Budda o małżeństwie

• Budda nauczał za pożądliwość jest źródłem cierpienia i wymaga powtórnych narodzin, dlatego seksualność w początkach konstytuowania się buddyzmu uważano za szkodliwa dla zbawienia.

• Budda nie ustanowił żadnych zasad dotyczących małżeństwa. Jednak pouczał ze należy być wiernym swojej zonie

• Doradzał swoim uczniom unikanie cudzołóstwa oraz rozwiązłości seksualnej

• Narzeczeni powinni: „wyróżniać się jednakowym zaufaniem, jednakowym cnotliwym postepowaniem, jednakową hojnością i jednakową mądrością”.

Ogólna charakterystyka małżeństwa

• W małżeństwie mężczyzna i kobieta realizują swoje życiowe zadania zgodnie z nauką buddy

• Zawarcie małżeństwa nie jest wydarzeniem sakralnym lecz rodzinnym

• W tradycyjnych kulturach buddyjskich nie istnieje żadna wyraźnie religijna ceremonia zawarcia małżeństwa

• Buddyzm jest religia licznych odmian i zindywidualizowanych rytuałów. Także w kwestii zawierania małżeństw i obrzędowości z tym związanej zachowuje daleko posunięta elastyczność

• Zdarzało się ze w krajach aceptujacych ten zwyczaj buddyści praktykowali również poligamie

znaczenie małżeństwa w buddyzmie

• Buddyzm poucza ze istota mężczyzny i kobiety jest równa.

• W historii stosunek do kobiet był ambiwalentny – kobieta jest „nosicielka zła” ale ma prawo do zdobywania świętości lecz w następnym, męskim wcieleniu.

• Małżeństwo jest sprawą indywidualną a nie obowiązkiem religijnym.

• Zgodnie z buddyjskim poglądem szczęśliwy związek nie jest celem samym w sobie lecz drogą pozwalającą osiągnąć pełen rozwój.

• Ponadto małżeństwo odróżnia ludzi od świata zwierząt.

• Służy utrzymaniu porządku oraz harmonii w procesie prokreacji.

rodzaje małżęństw

• buddyzm wyróżnia trzy rodzaje małżeństw

  • kanyadanya

  • gandharva

  • svayamvara

kanyadanya

• jest najbardziej rozpowszechnioną formą zawierania buddyjskich małżeństw

• najczęściej o zawarciu małżeństwa decydują rodzice choć młodzi mogą sami dokonać wyboru przyszłego partnera życiowego

• zawsze konieczne jest zgoda ojca kobiety który oddaje dziewczyne mężczyźnie

• młodzi winni otrzymać aprobatę rodziny

Gandharva – wolny związek

• malzeństwo tego rodzaju definiowane było jako związek między dwojgiem kochanków bez zgody ojca i matki”

• związek opierał się na uczuciu miłosnym i musiał być obustronnie dobrowolny

• można go było rozwiązać poprzez rozwód

svayamvara – samodzielny wybór

• moralność buddyjska uważa ze każda menstruacja u niezamężnej dziewczyny jest równoznaczna z zabiciem płodu

• dlatego tez jeśli rodzice nie wybrali męża córce mogła to uczynić samodzielnie

• kobieta odświętnie ubrana po odprawieniu modlitw przejeżdżała na plac svayamvary gdzie prezentowani było kandydaci. Kobiety swojemu wybrankowi zarzucała wieniec po czym odbywało się wesele

• taki związek pociągała za sobą straty finansowe. Obyczaj nakazywał dziewczynie zwrócić wszystkie ozdoby oraz biżuterię, która otrzymała od rodziców lub braci nie otrzymywała tez wiana (posagu)

Ślub

• buddyzm nie ma jednolitego rytuału zawarcia małżeństwa stosuje zwyczaje lokalne

• wstąpienie w związek małżeński w krajach buddyjskich jest sprawa świecka, dlatego tez uroczystość odbywa się w Urzędzie Stanu Cywilnego

• zazwyczaj młoda para zwraca się tez do mnicha po błogosławieństwo które może brzmieć następująco: „niech zawsze będzie dobro sława niech będą wielkie bogactwa a także wszystko to co w życiu konieczne i to w najdoskonalszej formie: wielka radość rozkosz i szczęśliwość, siły dobre wpływy i jak najlepsze życie materialne które jest trwale i jak najlepsze życie…

wesele

• buddyzm nie narzuca żadnych specjalnych zwyczajów w kwestii wesela

• wszystko zależy od małżonków może być ono wystawne i huczne z mnóstwem gości albo skromne i prywatne.

Stosunek do seksualności

• buddyzm wyróżnia dwie drogi pojmowania seksualności człowieka

• pierwsza obecna w tradycjach hinajana i mahajana, proponuje ascezę seksualną ze względu na założenia buddyzmu które nakazują wyeliminować z życia namiętności i pożądliwości. Buddzie przypisuje się następującą wypowiedź: „ doskonałym braminem staje się człowiek wtedy gdy ma zonę nie ze względu na pożądanie zmysłowe ani dla przyjemności a nie z powodu rozkoszy płciowej, ale jedynie ze względu na rozmnażanie się „. Prawdopodobnie ze względu na te słowa wczesny buddyzm traktował seksualność jedynie jako środek do zachowania rodzaju ludzkiego

• druga droga postrzegania seksualności człowieka wiąże się z buddyzmem tantrycznym (wadźrajana) zakłada ona ze seks jest ważny na drodze do nirwany. Energia kobiety pobudza ciało mężczyzny i łącząc się z jego energia łączy się z wyższą mocą

etyka seksualna

• wobec seksu buddyzm przyjmuje postawę dystansu. W świecie buddyzmu nie powstały traktaty erotyczne poświęcone sztuce miłosnej

• Trzecia wskazówka etyczna brzmi: postanawiam unikać niewłaściwych zachowan seksualnych

• Moralność buddyjska potępia kazirodztwo, gwałt, zdradę małżenska, kontakty seksualne z nieletnimi, nierząd, uprowadzenie oraz rozwód

• Buddyzm podkreśla, że, ze względu na przemijanie, kontakty seksualne nie są w życiu najważniejsze – podobnie jak piękno i młodośc.

Planowanie rodziny

• Zagadnienie planowania rodziny w moralności buddyjskiej nie jest jednoznaczne

• Mnisi buddyjscy uwazaja kontrole urodzeń za niedozwoloną

• Antykoncepcja jest dozwolona pod pewnymi warunkami. Jeśli jej stosowanie ma na celu zabezpieczenie dobra dzieci już zyjacych lub ochrone zdrowia kobiety – jest usprawiedliwiona. Natomiast jeśli motywem zapobiegania ciązy jest pragnienie posiadania większego domu, nowego samochodu, częstszych podróży po świecie lub pożądanie dla samej przyjemności – wówczas takie działanie uznaje się za niewłaściwe.

Dwestia aborcji w buddyzmie

• Buddyzm sprzeciwia się aborcji uznając ja za sprzeczną z zasadą niekrzywdzenia (ahinsa).

• Aborcja stoi w sprzeczności z buddyjska zasadą: „ślubuję powstrzymywać się od zabijania”.

• Buddyści uważają ze każdej istocie pragnącej się narodzić , przysługuje prawdo do życia od chwili poczęcia

• Istnieją również interpretacje stwierdzające ze aborcja jest zniszczeniem buddy.

Znaczenie rodziny

• Buddyzm w szczególny sposób podkreślają znaczenie celibatu w drodze do nirwany

• Buddyzm, mimo powściągliwych ocen seksualności w życiu człowieka, podkreśla wartość rodziny jako wspólnoty mieszkania, odżywiania, religii i majątku.

• Rodzina w buddyzmie jest ważna bowiem to z niej pochodzą przyszli mnisi.

Obowiązki rodziców

• Zasady panujące w rodzinie oraz właściwe relacje miedzy jej członkami opisane zostały w Suttapitace, czyli zbiorze nauk buddy

• Obowiązkiem rodziców jest opieka NAD dziećmi i dbałość o ich dobro, a także nauczanie zawodu oraz czynienia dobra

• Ponadto obowiązkiem pana domu jest sprawowanie kultu bogów, zgodnie z rytuałem rodzinnym, a także szacunek okazywany przodkom i rodzicom.

Obowiązki syna

• Obowiązkiem syna jest troszczenie się o rodziców w starości

• Syn jest także zobowiązany do zachowywania i przekazywania tradycji oraz honoru rodu i rodziny

• „wspieranie ojca i matki, troska o zone i dzieci, niosące pokój zajęcia – oto najwyższe błogosławieństwo”.

Obowiązki męża

• Mezczzna pełni funkcję autorytetu w rodzinie

• Mezczyzna jest odpowiedzialny za prawidłowe funkcjonowanie rodziny oraz za zabezpieczenie jej podstaw życiowych

• Budda wskazał pięć sposobów właściwego traktowania żony przez męża. Mężczyzna winien okazywać uprzejmość zonie i nie pogardzać nią, pozostawać wiernym oraz przekazywać jej władzę. Wreszcie gospodarz dou powinien zaopatrywać zona w odziez a także dodatkowa ozdoby oraz ofiarowywać prezenty.

Obowiązki ojca

• Mauka buddyjska wskazuje mężczyźnie opiekuńczośc i zrozumienie jako właściwe zachowanie wobec potomstwa

• Oprócz troski marterialnej powinien również starac się zrozumieć problemy swoich dzieci

• Uprzewilejowana pozycja pozwala „gospodarzowi domu” a wymierzenie kary

Zona i matka

• Mąż powinien kochać woja zonę oddawać jej należyty szacunek a zona powinna okazywać miłość mężowi

• Budda w następujący sposób mówił o ponownych narodzinach cnotliwej zony:

• „ szczęśliwe ponowne narodziny zalezą od ośmiu właściwości – od tego jak zona służy swojemu mężowi; jak traktuje ludzi którzy odwiedzają jej dom; jak wykonuje swoje domowe prace ; jak się obchodzi ze służbą; jak troszczy się o wartościowe przedmioty swojego męża; czy jest prawdziwą świecka wyznawczynią [buddyzmu]; czy przestrzega pięciu nakazów moralnych; jak się odnosi do biedaków. Taka zona może liczyć na to ze się odrodzi we wspólnocie li…

• Ponadto powinnością zony jest dobre zarzadzanie domem i gościnność

Wychowanie dzieci

• Wychowanie religijne w życiu buddysty jest bardzo ważne i zaczyna się właśnie w rodzinie

• Rodzice są odpowiedzialni za wyksztalcenie w potomku prawdziwego systemu wartości oraz zachowań

• Od każdego dziecka wymaga się znajomości pięciu reguł moralnych, którymi są: nie zabijać nie kraść, nie cudzołożyć, nie kłamać, nie pić alkoholu

• Nadrzędnym zadaniem rodziców jest powstrzymanie dzieci od niewłaściwego postepowanie lub nawet czynienia zła

• Rodzice przygotowują dzieci do odprawienia rytuałów związanych z pochówkiem.

Małżeństwo i rodzina w islamie

• Islam [arab. Al.-islam ‘oddanie (bogu)]

• Jest to uniwersalna religia monoteistyczna której początek wiąże się z prorokiem Mahometem który miał doznać objawień, miał mu się ukazać archanioł Gabriel, wyznawcy islamu to około miliard dwieście milionów, wyznawców nazywa się muzułmanami ( a nie mahometanie).

• Społeczność muzułmańska to umma

• Muzułmanie żyją gł. W Azji i Afryce; islam wyznaję 93% Arabów, większość Turków, persów, Afgańczyków, Pakistańczyków i Indonezyjczyków; w Europie islam jest drugą religia po chrześcijaństwie , główne skupiska muzułmanów to kraje bałkańskie (Turcja, Bułgaria, Kosowo,) a także emigranci muzułmańscy w Europie zach.

• W Europie żyje od 14- 17 mln muzułmanów chociaż niektóre dane wskazują obecność ok. 22 mln wyznawców islamu w samej Rosji .

• W Polsce żyje obecnie około 15tys. Osób pochodzenia tatarskiego spośród których 5tys. Przyznaje się do islamu oraz od kilkunastu do 30 tys. Wyznawców islamu, którzy nie sa Tatarami ( na ogół imigranci).

• Początek islamu VII wiek po Chrystusie, 622rok

• Islam uważa się za kontynuacje wcześniejszych religii monoteistycznych: judaizmu i chrześcijaństwa, dlatego też przez samych muzułmanów jest uważany za religię Abrahama ( arab. Ibrahim)

• W przekonaniu muzułmanów islam jedynie poprawia zniekształcenia które do pierwotnej wiary w jednego boga wprowadzili jej wcześniejsi wyznawcy – Żydzi i chrześcijanie.

• Dlatego Żydzi i chrześcijanie (później też zaratustrianie), jako wyznawcy tego samego Boga co muzułmanie cieszą się w islamie szacunkiem i mają autonomie jako : ludzie księgi” (ahl al.-kitab). Za niewiernych (kafir) uważa się w islamie politeistów

• W odróżnieniu od religii chrześcijańskiej, w której świeckie nie scala się z tym co święte, islam w swym najgłębszym sensie jest równocześnie: religia, prawem, kultura i polityką

• Religia muzułmańska uważa siebie za szczyt objawienia, którego dostąpiła ludzkość.

Założyciel