Polityka pieniężna

Lektury do wyboru- podpunkt A – Ryszard Wierzba- „Bankowość centralna”

Potrzeba stworzenia w EWG unii walutowej wzrastała wraz z postępem integracji gospodarczej krajów wchodzących w skład EWG i stopniowym załamywaniem się światowego systemu walutowego. Powstał Jednolity Akt Europejski ustanawiający jednolity rynek. Utworzenie unii gospodarczej i walutowej stało się źródłem korzyści dla Unii Europejskiej, która osiągnęła ogromny postęp na drodze do zakończenia budowy rynku wewnętrznego. Kraje członkowskie UGW czerpały z tego faktu korzyści. Konsekwencją utworzenia Unii Walutowej w ramach Unii Europejskiej była przebudowa bankowości centralnej. Nowatorski charakter rozwiązań systemowych w bankowości centralnej Unii Europejskiej polega na tym, że instytucje spełniające funkcje Banku Centralnego wykonują swoje zadania na obszarze wielu państw.

Celem głównym ESBC było i jest utrzymanie stabilności cen. Im bardziej Bank Centralny jest niezależny od władzy wykonawczej tym bardziej stabilny jest pieniądz co korzystnie wpływa na rozwój gospodarki w dłuższym okresie.

Wzrost pieniądza w gospodarce w długim okresie nie wywołuje stałego wzrostu produkcji, tym samym nie ograniczając bezrobocia, lecz powodując inflację. W długim okresie Bank Centralny nie wpływa na wzrost gospodarczy zwiększając podaż pieniądza. Niskiej inflacji w długim okresie towarzyszy wysoki wzrost gospodarczy, wzrost konsumpcji ludności i niska stopa bezrobocia. Strategia ESBC tworzy ogólne ramy podejmowania decyzji z zakresu polityki pieniężnej. Według ustaleń Rady Prezesów stabilność cen jest utrzymana jeśli roczne tempo wzrostu indeksu cen konsumpcyjnych w strefie euro jest niższe niż 2%. Kolejnym istotnym elementem strategii polityki pieniężnej ESBC jest system gromadzenia i analizy informacji w celu utrzymania stabilności cen poprzez dostosowanie się do zmieniających się uwarunkowań ekonomicznych.

Eurosystem ma do dyspozycji zestaw instrumentów polityki pieniężnej, za pomocą których generuje impulsy pieniężne mające na celu wpłynięcie na zachowania i decyzje instytucji oraz jednostek ekonomicznych co w ostatecznym rozrachunku wpływa na ogólny poziom cen. Wyróżniamy operacje otwartego rynku ( przeprowadzane przez banki centralne z instytucjami kredytowymi z inicjatywy ESBC w drodze przetargów ), operacje banku centralnego na koniec dnia (mają na celu zasilanie płynnością lub absorbowanie płynności , sygnalizowanie nastawienia EBC w polityce pieniężnej a także ograniczanie wahań stopy procentowej), rezerwy obowiązkowe(określają minimalna wartość rezerw, jaką instytucja kredytowa ma obowiązek utrzymywać w KBC).

Podstawowym zadaniem EBC jest przeprowadzanie operacji walutowych i zarządzanie rezerwami walutowymi, co jest ściśle powiązane z utrzymaniem stabilności w strefie euro. Aby móc przeprowadzać interwencje walutowe KBC wchodzące w skład strefy euro przekazały część swoich rezerw EBC. KBC uczestniczą w zarządzaniu rezerwami walutowymi EBC jako agenci EBC podejmujący działania zgodne z instrukcjami i zaleceniami EBC.

Kolejnym zadaniem EBC jest wspieranie sprawnego funkcjonowania systemów płatności, dzięki któremu pieniądze i ich przepływ kontrolowany przez bank centralny docierają szybko, wtedy gdy system jest stabilny i efektywny. Ważnym elementem w systemach płatności strefy euro ma TARGET, który zapewnia techniczno-organizacyjne warunki sprawnego i bezpiecznego funkcjonowania rozliczeń pieniężnych i rozliczeń w ramach UE.

1 stycznia 1992 roku wprowadzono wspólną walutę euro w krajach wchodzących w skład UGW. Do 1 stycznia 2002 roku kiedy to wprowadzono do obiegu banknoty i monety euro pieniądz ten miał formę bezgotówkową. Banknoty i monety euro wprowadzane są za pośrednictwem KBC krajów członkowskich strefy euro., zaś wielkość ich emisji ustalana jest przez EBC.

EBC pełni funkcje pomocnicze w nadzorze bankowym. We współpracy między instytucjami nadzorczymi czuwa Komitet Nadzoru Bankowego, którego zadaniem jest wspieranie władz Eurosystemu w pełnieniu nadzoru bankowego oraz zapewnieniu stabilności systemu finansowego. Jest on także przekazicielem informacji.

Gromadzenie i opracowywanie materiałów statystycznych odbywa się przy ścisłej współpracy EBC i KBC. Informacje statystyczne publikowane są w „Raportach Rocznych” i „Biuletynach Miesięcznych” EBC.