Cwiczenia 8.12.2014
Kolibakterioza
(Colibacteriosis gallinarum, colibacillosis)
Etiologia:
patogenne serotypy paleczek okreznicy (E.coli) z rodziny Enterobacteriaceae
Paleczki E.coli rosna dobrze w war tlenowych , w temp 37C na zwyklych podlozach bkteriologicznych. Na podlozach z dodatkiem krwi patogenne warianty e.coli hemoliza beta
U paleczek E.coli wyroznia sie trzy podstawowe antygeny: O somatyzny......
Wrazliwe gatunki ptakow:
- wszystkie ptaki w kazdym wieku
- najwieksze staty wystepuja u pisklat tuz po wylegu
- duze straty w stadach indykow i kurczat rzeznych w koncowym okresie produkcji
- duze straty w stadach kur niosek w okresie niesnosci
Drogi zakazenia i rozprzestrzenianie sie:
- patogenne serotypy E.coli moga wystepowac w srododwisku
- transmiterami bakterii moga byc owady krwiopijne i muchy
- zakazenia sprzyja duze zapylenie powietrza w kurniku
- do zakazenia dochodzi droga pozioma i pionowa
- zakazone ptaki moga wykazywac nosicielstwo i siewstwo do kilku miesiecy
- bakterie dobrze namnazaja sie na zarodkach kurzych powodujac zwiekszona smiertelnosc embrionow
Czynniki usposabiajace:
- paleczki e.coli wykazuja chorobotworcze dzialanie zwlaszcza u ptkow z obnizonaodpornoscia
- utrzymanie ptakow w slabo wentylowanych pomieszczeniach
- nadmierne zageszczenie ptakow w stadzie
- nieracjonalne zywienie
- zarobaczenie
- przegrzanie lub przeziebienie
- niekontrolowane podawanie antybiotykow
- czynniki immunosupresyjne zwlaszcza tla zakaznego (MDV, IBDV, wirus anemii zakaznej, reowirsy, adenowirusy)
- mikotoksyny
amoniak i inne gazy szkodliwe
Zakazenie palezkami e.coli
1.
- kolibakterioza ik odd (respiratry colibacillosis)
- zapalenie pepka woreczka zoltkowego u pisklat
- ostr, posocznicowa postac
- syndrom zapaleniastawow kosci i zieleniejacej watroby
2.
- cellulitis
- kolibakterioza arzadu rozrodczego
Zap pepka i woreczka zoltkowego u pisklat
Etiologia: drobnoustroje obecne w inkubatorach oraz na zle odkazonych skorupach: e.coli oraz inne (Proteus, paciorkowce, gronkowce, pseudomonas, Bacillus)
Choruja: piskleta w pierwszych dniach zyca
Smiertelnosc: do 7-10 dnia zyca
Przyczyna: zakazenie przy nieodpowiedniej technice legu
Droga zakazenia: przez pepowine
Okres inkubacji: 18-48h, upaki juz w wyegarni
Objawy kliniczne: niepiecie powlok brzusznych, zaczerwienienie i wyczuwalny bolesny obrzek ielkosci grochu w okolicy pepka, ok pepka otoczona ciemnoczerwonym obrzekiem.
Zmiany sekcyjne:
- uposledzona resorpcja woreczka zoltkowego, ktorego obecnosc stwierdza se do 10 dnia po wylegu
- tresc woreczka gesta, szarobrunatna lu zielonkawobrazowa o zmienionej , cuchnace woni
- watroba zazolcona lub szarozielonkawa pokryta mlecznobialym opalizujacycm, galaretowatym wysiekiem
- pecherzyk zolciowy powiekszony, wypelniony obficie zolcia
Kolibakterioza uk oddechowego
Choruja: kurczeta, indyki rzezn oraz kury nioski
Czesto zakazenie towarzyszy chorobo ukladu oddechowego np Ib, ND, TRT, ILT mykoplazmoza - CRD
Objawy kliniczne: dusznosc, charczenie, kichanie
Zmiany sekcyjne:
- wloknikowe zap workow powietrznych (aerosaculitis)
- walok zap worka osierdziowego (pericarditis)
- wlok zao torebki watrobowej (perihepatitis)
- zap otrzewnej (peritonitis)
- powiekszenie i zwyrodnienie miazszowe watroby, obrzek nerek i sledzony
- niezytwe zap bloy sluzowej jelit (enteritis)
Ostra posocznicowa postac kolibakteriozy (colisepticemia)
Choruja: indyki rzezne 3-12 tyg
Padniecia ptakow rozpoczynaja sie nagle
Obj kliniczne: brak charakt
Zmiany sekcyjne:
- znaczne powiekszenie i przekrwienie watroby i sledziony
- watroba twarda z licznymi podtorebkowymi wybroczynami i wylewami krwwaymi
W formie podostrej:
- wlok zap worka osierdziowego
- wlok zap warkow powietrznych
- wlok zap otrzewnej, torebki watrobowej
- zap pluc
Syndrom zapalenia stawow, kosci i zieleniejacej watroby
Etiologia: sluzowe szczepy E.coli oraz gronkowce - szczepy koagulazo-ujemne
CHoruja: 8-11 tyg indyki zakazone uprzednio wirusem krwotocznego zap jelit oraz mykoplazmami
Zmiany sekcyjne:
- watroba obrzekla koloru zielonego z drobnymi guzkami martwiczymi
- zap stawow, sciegien i kosci
Cellulitis
- etiologia: szczepy e.coli oraz paleczka ropy blekitnej, gronkowce, paleczki Pasteurella i inne
- do zmian dochodzi na skutek urzow mechanicznych powodujacych przerwanie ciaglosci skory, co umozliwia wnikanie bakterii do rany i namnazanie sie w tk podskornej
- brak wyraznych obj klinicznych
Zmiany sekcyjne:
- skora objeta procesem chorobowym przyjmuje rozne zabarwienie od zoltego przez brazowozolte az do czerwonobrazowego jest obrzekla, przypomina wygladem wafle "skora waflowa"
- czasami bserwuje sie ropne glebokie zap wszystkich warstw skory i tkanke podskorna doprowadzajace do glebokiej martwicy
- zmiany najczesciej zlok sa w ok pepka lub steku lub bardziej rozlegle obejmuja boki ciala,pachwiny i grzbiet
Kolibakterioza narzadu rozrodczego
-choruja: kury, indyki - nioski w poczatkowym okresie produkcji niesnej
- bakterie dostaja sie do narzadu rozrodczego droga wstepujaca z kloaki, glownie w trakcie niehigienicznej inseminacji, w wyniku kanibalizmu ub wynicowania jajowodu. Inna droga zakazenia - per os lub droga workow powietrznych (lewego) dostaja sie do jajowodu
Obj kliniczne:
- powloki brzuszne napiete, bolesne
- wodobrzusze (postawa pingwina)
- skladanie jej w odksztalconych skorupach lub bez skorup
- smiertelnosc niosek od 0,5- 20% (przy powiklaniach)
Zmiany sekcyjne:
- zmetnienei worka osierdziowego i workow powietrznych
- powiekszenie i zwyrodnienie mmiazszowe watroby i nerek
- obrzek sledziony
- w postaciach powiklanych zmiany te sa bardziej nasilone - duze ilosci wloknika na blonach surwiczych narzadow
- jajnik zdeformowany, blony zoltkowe zgrubiale, pokryte wloknikiem, kule jajowe ksztaltu brylowatego, pomarszczone, uszypulowane
- blona sluzowa jajowodu przekrwiona i pokryta wloknikiem
- w swietle jajowodu oraz w jamie ciala obecnosc alaretowatego wysieku oraz konglomeratow jajowych
- blizny pozap w ciesni jajowodu i gruczole skorupowym
Diagnostyka roznicowa:
- mykoplazmoza
- koligranulomatoza
- chlamydiofiloza
- salmonelloza
- pasterelloza
- skaza moczanowa
-niedobor wit A
Leczenie
- poprawa war srodowiskowych
- stosowanie chemioterapeutykow
- wyizolowanie drobnoustrojow i okreslenie ich wrazliwosci na terapeutyki (czesto zjawsko wieloopornosci)
- stosowanie u pisklat w pierwszych dniach zycia preparatow zasiedlajacych przewod pok (met kompetycyjnego wykluczania)
Pastereloza
Eitiologia: Pasteurella multocida
G-, nieruhcoma, niezarodnikujaca, najczsciej owlana, paleczka, barwi sie dwubiegunowo
Wrazliwosc na zakazenie:
- wystepuje u wszystkich gaunkow drobiu (dorosle kury bardziej wrazliwe niz mlode)
- wrazliwe sa rowniez ptaki dzikie, glolebie oraz ptaki ozdobne
- najbardziej niebezpiecznie choroba przebiega u indykow 8-18 tyg
Czynniki usposabiajace:
- Pasteurella zyje jako komensal na bl sluz gornych drogo odde
- do wystapienia choroby przyczynia sie niedobor wit A
- duze zageszczenie ptakow, wahania temp i wilgotnosci
- dlugotrwale tos antybiotykow
- stres (lapanie ptakow , transport)
- towarzyszace zakazenia np. mykoplazmami
Drogi zakazenia:
- w wyniku kontaktu bezposrednieo ptakow zdrowych z przewlekle chorymi
- zakazenie poprzez uk odd, uszkodzona skore, rzadziej p pok
- wektorem moga byc pasozyty zew
Przebieg zakazenia:
- z miejsca zakazenia bakterie dostja sie do krwi (posocznica krwotoczna) lub umiejscawiaja sie w narzadach wywolujac w nich zmiany
- glownym czynnikiem zjadliwosci bakterii jest obecnosc otoczki, ktora warunkuje zdolnosc do unikania komorek fagocytujacych gospodarza (szczepy bezotoczkowe sa mniej zjadliwe)
- w zaleznosci od zjadliwosci zarazka i stopnia odpornosci ptakow obserwuje sie przeieg od nadostrego do przewleklego
Okres wylegania chorby:
- zwykle 1-2 dni, rzadziej 4-10 dni
- czasami kilka godzin (wowczas obserwuje sie nagle upadki)
Obj kliniczne:
- w postaci ostrej obj wystepuja zazwyczaj kilka godzin przed smiercia ptakow
- czasami nagle zejscia smiertlene sa pierwszym obj choroby
- silne oslabienie, osowialosc, utrata apetytu
- goraczka, wzmozone pragnienie
- biegunka
- ptaki przysiadaja, wykazuja chwiejny chod i zwisajace skrzydla, nastroszone piora oraz sinice grzebienia i dzwonkow
- sluzowy wyplyw z jamy dziobowej
- przyspieszone oraz utrudnione oddychanie
- u czesci ptakow choroba przechodzi w postac przewlekla
- czesc ptakow moze zdrowiec
- wiekszosc ptakow ginie wsrod obj spiaczki
POstac przewlekla
- u ptakow zakazonych mniej zjaliwymi szczepami, ktore przechorowaly postac ostra
- obj uzaleznione od miejsca lokalizacji zarazka
- obrzek dzwonkow, korali, zatok odoczodolowych, stawow konczyn i skrzydel
- obrzek poduszek stop
- czasami u indykow objawy torticollis (zap opon mozgowych lub ucha srodkowego)
Zaminy sekcyjne:
- charakterystyczne jest ulozenie ptakow (zwlaszcza indykow) po smierci - leza na mostku z wyciagnieta szyja (przyczyna smierci jest uduszenie spowodowane zmianami zap w plucach)
- wystepuja liczne wybroczyny w bl sluzowych i pod blonami surowiczymi
- zap krwotoczne blony sluz dwunastnicy
- silna wybroczynowosc pod nasierdziem, w tk tluszczowej zoladka miesniowego i blo sluzowej jelit
- krupowe zap pluc, plua zwatrobiale , pokryte masami wloknikowo-ropymi (najczesciej u indykow)
- watroba powieksona, pod torebka widoczne liczne drobne ogniska martwicowe wielkosci od uluca szpilka do lebka szpilki
- w jamie ciala i w worku osierdziowym zwiekszona ilosc slomokowegp plynu
- dojrzale kule zoltkowe zwiotczale i pomarszczone
- tresc peknietych kul wydosaje sie do jamy ciala
- zmiany martwicowe w dzwonkach, karalach, stawach skrzydel i konczyn, oraz poduszek stop
Rozpoznanie
- bazujac na wywadzie, obj klinicznych i zmianach sekcyjnych mozna postawic podejrzenie pasterellozy
- w celu potwierdzenia nalezy wykazac obecnosc zarazka w barwionym met Giemzy rozmazie krwi lub preparacie odciskowym z watroby
- nalezy rozniez wykonac posiew na podloze stale (agar z krwia, tryptozowy agar sojowy, agar skrobiowy z dekstroza) z dodatkiem 5% surowicy kur
- izolacje wykonuje sie z narzadow wewn (watroba, sledziona, szpik kostny, skrzep krwi z serca)
- wyizolowanie P. ultcida wylacznie z uk odd nie moze stanowic podstawy do rozpoznania choroby
- uzykuje sie kolonie i identyfikuj......
Roznicowanie:
- rzekomy pomor drobiu
- salmonelloza
- grzulica rzekoma
- zakazenie wywolane Ornithobacterium rhinotracheale
- zkazny niezyt nosa
- mykoplazmoza
- gruzlica
- niedobor wit A
- skaza moczanowa
Terapia:
- chemioterapia nie likwiduje nosicielstwa
- nalezy okeslic warzliwosc wyizolowanych zarazkow na antybiotyki sulfonamidy
- w terapii zastos znajduja oksytetracyklina, chinolony, pochodne penicyliny, sulfonamidy o przedluznym dzialaniu
profilaktyka:
- bioasekuracja stada
- odkazania obiektow drobiarskich
- szczepienia
immunoprofilaktyka
- szczepienia indykow rzeznych w wieku od 6 tyg zycia
- szczepienia kur niosek
- na ogol stosowana jest inaktywowana szczepionka rzeciwko pasterelozie ptakow, ktora podaje sie podskornie w grzbietowa czesc szyi w dawce 0,5 ml na ptaka
- szczepionki nie wstrzykuje sie w miesnie piersiowe, gdyz pwstajacy odczyn zapalny moze byc przyczyna konfiskat rzeznych
Nekrotyczne zap jelit (necritic enteritis)
Clostridium perfringens stanowi naturalna mikroflore jeilt wy