych funkcji w budownictwie jest, poza uprawnieniami budowlanymi, przynależność od Okręgowej Izby Inżynierów Budownictwa. Izby inżynierów budownictwa są samorządem zawodowym podobnym do tych, które zrzeszają lekarzy, prawników i architektów.
Izba ma dbać o wysokie kwalifikacje członków, przeprowadzać egzaminy na uprawnienia budowlane oraz starać się przeciwdziałać wszelkim negatywnym zjawiskom w budownictwie. Opracowano już kodeks etyczny członka Izby.