106. Omów strukturę i problemy (tzw. protokół brytyjski + stanowisko Polski) związane z Kartą Praw Podstawowych.
STRUKTURA
1999- 1. Konwent
2000 – proklamacja na szczycie w Nicei „autozobowiązania” Parlamentu i Komisji aby
przestrzegać jej zasad
2004 – traktat konstytucyjny: Karta częścią traktatu
2009 – Traktat Lizboński: odsyła do Karty, która jest protokołem
Karta Praw Podstawowych została opracowana przez konwent przedstawicieli instytucji europejskich, parlamentów krajowych, prawników, uczonych i przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego. Została przyjęta w XII 2000r. jako zalecenie i tekst referencyjny, który miał uzupełnić europejską konwencję praw człowieka. Razem miały stworzyć zestaw norm, który mógłby stać się podstawą przyszłego prawa unijnego. Na straży tych praw stoi ETS.
Składa się z preambuły, siedmiu rozdziałów ( godność, wolność, równość, solidarność, prawa obywatelskie, wymiar sprawiedliwości i postanowienia ogólne) i 54 artykułów. Poruszają one kwestie praw socjalnych, politycznych i ekonomicznych obywateli UE, a także jej mieszkańców.
Jej postanowienia nie dotyczą instytucji unijnych i to właśnie instytucje unijne podlegają ewentualnemu zaskarżeniu (przykład H. Gejowskiego pracującego we Frontex’ie). Ma ona na celu ochronę praw podstawowych osób w przypadku działań podejmowanych przez instytucje UE i przez państwa członkowskie na mocy traktatów wspólnotowych.
Z wykładu Klasusa:
Prawo do życia: każdy ma prawo do życia, nikt nie może być skazany na karę śmierci ani poddany jej wykonaniu, nie ma definicji życia, zgodna z EKPcz
Wolność myśli, sumienia i religii; uznaje prawo do odmowy służby wojskowej ze względów sumienia, zgodnie z ustawami krajowymi regulujące korzystanie z tego prawa; wolność mężczyzn i kobiet
Dostęp do usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym, unia uznaje i szanuje dostęp do usług przewidzianych w ustawach i praktykach krajowych zgodnie z traktatem ustanawiającym WE, w celu wspierania spójności społecznej i terytorialnej Unii.
OBIWIĄZUJE: Instytucje UE, Państwa członkowskie, które same się do tego zobowiązują i państwa członkowskie, ale tylko w zakresie w jakim stosują prawo unijne.
PROTOKÓŁ BRYTYJSKI -> opt out polski i brytyjski, art. 1 i 2.
Władze Wlk. Bryt. nie przystąpiły do KPP ze względu na niechęć do tego, żeby władze sądowe UE miały wpływ na procesy legislacyjne bądź mogły interpretować prawa obowiązujące w GB, a także na tworzenie praw wewnętrznych, zwłaszcza tych dotyczących praw socjalnych i ekonomicznych. Postanowienia te dotyczą też Polski.
Mimo tych samych postanowień oba państwa miały inne motywy, żeby nie przyjąć Karty Praw Podstawowych (*KPP). Wielkiej Brytanii zależało przede wszystkim na tym, żeby jej obywatele nie mieli możliwości odwoływania się i domagania się swoich praw za pośrednictwem instytucji unijnych, co byłoby kosztowne dla państwa. Ponadto Anglii nie odpowiadały niższe standardy praw socjalnych i ekonomicznych, które niosła ze sobą Karta. Natomiast Polska (Jarosław Kaczyński) kierowała się obroną wartości rodziny i niechęcią do zaakceptowania małżeństw homoseksualnych, podkreślano kwestie moralne i religijne. Pojawiały się hasła obrony polskiej integralności kulturowej.
Nieufność do treści Karty wiąże się też z problemami interpretacyjnymi i sporami na ten temat. Dodatkowo pojawiały się obawy o ingerencję w system wewnętrzny i utratę suwerenności. Rzecznik Praw Obywatelskich, dr Kochanowski podkreśla że z KPP związanych jest wiele uszczerbków i brak precyzyjnych określeń w związku z czym nie możne przewidzieć konsekwencji jej przyjęcia.
W konsekwencji ani sądy unijne ani krajowe nie mogą stwierdzić niezgodności prawa krajowego z postanowieniami KPP, za wyjątkiem praw, które zostały implementowane w prawie krajowym.
Ponadto obawy te były wyolbrzymione, ponieważ art. 9 karty mówiący o prawie do zawierania małżeństw odsyła do rozumienia małżeństwa przez pryzmat prawa wewnętrznego poszczególnych państw – nie da się więc niczego narzucić. Tak samo jest z kwestią odebrania Polsce Ziem Odzyskanych przez Niemców, gdyż aspekt ten nie posiada żadnych podstaw prawnych.
Tak więc obywatele polscy/brytyjscy nie mogą w pełni korzystać z postanowień KPP i nie mogą powoływać się na naruszenia ze strony organów administracyjnych do sądów unijnych.
Ogólnie obawy przed: treściami karty, integracją jej treści w prawo wewnętrzne i narzuceniem obcych wartości.
Czeski opt-out.
Obawy przed wysiedleniem i wywłaszczeniem obywateli Czeskich ze strony Niemców, niepewność co do praw własności i niedyskryminacji zawartych w karcie. Ale karta nie działa wstecz więc nie było podstaw prawnych do obaw.
Pozytywne aspekty Karty. To przede wszystkim sprawny system ochrony praw człowieka oraz fakt, że nie koliduje ona z wartościami chrześcijańskimi. Ponadto jest ona obszerniejsza niż Europejska Konwencja Praw Człowieka i może lepiej chronić praw człowieka. Prof. Barcz podkreśla, że wszelkie wątpliwości wynikają z nieznajomości Karty, a sama Karta kodyfikuje nowoczesne wartości, oraz te które i tak funkcjonują w Polsce.
OSTATECZNIE protokół brytyjski nie wyłącza Polski i Wlk. Bryt. spod działania KPP tylko ogranicza kompetencje Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, dotyczy to postanowień które podejmowane są przez prawo krajowe.
http://www.europarl.europa.eu/charter/default_en.htm
http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?pubRef=-//EP//TEXT+IM-PRESS+20071128IPR14000+0+DOC+XML+V0//EN
http://charter-of-fundamental-rights-of-the-european-union.co.tv/
http://www.kartaprawpodstawowych.org.pl/karta_praw_srodki_broszura.pdf
http://www.ipn.ukw.edu.pl/(Budzynski%20Kazimierz%20Analiza%20problemu%20Karty%20Praw%20Podstawowych).pdf